UZASADNIENIE

Skarżąca K. J. (2) 5 marca 2015r. wniosła skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie, w której żądała: stwierdzenia przewlekłości postępowania przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Rybniku T. W. w sprawie Km 5171/10 oraz przyznania od Skarbu Państwa na rzecz skarżącej kwoty 4.000 złotych.

W uzasadnieniu skargi podniosła, iż postępowanie w niniejszej sprawie toczy się od 19 lipca 2010r. Pismem z 5 grudnia 2012r. wierzyciel wniósł o przeprowadzenie egzekucji z nieruchomości dłużnika, natomiast w marcu 2014r. został sporządzony opis i oszacowanie nieruchomości. Od tego czasu nie zostały przeprowadzone żadne czynności egzekucyjne. Podkreśliła, że niemal roczny brak czynności w niniejszej sprawie, w szczególności brak wyznaczenia terminu pierwszej licytacji przez Sąd Rejonowy, stanowi naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki.

Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku wniósł o jej oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy na podstawie akt o sygn. Km 5171/10 ustalił następujący przebieg postępowania.

Postępowanie w niniejszej sprawie zostało przekazane przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku C. L. postanowieniem z 7 października 2010r. po stwierdzeniu niewłaściwości do dalszego prowadzenia egzekucji.

Po przekazaniu sprawy, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Rybniku T. W. 14 października 2010r. dokonał zajęcia wierzytelności i praw z tytułu świadczonych usług oraz wynagrodzenia za pracę.

26 stycznia 2011r. komornik dokonał czynności w miejscu zamieszkania dłużnika, z czego sporządził protokół.

21 lutego 2011r. komornik zawiadomił wierzyciela o stanie egzekucji.

Postanowieniem z 21 marca 2011r. komornik dokonał podziału wyegzekwowanej od dłużnika kwoty 2.479,40 zł.

23 marca 2011r. komornik dokonał zajęcia wierzytelności i praw z tytułu świadczonych usług oraz z tytułu nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2010 i podatku VAT. Tego samego dnia komornik zawiesił postępowanie na podstawie 820 k.p.c.

Postanowieniem z 27 lipca 2011r. komornik dokonał podziału wyegzekwowanej od dłużnika kwoty 1.859,55 zł.

5 stycznia 2012r. komornik dokonał zajęcia wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2011 i podatku VAT.

W dniach 20 marca 2012r., 10 maja 20112r. oraz 15 czerwca 2012r. komornik dokonał czynności w terenie.

8 czerwca 2012r. komornik zawiadomił Sąd Rejonowy w Rybniku o zbiegu egzekucji i wystąpił do tego sądu o rozstrzygnięcie tej kwestii.

28 czerwca 2012r. komornik dokonał zajęcia ruchomości o czym zawiadomił wierzyciela.

2 sierpnia 2012r. komornik dokonał obwieszczenia o pierwszej licytacji samochodu osobowego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wyznaczonej na dzień 28 sierpnia 2012r. Jej przeprowadzenie zostało uniemożliwione przez dłużniczkę.

Wierzyciel pismem z 5 grudnia 2012r. wniósł o przeprowadzenie egzekucji z nieruchomości. 14 grudnia 2012r. komornik wszczął postępowanie egzekucyjne z nieruchomości o czym zawiadomił sąd i wstąpił z wnioskiem o wpis ostrzeżenia w księdze wieczystej. Wniosek został oddalony postanowieniem z 4 stycznia 2013r.

8 stycznia 2013r. komornik został wezwany przez Sąd Rejonowy do przesłania akt w związku z wszczęciem nadzoru nad prowadzoną egzekucją.

5 lutego 2013r. komornik dokonał odebrania pojazdu marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

6 lutego 2013r. komornik wezwał dłużnika do uiszczenia zaliczki w wysokości 922,95 zł w celu pokrycia kosztów związanych z wykonaniem czynności w dniu 5 lutego 2013r. oraz zmienił zarządcę zajętych ruchomości.

6 lutego 2013r. komornik dokonał obwieszczenia o pierwszej licytacji samochodu osobowego marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wyznaczonej na dzień 5 marca 2013r.

5 marca 2013r. komornik dokonał sprzedaży opisanej powyżej ruchomości za kwotę 5.250 zł. Po potrąceniu poniesionych kosztów, 8 marca 2013r. komornik dokonał podziału wyegzekwowanej od dłużnika kwoty 4.363,52 zł.

18 kwietnia 2013r. wierzyciel wystąpił z wnioskiem o zawieszenie postępowania egzekucyjnego z nieruchomości.

23 lipca 2013r. komornik dokonał podziału wyegzekwowanej od dłużnika kwoty 3.797,42 zł.

24 lipca 2013r. komornik wezwał wierzyciela do uiszczenia kwoty 60 zł przeznaczonej na pokrycie kosztów związanych z dokowaniem wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonano 12 września 2013r.

21 sierpnia 2013r. komornik dokonał podziału wyegzekwowanej od dłużnika kwoty 2.556,30 zł.

3 września 2013r. komornik poinformował wierzyciela o konieczności złożenia wniosku o opis i oszacowanie, co wierzyciel dokonał 17 września 2013r.

26 września 2013r. komornik wezwał wierzyciela do uiszczenia zaliczki w kwocie 1.500 zł przeznaczonej na pokrycie kosztów opinii biegłego, w związku z wnioskiem z 17 września 2013r. Zaliczka została uiszczona 2 grudnia 2013r.

W związku z wnioskiem wierzyciela z 15 listopada 2013r. komornik dokonał umorzenia postępowania w części świadczenia w wysokości 160 zł..

10 grudnia 2013r. komornik przystąpił do opisu i oszacowania nieruchomości i zlecił biegłemu sporządzenie operatu szacunkowego.

Postanowieniem z 20 lutego 2014r. komornik przyznał biegłemu wynagrodzenie w kwocie 1.551,35 zł i na podstawie art. 945 k.p.c. wezwał wszystkie osoby, które roszczą sobie prawa do nieruchomości i przedmiotów razem z nią zajętych, aby zgłosiły swoje prawa przed ukończeniem opisu.

25 marca 2014r. komornik dokonał opisu i oszacowania i nieruchomości.

20 maja 2014r. komornik zwrócił się do Sądu Rejonowego o wyznaczenie terminu licytacji nieruchomości. Sąd Rejonowy zwrócił akta egzekucyjne 17 października 2013r. wzywając komornika do ich ponownego przedłożenia po upływie 4 miesięcy.

22 maja 2014r. komornik wezwał wierzyciela do uiszczenia zaliczki w kwocie 30,90 zł przeznaczonej na pokrycie kosztów związanych z uzyskaniem odpisu księgi wieczystej nieruchomości.

1 grudnia 2014r. komornik ponownie zwrócił się do Sądu Rejonowego o wyznaczenie terminu licytacji nieruchomości.

Jak wynika z akt sprawy II Co 3302/12 sędzia nadzorujący egzekucję zarządzeniem z 12 lutego 2015r. wyznaczył pierwszy termin licytacji nieruchomości na dzień 17 czerwca 2015r., po czym akta zwrócił 11 marca 2015r.

Postanowieniem z 8 kwietnia 2015r. komornik wyznaczył pierwszy termin licytacji nieruchomości na dzień 17 czerwca 2015r.

W międzyczasie, wierzyciel pismem z 2 grudnia 2014r. wystąpił o udzielenie informacji o stanie egzekucji. Informacja została udzielona pismem z 22 grudnia 2014r. W tym samym dniu komornik zwrócił się do Politechniki Śląskiej o wyjaśnienie przyczyn związanych z brakiem wpłat od dłużnika.

Zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004r., Nr 179, poz.1843 z późniejszymi zmianami) przewlekłość postępowania zachodzi wtedy, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego.

Badanie, czy w konkretnej sprawie nastąpiła zwłoka w jej rozpoznaniu, nie może pomijać, że rozsądny termin postępowania musi zostać określony w świetle wszystkich okoliczności danej sprawy oraz w oparciu o następujące kryteria: złożoność sprawy, postępowanie samego skarżącego i właściwych organów, znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżącego.(wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 51219/09; wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 25 września 2012r., 1415/11; decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 29 maja 2012r., 9848/10 Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 stycznia 2013r., 28940/08) O przewlekłości postępowania nie decyduje ogólny czas trwania postępowania jak również subiektywne odczucia skarżącego, a jedynie taki przypadek, gdy postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne do jej wyjaśnienia, uwzględniając ocenę terminowości i prawidłowości czynności sądowych, ale także charakter sprawy, zachowanie strony, a w szczególności strony, która zarzuca przewlekłość postępowania. (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2013 r. KSP 1/13; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2012r., III SPP 8/12). Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku Sądu rozpoznawania wszystkich spraw wniesionych do Sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznawanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach (postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2013r., II FPP 9/13).

Zaznaczyć należy, że przewlekłość postępowania musi być następstwem okoliczności, które pozostają w związku przyczynowym z działaniem lub bezczynnością sądu. Tym samym jeżeli zwłoka wynika z zachowania strony, uczestników postępowania lub innych organów, na które sąd nie ma wpływu, a podejmuje skutecznie działania dyscyplinujące i naprawcze, zmierzające do jak najszybszego zakończenia sprawy, to nie sposób mówić o naruszeniu prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 maja 2013r., I ACa 36/13).

Nie można również pominąć tzw. czynnika ludzkiego. Pomimo, iż sąd ma obowiązek rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki wszystkich wniesionych spraw, nie można całkowicie abstrahować od obciążenia sędziego pracą, jak również pomijać realia funkcjonowania sądów, na które to realia składa się przede wszystkim ilość i rodzajowość rozpoznawanych spraw, ale też charakter podejmowanych przez sądy czynności, za którymi stoją interesy konkretnych podmiotów i które tym samym wymagają analizy, namysłu i rozwagi. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013r. II S 33/12; postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 maja 2013r., III S 5/13).

Określając termin do długości określonych czynności, o ile ustawa nie zawiera wskazówek, należy się odwołać do wiedzy wynikającej z praktyki, orzecznictwa sądów lub przeciętnej długości postępowania w podobnych sprawach. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013r., KSP 3/13).

Dla stwierdzenia zasadności skargi wystarczająca może być nieterminowość lub niecelowość podjęcia przez sąd choćby jednej czynności, gdy opóźnienie z tego tytułu było tak znaczne, że powoduje przewlekłość całego postępowania (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 lutego 2013r., I ACa 811/12).

Mając na względzie wskazane powyżej kryteria, Sąd Okręgowy uznał, iż nie sposób zgodzić się z zarzutem skarżącej, iż postępowanie w niniejszej sprawie jest długotrwałe z przyczyn zawinionych przez komornika sądowego. Pomimo, iż postępowanie od czasu jego wszczęcia, trwa już niemal 5 lat, to jednak czynności podejmowane były bez zbędnej zwłoki. Czynności wykonywane przez komornika sądowego były wykonywane we właściwych odstępach – od kilku dniowych do miesięcznych. Wskazana przez skarżącą przewlekłość w odniesieniu do wyznaczenia terminu pierwszej licytacji, odnosiła się natomiast do czynności sądowych w tym postępowaniu, co jednak nie było przedmiotem analizy w ramach tego postępowania, a to ze względu na zakres żądania sformułowany w skardze sporządzonej przez profesjonalnego pełnomocnika. Zwrócić bowiem należy uwagę, że komornik pomimo zwrócenia mu akt egzekucyjnych bez wyznaczenia terminu pierwszej licytacji, zwrócił się do Sądu Rejonowego o jak najszybsze jego wyznaczenia, jednak wobec odpowiednich środków prawnych, nie mógł uczynić tego w sposób stanowczy.

Tym samym, odległe wyznaczenie terminu pierwszej licytacji, nie stanowi zwłoki w postępowaniu przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Rybniku Tomaszem Wiśniewskim w sprawie Km 5171/10, a w konsekwencji, że jest skutkiem działań komornika sądowego.

Z przytoczonych wyżej względów na mocy art. 12 ust. 1 powołanej ustawy Sąd Okręgowy oddalił skargę jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.

SSR (del.) Ewa Buczek – Fidyka SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Andrzej Dyrda

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE