Sygnatura akt II K 657/15
Dnia 14 lipca 2015 roku
Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:
Przewodniczący: SSR Jarosław Staszkiewicz
Protokolant: Dominika Lechowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 VII 2015 roku sprawy
T. Z.,
syna Z. i K. z d. O.,
urodzonego w dniu (...) w J.,
oskarżonego o to, że:
w dniu 1 lutego 2015 roku w J. woj. (...) będąc w stanie nietrzeźwości wynoszącym – I badanie 0,56 mg/dm 3 – II badanie 0,59 mg/dm 3 alkoholu w wydychanym powietrzu prowadził w ruchu lądowym samochód marki D. (...) o nr rejestracyjnym (...),
tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.
I. oskarżonego T. Z. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego czynu, opisanego w części wstępnej wyroku, to jest występku z art. 178a § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 178a § 1 k.k., wymierza mu karę 150 ( stu pięćdziesięciu ) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na 10 ( dziesięć ) złotych;
II. na podstawie art. 42 § 2 k.k., orzeka wobec oskarżonego zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 2 ( dwóch ) lat, z wyłączeniem pojazdów, na które wydawane jest prawo jazdy kategorii „C”;
III. na podstawie art. 63 § 2 k.k., na poczet orzeczonego wobec oskarżonego zakazu prowadzenia pojazdów zalicza okres zatrzymania jego prawa jazdy od 1 lutego do 14 lipca 2015 roku;
IV. na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w kwocie 220 złotych, w tym, na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 VI 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, wymierza mu 150 złotych opłaty.
Sygnatura akt II K 657/15
W dniu 1 lutego 2015 roku T. Z. pił wódkę. Następnie wsiadł do samochodu marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) i kierował nim na trasie z ulicy (...) na ulicę (...) w J.. Miał wówczas 0,56 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.
( dowód: wyjaśnienia T. Z. k. 9-11, 23-24 i 43,
zeznania M. F. k. 25,
notatka urzędowa k. 1,
protokół badania trzeźwości k. 2,
kopia prawa jazdy k. 17 )
T. Z. był wcześniej skazany za czyn z art. 177 § 2 k.k.
( dowód: dane o karalności k. 15-16,
odpisy wyroku i postanowienia k. 22 i 32 )
Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu. Wyjaśnił, iż w dniu zdarzenia jechał do sklepu (...), a wcześniej wypił wódkę. Stwierdził, iż ma na utrzymaniu syna, pracuje jako kierowca. Przed Sądem dodał, iż jechał samochodem jedynie kilka minut.
Takie wyjaśnienia oskarżonego uznano za wiarygodne. Twierdzenie, iż przed kontrolą drogową pił alkohol znalazły potwierdzenie w wynikach badania jego trzeźwości, oddanych także w zeznaniach świadka i notatce urzędowej. Fakt kierowania samochodem potwierdziła relacja M. F. oraz sporządzona notatka z kontroli. Podana przez oskarżonego trasa przejazdu samochodem oraz przebyta tego dnia odległość nie są sprzeczne z innymi dowodami, brak jest powodów do podważania wiarygodności T. Z. w tym zakresie.
Za wiarygodne uznano zeznania świadka. Opisał on przebieg prowadzonej kontroli zgodnie z jej dokumentacją – notatką urzędową i protokołem badania trzeźwości. Brak było podstaw do kwestionowania jego bezstronności i szczerości.
Sąd ustalenia faktyczne oparł na dowodach z dokumentów w postaci: notatki urzędowej, protokołu badania trzeźwości, kopii prawa jazdy oskarżonego, danych o jego karalności oraz odpisów orzeczeń, które go dotyczyły. Zostały one sporządzone przez uprawnione podmioty, w przewidzianej prawem formie. Strony nie kwestionowały ich rzetelności w toku procesu.
Oskarżony przyznał, iż to on 1 lutego 2015 roku około godziny 21:15 prowadził samochód marki D. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po ulicy (...) w J.. Potwierdziły to pozostałe dowody zebrane w sprawie. Nie było zatem wątpliwości, co do sprawstwa oskarżonego w tym zakresie.
Ustalono, iż T. Z. kierował w dniu zdarzenia samochodem marki D. (...) po ulicach J.. Prowadził zatem pojazd mechaniczny po drogach publicznych, uczestnicząc w ruchu lądowym. Miał wówczas 0,56 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, co oznacza, że znajdował się w stanie nietrzeźwości, zgodnie z art. 115 § 16 pkt 2 k.k. Jego zachowanie wypełniało więc znamiona z art. 178a § 1 k.k.
Oskarżony w czasie zdarzenia nie znajdował się w stanie lub sytuacji, które wyłączałyby swobodę jego działania lub podejmowania decyzji. Na jego zawinienie nie miał wpływu stan nietrzeźwości, skoro pił on alkohol dobrowolnie, znając jego działanie na własny organizm. Stąd wina T. Z. w odniesieniu do przypisanego zachowania była niewątpliwa.
Z podanych przyczyn Sąd uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 1 lutego 2015 roku w J. woj. (...) będąc w stanie nietrzeźwości wynoszącym – I badanie 0,56 mg/dm 3 – II badanie 0,59 mg/dm 3 alkoholu w wydychanym powietrzu prowadził w ruchu lądowym samochód marki D. (...) o nr rejestracyjnym (...), to jest występku z art. 178a § 1 k.k.
Społeczną szkodliwość czynu oskarżonego oceniono jako przeciętną. Zwiększa ją natężenie nietrzeźwości sprawcy, ponad dwukrotnie przekraczające dolną granicę, przewidzianą w art. 115 § 16 pkt 2 k.k. oraz kierowanie samochodem po ulicy w centrum J.. Zmniejsza natomiast wieczorna pora popełnienia czynu oraz niewielki dystans, który oskarżony przebył samochodem. Sprawiają one, biorąc pod uwagę także opisany stan nietrzeźwości i istotność drogi, którą się przemieszczał, że zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego, spowodowane jego zachowaniem, było przeciętne.
Okolicznością łagodzącą, choć o niewielkim znaczeniu, była postawa oskarżonego w czasie postępowania. Wyjaśnił on okoliczności zdarzenia, przyznał się do zarzucanego czynu, deklarował gotowość poddania zaproponowanej karze, choć ostatecznie nie przyjął stawianych warunków. Potrafił tę odmowę jednak uzasadnić względami życiowymi – nie była to decyzja wynikająca z niechęci do poniesienia należytej odpowiedzialności za własne zachowanie. Oznacza to, iż T. Z. jest sprawcą jeszcze niezdemoralizowanym, rozumiejącym niewłaściwość naruszania reguł porządku prawnego i konieczność ponoszenia konsekwencji takich naruszeń.
Istotną okolicznością obciążającą dla oskarżonego była jego wcześniejsza karalność. Co prawda został on skazany uprzednio za przestępstwo nieumyślne, na karę o charakterze wolnościowym, lecz był to czyn podobny do obecnie ocenianego, a ostatecznie T. Z. część kary odbył w zakładzie karnym, przed lutym 2015 roku. Oznacza to, iż kara izolacyjna nie odstraszyła go od ponownego, podobnego naruszenia prawa. Jawi się też on jako sprawca niebezpieczny dla ruchu drogowego, zwłaszcza podczas prowadzenia samochodów osobowych, któremu zdarza się naruszanie reguł tego ruchu. Nieco zmniejsza wymowę tego ostatniego faktu to, że uprzednie naruszenie zasad bezpieczeństwa miało charakter nieumyślny. Jednak przy ustalaniu rodzaju i wymiaru kary dla oskarżonego należało mieć na uwadze taką jego niepoprawność w niedostosowywaniu się do reguł ostrożności obowiązujących w ruchu drogowym.
Mając na względzie wszystkie powołane okoliczności, Sąd uznał, iż nie jest konieczne wymierzenie oskarżonemu kary surowej rodzajowo – pozbawienia wolności. Decydujące znaczenie dla tego rozstrzygnięcia ma przeciętna społeczna szkodliwość czynu oraz brak wcześniejszej karalności oskarżonego za przestępstwa umyślne. Skoro T. Z. poszukuje zatrudnienia, które pozwoli mu ponosić koszty utrzymania siebie i syna, to niezasadnym byłoby orzekanie wobec niego kary ograniczenia wolności w odpowiednim do wagi czynu wymiarze – uniemożliwiłaby mu ona zarobkowanie. Sięgnięto wobec tego do kary grzywny – oskarżony ma możliwości podjęcia pracy, a przez to wywiązania się z obciążenia finansowego. Dotknie ono jego interesów w sferze najbardziej aktualnie istotnej, a więc będzie dla niego wyjątkowo odczuwalne. Wysokość grzywny, biorąc pod uwagę niepoprawność sprawcy, ustalono na 150 stawek dziennych. Skoro aktualnie nie posiada on majątku i nie zarobkuje na stałe, ma na utrzymaniu syna, jedną stawkę dzienną określono na 10 złotych.
Ze względu na to, iż w czasie popełnienia przez oskarżonego czynu obowiązywały inne regulacje, dotyczące świadczenia pieniężnego oraz zakazu prowadzenia pojazdów, niż w chwili orzekania, Sąd zobowiązany był ustalić, czy te wcześniejsze przepisy nie są względniejsze, a więc, czy nie będą miały zastosowania do czynu T. Z.. Art. 49 § 2 k.k. nakazuje aktualnie orzeczenie wobec sprawcy czynu z art. 178a § 1 k.k. świadczenia pieniężnego i to w wysokości co najmniej 5.000 złotych. W brzmieniu obowiązującym w lutym 2015 roku umożliwiał jedynie orzeczenie takiego świadczenia, nie określając przy tym dolnej granicy jego wysokości. Art. 42 § 2 k.k. w obecnej treści nakazuje orzeczenie wobec sprawcy podobnego czynu zakazu prowadzenia pojazdów na okres nie krótszy niż 3 lata. W dniu popełnienia przez oskarżonego przypisanego czynu przepis ten dolną granicę okresu obowiązywania zakazu ustalał, zgodnie z art. 43 § 1 k.k. na rok. Jest więc niewątpliwe, że względniejsza była w tym zakresie ustawa obowiązująca w dacie popełnienia czynu i to ją, w myśl regulacji art. 4 § 1 k.k., należało w tej sprawie zastosować. Z tego powodu do orzeczenia zakazu prowadzenia pojazdów i świadczenia pieniężnego użyto art. 42 § 2 k.k. i art. 49 § 2 k.k. w brzmieniu z marca 2015 roku, nie zaś w treści aktualnie obowiązującej.
Sąd ustalił okres obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów na 3 lata. Ma na to wpływ przeciętny stopień zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, spowodowany przez sprawcę, ale również jego kolejne naruszenie zasad tego ruchu, przyjmujące postać przestępstwa. Oskarżony, kierując samochodami osobowymi, dwukrotnie już w tak istotny sposób nie dostosował się do obowiązujących reguł. Dlatego długość trwania zakazu określono na czas znacznie przekraczający dolną granicę, wynikającą z art. 43 § 1 k.k.
Sąd, mając na uwadze fakt, iż oskarżony jest jedynym dostarczycielem środków na utrzymanie dla siebie, ale też dla syna, jak również to, że poprzednio skazano go za przestępstwo związane z nieumyślnym naruszeniem zasad ostrożności uznał, iż wystarczającym będzie określenie zakresu obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów w taki sposób, aby wyłączyć spod niego samochody ciężarowe, aby umożliwić sprawcy pracę zarobkową w charakterze kierowcy tego typu aut. Obecnie ocenianego czynu T. Z. dopuścił się kierując samochodem osobowym – ratio legis art. 42 § 2 k.k. nie wymaga zatem, by zakaz prowadzenia pojazdów musiał dotyczyć innych kategorii aut. Brak jest dowodów na to, by oskarżony kierując samochodami ciężarowymi naruszał w sposób istotny reguły bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Nałożenie na niego zakazu prowadzenia także tych pojazdów byłoby dla niego przy tym zbyt dolegliwe – odebrałoby mu spodziewane źródło zarobków, pozbawiając możliwości utrzymania rodziny oraz uiszczenia orzeczonej grzywny. Przekraczałoby odpowiednią do wywołania skutków wychowawczego i prewencyjnego miarę ukarania sprawcy. Dlatego też spod zakresu obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym wyłączono pojazdy, na które wydawane jest prawo jazdy kategorii „C”.
Na poczet zakazu, na podstawie art. 63 § 2 k.k., zaliczono okres zatrzymania prawa jazdy oskarżonego od 1 lutego do 14 lipca 2015 roku.
Biorąc pod uwagę opisaną wyżej sytuację majątkową sprawcy, na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolniono go od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.