UZASADNIENIE

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Jeleniej Górze oskarżył Z. W. (1), o to że:

w okresie od daty bliżej nieustalonej do dnia 07 listopada 2014 roku w S. nr(...), woj. (...), działając w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, wbrew przepisom ustawy, uprawiał konopie inne niż włókniste w ilości nie mniejszej niż 62 rośliny, mogące dostarczyć znaczną ilość ziela konopi innych niż włókniste i wytwarzał z nich środki odurzające w postaci marihuany w ilości nie mniejszej niż 889,55 g, co stanowi 8895 pojedynczych porcji konsumenckich, oraz susz konopi innych niż włókniste o łącznej masie 29160,91 gram, co stanowi znaczną ilość,

tj. o czyn z art. 53 ust 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 63 ust 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 6 maja 2015 r. o sygn. akt III K 6/15

I. uznał Z. W. (1) za winnego zachowań opisanych w punkcie I części wstępnej wyroku z tym, że przyjął, że działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, to jest przestępstwa z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 kk i art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 11 § 3 kk, art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 58 § 2 kk wymierzył Z. W. (1) karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności;

II. na podstawie art. 70 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii orzekł przepadek i zniszczenie dowodów rzeczowych wskazanych w wykazie dowodów rzeczowych nr 62/15, 63/15 i 64/15 /k. 149-150/;

III. na podstawie art. 45 § 1 kk orzekł wobec Z. W. (1) przepadek korzyści majątkowej osiągniętej z popełnionego przestępstwa, to jest kwoty 6.000 /sześciu tysięcy/ złotych;

IV. na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył Z. W. (1) okres tymczasowego aresztowania od dnia 7 listopada 2014 r. do dnia 6 maja 2015 r. przyjął, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

V. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił Z. W. (1) w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Powyższy wyrok w całości zaskarżył oskarżony apelacją swego obrońcy. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono :

1) obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mianowicie art. 174 kpk poprzez poczynienie ustaleń faktycznych w oparciu o dowód z zeznań funkcjonariuszy policji, który został przeprowadzony na okoliczność informacji przekazanych im przez oskarżonego, a które to wypowiedzi są sprzeczne z wyjaśnieniami Z. W. (1),

2) rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary 3 lat pozbawienia wolności, a więc mieszczącej się w granicach ustawowego zagrożenia i niezastosowanie przy wymierzeniu kary przepisów art. 60 § 2 i § 6 pkt 2 k.k. pomimo, iż w przedmiotowej sprawie zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, kiedy to nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo jest niewspółmiernie surowa, co pozwala na zastosowanie wobec oskarżonego instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Stawiając powyższe zarzuty obrońca oskarżonego wniósł o :

1) zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, iż Z. W. (2) dopuścił się popełnienia czynu z art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na stosowny okres próby,

ewentualnie o:

2) zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie Z. W. (3) przy zastosowaniu przepisu art. 60 § 2 i § 6 pkt 2 k.k. kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby wynoszący 5 lat.

Sąd Apelacyjny zważył :

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, aczkolwiek jeden z zarzutów podniesionych w apelacji nie jest pozbawiony podstaw. Jednakże w realiach ocenianej sprawy podnoszona przez autora apelacji obraza art. 174 k.p.k. nie miała wpływu na treść wyroku. Zważyć należy, że sąd oparł ustalenia faktyczne nie tylko na zeznaniach świadków( k. 7 uzasadnienia sądu pierwszej instancji).

W apelacji postawiono zarzut obrazy art. 174 k.p.k. wskazując, że ustalenia faktyczne zostały poczynione na podstawie zeznań funkcjonariuszy policji, którzy zostali przesłuchani na okoliczność informacji przekazanych im przez oskarżonego, a które to zeznania są sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego Z. W. (1). Zgodzić należy się z apelującym, że „Dowód z zeznań funkcjonariusza policji przeprowadzony na okoliczność wypowiedzi osoby rozpytywanej nie może zastąpić dowodu z wyjaśnień oskarżonego, czy z zeznań świadka. Na podstawie tego dowodu nie wolno czynić ustaleń faktycznych sprzecznych z wyjaśnieniami oskarżonego lub z zeznaniami świadka, wobec których dokonano czynności rozpytania, gdyż byłoby to usankcjonowanie nieformalnie przeprowadzonego dowodu z wyjaśnień lub z zeznań, w sytuacji gdy jego przeprowadzenie w formie określonej przez prawo dowodowe jest bezwzględnie wymagane jako podstawa prawna rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności karnej. Możliwe jest wykorzystanie dowodowe zeznań osoby sporządzającej notatkę urzędową obok wyjaśnień oskarżonego lub zeznań świadka w celu potwierdzenia i uzupełnienia oryginalnych zeznań i wyjaśnień, jedynie gdy tym zeznaniom lub wyjaśnieniom nie przeczą albo w celu weryfikacji tych wyjaśnień lub zeznań, gdy zachodzi konieczność wyjaśnienia różnic między treścią wyjaśnień lub zeznań, jednak z tym zastrzeżeniem, że nie można odmówić wiary wyjaśnieniom lub zeznaniom i dokonać odmiennych ustaleń faktycznych w oparciu o treść notatki urzędowej lub na podstawie dowodu z zeznań osoby sporządzającej notatkę urzędową” tak SN w wyroku z 6 października 2009 r. o sygn. akt II K 83/09, LEX nr 532383. Podobne stanowisko wyraził SN w postanowieniu z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. akt VKK 183/06, Prok. i Pr. – wkł. 2007/6/17,a także SA we Wrocławiu w wyroku z 28 grudnia 2012 r. o sygn. akt II AKa 389/12, LEX nr 1254584.

Z. W. (2) nie przyznał się do uprawy konopi i wytwarzania środków odurzających. W sprawie zostali przesłuchani policjanci : A. O., T. G. i W. B.. Podali oni okoliczności, które uzyskali w czasie rozmowy ze Z. W. (1). Zeznali, iż oskarżony uprawiał konopie i wytwarzał środki odurzające z innymi jeszcze dwoma bliżej nieokreślonymi osobami i za pomoc tym osobom uzyskał 6000 zł.

Wskazani funkcjonariusze policji udali się na posesję oskarżonego mając informacje o nielegalnie prowadzonej uprawie. Dokonali czynności przeszukania( k. 4, 6) oraz zatrzymania oskarżonego. Dokonywali więc czynności procesowych w trakcie, których uzyskali informacje od oskarżonego dotyczące uprawy konopi i wytwarzania środków odurzających. Po dokonaniu zatrzymania Z. W. (2) został dopiero pouczony o przysługujących mu uprawnieniach( k. 3).

Przesłuchanie policjantów, na okoliczność informacji uzyskanych od oskarżonego, a związanych z zarzucanymi mu przestępstwami, w sytuacji gdy oskarżony w swych wyjaśnieniach nie potwierdza tych informacji jest sprzeczne z treścią art. 174 k.p.k.

Zważyć jednak należy, iż w realiach ocenianej sprawy sąd dysponował innymi dowodami, poza zeznaniami policjantów, które upoważniały sąd pierwszej instancji do dokonania ustaleń w zakresie popełnienia przez Z. W. (1) zarzucanych mu przestępstw. Sąd oparł ustalenia faktyczne nie tylko na zeznaniach świadków( k. 7 uzasadnienia sądu pierwszej instancji).

Z wyjaśnień oskarżonego wynika( k. 49), że jest właścicielem domu i budynków gospodarczych w S. nr (...). W czasie przeszukania budynku gospodarczego ujawniono na piętrze budynku ( w pięciu pomieszczeniach)worki z suszem, łodygi roślinne z korzeniami, lampy, wentylatory, doniczki i składowisko doniczek. Na suficie trzech pomieszczeń ujawniono zawieszone lampy w znacznych ilościach( 8, 11,11 sztuk). Ujawniono również filtr powietrza, klimatyzator z podłączonym przewodem ciągnącym się pod sufitem oraz trzy kartki z informacjami dotyczącymi dawkowania i nawożenia roślin.

Zabezpieczony susz poddano badaniom. Biegły stwierdził, że zabezpieczony materiał to materiały roślinne o cechach makroskopowych typowych dla liści oraz łodyg roślin konopi. W zabezpieczonym materiale wyselekcjonowano 62 bryły korzeniowe. Z opinii biegłego wynika, że zabezpieczone materiały pochodzą z konopi innych niż włókniste. Znalezione łącznie 62 bryły korzeniowe wraz z fragmentem łodygi mogą świadczyć o prawdopodobnej liczbie uprawianych roślin. Biegły ocenił, że zabezpieczony w domu oskarżonego susz pochodzi z konopi innych niż włókniste. Z opracowanej przez biegłego opinii wynika również, iż w zabezpieczonym u oskarżonego materiale roślinnym było ziele konopi innych niż włókniste. Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii z 29 lipca 2005 r. ziele konopi innych niż włókniste jest środkiem odurzającym znajdującym się w grupie I-N oraz IV-N załącznika nr 1 do wskazanej ustawy.

Biegły wskazał, że zabezpieczono 889,55gramów ziela konopi innych niż włókniste. Najmniejsza, najczęściej spotykana działka handlowa to 0,1grama, co stanowi 8895 porcji konsumenckich. Pozostały zabezpieczony u oskarżonego materiał roślinny to susz konopi innych niż włókniste o wadze 29160,91 gramów( k. 120-124 opinia biegłego).

Z treści wywiadu środowiskowego sporządzonego przez kuratora sądowego wynika, że oskarżony zamieszkuje w S. nr (...) z matką i córką. Matka cierpi na choroby wieku starczego z demencją włącznie. Córka pracuje jako urzędnik w J..

Wskazane dowody pozwalają na ustalenia w zakresie uprawy konopi innych niż włókniste oraz wytwarzania z nich środków odurzających w postaci marihuany przez oskarżonego. On jest właścicielem pomieszczeń, w których zabezpieczono susz konopi innych niż włókniste, ziele konopi innych niż włókniste, 62 bryły korzeniowe oraz urządzenia do uprawy konopi( w tym lampy, wentylatory, ziemię, doniczki). To oskarżony posiadał dostęp do tych pomieszczeń. Brak dowodów, które podważałyby takie ustalenia. Oskarżony podał, że się nie przyznaje do uprawy konopi i wytwarzania środków odurzających oraz odmówił odpowiedzi na pytania.

Reasumując powyższe rozważania wskazać należy, że ustalenia faktyczne nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą one także wypływać z nieodpartej logiki wydarzeń stwierdzonej innymi dowodami, jeżeli owe wydarzenia są tego rodzaju, że stanowią oczywistą przesłankę, na podstawie której doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, iż dana okoliczność istotnie miała miejsce./ tak też SA w Poznaniu w wyroku z 28 stycznia 2002 r. o sygn II A Ka 570/01, OSA w Poznaniu 2002/10/76/.

W oparciu o przedstawiony materiał dowodowy nie można ustalić, że oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami. Brak również podstaw do ustaleń, iż z popełnionego przestępstwa osiągnął korzyść majątkową w kwocie 6000 zł. Stąd też te ustalenia należało wyeliminować.

Sąd Apelacyjny podziela ocenę prawną czynu popełnionego przez oskarżonego, przyjętą przez sąd pierwszej instancji. W tym zakresie sąd pierwszej instancji w sposób wystarczający uzasadnił swe stanowisko. W uzupełnieniu argumentacji Sądu Okręgowego wskazuje się, że znaczna ilość należy do znamion przestępstwa z art. 53 ust. 2 oraz z art. 63ust. 3. Wskazać należy także , iż 889,55gramów środka odurzającego czyli 8895 pojedynczych porcji handlowych to znaczna ilość. Zważyć również należy, iż w materiale zabezpieczonym u oskarżonego wyselekcjonowano 62 łodygi korzeniowe konopi innych niż włókniste. Doświadczenie sali sądowej wskazuje, iż z takiej uprawy osiąga się znaczne ilości ziela konopi innych niż włókniste. W realiach ocenianej sprawy taką ilość faktycznie też osiągnięto.

W apelacji postawiono także zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd pierwszej instancji dostrzegł okoliczności obciążające oraz okoliczności łagodzące. Sąd Apelacyjny wskazał, iż brak podstaw do przyjęcia, że oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu. To ustalenie sąd pierwszej instancji przyjął jako okoliczność obciążającą. Zgodzić należy się z sądem pierwszej instancji, iż działanie oskarżonego miało charakter zaplanowany i zorganizowany. Ilość zabezpieczonych brył korzeniowych oraz ilość zabezpieczonego suszu, w tym ziela konopi innych niż włókniste wskazuje, iż oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści z przestępstwa. Za taką oceną przemawia również fakt, iż nie jest on osobą uzależnioną oraz brak dowodów pozwalających na stwierdzenie, że oskarżony zażywał środki odurzające. Jako okoliczność łagodzącą sąd pierwszej instancji wskazał, że oskarżony przekazał policjantom informacje związane z uprawą konopi innych niż włókniste. Ta okoliczność straciła na znaczeniu w świetle tego co przedstawiono wyżej. Sąd wymierzył oskarżonemu karę w minimalnej wysokości ustawowego zagrożenia. Odstąpił od orzeczenia kary grzywny. Stąd też tak orzeczonej kary nie można ocenić jako kary rażąco niewspółmiernej. Także pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyroku są prawidłowe.

W apelacji złożono wniosek o nadzwyczajne złagodzenie kary. Apelacja nie przedstawia żadnych argumentów, które upoważniałyby sąd po sięgnięcie do uprawnień wynikających z art. 60§2k.k. Brak również w apelacji wskazań na argumenty, które uszłyby uwadze sądu pierwszej instancji przy wymiarze kary. Apelujący odwołał się do dotychczasowej niekaralności oskarżonego, jego dobrej opinii z miejsca zamieszkania oraz ustabilizowanego trybu życia. Te okoliczności legły u podstaw przy wymiarze kary w minimalnej jej wysokości. Stąd też w ocenie Sądu Apelacyjnego brak przesłanek do nadzwyczajnego złagodzenia kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec oskarżonego.

A zatem mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny orzekł jak na wstępie. Podstawę prawną rozstrzygnięcia stanowi art. 437§1k.p.k. Oskarżony nie posiada majątku oraz stałego źródła dochodów. Stąd też kierując się treścią art. 624§1k.p.k. sąd odwoławczy zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

SSA Tadeusz Kiełbowicz SSA Witold Franckiewicz SSA Stanisław Rączkowski

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE