Sygn. akt I ACz 477/13
Dnia 26 lipca 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:
|
Przewodniczący: |
SSA Anna Pelc |
po rozpoznaniu w dniu 26 lipca 2013 roku na posiedzeniu niejawnym sprawy
z powództwa J. K.
przeciwko E. R. i K. R.
o zapłatę
na skutek zażalenia pozwanego K. R.
na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie Sądu Gospodarczego
z dnia 10 maja 2013 r., sygn. akt VI GNc 87/13
p o s t a n a w i a:
o d d a l i ć zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie go od kosztów sądowych (pkt II).
W uzasadnieniu Sąd podał, iż brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanego, gdyż wraz z żoną E. R. osiągają dochód w wysokości 3.900 zł netto miesięcznie, posiadają mieszkanie własnościowe o powierzchni 48 m 2 zabezpieczone hipotecznie, prowadzona przez nich działalność gospodarcza została zawieszona od 1 stycznia 2012r. i mają na utrzymaniu dwoje małoletnich dzieci. Ponadto Sąd wyliczył, że miesięczne koszty pozwanego i jego rodziny wynoszą ok. 2.900 zł. W ocenie Sądu Okręgowego nie zachodzą uzasadnione podstawy do zwolnienia pozwanego od kosztów sądowych, gdyż na obecnym etapie postępowania obciąża go (solidarnie z pozwaną) obowiązek uiszczenia opłaty sądowej od zarzutów od nakazu zapłaty, z którym to obowiązkiem pozwany powinien był liczyć się prowadząc działalność gospodarczą.
Na powyższe postanowienie pozwany złożył zażalenie, w którym zakwestionował ustalenia Sądu co do możliwości poniesienia wymaganej opłaty sądowej od zarzutów. Wskazał, że jego sytuacja finansowa jest bardzo trudna z uwagi na zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej w dniu 31 grudnia 2011r. i podjęcie zatrudnienia dopiero od stycznia 2013r. Poza tym, prowadząc działalność gospodarczą nie mógł przewidzieć, że dojdzie do niniejszego procesu.
Mając powyższe na uwadze pozwany domagał się zwolnienia go od kosztów sądowych.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Zażalenie jest nieuzasadnione.
W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż obowiązek uiszczania kosztów sądowych wobec Skarbu Państwa jest co najmniej równorzędny z obowiązkiem wywiązywania się z innych zobowiązań związanych m.in. z prowadzeniem działalności gospodarczej, czy spłatą zaciągniętych kredytów, a koszty dochodzenia swych praw przed sądem powinny być wkalkulowane przez przedsiębiorcę w koszty tej działalności i uwzględnione przy planowaniu wydatków.
Ponadto zwolnienie od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych stanowi wyjątek od zasady ich ponoszenia i przysługuje ono podmiotom, które nie mają dostatecznych środków, by je ponieść, o ile wykażą one swą trudną sytuację finansową.
Przesłanek oceny zastosowania art. 102 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005r. (Dz.U. 2010, nr 90, poz. 594 t.j.) nie można dokonywać w oderwaniu od celu tego przepisu. Ma on, w interesie społecznym, umożliwić podmiotowi, którego na to nie stać, obronę jego słusznych praw i stanowi w istocie formę pomocy udzielanej przez Skarb Państwa.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw, by zwolnić pozwanego od wymaganej obecnie opłaty sądowej od zarzutów w wysokości 3.705 zł. Słusznie bowiem Sąd Okręgowy zauważył, iż powyższa opłata obciąża solidarnie nie tylko pozwanego, ale również pozwaną i nie przekracza łącznych miesięcznych dochodów pozwanych.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że dochodzona niniejszym powództwem kwota wynika z prowadzonej przez pozwanych działalności gospodarczej, a zatem pozwany nie realizując swoich zobowiązań z tytułu tej działalności powinien przewidywać możliwość wszczynania przez kontrahentów procesów sądowych, z czym wiąże się obowiązek uiszczenia opłat. Poza tym, jak wynika z dokumentów załączonych do pozwu, w tym ugody z 15 lutego 2011r., należności, których domaga się powód miały być płatne jeszcze w 2007r., a zatem pozwany miał wystarczająco dużo czasu, by zgromadzić środki potrzebne do obrony swych praw przez sądem.
W tej sytuacji słusznie przyjął Sąd Okręgowy, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia przedmiotowego wniosku o zwolnienie pozwanego od opłaty sądowej od zarzutów i dlatego Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.