Sygn. akt III Ca 1842/14
Dnia 25 czerwca 2015 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk (spr.)
Sędzia SO Anna Hajda
SR (del.) Marcin Rak
Protokolant Marzena Makoś
po rozpoznaniu w dniu 17 czerwca 2015 r. w Gliwicach
na rozprawie
sprawy z powództwa A. N.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach
z dnia 10 lipca 2014 r., sygn. akt I C 1122/13
I) zmienia zaskarżony wyrok:
1) w punkcie 1 w ten sposób, że:
a) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 21.344,41 (dwadzieścia jeden
tysięcy trzysta czterdzieści cztery 41/100 ) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 26 kwietnia 2013 r.;
b) oddala powództwo w pozostałej części;
2) w punkcie 2 w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.111
(dwa tysiące sto jedenaście) złotych z tytułu kosztów procesu;
II) oddala apelację w pozostałej części;
III) zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 100 (sto) złotych z tytułu kosztów
postępowania odwoławczego.
SSR (del.) Marcin Rak SSO Tomasz Tatarczyk SSO Anna Hajda
Sygn. akt III Ca 1842/14
Wyrokiem z 10 lipca 2014 roku Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 31.344,41 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 kwietnia 2013 roku oraz kwotę 4.242 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu. Sąd ustalił, że w dniu 14 listopada 2007 roku powód uległ wypadkowi komunikacyjnemu. Odpowiedzialność pozwanego in solidum ze sprawcą wypadku została przesądzona wyrokiem Sądu Okręgowego w Gliwicach z 29 czerwca 2011 roku w sprawie 1 C 91/11. Wyrokiem tym Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego wobec powoda za skutki wypadku mogące ujawnić się w przyszłości. Powód został zakwalifikowany do zabiegu operacyjnego stawu kolanowego w celu uwolnienia stawu od zrostów i wycięcia tkanki włóknistej. Zabieg operacyjny został przeprowadzony w grudniu 2012 roku w Szpitalu Miejskim w G.. Powód poddany został pięciu zabiegom w obrębie stawu kolanowego oraz okolicy stopy prawej. Wszystkie te zabiegi operacyjne miały związek z obrażeniami doznanymi w wypadku z 14 listopada 2007 roku. Ponieważ dolegliwości bólowe nie ustąpiły i nie nastąpiła zadowalająca poprawa stanu funkcjonalnego kolana lewego u powodu, wykonano leczenie operacyjne w postaci endoprotezo-plastyki całkowitej stawu kolanowego lewego. Obecnie funkcja stawu jest zadowalająca, dolegliwości bólowe występują okresowo, powód winien pozostawać pod stałą kontrolą poradni ortopedycznej. W związku z wykonanymi zabiegami powód poniósł koszty w wysokości 1.344,41 zł. Pismem z 18 marca 2013 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 30.000 zł z tytułu zadośćuczynienia oraz kwoty 1.344,41 zł z tytułu zwrotu poniesionych kosztów leczenia. Wezwanie pozostało bezskuteczne. Sąd wskazał, że podstawę odpowiedzialności pozwanego stanowi art. 415 i 822 k.c. Przywołał treść art. 444 § 1 i 445 § 1 k.c. Doszedł do przekonania, że powód słusznie domaga się dalszego zadośćuczynienia w łącznej kwocie 30.000 zł. Wskazał, że pomimo upływu blisko siedmiu lat od wypadku nadal odczuwa on skutki zdarzenia, nie jest w pełni sprawny, okresowo przechodzi kolejne zabiegi operacyjne, które mają zapobiec degradacji stawu kolanowego. Powód, jak wywiódł Sąd, miał zaplanowany zabieg założenia endoprotezy kolana ale w momencie przystąpienia do wykonania tego zabiegu okazało się, że najpierw staw kolanowy musi zostać oczyszczony. Zabieg endoprotezo-plastyki nie byłby możliwy do przeprowadzenia, gdyby nie wykonano uprzednio zabiegu usuwania zrostów w kolanie. Wywiódł Sąd, że powód jest osobą starszą, zdolności regeneracyjne jego organizmu są już osłabione a każdy kolejny zabieg może stanowić zagrożenie jego zdrowia i przyczynia się do ograniczenia sprawności ruchowej. W rezultacie za usprawiedliwione uznał żądanie zadośćuczynienia w wysokości określonej pozwem. W zakresie kosztów leczenia uwzględnił Sąd żądanie wobec wykazania poniesionych kosztów fakturami i rachunkami na łączną sumę 1.344,41 zł. Wskazał, że żądanie refundacji kosztów leczenia uzasadnia art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. O odsetkach orzekł w oparciu o art. 481 w związku z art. 455 k.c. Po myśli art. 98 § 1 k.p.c. rozstrzygnął o kosztach procesu.
Apelacją pozwany zaskarżył wyrok w części zasądzającej zadośćuczynienie, zarzucił naruszenie prawa procesowego, w szczególności art. 366 k.p.c. poprzez wydanie wyroku w sprawie już raz rozstrzygniętej. Na tej podstawie domagał się zmiany wyroku poprzez oddalenie powództwa w zakresie zadośćuczynienia i odpowiednie do tego rozstrzygnięcie o kosztach postępowania w pierwszej instancji, obciążenia powoda kosztami postępowania apelacyjnego.
Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania odwoławczego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje :
Apelacja jest częściowo zasadna.
Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego należało uzupełnić przez stwierdzenie, że w sprawie I C 91/11 Sąd Okręgowy w Gliwicach wyrokiem z 29 czerwca 2011 roku zasądził od pozwanego na rzecz powoda z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek wypadku z 14 listopada 2007 roku kwotę 40.000 zł., ponad kwotę już wypłaconą przez pozwanego w tej samej wysokości; ustalając wysokość zadośćuczynienia uwzględnił rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych powoda, dolegliwości bólowe, przebieg procesu leczenia i rehabilitacji, nieodwracalne skutki zdarzenia, ograniczenia, jakie w życiu osobistym i zawodowym poszkodowanego spowodował wypadek, negatywne rokowania na przyszłość.
Po uzupełnieniu w powyższym zakresie ustalenia Sądu Rejonowego należało podzielić, znajdują one oparcie w zebranych dowodach, nie zostały podważone w apelacji.
Rację ma skarżący wskazując zgodnie z linią orzecznictwa Sądu Najwyższego ( por. uchwałę składu 7 sędziów, zasadę prawną z 21.11.1967 r., III PZP 37/67, wyrok z 10.02.1998 r., II CKN 608/97 ), że prawomocne zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę doznaną w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia wyłącza - mimo pogorszenia się stanu zdrowia poszkodowanego - przyznanie mu dalszego zadośćuczynienia poza już zasądzonym w związku z podstawą poprzedniego sporu.
Rozstrzygnięcie w przedmiocie zadośćuczynienia powinno uwzględniać zarówno krzywdę doznaną przez poszkodowanego w okresie przed wydaniem wyroku, jak i krzywdę, której może on doznać w przyszłości po wydaniu wyroku.
Orzekając o zadośćuczynieniu w wyroku z 29 czerwca 2011 roku Sąd, jak wynika z motywów tego orzeczenia, miał na uwadze niepomyślne rokowania na przyszłość, przewidywane nasilenie dolegliwości bólowych ze strony stawu kolanowego lewego w związku z nieuniknioną choroba zwyrodnieniową o charakterze pourazowym z postępującym ograniczeniem funkcji.
Z tych względów w konieczności poddania się powoda w grudniu 2012 roku kolejnemu zabiegowi rewizji stawu kolanowego nie należało dopatrywać się odrębnej krzywdy, a jedynie rozrastania się istniejącej uprzednio krzywdy, konsekwentnie postępującej i wobec tego objętej powagą rzeczy osądzonej.
Z wyjaśnień biegłego lekarza A. K., złożonych podczas rozprawy apelacyjnej wynika, że kolejny zabieg rewizji stawu kolanowego powoda stanowił spodziewany skutek doznanego w wypadku urazu, miał na celu poprawę stanu funkcjonalnego kolana w przebiegu choroby zwyrodnieniowej, przewidywanej już w chwili orzekania o zadośćuczynieniu w wyroku z 29 czerwca 2011 roku.
Żądając pozwem dalszego zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł powód swoją krzywdę wiązał z koniecznością poddania się w grudniu 2012 roku zabiegowi rewizji stawu kolanowego.
W toku procesu rozszerzył powód podstawę faktyczną powództwa wywodząc, że nowej krzywdy doznał w związku z zabiegiem całkowitej endoprotezo-plastyki kolana lewego.
Uzupełnienie podstawy faktycznej powództwa usprawiedliwiało zasądzenie na rzecz powoda dalszego zadośćuczynienia.
Jakkolwiek okoliczności ujawnione przed wydaniem orzeczenia w sprawie I C 91/11 nakazywały za prawdopodobną uznać potrzebę protezowania w przyszłości stawu kolanowego powoda, to krzywdę doznaną przez powoda w związku z zabiegiem całkowitej endoprotezo-plastyki kolana lewego uważać trzeba za nową, nie objętą powagą rzeczy osądzonej.
Z wyjaśnień biegłego lekarza A. K. wynika, że wdrożone uprzednio leczenie stawu kolanowego powoda miało na celu usprawnienie tego stawu w sposób naturalny. Ponieważ leczenie to, wraz z rewizją stawu, nie przyniosło poprawy stanu funkcjonalnego kolana lewego, konieczne okazało się leczenie operacyjne endoprotezo-plastyki całkowitej stawu.
Z zastąpieniem stawu protezą niewątpliwie wiąże się nowa krzywda powoda, odrębna od krzywdy, którą miał na względzie Sąd orzekając o zadośćuczynieniu w wyroku z 29 czerwca 2011 roku, a polegającej na negatywnych przeżyciach powoda wynikających ze świadomości, że być może zajdzie w przyszłości potrzeba protezowania stawu.
Wyjaśnienia biegłego lekarza prowadzą do jednoznacznego wniosku, że dotychczasowe zabiegi, jakim poddany został powód w spodziewanym przebiegu choroby zwyrodnieniowej miały na celu usprawnienie stawu kolanowego metodami naturalnymi, ponieważ nie dały one zadowalającego rezultatu, nieodzowne ostatecznie stało się zaopatrzenie kolana powoda w protezę.
Rozmiar doznanej przez powoda krzywdy wobec potrzeby poddania się zabiegowi endoprotezo-plastyki, nieodwracalne skutki tego zabiegu, konsekwencje, jakie założenie protezy rodzi w życiu osobistym i zawodowym powoda uzasadniały przyznanie powodowi w oparciu o art. 445 § 1 k.c. zadośćuczynienia w kwocie 20.000 zł. Powód łącznie dochodził zadośćuczynienia w kwocie 30.000 zł., jego krzywda związana z protezowaniem kolana jest niewątpliwie większa, niż krzywda wynikająca z rewizji stawu, objęta powagą rzeczy osądzonej.
Z tych przyczyn Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386 § 1 i 385 k.p.c., o kosztach postępowania w obu instancjach – po myśli art. 100 k.p.c,, z uwagi na częściowe uwzględnienie żądań stron przez stosunkowe rozdzielenie kosztów; koszty postępowania odwoławczego wyniosły 3900 zł, objęły opłatę od apelacji i wynagrodzenia pełnomocników stron, pozwany wygrał sprawę z apelacji w 33,33 %, więc w takim stosunku koszty postępowania odwoławczego powinien ponieść powód, czyli w kwocie 1300 zł, a ponieważ poniósł koszty w kwocie 1200 zł, różnicę, tj. 100 zł powinien zwrócić pozwanemu.
SSR (del.) Marcina Rak SSO Tomasz Tatarczyk SSO Anna Hajda