Sygn. akt VI Ua 48/14
Dnia 27 października 2015 roku
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gorzowie Wielkopolskim
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Tomasz Korzeń (spr.)
Sędziowie: SO Mariusz Nawrocki
SO Marek Zwiernik
Protokolant: st.sekr.sądowy Aneta Symeryak
po rozpoznaniu w dniu 13 października 2015 roku w Gorzowie Wielkopolskim na rozprawie
sprawy z odwołania L. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.
o świadczenie rehabilitacyjne
na skutek apelacji ubezpieczonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 października 2014 roku, sygnatura akt IV U 33/13
I. oddala apelację,
II. przyznaje adwokatowi B. R. od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim kwotę 73,80 złotych (w tym VAT) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu za II instancję.
VI Ua 48/14 UZASADNIENIE
Wnioskodawca L. K. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. z dnia 28 grudnia 2012 roku znak (...) odmawiającej prawa do świadczenia rehabilitacyjnego.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. W.. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie.
Wyrokiem z dnia 2 października 2014 roku w sprawie IV U 33/13 Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim oddalił odwołanie ubezpieczonego.
Sąd Rejonowy ustalił, że L. K. do dnia 9 grudnia 2012 roku otrzymywał zasiłek chorobowy przez 182 dni. Następnie zwrócił się z wnioskiem do pozwanego o ustalenie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 19 grudnia 2012 roku ustaliła, że badany nie jest niezdolny do pracy i stwierdziła brak okoliczności uzasadniających przyznanie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Decyzją z dnia 28 grudnia 2012 roku znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił wnioskodawcy prawa do żądanego świadczenia. Bezsporne, nadto: akta ZUS. U wnioskodawcy rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne odcinka szyjnego bez cech istotnego konfliktu korzeniowego i ubytkowych objawów neurologicznych, nie doszło do uszkodzenia splotu barkowego, nie stwierdzono istotnego osłabienia zginaczy palców rąk. Po dniu 9 grudnia 2012 roku wnioskodawca był zdolny do pracy.
Sąd Rejonowy zważył, iż zgodnie z art. 18 ust 1 i 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 1999r., Nr 60, poz. 636 z późn. zm.) świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy. Z przepisu tego wyraźnie wynika, że warunkiem przyznania świadczenia rehabilitacyjnego jest dalsza niezdolność do pracy trwająca mimo wyczerpania zasiłku chorobowego oraz to, aby leczenie lub rehabilitacja rokowały odzyskanie zdolności do pracy we wskazanym powyżej okresie, tj. 12 miesięcy. Miesiąc w rozumieniu ustawy, to okres 30 dni. Zgodnie z artykułem 68.1.b. ustawy z 13 października 1998 roku o s.u.s. (Dz.U.09.205.1585.) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz ich wypłata należy do zakresu działania ZUS. Zakład stwierdza, czy zostały spełnione ustawowe warunki nabycia uprawnień do wnioskowanego świadczenia i w trybie artykułu 83.1.4. orzeka w tym przedmiocie w formie decyzji. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 13 stycznia 1995 roku, II URN 53/94, OSNAP 1995/13/164 w sprawie o wypłatę świadczenia rehabilitacyjnego konieczna jest opinia oceniająca istnienie przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia rehabilitacyjnego (art. 20 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (jednolity tekst: Dz. U. z 1983 r., Nr 30, poz. 133 ze zm.). Dlatego też zadaniem Sądu w niniejszej sprawie było zbadanie, czy zachodzą łącznie przesłanki wymienione w art.18 ust. 1 i 2 cyt. wyżej wskazanej ustawy – niezdolność wnioskodawcy do pracy po zakończeniu okresu zasiłku chorobowego oraz czy dalsze leczenie lub rehabilitacja rokowały odzyskanie zdolności do pracy w okresie maksymalnie 12 miesięcy. Na sporną okoliczność sąd dopuścił dowód z opinii sądowej biegłych neurologa i ortopedy, którzy początkowo w opinii z dnia 19 kwietnia 2013 roku wskazali, iż wnioskodawca po dniu 9 grudnia 2012 roku jest uprawniony do korzystania ze świadczenia rehabilitacyjnego przez okres 12 miesięcy z uwagi na ograniczenie funkcji kręgosłupa szyjnego i kończyny górnej prawej. Wobec zastrzeżeń ZUS do tej opinii podkreślających przede wszystkim, iż przeprowadzone badanie nie wskazuje na stopień ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego oraz że unieruchomienie nadgarstka i palców KGP uniemożliwia obiektywną ocenę sprawności ręki – czucia powierzchniowego czy zaników mięśniowych ręki prawej sąd – na wniosek organu rentowego - dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłych neurologa i ortopedy, którzy podtrzymali dotychczasową ocenę, ale wskazali na potrzebę oceny stanu zdrowia wnioskodawcy przez neurochirurga. Na żądanie ZUS sąd dopuścił zatem dowód z opinii biegłego neurochirurga, który w swojej opinii z dnia 20 stycznia 2014 roku jednoznacznie określił, iż wnioskodawca po dniu 9 grudnia 2012 roku odzyskał zdolność do pracy. Biegły uzasadnił wyczerpująco swoje stanowisko wskazując, iż u wnioskodawcy w badaniu przedmiotowym nie stwierdzono objawów korzeniowych ani ubytkowych neurologicznych, nigdy nie doszło do uszkodzenia splotu barkowego, nie stwierdzono nadto istotnego osłabienia zginaczy palców rąk. Zdaniem biegłego wobec braku istotnych dysfunkcji ruchowych nie ma uzasadnienia dla leczenia rehabilitacyjnego i wnioskodawca odzyskał zdolność pracy na otwartym rynku pracy. Wobec rozbieżności pomiędzy dotychczasową opinią biegłych neurologa i ortopedy a opinią neurochirurga sąd ponownie zlecił biegłym ortopedzie i neurologowi sporządzenie opinii uzupełniającej, w szczególności na okoliczność ustosunkowania się do opinii biegłego neurochirurga. Biegli neurolog i ortopeda w opinii uzupełniającej jak na k. 180 po zapoznaniu się z opinią biegłego neurochirurga i jej uzasadnieniem, wskazali na różnice w ocenie rezonansu magnetycznego pomiędzy radiologiem a neurochirurgiem, gdzie neurochirurg inaczej oceniła MR niż radiolog, nie stwierdzając przepuklin opisanych przez radiologa w badaniu z dnia 11 kwietnia 2012roku. Ostatecznie biegli ortopeda i neurolog oświadczyli, iż przychylają się do opinii neurochirurga, korygując tym samym wcześniejszą swoją opinię i uzasadniając zmianę dotychczasowego stanowiska. Celem rozwiania wszelkich wątpliwości sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej neurochirurga, który wyjaśnił, iż badanie MRI nie wskazuje na potrzebę leczenia operacyjnego i w sposób znaczący nie wykazuje progresji w stosunku do badania z 1998 roku, zaś sama obecność przepuklin w badaniu MRI jest nieprecyzyjna, u wnioskodawcy nie stwierdzono objawów korzeniowych ani ubytkowych neurologicznych. Biegły w całości podtrzymał swoją dotychczasową opinię. Zatem podkreślenia wymaga, iż trzech biegłych sądowych: neurochirurg, a także ortopeda i neurolog ( po przyjęciu argumentacji biegłego neurochirurga i skorygowaniu swojej opinii) jednoznacznie ocenili stan zdrowia wnioskodawcy jako zdolnego do pracy po dniu 9 grudnia 2012roku. Wpisuje się to w ocenę stanu zdrowia wnioskodawcy dokonaną przez lekarza orzecznika ZUS oraz lekarzy Komisji Lekarskiej ZUS. Należy wiec stwierdzić, iż łącznie 7 lekarzy (orzecznik, trzech członków Komisji Lekarskiej oraz 3 biegłych sądowych) oceniło, iż wnioskodawca jest zdolny do pracy po dniu 9 grudnia.2012 roku i na podstawie badania wnioskodawcy, analizy obiektywnej dokumentacji medycznej, wiedzy i doświadczenia życiowego nie znaleźli przesłanek do orzeczenia niezdolności do pracy ubezpieczonego. Sąd oceniając stan faktyczny oparł się jednak na ocenie biegłych sądowych, w szczególności neurochirurga, gdzie opinia ta była wyczerpująca, pełna i logiczna, a także odpowiadająca na pytania Sądu zawarte w postanowieniu dowodowym. Zawierała odpowiednią dawkę wiedzy fachowej odniesioną do konkretnego przypadku. Biegły przeprowadził wywiad z wnioskodawcą, dokonał także badania przedmiotowego wnioskodawcy. Biegli ortopeda i neurolog wypowiedzieli się analogicznie zaznaczając i uzasadniając, dlaczego wcześniej prezentowali odmienne stanowisko. Opinie biegłych sądowych miały na celu ułatwienie Sądowi należytej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, gdyż potrzebne były do tego wiadomości specjalne. Opinie te podlegały, jak inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 K.p.c., lecz co odróżnia je pod tym względem, to szczególne dla tego dowodu kryteria oceny, które stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2000 roku, I CKN 1170/98, OSNC 2001, nr 4, poz. 64). Specyfika oceny tego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia i wiedzy powszechnej. Gdy więc sąd zleca biegłemu wydanie opinii, musi mieć na względzie to, czy dysponuje on wiadomościami specjalnymi niezbędnymi dla stwierdzenia okoliczności mających istotny wpływ dla rozstrzygnięcia sprawy. Wiadomości specjalne mogą wynikać zarówno z przygotowania teoretycznego, jak i wykonywanej w danej dziedzinie pracy i nabytych stąd umiejętności oceny występujących tam zagadnień. Stąd też Sąd, mając na uwadze owe kryteria oceny, w pełni przypisał przymiot wiarygodności opiniom biegłych sądowych. Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego neurochirurga i neurologa zgłoszony przez wnioskodawcę, albowiem zarzuty do opinii stanowią, zdaniem sądu, jedynie gołosłowną polemikę z ustaleniami i wnioskami trzech biegłych, którzy w sposób przekonujący uzasadnili prezentowane przez siebie stanowisko. Wobec powyższego na podstawie art. 477 ( 14) § 1 K.p.c. sąd oddalił odwołanie.
Apelację od wyroku złożył ubezpieczony L. K. . Wniósł o jego zmianę poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do świadczenia rehabilitacyjnego, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gorzowie Wielkopolskim. Nadto ubezpieczony wniósł o skontrolowanie w trybie art. 380 K.p.c. niezaskarżalnego postanowienia Sądu I instancji o oddaleniu winsoku dowodowego ubezpieczonego o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych neurochirurga i neurologa oraz o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych lekarzy z zakresu neurologii, ortopedii i medycyny pracy, którzy w sposób pełny dokonają analizy stanu zdrowia wnioskodawcy i odniosą się do obu opinii biegłych wydanych w sprawie oraz dokonają ustalenia czy odwołujący odzyskał zdolność do pracy z dniem 9 grudnia 2012 roku. Pełnomocnik ubezpieczonego wniósł również o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej ubezpieczonemu z urzędu.
Wyrokowi zarzucił:
- naruszenie prawa procesowego – zasady swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 K.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na opinii biegłego neurochirurga dr R. S. przyjmując, że jest ona kompletna i logicznie uzasadnia płynące z niej wnioski co do istnienia zdolności do pracy ubezpieczonego po dniu 9 grudnia 2012 roku pomimo, iż wnioski płynące z tej opinii są sprzeczne z ustaleniami biegłych neurologa J. W. i specjalisty chirurgii urazowo ortopedycznej J. B., którzy w uzupełniającej opinii przychylając się do wniosków opinii biegłej R. S. nie odnieśli się merytorycznie zwłaszcza w kwestii dolegliwości związanych z prawą kończyną górną,
- naruszenie prawa procesowego tj. art. 227 K.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego ubezpieczonego o dopuszczenie innych biegłych z zakresu neurochirurgii i neurologii na okoliczność oceny niezdolności do pracy wnioskodawcy po 9 grudnia 2012 roku w sytuacji istniejących wątpliwości wynikających ze sprzecznych i niepełnych opinii biegłych.
W uzasadnieniu podniesiono, że świadczenie rehabilitacyjne jest świadczeniem z ubezpieczenia chorobowego mającym w założeniu umożliwić osobie niezdolnej do pracy kontynuowanie leczenia lub rehabilitacji w sytuacji, gdy okres zasiłku chorobowego jest zbyt krótki do odzyskania pełnej zdolności do pracy, a lekarz orzecznik ZUS stwierdzi, że dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy. Jest to zatem tzw. świadczenie „na dokończenie leczenia”. W przedmiotowej sprawie wydane zostały dwie opinie biegłych specjalistów chirurgii urazowo – ortopedycznej i neurologów o sprzecznych wnioskach co do spornych okoliczności sprawy. W świetle opinii biegłych sądowych J. B. i J. W. nie budzi wątpliwości, że zdiagnozowane u L. K. schorzenia: przewlekły zespół bólowy kręgosłupa szyjnego z objawami radikulopatii w przebiegu wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowo – dyskopatycznych oraz zapalenie pochewek ścięgnistych prawej ręki z ograniczeniem funkcji kończyny górnej prawej, skutkują dalszą niezdolnością do pracy ubezpieczonego. Biegli wskazali przy trym, że dla pomyślnego zakończenia leczenia ubezpieczonego koniecznym jest dalsze leczenie farmakologiczne, rehabilitacja i w konsekwencji operacja neurochirurgiczna. Ubezpieczony zgadza się z oceną dokonaną przez dwóch biegłych: neurologa i chirurga ortopedy. W ocenie skarżącego decydujące znaczenie dla ustalenia niezdolności do pracy ma stan kliniczny wnioskodawcy w okresie, na który świadczenie ma zostać przyznane, co zbieżne jest ze stanowiskiem biegłych J. W. i J. B. wyrażonym zarówno w opinii głównej jak i opinii uzupełniającej. W dokumentacji medycznej z okresu przed grudniem 2012 roku, czyli okresu bezpośrednio poprzedzającego okres od którego winno zostać przyznane świadczenie rehabilitacyjne, stwierdzono względną poprawę stanu klinicznego ubezpieczonego. Istniały wskazania do leczenia farmakologicznego i dalszej rehabilitacji. Brak dalszej rehabilitacji skutkowałoby w ocenie biegłych ustaleniem długotrwałej niezdolności do pracy w ramach rentowych. Tymczasem opinia biegłej dr R. S. nie jest zgodna z dokumentacją medyczną zgromadzoną w sprawie i nie może być podstawą rozstrzygnięcia. Samo stwierdzenie we wnioskach opinii „iż bóle o typie rwy barkowej, jak i drętwienia czy zaburzenia czucia w zakresie rąk nie mogą stanowić przesłanki orzeczniczej ponieważ nie można ich potwierdzić badaniami”, nie może być podstawą stwierdzenia, iż wnioskodawca odzyskał zdolność do pracy. Wątpliwości co do treści opinii biegłej dr R. S. oraz sprzeczność jej opinii z opinią biegłych J. W. i J. B. uzasadniają wniosek o dopuszczenie kolejnych biegłych tych samych specjalności.
Pozwany organ rentowy wniósł o oddalenie apelacji.
Sąd Okręgowy uzupełniająco ustalił:
U wnioskodawcy rozpoznano dodatkowo zapalenie pochewek ścięgnistych prawej ręki. Schorzenie to pozostaje bez związku ze zmianami w obrębie kręgosłupa i nie powodowało długotrwałej niezdolności do pracy.
dowód: opinia uzupełniająca biegłego sądowego J. B. k. 264
Sąd Okręgowy po rozpoznaniu apelacji zważył co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie i jako taka podlegała oddaleniu.
Postępowanie apelacyjne jest dalszym ciągiem postępowania rozpoczętego przed sądem pierwszej instancji. Zgodnie z treścią art. 378 § 1 K.p.c. ”sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.” Rozważając zakres kognicji sądu odwoławczego, Sąd Najwyższy stwierdził, iż sformułowanie „w granicach apelacji” wskazane w tym przepisie oznacza, iż sąd drugiej instancji między innymi rozpoznaje sprawę merytorycznie w granicach zaskarżenia, dokonuje własnych ustaleń faktycznych, prowadząc lub ponawiając dowody albo poprzestaje na materiale zebranym w pierwszej instancji, ustala podstawę prawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji oraz kontroluje poprawność postępowania przed sądem pierwszej instancji, pozostając związany zarzutami przedstawionymi w apelacji, jeżeli są dopuszczalne, ale biorąc z urzędu pod uwagę nieważność postępowania, orzeka co do istoty sprawy stosownie do wyników postępowania (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. akt III CZP 49/07, OSN 2008/6/55). Dodatkowo należy wskazać, iż dokonane przez sąd pierwszej instancji ustalenia faktyczne, sąd drugiej instancji może podzielić i uznać za własne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1998 roku, sygn. akt II CKN 923/97, OSNC 1999/3/60).
Sąd Okręgowy w całości podzielił ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego dotyczące uznania, że ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do świadczenia rehabilitacyjnego, co w efekcie skutkowało oddaleniem odwołania. W tym zakresie sąd rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonując trafnych ustaleń i wyjaśniając tym samym wszystkie istotne okoliczności mające wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. To zaś spowodowało, że sąd okręgowy zaakceptował w całości ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, traktując je jak własne i nie widząc w związku z tym konieczności ich ponownego szczegółowego przytaczania (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 05 listopada 1998 roku, sygn. I PKN 339/98, OSNAPiUS 1999/24/776).
Biegli sądowi: neurolog J. W. i chirurg ortopeda J. B. wydając opinię główną w spawie ustalili, że ubezpieczony po 9 grudnia 2012 roku kwalifikował się do dalszych świadczeń rehabilitacyjnych. Następnie zmienili stanowisko na podstawie opinii wydanej przez biegłą neurochirurg dr R. S. i uznali podobnie jak biegła, iż L. K. po dniu 9 grudnia 2012 roku jest osobą zdolną do pracy. Sąd II instancji miał również na uwadze, że na skutek podnoszonych przez skarżącego zarzutów do ustaleń poczynionych przez biegłych sądowych, że Sąd I instancji dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłej neurochirurg. W opinii tej biegła wyjaśniła, iż badanie MRI nie wskazuje na potrzebę leczenia operacyjnego i w sposób znaczący nie wykazuje progresji w stosunku do badania z 1998 roku, zaś sama obecność przepuklin w badaniu MRI jest nieprecyzyjna, u wnioskodawcy nie stwierdzono objawów korzeniowych ani ubytkowych neurologicznych.
Po uzupełnieniu postępowania dowodowego Sąd Okręgowy także uznał, że ubezpieczonemu nie przysługuje sporne świadczenie.
Sąd okręgowy dopuścił dowód z opinii uzupełniającej biegłego sądowego lekarza chirurga ortopedy J. B. i ostatecznie nie znalazł podstaw do uwzględnienia zarzutów ubezpieczonego. W opinii uzupełniającej biegły wyjaśnił, że zmieniając swoje stanowisko w sprawie biegli: neurolog i chirurg ortopeda wzięli pod uwagę treść opinii biegłej neurochirurg, bowiem to w gestii lekarza o tej specjalności leży leczenie zachowawcze schorzenia, na które cierpi ubezpieczony. Zabiegi operacyjne wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowo - dyskopatycznych przeprowadzają wyłącznie lekarze neurochirurdzy, nie zaś ortopedzi czy neurolodzy. Dlatego też biegli uznali, że wnioski zawarte w treści opinii biegłej neurochirurg co do braku konieczność leczenia operacyjnego ubezpieczonego, są prawidłowe. Nadto biegły wskazał, że zapalenie pochewek ścięgnistych prawej ręki, na które również cierpiał ubezpieczony, pozostaje bez związku ze zmianami w obrębie kręgosłupa i nie powoduje długotrwałej niezdolności do pracy. Zdaniem Sądu II Instancji opinia ta jest wystarczająca dla oceny stanu zdrowia ubezpieczonego. Biegły w sposób wyczerpujący wyjaśnił wszystkie sporne kwestie, a Sąd nie znalazł podstaw by opinii tej odmówić wiarygodności.
Pokreślić należy, że w sprawach, w których przedmiotem jest ustalenie prawa do świadczeń rehabilitacyjnych, kwestia oceny stanu zdrowia i w konsekwencji zdolności do pracy należy do sfery faktów, wymagających wiadomości specjalnych - wiedzy medycznej. Ustalenia w tym zakresie mogą być zatem dokonane wyłącznie na podstawie opinii biegłych, którzy taką wiedzę specjalną posiadają. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 stycznia 2013 roku (III AUa 903/12, Lex 1280919) podstawę ustaleń dotyczących niezdolności do pracy w postępowaniu sądowym może stanowić jedynie opinia biegłych lekarzy sądowych, sporządzona przez lekarzy o specjalnościach adekwatnych do stanu zdrowia badanego. Należy bowiem podkreślić, że specyfika oceny dowodu z opinii biegłych wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Kryteria oceny tego dowodu stanowią również: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen.
Nie zachodziła konieczność dopuszczenia dowodu z opinii innych biegłych sądowych z dziedziny neurologii, ortopedii i medycyny pracy. Okoliczności sporne w sprawie zostały już bowiem dostatecznie wyjaśnione. Sąd nie jest obowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku, II CR 817/73, Lex nr 7404). Żądanie takie jest bezpodstawne jeżeli Sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 września 1999 roku, II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, poz. 869). Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii oraz, że nie uzasadnia przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lekarzy sądowych przekonanie ubezpieczonego o utrzymującym się stanie inwalidztwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku, I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, póz. 807). Zdaniem Sądu w realiach niniejszej sprawy nie występowały okoliczności, które przemawiałyby za dopuszczeniem dowodu z opinii innych biegłych lekarzy, gdyż wszystkie niezbędne zagadnienia zostały wszechstronnie wyjaśnione w opiniach już w sprawie wydanych.
Uzupełnienie postępowania dowodowego przed Sądem II Instancji potwierdziło słuszność wyroku sądu I Instancji. Tym samym, wobec nie stwierdzenia branej pod uwagę z urzędu nieważności postępowania (art. 378 § 1 w związku z art. 386 § 2 K.p.c.), stosownie do treści art. 385 K.p.c., apelację należało oddalić.
Z uwagi na fakt reprezentowania ubezpieczonego przez pełnomocnika z urzędu, który złożył stosowne oświadczenie o nie uiszczeniu kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu w całości lub w części, sąd okręgowy na podstawie § 13 ust 1 pkt 1 w zw. z § 12 ust. 2 i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U.2013.461) przyznał pełnomocnikowi stosowne koszty za postępowanie apelacyjne.
SSO Marek Zwiernik SSO Tomasz Korzeń SSO Mariusz Nawrocki