Sygn. akt XV GC 34/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 maja 2010 r. powódka A. L. wystąpiła przeciwko pozwanej (...) spółce akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. z roszczeniem o zapłatę kwoty 2.562,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 26 listopada 2009 roku do dnia zapłaty. Ponadto powódka wniosła o zasądzenie na swą rzecz od pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Uzasadniając swoje stanowisko powódka wskazała, iż w dniu 20 października 2008 r. zawarła umowę najmu samochodu zastępczego na czas naprawy uszkodzonego pojazdu z poszkodowanym w wypadku komunikacyjnym A. Towarzystwo (...) spółką akcyjną w W., sprawca zdarzenia był ubezpieczony w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanej. Obok umowy najmu poszkodowana zawarła z powódką umowę przelewu wierzytelności, na mocy której powódka nabyła wierzytelność w zakresie zwrotu kosztów najmu. Powódka wystawiła fakturę VAT na kwotę 6.300 złotych netto, stanowiącą koszt najmu pojazdu zastępczego przez okres 21 dni, a następnie wystąpiła do pozwanej z wezwaniem do zapłaty kwoty stwierdzonej fakturą VAT. Pozwana przyznała odszkodowanie odmawiając pokrycia kosztów najmu pojazdu zastępczego w zakresie kwoty 2.562,00 złotych.

Nakazem zapłaty z dnia 20 maja 2010 r. wydanym w postępowaniu upominawczym, sygn. akt XV GNc 2994/10, Sąd nakazał pozwanej, aby zapłaciła na rzecz powódki dochodzoną kwotę wraz z odsetkami i kosztami procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na swą rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Uzasadniając swoje stanowisko pozwana zakwestionowała czas najmu pojazdu zastępczego jako przekraczający uzasadniony czas naprawy uszkodzonego pojazdu i dobową stawkę czynszu najmu jako zawyżoną wobec stawek rynkowych.

Postanowieniem z dnia 9 stycznia 2013 roku zawieszono postępowanie, a następnie podjęto je z udziałem ogólnego następcy prawnego pozwanej - (...) spółki akcyjnej V. (...) z siedzibą w W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 października 2008 r. na skutek kolizji drogowej uszkodzony został pojazd marki V. (...) o nr rej. (...) użytkowany przez A. Towarzystwo (...) spółkę akcyjną w W. (dalej: poszkodowana). Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem ubezpieczonym w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanej.

(dowód: okoliczność niesporna)

W dniu 15 października 2008 r. poszkodowana oddała uszkodzony pojazd do naprawy w (...) sp. z o.o. w W.. W dniu 16 października 2008 roku zgłoszono szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W dniu 22 października 2008 roku doszło do oględzin pojazdu przez likwidatora pozwanego zakładu ubezpieczeń i w tym samym dniu serwis otrzymał kosztorys naprawy wykonany przez pozwaną. W dniu 3 listopada 2008 roku serwis otrzymał części zamienne. Zakończenie naprawy pojazdu i odbiór pojazdu przez poszkodowanego miały miejsce w dniu 10 listopada 2008 r.

(dowód: oświadczenie poszkodowanego i serwisu – k. 12; pismo serwisu z dnia 26 maja 2014 roku wraz z fakturami VAT – k. 308-311)

W dniu 20 października 2008 r. poszkodowana zawarła z A. L. umowę najmu pojazdu zastępczego, nazwaną ,,umowa najmu samochodu zastępczego (...)2008/10/20”. Na podstawie tej umowy A. L. wynajęła A. Towarzystwu (...) S.A. w W. pojazd marki T. (...) o nr rej. (...) na okres naprawy uszkodzonego pojazdu najemcy, jednak nie dłużej niż 14 dni. Przedłużenie umowy najmu było możliwe za zgodą wynajmującego po przedstawieniu pisemnego uzasadnienia przedłużenia czasu naprawy sporządzonego przez serwis naprawczy, stanowiącego załącznik nr 1 do umowy i dostarczonego wynajmującemu najpóźniej w ostatnim dniu upływu terminu najmu. Strony ustaliły stawkę czynszu najmu pojazdu zastępczego w wysokości 300 zł netto za każdą rozpoczętą dobę najmu. Faktyczny czas najmu przedmiotowego pojazdu zastępczego obejmował okres od dnia 20 października 2008 r. do dnia 10 listopada 2008 r.

(dowód: umowa najmu – k. 17-18, protokół wydania samochodu zastępczego– k. 13, protokół zwrotu pojazdu – k. 14, dowód rejestracyjny wynajętego pojazdu – k. 15).

W dniu 10 października 2008 r. poszkodowana zawarła z A. L. umowę przelewu wierzytelności, przenosząc na powódkę swoją wierzytelność, obejmującą prawo do odszkodowania z polisy ubezpieczenia OC sprawcy w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 15 października 2008 r.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności – k. 19)

Za wynajem pojazdu zastępczego przez okres 21 dni A. L. w dniu 12 listopada 2008 r. wystawiła poszkodowanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 6.300,00 zł netto – 7.686,00 zł brutto, tj. po 300,00 zł netto za każdy z 21 dni najmu.

(dowód: faktura VAT – k. 20).

Powódka zgłosiła roszczenie do (...) spółki akcyjnej V. (...) w W.. Zakład ubezpieczeń przyznał odszkodowanie w kwocie 5.124 zł, odmawiając wypłaty pozostałej części

(dowód: decyzja – k. 22)

Uzasadniony czas naprawy pojazdu w okolicznościach niniejszej sprawy nie powinien przekraczać 9 dni i zakończyć w dniu 28 października 2008 roku. Naprawa pojazdu mogła się rozpocząć dopiero w dniu 23 października 2008 roku (czwartek) albowiem dopiero w dniu 22 października 2008 roku warsztat otrzymał zatwierdzony przez ubezpieczyciela kosztorys naprawy. W konsekwencji po doliczeniu czasu koniecznego na naprawę, dni ustawowo wolnych od pracy oraz czasu potrzebnego na przyjęcie pojazdu, przygotowanie pojazdu do wydania oraz wydanie pojazdu, naprawa powinna zakończyć się w dniu 28 października 2008 roku. Do uzasadnionego czasu naprawy może być, w zależności od konkretnego przypadku, doliczony okres oczekiwania na części zamienne. W przedmiotowej sprawie brak było możliwości doliczenia okresu oczekiwania na części zamienne albowiem warsztat nie złożył dokumentów, które wskazywałyby na datę złożenia zamówienia. W konsekwencji nie było możliwe ustalenie, jaki był czas dostarczania tych części. Warsztat powinien złożyć zamówienie w dniu 22 października 2008 roku, tj. w dniu otrzymania zatwierdzonego kosztorysu naprawy. Przeciętny czas oczekiwania na części zamienne o wysokiej rotacji nie przekracza dwóch dni roboczych. Z faktur przesłanych przez zakład naprawczy nie wynika aby zamawiana była jakakolwiek część zamienna co do której czas oczekiwania byłby dłuższy niż 2-3 dni robocze. Przyjęcie takiego okresu oczekiwania na części zamienne nie wpłynęłoby na długość uzasadnionego czasu naprawy albowiem w tym czasie warsztat mógł wykonywać inne prace np. demontaż pojazdu, przygotowanie do naprawy, czy prace blacharskie.

Przeciętny zakres czynszów najmu pojazdu klasy porównywalnej do auta uszkodzonego za jedną dobę na rynku lokalnym mieścił się w granicach 100-300 złotych netto za dobę.

(dowód: pisemna opinia biegłego P. S. – k. 260-267; ustne wyjaśnienia biegłego P. S. złożone na rozprawie w dniu 29 lipca 2014 roku)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wskazanych wyżej, zebranych w aktach sprawy oraz aktach szkody dokumentów i kserokopii, którym dał wiarę w pełni wobec braku podstaw do zakwestionowania ich prawdziwości przez Sąd z urzędu oraz nie kwestionowania ich prawdziwości przez strony.

Sąd oparł się również na opinii biegłego P. S., sporządzonej przez biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego. Została ona sporządzona przez specjalistę dysponującego odpowiednim wykształceniem i praktyką w zakresie będącym przedmiotem opinii i stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy. W ustnych wyjaśnieniach biegły, odnosząc się do zarzutów zgłoszonych do treści opinii pisemnej, szczegółowo i przekonywująco potwierdził swoje stanowisko przedstawione w opinii pisemnej, podtrzymując w pełni jej treść.

Brak było podstaw do ustalenia stanu faktycznego na podstawie opinii biegłego sądowego S. C.. Biegły nie wyjaśnił w sposób przekonujący, w jaki sposób ustalił długość uzasadnionego czasu naprawy. Ponadto, zastrzeżenia budziło jego zachowanie na rozprawie w dniu 15 lutego 2013 roku, które podważało jego profesjonalizm i bezstronność.

Postanowieniem z dnia 15 lutego 2013 roku na podstawie art. 47912 § 1 k.p.c. oddalono wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia uzasadnienia czasu trwania naprawy uszkodzonego w przedmiotowej sprawie samochodu V. (...) z uwzględnieniem czasu oczekiwania na części zamienne oraz czasu na zatwierdzenie kosztorysu, jak również ustalenie cen rynkowych występującej na rynku (...) w miesiącu październik – listopad 2008 za pojazd V. (...) z uwzględnieniem systemu kredytowego, to jest brak opłat dodatkowych m.in. za liczbę kierowców, zwrot, pozostawienie pojazdu po za siedzibę, brak kaucji. Wniosek ten powinien zostać zgłoszony w pozwie lub najpóźniej w odpowiedzi na sprzeciw. Zgłoszenie go dopiero na rozprawie w dniu 15 lutego 2013 roku należy w związku z tym uznać za spóźnione.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W niniejszej sprawie pozwana nie kwestionowała okoliczności faktycznych zdarzenia (kolizji drogowej), swojej odpowiedzialności (co do zasady) za wyrządzoną szkodę oraz ważności umów najmu pojazdu zastępczego i cesji wierzytelności. Wypłaciła zresztą przed procesem część pierwotnie żądanej przez powódkę kwoty. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa zakwestionowała czas najmu oraz wysokość stawki czynszu najmu.

W celu wykazania zasadności swojego zarzutu pozwana wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia, czy stawka czynszu zastosowana przez powódkę w niniejszej sprawie mieści się w granicach standardów rynkowych oraz ustalenia uzasadnionego czasu naprawy.

Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego P. S., uzasadniony czas naprawy pojazdu w okolicznościach niniejszej sprawy nie powinien przekraczać 9 dni i zakończyć w dniu 28 października 2008 roku. Przeciętny zakres czynszów najmu pojazdu klasy porównywalnej do auta uszkodzonego za jedną dobę na rynku lokalnym mieścił się w granicach 100-300 złotych netto za dobę.

W pisemnej opinii biegły w sposób przekonujący wskazał, że naprawa pojazdu mogła się rozpocząć dopiero w dniu 23 października 2008 roku (czwartek) albowiem dopiero w dniu 22 października 2008 roku warsztat otrzymał zatwierdzony przez ubezpieczyciela kosztorys naprawy. W konsekwencji po doliczeniu czasu koniecznego na naprawę, dni ustawowo wolnych od pracy oraz czasu potrzebnego na przyjęcie pojazdu, przygotowanie pojazdu do wydania oraz wydanie pojazdu, naprawa powinna zakończyć się w dniu 28 października 2008 roku.

W trakcie składania ustnych wyjaśnień biegły podkreślił, że do uzasadnionego czasu naprawy może być, w zależności od konkretnego przypadku, doliczony okres oczekiwania na części zamienne. W przedmiotowej sprawie brak jest możliwości doliczenia okresu oczekiwania na części zamienne albowiem warsztat nie złożył dokumentów, które wskazywałyby na datę złożenia zamówienia. W konsekwencji nie jest możliwe ustalenie, jaki był czas dostarczania tych części. Warsztat powinien złożyć zamówienie w dniu 22 października 2008 roku, tj. w dniu otrzymania zatwierdzonego kosztorysu naprawy. Przeciętny czas oczekiwania na części zamienne o wysokiej rotacji nie przekracza dwóch dni roboczych. Z faktur przesłanych przez zakład naprawczy nie wynika aby zamawiana była jakakolwiek część zamienna co do której czas oczekiwania byłby dłuższy niż 2-3 dni robocze. Przyjęcie takiego okresu oczekiwania na części zamienne nie wpłynęłoby na długość uzasadnionego czasu naprawy albowiem w tym czasie warsztat mógł wykonywać inne prace np. demontaż pojazdu, przygotowanie do naprawy, czy prace blacharskie. Biegły podkreślił, że nie spotkał się nigdy z sytuacją aby okres oczekiwania na części zamienne wynosił aż 12 dni.

Opinia ta jest opinią logiczną, jasną i opartą na wiedzy i doświadczeniu biegłego. Ponadto Sąd na rozprawie w dniu 29 lipca 2014 roku odebrał od biegłego ustne wyjaśnienia na okoliczność odniesienia się do zarzutów zgłoszonych do jego opinii. W ustnych wyjaśnieniach biegły podtrzymał wnioski wypływające z opinii pisemnej.

Mając na uwadze należało stwierdzić, że w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą pozostawało przebywanie pojazdu w warsztacie w okresie od dnia 15 października 2008 roku do dnia 28 października 2008 roku. Pozostały czas, tj. okres od dnia 29 października 2008 roku do dnia 10 listopada 2008 roku wynikał ze zwłoki zakładu naprawczego, za który pozwana jako ubezpieczyciel OC sprawcy nie ponosi odpowiedzialności. Mając na uwadze, że najem pojazdu zastępczego rozpoczął się w dniu 20 października 2008 roku i powinien zakończyć w dniu 28 października 2008 roku, uzasadnione było 9 dni najmu.

Stawka czynszu najmu przyjęta przez strony, tj. 300 złotych netto za 1 dobę, nie przekracza stawek występujących na rynku. Pozostaje więc w adekwatnym związku przyczynowo-skutkowym ze szkodą.

Przy 9 dniach najmu czynsz najmu wyniósłby 2.700 złotych netto (300 złotych razy 9). Ponieważ niesporne było, że przed procesem pozwana zapłaciła 5.124 złotych, powództwo podlegało oddaleniu.

Wobec nie uwzględnienia żądania pozwanej w zakresie należności głównej nie zasługiwało również na uwzględnienie żądanie powódki zapłaty odsetek ustawowych od kwoty dochodzonej w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów, orzeczono jak w pkt I sentencji.

Orzekając o kosztach procesu, Sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c., statuującym zasadę odpowiedzialności za wynik procesu. Na zasądzoną tytułem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanej spółki kwotę składają się: kwota 600 zł tytułem kosztów zastępstwa strony przez profesjonalnego pełnomocnika, ustalona w oparciu o § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.), kwota 1000 zł stanowiąca wynagrodzenie za sporządzoną opinię biegłego sądowego oraz kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W pkt III wyroku Sąd, na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 98 k.p.c. nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa kwotę 1.025,45 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych – wypłaconego tymczasowo z sum Skarbu Państwa wynagrodzenia biegłego.