UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 lipca 2014 roku znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił J. K. przyznania prawa do emerytury, gdyż wnioskodawca nie udokumentował 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Decyzją z dnia 25 lipca 2014 roku znak: (...) organ rentowy ustalił wnioskodawcy kapitał początkowy przyjmując do obliczenia jego wysokości wynagrodzenie minimalne za okresy od 20 września 1976 roku do dnia 30 maja 1978 roku oraz od 1 lipca 1978 roku do dnia 31 grudnia 1978 roku. Wynagrodzenia za lata 1970-1976 z tytułu zatrudnienia w Spółdzielni Pracy (...) w B. nie zostały uznane za udowodnione.

Odwołanie od powyższych decyzji wniósł J. K. domagając się ich zmiany i przyznania prawa do emerytury oraz przyjęcia do obliczenia wysokości kapitału początkowego wynagrodzenia minimalnego za okres pracy od dnia 4 sierpnia 1970 roku do dnia 2 września 1976 roku w Spółdzielni Pracy (...). Wskazał, że pracował w warunkach szczególnych od 1 lipca 1978 roku do dnia 28 lutego 1982 roku w Zakładzie (...) przy Wojewódzkim Szpitalu (...), od dnia 1 marca 1982 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku w Zakładach (...) (...) w S. oraz od 20 maja 1992 roku do dnia 5 stycznia 1994 roku w (...) sp. z o.o.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

J. K. urodzony (...) w dniu(...)roku złożył wniosek o emeryturę. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Przed organem rentowym udowodnił 26 lat, 8 miesięcy i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych w tym 11 miesięcy i 26 dni stażu pracy w warunkach szczególnych (okoliczności bezsporne).

Po wniesieniu odwołania organ rentowy decyzją z dnia 25 sierpnia 2014 roku znak: (...) ponownie ustalił wnioskodawcy kapitał początkowy przyjmując do jego ustalenia wynagrodzenie minimalne za okresy od 21 sierpnia 1973 roku do dnia 24 kwietnia 1974 roku i od dnia 1 maja 1976 roku do dnia 2 września 1976 roku (k. 17 – akt (...)). Wnioskodawca cofnął w związku z tym odwołanie od decyzji z dnia 28 lipca 2014 roku o ustaleniu kapitału początkowego (k. 53).

J. K. w okresie od dnia 1 lipca 1978 roku do dnia 28 lutego 1982 roku był zatrudniony w Zakładzie (...) przy Wojewódzkim Szpitalu (...) w B. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy – k. 1 akt osobowych – k. 31). Od dnia 1 lipca 1978 roku wnioskodawca zajmował stanowisko operatora (umowa o pracę – k. 23 ao). Od dnia 1 marca 1981 roku pracował jako kierowca (umowa o pracę – k. 20 ao). Faktycznie wnioskodawca pracował jako kierowca-operator koparko-ładowarki przez cały rok, gdyż przedsiębiorstwo prowadziło liczne budowy, np. baraki dla służby zdrowia. W zimie zajmował się odśnieżaniem dróg (zeznania wnioskodawcy – k. 52v, 54v, zeznania W. T. – k. 53v-54, zeznania A. Ł. – k. 54-54v).

W dniu 1 marca 1982 roku został zatrudniony jako kierowca w Zakładach (...) w B. (umowa o pracę – k. 16 ao – k. 33). W angażach od dnia 1 lipca 1988 roku jako zajmowane stanowisko wskazywano kierowca-operator (angaże – k. 25-34 ao). Wnioskodawca pracował jako kierowca-operator koparko-ładowarki. Zakład prowadził budowy komisariatów, szamb, fundamentów. Stosunek pracy został rozwiązany z dniem 31 stycznia 1992 roku (zeznania wnioskodawcy – k. 52v, 54v, zeznania Z. N. – k. 53v, świadectwo pracy - ao).

W okresie od dnia 20 maja 1992 roku do dnia 5 stycznia 1994 roku wnioskodawca pracował w (...) Sp. z o.o. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym pow. 3,5 t (zaświadczenie, umowy o pracę, świadectwo pracy – akta osobowe – k. 35). Wnioskodawca jeździł samochodem marki R. na terenie byłego województwa (...) i S. wożąc przesyłki kurierskie (zeznania wnioskodawcy – k. 52v, 54v).

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie powołanych dowodów. Przesłuchani w sprawie świadkowie Z. N., W. T. i A. Ł. to osoby obce dla wnioskodawcy. Potwierdzili oni fakt pracy wnioskodawcy w charakterze kierowcy-operatora koparko ładowarki. Świadkowie pracowali wspólnie z wnioskodawcą. Zeznawali logicznie, spontanicznie i szczerze. Niektórych szczegółów nie byli w stanie sobie przypomnieć jednak jest to zrozumiałe z uwagi na znaczny upływ czasu. Treść tych zeznań w powiązaniu z twierdzeniami wnioskodawcy oraz treścią akt osobowych wnioskodawcy z Zakładu (...) przy Wojewódzkim Szpitalu (...) w B., z Zakładów (...) (...) w S. oraz z przedsiębiorstwa (...) sp. z o.o. umożliwiła Sądowi ustalenie, że wnioskodawca był zatrudniony jako kierowca-operator ładowarko koparki od dnia 1 lipca 1978 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku oraz jako kierowca samochodu ciężarowego (...)od dnia 20 maja 1992 roku do dnia 5 stycznia 1994 roku.

Należy zaznaczyć, że Sąd nie jest związany żadnymi ograniczeniami w postępowaniu dowodowym w sprawach ubezpieczeń społecznych, które obowiązują w postępowaniu przed organem rentowym. Zasadniczym celem tego postępowania jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Przepis art. 473 k.p.c. wprost stanowi, że w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Z kolei ustalenie przez Sąd w toku postępowania odwoławczego, że dana praca była wykonywana w szczególnych warunkach jest wystarczającą podstawą do uznania wykonywanej pracy za pracę tego rodzaju (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP z 1998 roku, Nr 11, poz. 342; z dnia 21 września 1984 roku, III UZP 48/84, LEX nr 14630; z dnia 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, LEX nr 14625).

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy pozwala na jednoznaczne przyjęcie, że wnioskodawca pracował jako kierowca operator ładowarko-koparki od dnia 1 lipca 1978 roku do dnia 31 stycznia 1992 roku (13 lat i 7 miesięcy) oraz jako kierowca samochodu ciężarowego (...)w okresie od 20 maja 1992 roku do dnia 5 stycznia 1994 roku (rok, 7 miesięcy i 17 dni).

Są to prace wymienione w Wykazie A, Dziale V – W budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych, poz. 3 „Prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych” oraz w Dziale VIII - W transporcie i łączności, poz. 2: „ Prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów” oraz poz. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.)

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Od 1 stycznia 2013 roku nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy przez ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Według art. 32. ust. 2 za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Ustęp 4 stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis art. 1 § 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury wnioskodawca musiał spełnić łącznie następujące warunki:

1) osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2) nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3) na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnić:

)a co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

)b staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie te przesłanki zostały przez wnioskodawcę spełnione. W niniejszym postępowaniu wnioskodawca udowodnił nowy okres stażu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat, 2 miesięcy i 17 dni, co prowadzi do stwierdzenia, że spełnia on przesłankę 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Należało zatem ustalić J. K. prawo do emerytury od dnia (...) roku, od dnia złożenia wniosku o emeryturę.

W związku z cofnięciem przez wnioskodawcę odwołania od decyzji z dnia 25 lipca 2014 roku znak (...) o ustaleniu kapitału początkowego, postępowanie w tym zakresie należało umorzyć. Zgodnie bowiem z art. 203 § 1 i 4 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego jeżeli jest połączony ze zrzeczeniem się roszczenia, aż do wydania wyroku, jeżeli nie jest to sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa. Z kolei przepis art. 355 § 1 k.p.c. stanowi, że sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Ponadto wedle art. 469 k.p.c. Sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes pracownika lub ubezpieczonego.

Okoliczności niniejszej sprawy przemawiają za wnioskiem, że cofnięcie odwołania nie narusza słusznego interesu ubezpieczonego. Jego żądanie dotyczące przyjęcia do ustalenia kapitału początkowego wynagrodzenia minimalnego zostało bowiem przez organ rentowy uwzględnione. Nie zachodzi również żadna z przesłanek wskazanych w art. 204 §4 k.p.c.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477¹⁴ § 2 k.p.c. i art. 355 §1 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.

WYROK

UZASADNIENIE