Sygn. akt II Cz 622 / 13
Dnia 15 listopada 2013r.
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny – Odwoławczy w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski (spr.)
Sędziowie: SO Barbara Jankowska - Kocon
SO Tomasz Adamski
po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2013r. w Bydgoszczy na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku
(...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w G.
przy uczestnictwie
A. K. (1), L. K., A. K. (2), W. K. i M. K.
o stwierdzenie nabycia spadku po T. K.
na skutek zażalenia wnioskodawcy (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej w G.
na postanowienie Sądu Rejonowego w Szubinie V Zamiejscowego Wydziału Cywilnego z siedzibą w Nakle nad Notecią z dnia 13 maja 2013r. w sprawie o sygn. V Ns 215/13
postanawia:
oddalić zażalenie.
Na oryginale właściwe podpisy.
II Cz 622/13
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 13 maja 2013r. Sąd Rejonowy w Szubinie V Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Nakle nad Notecią zawiesił postępowanie w sprawie z wniosku (...) Banku (...) S.A. w G. o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłym T. K..
W uzasadnieniu wskazał, że w toku postępowania ustalił, iż uczestniczki W. K. i A. K. (2) nie zamieszkują pod adresem wskazanym przez wnioskodawcę we wniosku. Uczestniczce M. K., która złożyła zapewnienie spadkowe adresy w/w sióstr nie są znane. Natomiast z dokumentów złożonych przez wnioskodawcę wynika, że uczestniczka W. K. została wymeldowana z adresu w N. jeszcze w 2008r. Wnioskodawca został wezwany do wskazania aktualnych adresów zamieszkania w/w uczestniczek w terminie tygodniowym i to pod rygorem zawieszenia postępowania. W odpowiedzi wskazał, że nie ma interesu prawnego w uzyskaniu adresów uczestniczek od właściwych organów, a poza tym Sąd winien wezwać wszystkich spadkobierców poprzez ogłoszenie. Sąd nie podzielił tego zapatrywania. Uznał, że wezwanie spadkobierców w drodze ogłoszenia przewidzianego w art.672 kpc stanowi ostateczność, a skoro uczestniczki są znane z imienia i nazwiska, to wnioskodawca powinien wskazać ich adresy zamieszkania lub złożyć wniosek o ustanowienia dla nich kuratora, jako że miejsce ich pobytu nie jest znane. Brak działania wnioskodawczy uniemożliwił – zdaniem Sądu – nadanie sprawie dalszego biegu (postanowienie wraz z uzasadnieniem – k.41).
W zażaleniu na postanowienie wnioskodawca domagał się jego uchylenia. Twierdził w istocie, że podobnie jak i w innych sprawach rozpoznawanych w trybie nieprocesowym Sąd z urzędu powinien zapewnić udział w postępowaniu wszystkich zainteresowanych (w ujęciu art.510 2 kpc), a obowiązek działania Sądu z urzędu oznacza, że nie może on poprzestać na tym co zostanie zaoferowane przez uczestników postępowania, bowiem musi ocenić, czy stwarza to wystarczającą podstawę do prawidłowego stwierdzenia kto nabył spadek (zażalenie – k.46 i 47).
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zażalenie wnioskodawcy nie jest uzasadnione. Prezentuje on w istocie stanowisko, że złożenie wniosku inicjującego postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku zwalnia wnioskodawcę od potrzeby dokonywania dalszych czynności niezbędnych w sprawie. Tymczasem zgodnie z treścią art.670 1 kpc Sąd spadku bada z urzędu kto jest spadkobiercą , a więc osobą dziedzicząca po spadkodawcy i na jakiej podstawie (z testamentu czy z ustawy), co nie oznacza, że ma obowiązek z urzędu poszukiwania spadkobierców i ustalania ich miejsca zamieszkania względnie pobytu. W szczególności gdy wnioskodawca korzysta pomocy pełnomocnika i nie jest nieporadny. Skoro adresy zamieszkania uczestniczek W. K. i A. K. (2) okazały się nieaktualne, to Sąd Rejonowy miał prawo nałożyć na wnioskodawcę obowiązek wskazania aktualnych adresów ich zamieszkania względnie pobytu tak, by można było doręczyć im odpisy wniosku spadkowego i zawiadomienia o terminie rozprawy. Tym bardziej, że zapewnienie złożone przez uczestniczkę M. K. w trybie art.671 1 i 2 kpc potwierdziło, iż uczestniczki W. K. i A. K. (2) są spadkobierczyniami po zmarłym T. K., ale nie wyjaśniło dokładnie, gdzie aktualnie zamieszkują (k.33). Uczestniczka M. K. wskazała dodatkowo, że A. K. (2) mieszka w B. – Ł. przy ul. (...), a W. K. zamieszkuje w N. nad. N. przy ul. (...), ale w obu przypadkach nie pamięta numeru (k.32). W tym stanie rzeczy uzasadnione było oczekiwanie Sądu, że wnioskodawca – po wezwaniu – uzupełni brakujące dane dotyczące miejsca zamieszkiwania uczestniczek, co pozwoli zawiadomić je o toczącej się sprawie i doręczyć odpis wniosku. Odpowiedź wnioskodawcy na wezwanie Sądu, że nie jest w stanie wskazać tych danych, bo nie posiada interesu prawnego w ich uzyskaniu od właściwych organów (k.40) i zaniechanie podjęcia jakichkolwiek działań wyjaśniających nie stanowiło należytego wywiązania się z nałożonego obowiązku. W tych okolicznościach nie było też żadnych podstaw – wbrew zapatrywaniu skarżącego – do wezwania tych spadkobierców przez ogłoszenie (w ujęciu art.672 kpc). W przypadku spadkobierców zmarłego, którzy są znani, jak w tym przypadku, nie znajduje zastosowania art.510 2 kpc, a więc nie zachodzi potrzeba ich wzywania do udziału w sprawie, gdyż zgłoszeni już przez wnioskodawcę są jego uczestnikami. W tym stanie rzeczy do wnioskodawcy należy podjęcie stosownych czynności zmierzających do wskazania aktualnych adresów zamieszkania względnie pobytu uczestniczek, a w zależności od ich wyniku podjęcie dalszych odpowiednich działań procesowych.
Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd odwoławczy oddalił zażalenie wnioskodawcy, jako nieuzasadnione (na podstawie art.385 kpc w związku z art.397 2 kpc i art.132 kpc).