Sygn. akt IV U 655/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 kwietnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 kwietnia 2015r. w S.

odwołania B. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 kwietnia 2014 r. Nr (...)

w sprawie B. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo B. K. do emerytury od 1 marca 2014 roku.

Sygn. akt: IV U 655/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 23 kwietnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił B. K. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Podniósł, że do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczono okresu od 1 grudnia 1977r. do 27 lutego 1989r. oraz od 1 listopada 1990r. do 31 grudnia 1998r. w Fabryce (...) z uwagi na nieprecyzyjne określenie przez pracodawcę w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach charakteru pracy wykonywanej przez ubezpieczonego.

Odwołanie od w/w decyzji złożył B. K. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do stażu pracy w szczególnych warunkach należy zaliczyć okres zatrudnienia w Fabryce (...) od 1 grudnia 1977r. do 27 lutego 1989r. oraz od 1 listopada 1990r. do 31 grudnia 1998r. kiedy to pracował na stanowisku mistrza sprawując dozór inżynieryjno-techniczny przy obsłudze i pracach konserwacyjno-remontowych kotłowni i acetylenowni. W kotłowni zainstalowane były kotły wodne i parowe, a w acetylenowni znajdowały się dwie stacjonarne wytwornice acetylenu o dużej wydajności. Praca odbywała się w ruchu ciągłym. Sprawując dozór na pracą tych oddziałów nadzorował palaczy oraz spawaczy i hydraulików – z grupy konserwacyjno-remontowej oraz operatorów wytwornic acetylenu (odwołanie k.1-3).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony B. K. w dniu 23 października 2013r. ukończył (...) rok życia. W dniu 25 marca 2014r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 25 marca 2014r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat, 6 miesięcy i 1 dzień, z czego okresy składkowe wynoszą 24 lata, 11 miesięcy i 7 dni, a okresy nieskładkowe 6 miesięcy i 24 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie wykazał, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 23 kwietnia 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 23 kwietnia 2014r. k.29 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w O. od 15 czerwca 1973r. do 30 czerwca 2001r., przy czym w okresie od 25 października 1973r. do 14 października 1975r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, a w okresie od 1 marca 1989r. do 15 sierpnia 1989r. korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem do pracy za granicą (świadectwa pracy z 23 października 1989r., 31 października 1990r. i 30 czerwca 2001r. k.3, 6 i 8 akt o ustalenie kapitału początkowego oraz kopia książeczki wojskowej k.4 akt o ustalenie kapitału początkowego).

Ubezpieczony został zatrudnionym w powyższym przedsiębiorstwie z dniem 15 czerwca 1973r. na stanowisku elektromontera stażysty (skierowanie do pracy z 14 czerwca 1973r – w aktach osobowych). Z wykształcenia ubezpieczony jest technikiem elektrykiem. Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do chwili powołania do odbycia zasadniczej służby wojskowej – od 25 października 1973r. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, od 3 listopada 1975r. ubezpieczony ponownie podjął pracę w tym przedsiębiorstwie. Pracodawca powierzył mu wówczas stanowisko elektromontera remontowego (umowa o pracę z 3 listopada 1975r. zawarta na czas nieokreślony na stanowisku elektromontera remontowego – w aktach osobowych). Na stanowisku elektromontera remontowego ubezpieczony pracował do 28 lutego 1976r. Od 1 marca 1976r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu obowiązki samodzielnego energetyka w dziale TE ,tj. w dziale głównego energetyka, później dział utrzymania ruchu (pismo pracodawcy z 19 lutego 1976r. o powierzeniu ubezpieczonemu obowiązków samodzielnego energetyka – w aktach osobowych). Na powyższym stanowisku ubezpieczony pracował do 30 listopada 1977r. Od 1 grudnia 1977r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko mistrza w dziale głównego energetyka (pismo pracodawcy z 1 grudnia 1977r. o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska mistrza – w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 31 grudnia 2000r., z przerwą wynikającą z wymienionego wyżej urlopu bezpłatnego (angaże na stanowisku mistrza na przestrzeni od 1 grudnia 1977r. poprzez lata 80-te i 90-te, w tym pismo z 16 sierpnia 1989r. o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska mistrza od 16 sierpnia 1989r. ,tj. po powrocie z zagranicy – w aktach osobowych). Od 1 stycznia 2001r. do 30 czerwca 2001r. - rozwiązanie umowy o pracę, ubezpieczony pracował na stanowisku palacza co (pismo pracodawcy o powierzeniu ubezpieczonemu od 1 stycznia 2001r. obowiązków palacza – w aktach osobowych).

Pracując na stanowisku mistrza w dziale głównego energetyka ubezpieczony kierował pracami i nadzorował pracę w kotłowni i acetylenowni. Przez około miesiąc czasu w 1978r. nadzorował również pracę oczyszczalni ścieków. Praca kotłowni i acetylenowni odbywała się w ruchu ciągłym z uwagi na to, że zabezpieczały one pracę w dziale produkcji. Praca w kotłowni odbywała się na trzy zmiany, znajdowały się w niej niezautomatyzowane – o bardzo dużych rozmiarach kotły wodne typu przemysłowego w ilości 3 sztuk i kotły parowe typu przemysłowego w ilości 2 sztuk. Ubezpieczony kierował bieżącą pracą kotłowni, która na każdej zmianie obsługiwana była przez palacza i pomocnika palacza oraz czuwał na zabezpieczeniem ciągłości pracy w/w urządzeń nadzorując pracę grupy konserwacyjno-remontowej składającej się z trzech spawaczy i kilkunastu hydraulików. Wymienione urządzenia – kotły podlegały dozorowi technicznemu. Prowadzone były księgi, w których odnotowywano rewizje i przeglądy urządzeń. Ubezpieczony sprawdzał parametry urządzeń, wydawał polecenia pracownikom w kwestii obsługi urządzeń, decydował o usunięciu usterek, przeprowadzeniu konserwacji czy remontu i nadzorował te prace. A., którą równolegle nadzorował ubezpieczony znajdowała się w sąsiednim budynku. Oba budynki były ogrodzone i oznaczone jako strefa niebezpieczeństwa. W acetylenowni znajdowały się dwie wytwornice acetylenu. Obsługiwał je jeden pracownik na zmianie zatrudniony na stanowisku aparatowego. Ubezpieczony kontrolował pracę wymienionego pracownika odwiedzając codziennie budynek acetylenowni i sprawdzając pracę urządzeń. Ponadto pozostawał w stałym kontakcie telefonicznym z pracownikiem acetylenowi na wypadek awarii. Przeważającą część czasu spędzał w budynku kotłowni, w której znajdowało się więcej urządzeń. W kotłowni i acetylenowi nie było brygadzistów – ubezpieczony był bezpośrednim przełożonym zatrudnionych tam pracowników. Przełożonym ubezpieczonego był kierownik działu energetycznego (zeznania świadków: K. C. k.20v-21 – nagranie od minuty 30 do 32 i S. J. k.21-21v – nagranie od minuty 37 do 45 oraz zeznania ubezpieczonego k.21v – nagranie od minuty 50 do 54 i k.19v-20v – nagranie od minuty 1 do 26).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.24 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie B. K. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wskazując, że do stażu tego powinien być zaliczony okres zatrudnienia w Fabryce (...) w O. poczynając od 1 grudnia 1977r. do 31 grudnia 1998r. (z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego od 1 marca 1989r. do 15 sierpnia 1989r. związanego z podjęciem pracy za granicą), kiedy to pełnił funkcję mistrza na kotłowni i acetylenowni sprawując w ten sposób dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz ze spójnych i logicznych zeznań świadków w osobach K. C. i S. J. będących przełożonymi ubezpieczonego na stanowiskach kierowników działu głównego energetyka (zwanego później działem utrzymania ruchu), a także z logicznych zeznań samego ubezpieczonego wynika bezspornie, że poczynając od 1 grudnia 1977r. ,tj. od chwili powierzenia ubezpieczonemu stanowiska mistrza w dziale głównego energetyka aż do 31 grudnia 1998r. (ze wskazaną przerwą) ubezpieczony wykonywał prace polegające na kierowaniu i stałym nadzorowaniu pracy obiektów energetycznych w postaci kotłowni i acetylenowni, przy czym z uwagi na strategiczny charakter tych obiektów dla procesu produkcji oraz konieczność zachowania wymogów bezpieczeństwa pracy, przez cały okres pracy ubezpieczony pracował bezpośrednio w kotłowni i acetylenowni ,tj. w miejscu, gdzie swoją pracę wykonywali podlegli mu pracownicy w osobach palaczy, pomocników palaczy, aparatowego acetylenowni, a także spawaczy i hydraulików z grupy remontowo-konserwacyjnej zabezpieczającej usuwanie usterek, awarii oraz okresowe przeglądy i konserwacje urządzeń znajdujących się w kotłowni i acetylenowni (vide: ustalenia faktyczne). Nie ulega wątpliwości, że prace wymienionych grup zawodowych są zaliczane do prac w szczególnych warunkach – vide: wykaz A: dział IV poz.31 oraz dział XIV poz.1 i 12 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Nadzorując prace wymienionych grup pracowników ubezpieczony pracował w tych samych warunkach, co wskazani pracownicy przez co - podobnie jako oni – narażony był na szkodliwe dla organizmu warunki pracy. W tych okolicznościach w pełni uzasadnione jest zakwalifikowanie pracy ubezpieczonego wykonywanej w okresie od 1 grudnia 1977r. do 31 grudnia 1998r. (z 5,5 miesięczną przerwą z powodu urlopu bezpłatnego) do pracy o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.24 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. a polegającej na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo B. K. do emerytury od 1 marca 2014r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie.