Sygn. akt III Ca 481/15

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 19 grudnia 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził od pozwanego Towarzystwa (...)
z siedzibą w W. na rzecz powoda D. P. kwotę 1.955 zł wraz
z ustawowymi odsetkami od dnia 15 października 2012 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 618,04 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji ustalił, że D. P. jest właścicielem samochodu marki R. (...) o nr rej. (...), rok prod. 1999. W dniu
25 lipca 2012 roku w godzinach popołudniowych D. P. poruszał się swoim samochodem, jadąc ulicą (...) w Ł. w kierunku Ronda (...). Bezpośrednio przed pojazdem powoda jechał S. M. samochodem ciężarowym marki S.
o nr rej. (...), przewożąc na skrzyni załadunkowej piasek. Ładunek nie był w pełni zabezpieczony, na skutek czego piasek wysypywał się podczas jazdy, osadzając się m.in. na burtach skrzyni załadunkowej. Kiedy powód znalazł się na wysokości skrzyżowania z ulicą (...) z jadącego przed nim samochodu ciężarowego wysypała się gruda piasku, która uderzyła w przednią szybę pojazdu powoda powodując jej pęknięcie. Szyba ta była oryginalną szybą sygnowaną logo producenta pojazdu R. oraz logo producenta szyby S.. Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Towarzystwie (...) w W..

W toku postępowania przed Sądem pierwszej instancji biegły sądowy z zakresu techniki samochodowej W. S. wydał opinię, w której oszacował koszt wymiany przedniej szyby w samochodzie powoda, uszkodzonej w wyniku zdarzenia z dnia 25 lipca 2012 roku. Koszt wymiany uszkodzonej szyby na oryginalną szybę czołową z logo producenta pojazdu przy uwzględnieniu wykonania usługi w wyspecjalizowanym punkcie wymiany szyb wynosi kwotę 1.955 zł brutto, z czego kwota 180 zł brutto stanowi koszt wymiany szyby, zaś kwota 1.775 zł brutto stanowi koszt wymiany szyby z logo producenta pojazdu marki R. i jej sprowadzenia z angielskiego magazynu. Opisany sposób usunięcia powstałej szkody przywróciłby pojazd do stanu poprzedniego. Koszt wymiany uszkodzonej szyby przy użyciu oryginalnej szyby wyłącznie z logo producenta części – bez logo producenta pojazdu marki R. wyniósłby kwotę 823,34 zł brutto, przy czym kwota
643,34 zł brutto to koszt szyby marki P. i kwota 180 zł brutto to koszt robocizny. Sąd Rejonowy ustalił także, że po zdarzeniu z dnia 25 lipca 2012 roku powód dokonał wymiany uszkodzonej szyby na szybę produkcji chińskiej firmy (...), z której jakości i właściwości nie jest zadowolony.

Sąd pierwszej instancji orzekł na podstawie art. 436 k.c., art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych oraz art. 361 § 2 k.c. i art. 363 k.c. W ocenie Sąd Rejonowego, pozwany jest zobowiązany zwrócić powodowi wszelkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki poniesione w celu przywrócenia poprzedniego stanu samochodu, do których należy zaliczyć w zasadzie także koszt nowych części i innych materiałów. Na podstawie niekwestionowanej ostatecznie opinii biegłego Sąd Rejonowy ustalił, że przeciętny ekonomicznie uzasadniony i konieczny koszt naprawy samochodu powoda przy zastosowaniu części oryginalnych z logo producenta pojazdu wynosi kwotę 1.955 zł brutto. Poszkodowany jest uprawniony do naprawy rzeczy poprzez zastosowanie części nowych i oznaczonych logo producenta pojazdu – w tej sprawie logo producenta szyby i logo producenta pojazdu marki R.), a nie tzw. zamienników – w tej sprawie szyby z logo producenta szyby, ale bez logo producenta pojazdu. W ocenie Sądu pierwszej instancji, odmienne stanowisko skutkowałoby przerzuceniem częściowo ciężaru przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego na poszkodowanego.

O kosztach postępowania Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 w zw. z art. 100 k.p.c., (wyrok wraz z uzasadnieniem: k. 147 – 158).

Pozwany w apelacji od opisanego wyroku w części, tj. w zakresie punktu 1 co do kwoty 1.131,66 zł i w zakresie punktów 3 i 4 wyroku, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
i o orzeczenie o zwrocie kosztów postępowania za I instancję według zasady stosunkowego ich rozdzielenia. Skarżący zarzucił naruszenie art. 363 § 2 k.c. poprzez uznanie kosztu zakupu szyby samochodowej oryginalnej, sygnowanej logo producenta, za celowy i ekonomicznie uzasadniony koszt naprawy 13 – letniego samochodu, wcześniej dwukrotnie uszkodzonego
w kolizjach. Pozwany wskazał, że nie kwestionuje rozstrzygnięcia co do zasady jego odpowiedzialności, (apelacja: k. 168 – 170).

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, (protokół rozprawy: adnotacja 00:00:57: k. 185).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelację jako bezzasadną należało oddalić.

Sąd pierwszej instancji przeprowadził prawidłowo postępowanie dowodowe, na podstawie którego dokonał istotnych do rozstrzygnięcia sprawy ustaleń. Ustalenia te Sąd Okręgowy w Łodzi uznaje za prawidłowe i przyjmuje za własne. Należy bowiem przywołać utrwalone stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym w postępowaniu apelacyjnym nie wymaga się dokonywania ustaleń na podstawie dowodów przeprowadzonych we
własnym zakresie oraz ich samodzielnej oceny, jeżeli sąd odwoławczy nie dostrzega potrzeby ponowienia dowodów dopuszczonych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym oraz podziela ocenę ich wiarygodności wyrażoną przez sąd pierwszej instancji. Wówczas wystarczająca jest aprobata dla stanowiska przedstawionego w orzeczeniu sądu pierwszej instancji (zob. m.in. postanowienie SN z dnia 22 lipca 2010 r., sygn. I CSK 313/09, niepubl.; wyrok SN z dnia
16 lutego 2005 r., sygn. IV CK 526/04, niepubl.; wyrok SN z dnia 20 maja 2004 r., sygn.
II CK 353/03, niepubl.). Sąd Okręgowy w Łodzi podziela przedstawiony pogląd.

Wobec tego, Sąd Okręgowy ocenił, iż w świetle prawidłowo ustalonego przez Sąd Rejonowy stanu faktycznego sprawy, także prawidłowo zastosowano przepisy prawa materialnego, tj. 363 § 2 k.c. Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Stosowanie zaś do art. 363 § 1 k.c., naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Sąd Rejonowy nie naruszył powołanego przepisu. Celem restytucji naturalnej, o której mowa w art. 363 § 1 k.c. jest przywrócenie sytuacji, która istniałaby, gdyby nieprawidłowe działanie lub zaniechanie nie miało miejsca. Obejmuje ona przywrócenie poprzedniego stanu faktycznego. W rezultacie przywrócenia do stanu poprzedniego rzecz powinna odzyskać takie same walory użytkowe i estetyczne, jakie miała przed wyrządzeniem szkody (zob. wyrok SN z dnia 19 lutego 2003 r., V CKN 1690/00, niepubl.). Restytucja naturalna charakteryzuje się tym, że zmierza do naprawienia poszczególnego naruszonego dobra lub interesu i może przybrać różnorodne postacie w zależności od charakteru naruszonego dobra i rodzaju szkody. Sposób restytucji naturalnej zależy również od całokształtu okoliczności towarzyszących naprawieniu szkody. Restytucja naturalna oznacza nie tylko przywrócenie stanu poprzednio istniejącego, lecz również stworzenie takiego stanu, który w przybliżony sposób zaspakajałby, jak poprzednio, naruszone potrzeby poszkodowanego. Sąd pierwszej instancji, prawidłowo ustalił wysokość odszkodowania należnego powodowi przyjmując wartość części oryginalnej z logo producenta pojazdu marki R. i logo producenta szyby. Wobec tego, Sąd zasądził kwotę 1.955 zł brutto. Poszkodowany jest uprawniony do naprawy rzeczy poprzez zastosowanie części nowych i oznaczonych logo producenta pojazdu – w tej sprawie logo producenta szyby i logo producenta pojazdu marki R.), a nie
tzw. zamienników – w tej sprawie szyby z logo producenta szyby, ale bez logo producenta pojazdu marki R.. W ocenie Sądu drugiej instancji, odmienne stanowisko skutkowałoby przerzuceniem częściowo ciężaru przywrócenia rzeczy do stanu poprzedniego na poszkodowanego. Przy stosowaniu przepisu art. 363 § 1 k.c. do wypadków komunikacyjnych należy stwierdzić, że szkoda powstaje w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu na podstawie art. 436 k.c. oraz według zasad art. 363 k.c., a w wypadku odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń - według zasad określonych w art. 363 § 2 k.c. stąd obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje
z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. W niniejszej sprawie brak podstaw do ustalenia wysokości odszkodowania przy zastosowaniu części nieoryginalnej, tj. części bez logo producenta pojazdu. W pojeździe powoda przed zdarzeniem szkodzącym zamontowana była szyba przednia oryginalna z logo producenta pojazdu i logo producenta szyby. Powyższej oceny nie zmienia okoliczność, iż powód wykorzystuje pojazd do pracy zarobkowej – jako taksówka. Świadczenie tych usług nie wpływa w żaden sposób na większe zużycie samej szyby przedniej jako takiej, niż w sytuacji, gdyby takich usług nie wykonywał. Zważywszy na cel odszkodowania i dążenie do przywrócenia walorów technicznych, estetycznych i użytkowych szyby, nie ma również znaczenia wiek samochodu jako całości.

Mając na uwadze powyższe, należało uznać, że apelacja jako bezzasadna podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy w Łodzi orzekł na podstawie
art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., zasądzając je od pozwanego jako strony przegrywającej postępowanie na rzecz powoda. Na koszty procesu strony pozwanej złożyła się kwota 90 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w osobie adwokata
(§ 6 pkt 2 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MS z dnia 28 września 2002 roku
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, jedn. tekst Dz. U. z 2013, poz. 461 ze zm.).