Sygn. akt III AUa 1611/14
Dnia 2 czerwca 2015 r.
Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSA Marta Sawińska (spr.)
Sędziowie: SSA Iwona Niewiadowska-Patzer
del. SSO Izabela Halik
Protokolant: st.sekr.sąd. Emilia Wielgus
po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2015 r. w Poznaniu
sprawy L. B.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.
o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy
na skutek apelacji L. B.
od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze
z dnia 7 sierpnia 2014 r. sygn. akt IV U 3592/13
oddala apelację.
del. SSO Izabela Halik |
SSA Marta Sawińska |
SSA Iwona Niewiadowska-Patzer |
Decyzją z dnia 28.10.2013r. znak (...) organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił L. B. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy , i to w oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika ZUS i komisji lekarskiej stwierdzające, że wnioskodawca jest zdolny do pracy.
L. B. w odwołaniu do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze domagał się zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania prawa do renty wywodząc, iż komisja lekarska nie uwzględniła wszystkich czynników mających wpływ na stan jego zdrowia po wypadku w pracy z dnia 15.02.2012r., o czym świadczy orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym.
Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2014 r. oddalono odwołanie .
U podstaw powołanego rozstrzygnięcia legły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:
L. B., urodzony (...), z zawodu technik elektryk, wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy zgłosił do organu rentowego w dniu 27.03.2013r. Lekarz orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 16.09.2013r. ustalił brak niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy. W wyniku sprzeciwu wnioskodawcy od powyższego orzeczenia komisja lekarska ZUS ustaliła orzeczeniem z dnia 22.10.2013r. zdolność do pracy.
Decyzją z dnia 28.10.2013r. pozwany organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.
Sąd I instancji akcentował, że w przedmiotowej sprawie kwestią sporną pozostawała okoliczność czy odwołujący jest co najmniej częściowo niezdolny do pracy, co oznacza utratę w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami i czy niezdolność ta pozostaje w związku z wypadkiem przy pracy, a w przypadku odpowiedzi pozytywnej czy niezdolność do pracy jest trwała czy okresowa (na jaki okres).
Dla powyższych ustaleń Sąd poddał wnioskodawcę badaniom przez biegłych lekarzy sądowych neurologa i ortopedę i w oparciu o wydaną przez nich opinię ustalił, iż L. B. jest zdolny do pracy. W ocenie biegłych rozpoznane u niego schorzenia w postaci stanu po urazie kręgosłupa odcinka lędźwiowo – krzyżowego bez uszkodzenia struktur nerwowych, zespołu bólowego kręgosłupa na tle zmian zwyrodnieniowych i dyskopatii, kręgozmyku L5 i podejrzenia stwardnienia rozsianego nie powodują niezdolności do pracy. Stwierdzone obecnie odchylenia w badaniu przedmiotowym nie mają związku z wypadkiem z dnia 15.02.2012r.
Strony nie wniosły pisemnych zastrzeżeń do opinii biegłych.
Na rozprawie w dniu 07.08.2014r. wnioskodawca wniósł zastrzeżenia do opinii nie uzasadniając spóźnionego wniosku o powołanie innych biegłych spoza okręgu Sądu w Zielonej Górze. Mając na uwadze fakt, iż pismami sądu z dnia 17.01.2014 i z dnia 30.04.2014r. był pouczony a także wezwany przez Sąd do zajęcia stanowiska w sprawie Sąd oddalił wniosek zgodnie z art. 217 § 2 kpc, gdyż odwołujący nie uprawdopodobnił, że nie zgłosił takiego wniosku we właściwym czasie.
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał odwołanie za nieuzasadnione.
Sąd I instancji w całej rozciągłości podzielił opinię biegłych sądowych lekarzy neurologa i ortopedy, specjalistów właściwych do schorzeń wnioskodawcy, gdyż jest ona uzasadniona wynikami badania przedmiotowego oraz wynikami z dokumentacji leczenia wnioskodawcy. W świetle opinii biegłych wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń (t. j. Dz. U. z 2013r. poz. 1440 ze zm.) w związku z art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199 poz. 1673 ze zm.).
Zdaniem Sądu wnioskodawca nie jest osobą niezdolną do pracy, nie utracił bowiem w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Oceny zdolności wnioskodawcy do pracy wymagającej ustalenia stanu zdrowia i jego wpływu na zdolność wykonywania pracy zarobkowej dokonali lekarze o specjalności właściwej do schorzeń wnioskodawcy kierując się nie tylko wynikami przedłożonych badań ale także swoją wiedzą medyczną i doświadczeniem zawodowym. Zaliczenie wnioskodawcy do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2011r. Nr 127, poz. 721 ze zm.) nie ma wpływu na ocenę jego zdolności do pracy, gdyż ocena ta odbywa się według innych kryteriów i służy odmiennym celom.
Mając powyższe na względzie Sąd w oparciu o art. 477 14 § 1 kpc orzekł jak w wyroku oddalając wniesione odwołanie.
Apelację od powołanego orzeczenia wywiódł L. B. domagając się „przeprowadzenia nowego postępowania dowodowego”.
W uzasadnieniu wniesionego środka zaskarżenia apelujący wskazywał, że nie zgadza się z opiniami biegłych z zakresu ortopedii i neurologii, którzy w uznaniu apelującego nie zapoznali się z dokumentacją medyczną i danymi z wywiadu. Wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy z uwagi na sporządzenie przez niego opinii w innej sprawie odwołującego, nadto – dowodu z opinii biegłych neurologa i neurochirurga.
Pozwany organ rentowy nie zajął wobec wniesionej apelacji merytorycznego stanowiska.
Sąd zważył, co następuje:
Apelacja odwołującego L. B. jest bezzasadna.
Na wstępie Sąd Apelacyjny wskazuje , że w pełni akceptuje ustalenia poczynione na etapie postępowania pierwszo instancyjnego przez co zbędne jest ich ponowne w tym miejscu szczegółowe przywoływanie.
Prawidłowo przywołał Sąd I instancji materialno prawne podstawy wniosku rentowego L. B. oraz kwestionowanego odwołaniem rozstrzygnięcia.
Przywołać należy w tym miejscu dodatkowo normę art.17 ust.1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2009 r. Nr 167 poz.1322 ze zm.), zgodnie z którą przy ustalaniu prawa do renty z ubezpieczenia wypadkowego do ustalenia wysokości tego świadczenia oraz jego wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 153 poz.1227 ze zm.)
W myśl art.57 ust.1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy;
2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;
3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Sąd I instancji przywołał także w pełni zasadnie unormowanie art.12 i 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 39 z 2004 r.poz.353 ze zm.) w myśl których niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Zgodnie z art.13 przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:
1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;
2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.
Całkowicie chybione są zarzuty podniesione w apelacji.
W uznaniu Sądu II instancji nie doszło w sprawie do naruszenia przepisów prawa procesowego, określającego zasady swobodnej sędziowskiej oceny materiału dowodowego ujętych w art.233 k.p.c. , do tego bowiem zmierza apelujący w ramach stawianych zarzutów.
Powołano dowód z opinii biegłych sądowych specjalności odpowiednich do schorzeń ujawnionych u wnioskodawcy w związku z przebytym 15 lutego 2012 r. wypadkiem , to jest neurologa i ortopedy . Sporządzono opinię łączną tych obu biegłych. Dołączono do akt sprawy i poddano analizie biegłych całą złożoną przez odwołującego dokumentację medyczną. W treści opinii odnotowano zgłaszane przez odwołującego dolegliwości. Wywiad zawiera dane podane przez pacjenta odnośnie odczuwanych dolegliwości bólowych i aktualnego leczenia.
W tym stanie uznać należy zarzuty stawiane w apelacji za dowolną, niczym nie popartą polemikę z prawidłowymi ustaleniami lekarzy sądowych.
Pozwany podnosił bezzasadne oddalenie wniosku o powołanie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy, a także neurologa i neurochirurga a więc naruszenie art.227 k.p.c., zgodnie którym przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.
Sąd Apelacyjny podkreśla, że w myśl art.241 k.p.c. sąd może zarządzić powtórzenie lub uzupełnienie postępowania dowodowego. W sprawie niniejszej jednak – jak słusznie argumentował sąd orzekający – nie zaistniała taka potrzeba . Opinia biegłych złożona do sprawy była stanowcza oraz obiektywna, oparta nie tylko na wynikach badania przedmiotowego ale i na analizie danych diagnostycznych . Apelujący - poza przywołaniem swego odmiennego stanowiska nie naprowadził konkretnych zarzutów mogących zanegować ustalenia biegłych sądowych .
Jak wskazywał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 listopada 1974 r. I CR 562/74 (LEX 7607) samo niezadowolenie strony z opinii biegłego nie uzasadnia powołania innego biegłego. Podobnie wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1974 r. II CR 5/74 :”Okoliczność, że opinia biegłych nie ma treści, odpowiadającej stronie, zwłaszcza gdy wypowiadało się kilka kompetentnych pod względem fachowym zespołów biegłych, nie może uzasadniać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych. Za nieuzasadnione należy uznać stanowisko, według którego nie wolno zaniechać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych, jeżeli dotychczas opracowane opinie biegłych nie dają podstaw do rozstrzygnięcia sprawy w sensie twierdzonym przez stronę. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona”. LEX nr 7407
Nie doszło więc w sprawie także do naruszenia art.286 k.p.c. - nie można przyjąć, iż sąd zobowiązany jest dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (zob. wyrok SN z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, LEX nr 7404; wyrok SN z dnia 18 lutego 1974 r., II CR 5/74, Biul. SN 1974, nr 4, poz. 64; wyrok SN z dnia 15 listopada 2001 r., II UKN 604/00, PPiPS 2003, nr 9, poz. 67). Potrzeba powołania innego biegłego powinna zatem wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej złożonej opinii – por. wyrok SN z dnia 5 listopada 1974 r., I CR 562/74, LEX nr 7607; uzasadnienie wyroku SN z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807; uzasadnienie wyroku SN z dnia 10 stycznia 2001 r., II CKN 639/99, LEX nr 53135. Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (por. wyrok SN z dnia 27 czerwca 2001 r., II UKN 446/00, OSNAPiUS 2003, nr 7, poz. 182).
Okoliczność sporządzenia przez biegłego z zakresu ortopedii opinii do innej sprawy w związku z odwołaniem L. B. nie stanowi przyczyny zanegowania dowodowej wartości opinii. Biegli sądowi działają przy Sądach Okręgowych, wpisywani są na listę przez Prezesa właściwego sądu i wydają opinie przez tenże sąd zlecane do konkretnych spraw, i to zgodnie z posiadaną wiedzą fachową. Kontroli ich pracy w tej mierze każdorazowo dokonuje sąd orzekający .
Mając na uwadze całość zaprezentowanej argumentacji orzeczono o oddaleniu apelacji pozwanego w oparciu o art.385 k.p.c.
del. SSO Izabela Halik |
SSA Marta Sawińska |
SSA Iwona Niewiadowska-Patzer |