Sygn. akt IV P 51/14
Dnia 17 września 2015 r.
Sąd Rejonowy w Suwałkach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: |
SSR Alicja Wiśniewska |
Ławnicy: |
Małgorzata Zarzecka, Walenty Staśkiewicz |
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Agnieszka Krysiuk |
po rozpoznaniu w dniu 4 września 2015 r. w Suwałkach na rozprawie
sprawy z powództwa H. T. (1)
przeciwko Stowarzyszeniu (...) w Polsce Zarządowi Głównemu w W. Oddział Okręgowy w S.
o zadośćuczynienie w związku z mobbingiem
I. Powództwo oddala.
II. Zasądza od powódki H. T. (1) na rzecz pozwanego Stowarzyszenia (...) w Polsce Zarządu Głównego w W. Oddziału Okręgowego w S. kwotę 2.400,00 zł (dwa tysiące czterysta złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
H. T. (1) w pozwie wniesionym przeciwko Stowarzyszeniu (...) w Polsce Zarządowi Głównemu w W. Oddział Okręgowy w S. domagała się zasądzenia zadośćuczynienia z tytułu mobbingu; w tym kwoty 45.000,00 zł za naruszone dobra osobiste w postaci zdrowia, godności i czci oraz kwoty 1.000,00 zł tytułem kosztów związanych z leczeniem. Domagała się również zasądzenia od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Argumentowała, iż od dnia 2 stycznia 1988r. pracuje u pozwanego jako dyrektor biura. Do dnia 30 października 2012r. współpraca z prezesem Oddziału układała się bardzo dobrze. Kiedy natomiast w dniu 30 października 2012r. na posiedzeniu Prezydium Zarządu zaproponowała podwyżkę czynszu dla (...) Sp. z o.o. w S., której udziałowcami są: T. K., I. K. i ona, spotkała się to z wrogim przyjęciem ze strony prezesa. Od tego czasu była systematycznie szykanowana w pracy, były naruszane jej dobra osobiste, w tym pracownicze. Były jej zlecane dodatkowe prace, za które nie otrzymała wynagrodzenia, podważano jej kompetencje oraz odbierano część uprawnień. Jako jedyna osoba z biura zarządu nie została zaproszona na posiedzenie wyjazdowe zarządu w dniu 3 stycznia 2014r. do A..
Pozwany Stowarzyszenie (...) w Polsce Zarząd Główny w W. Oddział Okręgowy w S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki kosztów procesu.
Pozwany zaprzeczył żądaniom i twierdzeniom powódki. Wskazał, iż powódka nie może czynić zastrzeżeń wobec pozwanego, a tym bardziej rościć pretensji o to, że nie została zaproszona w dniu 3 stycznia 2014r. do A., jak również czynić zarzutów, iż bez jej wniosku pracodawca dokonał podwyższenia wynagrodzenia zatrudnionym pracownikom, bądź kwestionować jego decyzje w zakresie zawierania umów zlecenia, udzielania ulg w opłacie za udział w kursach.
Samo obiektywne odczucie powódki, nie oznacza że jest ofiarą mobbingu. Konflikt między współpracownikami czy przełożonym a podwładnym nie oznacza jeszcze mobbingu, bowiem konieczne są działania, mające cechy złośliwości, uporczywości i długotrwałości, a zatem przejawiane przez pracodawcę lub współpracowników względem ofiary mobbingu z określonym nasileniem, występujące przez dłuższy czas, czego nie sposób dostrzec w przedmiotowej sprawie. Powódka nie mogąc pogodzić się z brakiem uprawnień członka Zarządu Oddziału w S., swoje rozgoryczenie kieruje do obecnego Prezesa Oddziału – T. K. i czyni winną za taki stan rzeczy.
Sąd Pracy ustalił, co następuje:
H. T. (1) od dnia 1 stycznia 1988r. pozostawała zatrudniona w Stowarzyszeniu (...) w Polsce Zarząd Główny w W. Oddział Okręgowy w S. na stanowisku dyrektora biura, na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony (dowód: umowa o pracę k.1 części B akt osobowych powódki dołączonych do akt sprawy IV. P. 268/14).
Do podstawowych obowiązków pracowniczych H. T. (1) zajmującej stanowisko dyrektora biura należało kierowanie i nadzorowanie działalności statutowej Stowarzyszenia (...) w Polsce, kierowanie i nadzorowanie działalności gospodarczej, służącej realizacji statutowej działalności, a w szczególności kierowanie, organizowanie i nadzorowanie działalności szkoleniowo – edukacyjnej, sprzedaży wydawnictw oraz innej działalności handlowej pokrewnej; nadzorowanie całokształtu działalności finansowej, księgowej i (...) Oddziału (...) w S.. Dyrektor biura została zobowiązana do działania zgodnego z prawem, interesem społecznym, statutem Stowarzyszenia (...) w Polsce i przepisami wykonawczymi do tego statutu, wydawanymi w formie regulaminów i instrukcji, uchwałami, postanowieniami bądź zaleceniami Zarządu Głównego, Zarządu Okręgowego i Prezydium Zarządu Okręgowego. W ramach powierzonych jej przez pracodawcę uprawnień była upoważniona m.in. do reprezentowania Oddziału Okręgowego w S. we wszystkich bieżących sprawach w ramach zakresu obowiązków i regulaminu organizacyjnego Oddziału lub w ramach udzielonego odrębnego pełnomocnictwa, zgodnie ze statutem stowarzyszenia (...) w Polsce (dowód: zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności k.34 części B akt osobowych powódki dołączonych do akt sprawy IV. P. 268/14).
W związku z przyjętą w dniu 7 lutego 2014r. przez Prezydium Zarządu zmianą Regulaminu działalności Zarządu Oddziału Okręgowego (...) w S. wprowadzono zmianę w zakresie obowiązków dyrektora Biura ustalając, iż dyrektor Biura, zgodnie ze statutem Stowarzyszenia (...) w Polsce zatrudniony jest przez Prezydium Zarządu Oddziału Okręgowego w S., reprezentowane przez Prezesa zarządu; dyrektor Biura podlega bezpośrednio Prezesowi Zarządu i kieruje całością działalności Biura Oddziału, powołanego do obsługi organów władz statutowych, realizacji ich decyzji i uchwał oraz wykonywania bieżących zadań Stowarzyszenia, a w szczególności odpowiada za organizację spotkań członków Stowarzyszenia w Oddziałach Terenowych i Oddziale Okręgowym, odpowiada za terminowość i prawidłowość opłacania składek przez członków zwyczajnych i wspierających, kieruje działalnością gospodarczą, służącą realizacji statutowej działalności Stowarzyszenia, a szczególności kieruje i organizuje działalność szkoleniowo – edukacyjną, sprzedaż wydawnictw oraz inną działalnością handlową i pokrewną, kieruje działalnością Biura Oddziału Okręgowego w zakresie finansowym, księgowym i ekonomicznym zgodnie z udzielonym odrębnie pełnomocnictwem (dowód: pismo z dnia 28.02.2014r. k.272).
H. T. (1) do 2009 roku pozostawała członkiem zarządu oraz członkiem prezydium zarządu Oddziału w S.. Jako osoba wchodząca w skład organów statutowych brała udział zarówno w posiedzeniach zarządu jak i prezydium. Po ustaniu jej członkowstwa w zarządzie, w dalszym ciągu była zapraszana na posiedzenia zarządu jak i prezydium. Od 2004 roku H. T. (1) współpracowała z T. K. zajmującą stanowisko prezesa zarządu. Współpraca układała się dobrze (dowód: zeznania powódki H. T. (1) k. 533v, prezesa zarządu T. K. k.536-536v).
W dniu 30 października 2012r. odbyło się posiedzenie Prezydium Zarządu Stowarzyszenia (...) w (...) Oddział (...) w S., podczas którego H. T. (1) przedstawiła wysokość czynszu płaconego przez najemców wynajmujących pomieszczenia będące własnością Oddziału w S.. Wskazując na najniższą wysokość czynszu, zaproponowała również podwyżkę czynszu dla (...) Sp. z o.o. w S., udziałowcami której była ona, T. K. oraz I. K.. Prezes Zarządu zaproponowała aby kwestię ewentualnej podwyżki dyrektor H. T. (1) przedyskutowała z zarządem spółki (...). Podczas kolejnego posiedzenia prezydium zarządu w dniu 3 grudnia 2012r. okazało się, iż informacje przekazane przez dyrektor H. T. (1) co do wysokości czynszu płaconego zarówno przez (...) Sp. z o.o. w S. jak i innego najemcę – (...) S.A. były nieprawdziwe. H. T. (1) przyznała, iż popełniła błąd, gdyż dane spisała z poprzedniej umowy. Ostatecznie wysokość czynszu miała zostać ujednolicona, jednakże do podwyższenia czynszu dla (...) Sp. z o.o. nie doszło albowiem wypowiedziała ona umowę najmu (dowód: protokoły posiedzeń k.162-164, 165-169, zeznania powódki H. T. (1) k. 533v-536, zeznania prezesa zarządu T. K. k.536-538, zeznania członków zarządu: I. K. k.511-512, E. K. k.512v-514v).
W grudniu 2012r. w związku z rozpoczynającym się projektem „Kompetentna kadra przyszłością firmy” realizowanym przez Stowarzyszenie (...) w (...) Oddział (...) w S. H. T. (1) zwróciła się do prezesa T. K. oraz członka zarządu prezydium E. K. z propozycją zatrudnienia jej męża J. T. na lidera tego projektu. Prezydium zarządu nie zaakceptowało propozycji H. T. (1) i na lidera projektu wyznaczyło E. K.. H. T. (1) od początku kwestionowała czynności wykonywane przez lidera projektu. Zawiadomiła również Wojewódzki Urząd Pracy w O. nadzorujący projekt o rzekomych nieprawidłowościach przy realizacji projektu, wskazując iż czynności przypisane do lidera projektu – W. K., faktycznie nie były wykonywane przez niego, a wykonywała je ona. W wyniku postępowania kontrolnego Wojewódzki Urząd Pracy w O. stwierdził, iż lider projektu W. K. wykonywał czynności zgodnie z zakresem czynności; projekt został zamknięty i ostatecznie rozliczony (dowód: zeznania prezesa zarządu T. K. k.536-538, zeznania członków zarządu: I. K. k.511-512, E. K. k.512v-514v, pisma k.823-826).
Od momentu przedstawienia nierzetelnych danych co do wysokości czynszu płaconego przez najemców oraz odmowy zatrudnienia J. T. na lidera projektu, relacje pomiędzy dyrektor H. T. (1) a prezes zarządu T. K. uległy pogorszeniu. Prezes zarządu zaczęła bliżej przyglądać się pracy H. T. (1) i częściej bywać w siedzibie biura. Stwierdziła, iż pomimo istnienia od 2005r. pełnomocnictwa łącznego udzielonego jej i H. T. (1) upoważniającego do składania i przyjmowania w imieniu Stowarzyszenia wiążących oświadczeń woli oraz dokonywania czynności faktycznych w sprawach z zakresu zarządzania majątkiem i prowadzenia gospodarki finansowej oraz bieżącej działalności Stowarzyszenia, m.in. w sprawach zawierania, rozwiązywania, dokonywania zmian umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych z operatorami, w zakresie telefonii stacjonarnej, telefonii komórkowej i usług internetowych; zawierania, rozwiązywania i dokonywania zmian umów najmu lokali; składnia ofert i zawierania umów dotyczących usług szkoleniowych i wydawniczych; składania wniosków o dofinansowanie usług szkoleniowych ze źródeł międzynarodowych i krajowych, H. T. (1) występowała jednoosobowo w imieniu Oddziału. Między innymi w dniu 1 października 2005r. H. T. (1) działając jednoosobowo, zawarła umowę zlecenie ze swoim mężem J. T. na przygotowanie i przeprowadzenie procedury zamówień publicznych w ramach projektu „Przyszłość w finansach”. Wykonanie zlecenia nastąpiło w okresie od września 2005 roku do listopada 2006 roku. Następnie w dniu 1 marca 2006r. zawarła kolejną umowę zlecenie z mężem J. T. na okres od marca 2006 roku do października 2006r. na prowadzenie prac asystenta koordynatora projektu „Twoja przyszłość w finansach”. W ramach projektu „Przyszłość w finansach” H. T. (1) w dniu 1 października 2005r. zawarła również umowy zlecenia z K. Ż. oraz I. K. na prowadzenie zajęć na kursie rachunkowość (dowód: zeznania świadka J. S. k.337, zeznania powódki H. T. (1) k. 533v-536, zeznania prezesa zarządu T. K. k.536-538, zeznania członków zarządu: I. K. k.511-512, E. K. k.512v-514v, A. K. k.509v-511, pełnomocnictwo k.121-122, pełnomocnictwo k.821-822, umowy zlecenie k.404-405, 818-819).
H. T. (1) pomimo, iż od 2009 roku nie wchodziła w skład zarządu w dalszym ciągu uczestniczyła zarówno w posiedzeniach zarządu jak i posiedzeniach prezydium zarządu, jednakże począwszy od roku 2013, gdy omawiano sprawy bezpośrednio nie związane z jej zakresem obowiązków prezes zarządu T. K. prosiła ją o opuszczenie posiedzenia. Pomimo nieobecności na posiedzeniach H. T. (1) znała ich przebieg albowiem nagrywała je; najczęściej dyktafon podkładała jej siostrzenica B. S. zatrudniona w Biurze Oddziału.
W dniu 3 stycznia 2014r. w A. odbyło się posiedzenie wyjazdowe zarządu Oddziału. W tym czasie H. T. (1) przebywała na urlopie wypoczynkowym. Nie została zaproszona na posiedzenie zarządu, podobnie jak inni pracownicy biura, za wyjątkiem E. P. (1), która uczestniczyła w nim jako protokolant (dowód: zeznania świadka E. P. (1) k.338, zeznania powódki H. T. (1) k. 533v-536, zeznania prezesa zarządu T. K. k.536-538, zeznania członków zarządu: I. K. k.511-512, E. K. k.512v-514v, A. K. k.509v-511).
W czasie nieobecności H. T. (1) w pracy z powodu choroby prezes T. K. stwierdziła, iż E. P. (1) pomimo faktycznie wykonywanych czynności w zintegrowanym systemie informatycznym E. nie ma do niego profitu dostępu i pracuje na haśle H. T. (1). W związku z tym na posiedzeniu prezydium Zarządu Oddziału w S. w dniu 13 grudnia 2013r. podjęto decyzję o zmianie profilu H. T. (1) na profil E. P. (1). Ponownie dostęp do zintegrowanego systemu informatycznego E. H. T. (1) uzyskała w dniu 24 mara 2014r. albowiem nieobecność pozostałych pracowników biura uniemożliwiała jego właściwe funkcjonowanie (dowód: protokół posiedzenia z dnia 12 grudnia 2013r. oraz z dnia 28 marca 2014r. – koperta k.525, zeznania świadka E. P. (1) k.338-339).
W piśmie z dnia 4 grudnia 2013r. skierowanym do Prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, H. T. (1) poinformowała o naruszeniu przez T. K. przepisów prawa dotyczących biegłych rewidentów i wniosła o wszczęcie wobec niej postępowania dyscyplinarnego. Aktualnie przeciwko T. K. toczy się postępowanie dyscyplinarne obwinionej o to, że badanie sprawozdania finansowego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. za lata 2010 oraz 2012 przez Biegłych Rewidentów (...) Sp. z o.o. zostało przeprowadzone w warunkach utraty niezależności (dowód: pismo k.545-546, wniosek o ukaranie k.717-718).
H. T. (1) w piśmie, które w grudniu 2013r. przesłała członkom Zarządu, Komisji Rewizyjnej oraz Sądu Koleżeńskiego Oddziału w S. zgłosiła swoje zastrzeżenia do pracy i działalności prezesa Zarządu Oddziału T. K., wskazując mi.n. na: naruszenie przepisów przy realizacji projektu „Kompetentna kadra przyszłością firmy”, ustalenie wynagrodzeń pracownikom Biura Oddziału wbrew obowiązującym przepisom, uniemożliwienie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, poważanie autorytetu, kompetencji i szykanowanie dyrektora Biura oraz wystawienie niezgodnych z rzeczywistością zaświadczeń i delegacji. Do pisma tego odnieśli się w swoich odpowiedziach członkowie Prezydium Zarządu: W. K., A. K., K. Ż., I. K. oraz T. K., zaprzeczając twierdzeniom autorki pisma. W związku z pismem H. T. (1) dniu 11 kwietnia 2014r. odbyło się posiedzenie Zarządu Oddziału w S., na którym podjęto decyzję, iż zarzuty stawiane przez H. T. (1) zostaną zbadane przez Komisję Rewizyjną (pismo k.5-10, protokół k.440-442).
Komisja Rewizyjna (...) Oddziału Okręgowego w S. po przeprowadzeniu kontroli, zawarła swoje ustalenia w protokole z dnia 10 czerwca 2014r. Komisja nie potwierdziła zarzutów podnoszonych przez H. T. (2) w jej piśmie, natomiast stwierdziła, iż w latach 2005-2008 trzynastu słuchaczy studiów podyplomowych nie uiściło pełnej odpłatności za studnia podyplomowe, ponadto od H. T. (1) i B. S. nie pobrano żadnej opłaty z tego tytułu. Komisja nie otrzymała żadnej decyzji w przedmiocie obniżenia bądź zwolnienia z opłaty. Stwierdzono ponadto, iż w roku 2005/2006 J. T. – mąż dyrektor biura był zatrudniony przy projekcie unijnym „zamówienia publiczne”. Potwierdziła również, iż w dniu 28 maja 2013r. został zawarty aneks do umowy na świadczenie usług telekomunikacyjnych i zakupiono telefon na kwotę 1.321,00 w dwunastu ratach (dowód: protokół z załącznikami k.380-419).
Uchwałą nr 50/ (...) z dnia 23 czerwca 2014r. Prezydium Zarządu Oddziału Okręgowego Stowarzyszenia (...) w Polsce postanowiło rozwiązać umowę o pracę z H. T. (1) bez wypowiedzenia z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych – art.52§1 pkt 1 k.p. w zw. z art.100§1 i §2 pkt 4 k.p. (dowód: uchwała k.378).
Oświadczeniem z dnia 24 czerwca 2015r. pozwany pracodawca rozwiązał z powódką umowę o pracę w trybie art. 52§1 ust. 1 k.p. jako przyczynę wskazując:
- samowolne obniżenie odpłatności za studia podyplomowe organizowane przez pracodawcę w latach 2005-2009, co skutkowało wyrządzeniem szkody dla pracodawcy w kwocie 24.195,00 zł;
- samowolne odstąpienie od pobrania odpłatności za studia podyplomowe za swój udział oraz bratanicy B. S., co skutkowało wyrządzeniem szkody dla pracodawcy w kwocie 7.880,00 zł;
- samowolne zawieranie umów w imieniu pracodawcy umów zlecenia z mężem J. T.;
- samowolne zawarcie w imieniu pracodawcy aneksu do umów o świadczenie usług telekomunikacyjnych w dniu 28.05.2013r.;
- zaniechanie terminowego sporządzenia aneksów do umów o pracę do projektu „Pracownik na poziomie” i przygotowanie ich z datą wsteczną;
- samowolne udzielenie informacji Komendzie Miejskiej Policji w S. w imieniu pracodawcy, które okazały się niezgodne ze stanem faktycznym;
- udzielanie nieprawdziwych informacji w przedmiocie realizacji projektu „Kompetentna kadra przyszłością firmy” (dowód: oświadczenie woli z dnia 24 czerwca 2015r. k.827).
Nieprawomocnym wyrokiem z dnia 7 maja 2015r. Sąd Rejonowy w Suwałkach w sprawie sygn. akt IV. P. 268/14 oddalił powództwo H. T. (1) przeciwko Stowarzyszeniu (...) w Polsce Zarządowi Głównemu w W. Oddział Okręgowy w S. o przywrócenie od pracy, zasądzając jednocześnie kwotę 20.100,00 zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa. Sąd Rejonowy uznał, iż przyczyny rozwiązania z powódką umowy o pracę były uzasadnione, jednakże rozwiązując umowę o pracę bez wypowiedzenia pracodawca dopuścił się naruszenia art.52§2 k.p., co skutkowało zasądzeniem odszkodowania (dowód: wyrok Sądu Rejonowego w S. wraz z uzasadnieniem k.828-835).
H. T. (1) od marca 2013r. leczy się psychiatrycznie w związku z objawami depresyjnymi o co najmniej umiarkowanym nasileniu. W okresie od dnia 2 lutego 2015r. do dnia 23 lutego 2015r. przebyła rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS (dowód: opinia biegłych z zakresu psychologii i psychiatrii k.767-777, informacja o przebytej rehabilitacji k.778-779).
Sąd Pracy zważył, co następuje:
Stosowanie do treści w art. 94 3§2 kp aby mówić o wystąpieniu zjawiska mobbingu, wszystkie ustawowe przesłanki określone w tym przepisie muszą być spełnione łącznie, a więc działania pracodawcy muszą być jednocześnie uporczywe i długotrwałe oraz polegać na nękaniu i zastraszaniu pracownika. Przy kwalifikowaniu określonych zachowań jako mobbing istotne jest również zaistnienie skutku działań pracodawcy w postaci wywołania u pracownika zaniżonej oceny przydatności zawodowej. Ponadto ważny jest cel działań podjętych przez pracodawcę wobec pracownika. Zachowanie pracodawcy powinno mieć na celu poniżenie lub ośmieszenie, izolowanie lub wyeliminowanie pracownika z zespołu. Na przesłankę celowości działań pracodawcy zwrócił uwagę Sąd Najwyższy podkreślając, iż w postępowaniu sądowym, którego przedmiotem jest ustalenie ewentualnego stosowania mobbingu przez pracodawcę oraz przyznanie stosownych świadczeń z tego tytułu, nie jest wystarczające stwierdzenie bezprawności działań podjętych wobec pracownika. Konieczne jest również wykazanie celu tych działań oraz ich ewentualnych skutków (por. wyrok SN z 5 października 2007 r., II PK 31/07). Trzeba również podkreślić, że o mobbingu można mówić dopiero wówczas, gdy nękanie i zastraszanie ma charakter długotrwały i powtarzający się. Nie można więc uznać, że wobec pracownika, który został raz skrytykowany, zastosowano mobbing. Nie każde zachowanie pracodawcy wobec pracownika, które w jego subiektywnym przekonaniu jest przejawem mobbingu, w rzeczywistości cechy mobbingu posiada.
W wyroku z dnia 11 lutego 2014r. (I PK 165/13) Sąd Najwyższy wskazał, iż z legalnej definicji zawartej w art. 94 3 § 2 k.p. wynika, że mobbing to zachowania: (1) dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, (2) polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, (3) wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, (4) powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, (5) powodujące izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. Treść tej definicji wskazuje, że określone w niej ustawowe cechy mobbingu muszą być spełnione łącznie.
Materiał dowody zgromadzony w sprawie nie daje podstaw do uznania, że zachowanie prezesa zarządu pozwanego Oddziału T. K. wobec powódki zajmującej stanowisko dyrektora biura wypełniało znamiona mobbingu określone w art. 94 3 § 2 k.p. Relacje te należało zdefiniować jako konflikt pomiędzy powódką i jej przełożoną, w którym powódka, jak wykazało postępowanie dowodowe, nie była stroną bierną. Ustaleń w tym zakresie Sąd dokonał na podstawie dokumentów zgromadzonych w sprawie, zeznań świadków oraz zeznań stron. Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom przesłuchanych w sprawie świadkom, przy czym miał na uwadze iż wyłącznie E. P. (1) oraz A. S. byli świadkami konfrontacji powódki z prezes T. K.. Pozostali świadkowie przedstawiając relacje pomiędzy powódką a T. K. opierali się wyłącznie na relacji powódki. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania członków Zarządu Oddziału albowiem są one logiczne i korespondują ze sobą. Członkowie zarządu uczestniczyli w posiedzeniach, na których była obecna zarówno powódka jak i prezes zarządu i mieli możliwość obserwacji ich wzajemnych relacji.
Świadkowie przesłuchani w sprawie jak i strony procesu jednoznacznie stwierdzili, iż datą początkową konfliktu pomiędzy powódką a T. K. był koniec roku 2012. Wówczas to powódka, na jednym z posiedzeń prezydium zarządu zaproponowała podwyższenie czynszu najmu Spółce (...), jak się później okazało, podając nieprawdziwe dane co do wysokości czynszu płaconego przez Spółkę (...) jak i innego najemcę (...) S.A. Również pod koniec roku 2012, w związku z planowaną realizacją projektu „Kompetentna kadra przyszłością firmy”, powódka wystąpiła z nieoficjalnym wnioskiem do prezes zarządu T. K. oraz członka prezydium W. K. o zatrudnienie jej męża J. T. na lidera projektu. Propozycja powódki nie uzyskała akceptacji prezydium i na lidera projektu został wyznaczony W. K..
Zdarzenia te doprowadziły do zmiany relacji pomiędzy powódką a T. K., stały się one bardziej oficjalne, a prezes zarządu zaczęła bliżej przyglądać się pracy powódki i funkcjonowaniu biura. W czasie wystąpień powódki na posiedzeniach prezydium zarządu stała się ona bardziej dociekliwa, niejednokrotnie podnosiła kwestie nie objęte porządkiem posiedzeń.
Nie można zgodzić się z powódką, iż o mobbingu wobec jej osoby świadczy odebranie jej przez prezes zarządu T. K. prawa do podpisywania umów w imieniu Stowarzyszenia czy też pozbawienie uprawnień do zintegrowanego systemu informatycznego E.. Z dokumentów przedstawionych przez pozwanego wynika bowiem, iż powódka od 2005 roku nie miała uprawnienia do samodzielnej reprezentacji Stowarzyszenia. Na mocy pełnomocnictwa z dnia 22 listopada 2005r. obowiązywała reprezentacja łączna – powódki i T. K.. Pomimo to powódka wielokrotnie działała jednoosobowo zawierając w imieniu Stowarzyszenia umowy cywilnoprawne i zaciągając zobowiązania. Wyeliminowanie przez prezesa zarządu dotychczas stosowanej i niezgodnej z prawem praktyki, nie może być traktowane jako przejaw mobbingu. Pozbawienie powódki uprawnień do zintegrowanego systemu informatycznego E. związane było również z nieprawidłowym funkcjonowaniem biura zarządzanego przez powódkę. Powódka pomimo posiadanego profilu do systemu nie pracowała w tym systemie, a faktyczne czynności wykonywała pracownica biura E. P. (1), która pracowała na profilu powódki, również podczas jej nieobecności w związku z chorobą czy urlopem wypoczynkowym. Na skutek interwencji prezes T. K. uprawnienia do systemu, w miejsce powódki uzyskała E. P. (2), natomiast powódka ponownie uprawnienia takie uzyskała w sytuacji, gdy pozostali pracownicy biura byli nieobecni w pracy.
Odmowa zatrudnienia męża powódki J. T. na lidera projektu „Kompetentna kadra przyszłością firmy”, spowodowała iż powódka kwestionowała pracę lidera W. K. przy projekcie, zgłaszała prezesowi zarządu liczne problemy i zastrzeżenia związane z realizacją projektu, jednakże nigdy nie zgłaszała, że czynności lidera wykonuje ona i z tego tytułu należy się jej wynagrodzenie. Ostatecznie powódka skierowała zawiadomienie do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w O. nadzorującego projekt, wskazując na rzekome nieprawidłowości, a w szczególności na nie wykonywanie przez lidera czynności do niego przypisanych. Przeprowadzone przez Wojewódzki Urząd Pracy w O. postępowanie wyjaśniające zarzutów powódki nie potwierdziło, projekt został natomiast zakończony i rozliczony.
Przesłuchani w charakterze strony członkowie prezydium oraz świadek E. P. (3), która wielokrotnie uczestniczyła w posiedzeniach prezydium zarządu jako protokolant, wskazali iż zachowanie powódki na posiedzeniach, na które była zapraszana również uległo zmianie. Zgłaszała ona liczne problemy, a pomimo zakończenia debaty w danym zakresie, w dalszym ciągu próbowała przeforsować swoje stanowisko. Zgłaszała również tematy nieobjęte porządkiem posiedzeń. Takie zachowanie utrudniało posiedzenia, dlatego też zdarzało się, iż prezes T. K. odbierała jej głos, a także po omówieniu zagadnień, bezpośrednio dotyczących pracy powódki, prosiła ją o opuszczenie sali. Należy w tym miejscu podkreślić, iż zgodnie z postanowieniami art.37 statutu Stowarzyszenia (...) w Polsce, w posiedzeniach prezydium zarządu biorą udział jego członkowie oraz może brać udział, z głosem doradczym, przewodniczący okręgowej komisji rewizyjnej (k.77v). Natomiast udział dyrektora biura w posiedzeniach nie jest obligatoryjny i to od decyzji prezydium zależy czy kwestie na posiedzeniu rozstrzygane, wymagają obecności dyrektora biura. Inaczej przedstawiała się sytuacja do 2009 roku, gdy powódka zajmowała stanowisko dyrektora biura i jednocześnie była członkiem prezydium, wówczas udział w posiedzeniach prezydium należał do jej uprawnień.
Jak chodzi o wyjazdowe posiedzenie zarządu w A. w dniu 4 stycznia 2014r., to wbrew twierdzeniom powódki, w oparciu o zeznania członków zarządu oraz świadka E. P. (1), należało uznać, iż nie było to posiedzenie połączone ze spotkaniem noworocznym wszystkich pracowników biura. Na posiedzenie te została zaproszona wyłącznie pracownica biura E. P. (1) w charakterze protokolanta, która po wykonaniu swoich obowiązków, opuściła je. Nie byli zaproszeni na posiedzenie inni pracownicy biura, w tym powódka, która wówczas przebywała na urlopie wypoczynkowym.
Udzielnie powódce przez pracodawcę zgody na urlopu wypoczynkowy w okresie świąt Bożego Narodzenia w 2013 roku, zdaniem Sądu nie budzi żadnych zastrzeżeń. Strony zgodnie przyznały, iż wniosek powódki został zaakceptowany warunkowo i uzależniony od sporządzenia przez nią planów finansowego na następny rok. Powódka wyznaczone jej czynności wykonała i w dniu 12 grudnia 2013r. został jej udzielony urlop wypoczynkowy. Skoro jak twierdzi powódka, plany takie przygotowywała co roku i nie było żadnego zagrożenia, iż tym razem tego nie uczyni, nie musiała obawiać się, że urlop nie zostanie jej udzielony, i mogła poczynić stosowne plany wyjazdowe.
Rozwiązanie przez pozwanego umowy o pracę z powódką poprzedzone zostało czynnościami kontrolnymi przeprowadzonymi przez Komisję Rewizyjną Stowarzyszenia. W protokole z kontroli Komisja Rewizyjna wskazała na nieprawidłowości w pracy powódki, które następnie zostały poddane ocenie członków prezydium i którzy jednogłośnie podjęli uchwałę o rozwiązaniu z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia. Decyzja pracodawcy została poddana kontroli Sądu Pracy, który nieprawomocnym wyrokiem z dnia 7 maja 2015r. oddalił powództwo o przywrócenie od pracy, zasądzając jednocześnie na rzecz powódki kwotę 20.100,00 zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów prawa. Sąd uznał, iż rozwiązanie umowy o pracę nie stanowiło elementu mobbingu wobec powódki a przyczyny rozwiązania z powódką umowy o pracę były uzasadnione. Jednakże zdaniem Sądu rozwiązując umowę o pracę bez wypowiedzenia pracodawca dopuścił się naruszenia art.52§2 k.p., co skutkowało zasądzeniem odszkodowania.
Zdaniem Sądu o istnieniu konfliktu pomiędzy powódką a T. K., nie zaś stosowaniu wobec powódki mobbingu, świadczy również aktywna działalność powódki, która miała na celu zdyskredytować osobę T. K. bądź doprowadzić do zmian w zarządzie Oddziału. Pismem z dnia 4 grudnia 2013r. skierowanym do Prezesa Krajowej Rady Biegłych Rewidentów, H. T. (1) poinformowała o naruszeniu przez T. K. przepisów prawa dotyczących biegłych rewidentów i wniosła o wszczęcie wobec niej postępowania dyscyplinarnego. Również w grudniu 2013r. przesłała członkom Zarządu, Komisji Rewizyjnej oraz Sądu Koleżeńskiego Oddziału w S. pismo, w którym zgłosiła swoje zastrzeżenia do pracy i działalności prezesa Zarządu Oddziału T. K.. Następnie w 2014 roku zawiadomiła Wojewódzki Urząd Pracy w O. o rzekomych nieprawidłowościach w realizowanym przez Stowarzyszenie projekcie „Kompetentna kadra przyszłością firmy”. Ponadto powódka pomimo braku zgody członków prezydium zarządu Oddziału, samowolnie nagrywała przebieg posiedzeń prezydium, wykorzystują do tego celu swoją siostrzenicę B. S., której nakazywała podkładanie urządzenia rejestrującego dźwięk.
Wobec ustaleń, iż zachowanie pozwanego wobec powódki nie miało znamion mobbingu należy stwierdzić, iż zaburzenia psychiczne, zdiagnozowane u powódki przez biegłych sądowych nie zostały spowodowane na skutek mobbingu. Zdaniem Sądu mogły one mieć związek z pracą i wynikały z konfliktu pomiędzy powódką a jej przełożoną T. K. oraz z faktu rozwiązania stosunku pracy w trybie art. 52 k.p.
Mając na uwadze powyższe Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia, iż działania pozwanego wobec powódki miały znamiona mobbingu, stąd też powództwo o zadośćuczynienie z tego tytułu podlegało oddaleniu.
W przedmiocie kosztów procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z §6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.02.163.1349). Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania powódka, która przegrała niniejszy proces, winna zwrócić pozwanemu wyłożone przez niego koszty tytułem wynagrodzenia fachowego pełnomocnika (pkt II wyroku).
SSR Alicja Wiśniewska