UZASADNIENIE

W pozwie z 2 października 2012 r., skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych, J. W. (1) domagał się:

1) zobowiązania pozwanego do umieszczenia na jego koszt w ciągu 7 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych(...) w zakładce (...) na pierwszym miejscu na górze pierwszej odsłony tej zakładki bez potrzeby otwierania załącznika oraz w zakładce „Wykaz wykonawców (art. 154 pkt 5a)” nad Wykazem wykonawców (tabelą), bez potrzeby otwierania załącznika, oświadczenia o treści wskazanej w pozwie : Prezes Urzędu Zamówień Publicznych w W. przeprasza Pana J. W. (1) właściciela przedsiębiorstwa (...) - (...) z siedzibą ul. (...), (...)-(...) L., za bezprawne umieszczenie w „ wykazie wykonawców, którzy wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia publicznego lub wykonując je nienależycie, jeżeli szkoda ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu" znajdującego się na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych dokonał wpisu do wykazu z naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych czym naruszył dobra osobiste Pana Jana P. W. w tym renomę prowadzonego przedsiębiorstwa, wizerunek, dobre imię, wiarygodność i rzetelność, przy czym słowa „przeprasza", „bezprawne" oraz „z naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych" mają zostać podkreślone, a także do zachowania i utrzymywania tego oświadczenia na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych w zakładce (...) jako pierwszej odsłony oraz w zakładce „Wykaz wykonawców (art. 154 pkt 5a)” przez 27 miesięcy od dnia umieszczenia przeprosin; treść przeprosin ma być bezpośrednio widoczna po wejściu na stronę w daną zakładkę w sposób, w jaki był widoczny wpis do wykazu powoda;

2) zobowiązania pozwanego do wysłania listami poleconymi powyższego oświadczenia, na jego koszt, w ciągu 1 miesiąca od dnia uprawomocnienia się wyroku do wymienionych w punkcie 1.2 pozwu 52 podmiotów;

3) zobowiązania pozwanego do umieszczenia na jego koszt jednorazowego oświadczenia wskazanego w punkcie pierwszym, o wymiarach 10 cm x 13 cm, czcionką Times New Roman 12, na pierwszych stronach gazet: (...), Gazeta (...), Gazeta (...), Gazeta (...) (w poniedziałkowym wydaniu ogólnopolskim),(...)(w piątkowym wydaniu);

4) zobowiązania pozwanego do dostarczenia powodowi oświadczenia wskazanego w punkcie pierwszym w oryginale;

5) 5) zasądzenia od pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości co najmniej trzykrotności minimalnej stawki.

Skarb Państwa - Prezes Urzędu Zamówień Publicznych wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 7 sierpnia 2014 r. Sąd Okręgowy:

1. zobowiązał Skarb Państwa - Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do umieszczenia w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się wyroku na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych (...) w zakładce „Aktualności” na pierwszym miejscu na górze pierwszej odsłony tej zakładki bez potrzeby otwierania załącznika oraz w zakładce „Wykaz wykonawców (art. 154 pkt 5a)” nad wykazem wykonawców (tabelą), bez potrzeby otwierania załącznika, oświadczenia następującej treści:

„Prezes Urzędu Zamówień Publicznych w W. przeprasza Pana J. W. (1), właściciela przedsiębiorstwa (...) - (...) z siedzibą przy ul. (...) w L., za bezprawne umieszczenie w „wykazie wykonawców, którzy wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia publicznego lub wykonując je nienależycie, jeżeli szkoda ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem Sądu”, znajdującym się na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych oświadcza, że dokonał wpisu do wykazu z naruszeniem przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, czym naruszył dobre imię Pana J. W. (1).”

oraz do zachowania i utrzymania ww. oświadczenia na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych w zakładce (...) jako pierwszej odsłony przez okres 30 dni od dnia umieszczenia oświadczenia oraz w zakładce „Wykaz wykonawców (art. 154 pkt 5a)” przez okres 12 miesięcy od dnia umieszczenia oświadczenia; treść oświadczenia powinna być bezpośrednio widoczna po wejściu na stronę w daną zakładkę;

2. w pozostałej części powództwo oddalił;

3. zasądził od Skarbu Państwa - Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz J. W. (1) kwotę 1 697 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

J. W. (1) prowadzi działalność gospodarczą od 25 października 1990 r. Obecnie działa pod firmą (...) W. Zakład Pracy (...) z głównym adresem wykonywania działalności przy ul. (...) w L.. W ramach prowadzonej działalności zajmuje się między innymi świadczeniem usług dotyczących ochrony osób i mienia oraz utrzymania czystości. Działalność ochroniarską prowadzi on na podstawie koncesji z 20 marca 2000 r. wydanej przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Od 1999 r. posiada on licencję pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia. J. W. (1) posiada też zezwolenia na kilka rodzajów broni. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej powód świadczył usługi na rzecz różnego typu podmiotów publicznych i prywatnych (większość jego kontrahentów do 2008 r. stanowiły podmioty publiczne), brał udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Ponad stu kontrahentów, w tym podmioty z sektora publicznego, wystawiło powodowi w latach 1998 - 2009 pozytywne opinie (referencje), w szczególności za świadczone przez niego usługi ochroniarskie (ochrony osób i mienia, w tym obiektów użyteczności publicznej) i porządkowe.
W referencjach polecano J. W. (1) jako dobrego partnera i wskazywano, że jego firma w zakresie wykonywania powierzonych jej zadań jest solidna, fachowa, rzetelna i terminowa. Około 2008 r. J. W. (1) zatrudniał jednorazowo od 360 do 400 pracowników. Świadczył wtedy swe usługi w różnych częściach Polski, głównie na obszarze województwa (...), (...) i (...), ale także w innych województwach, w tym w województwie (...), (...), (...), (...), w takich miastach jak K., K., P., Z., L., N..

W dniu 21 września 2005 r. Urząd Skarbowy w Ż. (jako zamawiający) wszczął postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na całodobową ochronę obiektu będącego siedzibą urzędu. Termin składania ofert upływał w dniu 20 października 2005 r. W tym postępowaniu swoją ofertę złożył J. W. (1), jako osoba prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) W. Zakład Pracy (...). Zaoferował on wykonanie usługi za cenę 5.477,19 zł brutto miesięcznie. Przy wyliczeniu tej kwoty J. W. (1) miał na uwadze, że minimalne wynagrodzenie za pracę w 2005 r. wynosiło 849 zł brutto. Oferta J. W. (1) została wybrana przez zamawiającego jako najkorzystniejsza. W dniu 6 grudnia 2005 r. Urząd Skarbowy w Ż. (reprezentowany przez Naczelnika Urzędu Skarbowego) zawarł z J. W. (1), jako przedsiębiorcą, umowę na wykonanie usługi polegającej na całodobowej ochronie budynku urzędu (obejmującej ochronę osób i mienia) oraz parkingu. Za wykonywanie tych usług (...) (zleceniobiorca) miał otrzymać miesięczne wynagrodzenie w wysokości 5.477,19 zł brutto. Zastrzeżono, że w czasie trwania umowy wynagrodzenie nie będzie podlegać zmianie. Umowa wchodziła w życie w dniu 14 grudnia 2005 r. Została ona zawarta na okres 36 miesięcy (do 14 grudnia 2008 r.) z możliwością jej wypowiedzenia w terminie 3 miesięcy przez każdą ze stron. J. W. (2) w wyznaczonym terminie przystąpił do realizacji tej umowy. Do końca 2007 r. realizował ją bez zastrzeżeń ze strony zamawiającego. W maju 2006 r. Urząd Skarbowy w Ż. wystawił mu referencje w związku z wykonywaniem tej umowy.

Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów wydanego w dniu 11 września 2007 r. od dnia 1 stycznia 2008 r. minimalne wynagrodzenie brutto za pracę miało wzrosnąć z kwoty 849 zł do kwoty 1.126 zł. W związku ze zmianą wysokości tego wynagrodzenia J. W. (1) przygotował projekt aneksu do umowy z 6 grudnia 2005 r., na mocy którego miesięczne wynagrodzenie brutto za wykonywane usługi miało wzrosnąć z kwoty 5.477,19 zł do kwoty 6.859,63 zł. Pismem z 21 listopada 2007 r. J. W. (1) zwrócił się do Urzędu Skarbowego w Ż. o zaakceptowanie aneksu. Jednocześnie wskazał, że w przypadku odmowy podpisania tego aneksu wypowiada umowę ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2007 r. Urząd Skarbowy w Ż. nie wyraził zgody na podpisanie tego aneksu. W pismach z grudnia 2007 r. J. W. (1) podtrzymał oświadczenie o wypowiedzeniu umowy ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2007 r. Protokołem z 31 grudnia 2007 r. potwierdzono zakończenie wykonywania przez niego usług na rzecz Urzędu Skarbowego w Ż.. W dniu 31 grudnia 2007 r., po przeprowadzeniu postępowania w trybie zamówienia z wolnej ręki, Urząd Skarbowy w Ż. zawarł umowę z Zakładami Usługowymi (...) Sp. z o.o. w P. na wykonanie usługi w zakresie ochrony osób i mienia budynku urzędu w okresie od 1 stycznia 2008 r. do 31 marca 2008 r. za miesięcznym wynagrodzeniem brutto w wysokości 7.449,99 zł.

W piśmie z 30 stycznia 2008 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ż. wezwał J. W. (1) do zapłaty kwoty 5.918,40 zł w terminie do 14 lutego 2008 r. tytułem odszkodowania za szkodę zaistniałą po stronie urzędu w związku z zerwaniem umowy z 6 grudnia 2005 r. bez zachowania przewidzianego w umowie terminu wypowiedzenia. J. W. (1) nie uiścił tej należności w terminie wskazanym w wezwaniu, kwestionując to żądanie co do zasady oraz co do wysokości. W pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Żaganiu w dniu 20 lutego 2008 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego zażądał zasądzenia od J. W. (1) kwoty 5.918,40 zł z odsetkami ustawowymi i kosztami procesu jako odszkodowania za zerwanie umowy z 6 grudnia 2005 r. bez zachowania trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia. Szkoda została wyliczona jako różnica między wynagrodzeniem, jakie urząd musiał uiścić nowemu podmiotowi zapewniającemu ochronę mienia i osób, wybranemu z wolnej ręki na okres od 1 stycznia 2008 r. a 31 marca 2008 r., a tym, które zgodnie z dotychczasową umową płaciłby J. W. (1) przez ten trzymiesięczny okres. W dniu 16 października 2008 r. Sąd Rejonowy w Żaganiu wydał wyrok w tej sprawie (sygn. akt I C 140/08), w którym zasądził od J. W. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Urzędu Skarbowego w Ż. kwotę 4.147,32 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 15 lutego
2008 r., a w pozostałym zakresie oddalił powództwo. Na skutek apelacji od tego wyroku wniesionej przez J. W. (1) Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt VI Ca 42/09) zmienił zaskarżony wyrok między innymi w ten sposób, że zasądził od J. W. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Urzędu Skarbowego w Ż. kwotę 2.764,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 15 lutego 2008 r. i kosztami procesu w wysokości 200 zł oraz oddalił powództwo w pozostałym zakresie. W związku z uprawomocnieniem się wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze J. W. (1) w dniu 23 lutego 2009 r. zapłacił na rzecz Urzędu Skarbowego w Ż. kwotę 3.380,80 zł tytułem należności wynikającej z tego wyroku, obejmującej świadczenie główne, odsetki oraz koszty procesu.

Wraz z pismem z 6 lipca 2009 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ż. przesłał Prezesowi Urzędu Zamówień Publicznych kopię prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu wydanego w sprawie I C 140/08, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze wydanym w sprawie VI Ca 42/09. Do tego pisma załączono kopię wyroku Sądu Rejonowego wraz z uzasadnieniem i kopię wyroku Sądu Okręgowego. W piśmie Naczelnik Urzędu Skarbowego w Ż. wskazał, że przesyła orzeczenie w związku ze szkodą poniesioną przez urząd z tytułu zerwania umowy w zakresie ochrony osób i mienia.

Na mocy przepisów obowiązujących od 24 października 2008 r. (od wejścia w życie art. 154 pkt 5a p.z.p.) Prezes Urzędu Zamówień Publicznych prowadzi i aktualizuje na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych, to jest na stronie www.uzp.gov.pl, wykaz wykonawców, którzy wyrządzili szkodę, nie wykonując zamówienia lub wykonując je nienależycie, jeżeli szkoda ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu (wykaz wykonawców, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p.). Do zadań Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych należy też wykreślanie wykonawców z tego wykazu. Po otrzymaniu od Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ż. kopii prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu wydanego w sprawie I C 140/08, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze wydanym w sprawie VI Ca 42/09, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych dokonał zmiany w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., polegającej na zamieszczeniu w tym wykazie (w rubryce (...)) wykonawcy działającego pod firmą (...) W. Zakład Pracy (...) w L.. W rubryce „Oznaczenie orzeczenia” zamieszczono informację, że podstawę wpisu stanowi wyrok Sądu Rejonowego w Żaganiu z 16 października 2008 r. wydany w sprawie I C 140/08. Dodano, że wykonawca ten został wpisany do ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Prezydenta Miasta L. pod numerem (...). J. W. (1) widniał w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., co najmniej od 16 listopada 2009 r. Od 10 czerwca 2010 r. figurował on w wykazie pod numerem (...).

Do 16 listopada 2009 r. J. W. (1) nie wiedział, że został umieszczony na wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Po uprawomocnieniu się wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu wydanego w sprawie I C 140/08 powód nadal składał oferty w różnego rodzaju postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. Między innymi w dniu 10 listopada 2009 r. złożył on ofertę w przetargu ogłoszonym przez Zarząd Dróg Powiatowych w L. na ochronę, monitoring i sprzątanie siedziby tego podmiotu i innych obiektów. W piśmie z 16 listopada 2009 r. Zarząd Dróg Powiatowych w L. podał do publicznej wiadomości ogłoszenie o wynikach tego postępowania. W szczególności poinformował, że z postępowania wykluczono wykonawcę J. W. (1) prowadzącego działalność pod firmą (...) W. Zakład Pracy (...). Podniesiono, że wykonawca ten podlegał wykluczeniu na mocy art. 24 ust. 1 pkt 1, art. 24a i art. 154 pkt 5a p.z.p. Powołano się przy tym na informację zamieszczoną w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. W dniu 16 listopada 2009 r. J. W. (1) zapoznał się z wynikami tego postępowania. Dowiedział się wówczas, że figuruje w wykazie wykonawców, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Przed tym dniem nie wykluczano go z postępowań o udzielenie zamówienia z tej przyczyny, że był umieszczony w tym wykazie. Drugi raz został wykluczony z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego z powołaniem się na wpis w przedmiotowym wykazie, w dniu 18 listopada 2009 r. przez zamawiającego - Nadleśnictwo K. w N..

W piśmie z 16 listopada 2009 r. J. W. (1) wezwał Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do niezwłocznego usunięcia jego danych z wykazu wykonawców, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. J. W. (1) wskazał, że nie było podstaw do umieszczenia go w tym wykazie. W piśmie z 30 grudnia 2009 r. Prezes Urzędu Zamówień Publicznych odmówił usunięcia z tego wykazu informacji o J. W. (1), powołując się na treść art. 24 ust. 1 pkt 1, art. 24a i art. 154 ust. 5a p.z.p. J. W. (1) kwestionował stanowisko Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w kolejnych pismach kierowanych do marcu i czerwcu 2010 r., zwracając się o udzielenie wyjaśnień w jego sprawie. Z uwagi na niewykreślenie danych o przedsiębiorcy z wykazu, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. oraz nieodpowiadanie na pisma z marca i czerwca 2010 r. J. W. (1) w dniu 30 lipca 2010 r. złożył skargę na czynności Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych do Prezesa Rady Ministrów. W piśmie z 1 września 2010 r. skarga ta została uznana za niezasadną. W piśmie z 8 grudnia 2011 r., stanowiącym odpowiedź na pisma J. W. (1) z marca i czerwca 2010 r.. Departament Prawny Urzędu Zamówień Publicznych podtrzymał dotychczasowe stanowisko urzędu co do dokonania wpisu o J. W. (1) do wykazu, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p.

W mailu z 14 października 2011 r. J. W. (1) zwrócił się do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o usunięcie danych na jego temat z wykazu, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. J. W. (1) zaznaczył, że w dniu 16 października 2011 r. kończy się trzyletni okres figurowania w wykazie wykonawców. W odpowiedzi Dyrektor Departamentu Prawnego Urzędu Zamówień Publicznych poinformował J. W. (1) w piśmie z 19 października 2011 r., że podstawę zamieszczenia go w wykazie stanowił wyrok sądu, który uprawomocnił się w dniu 19 lutego 2009 r., wobec tego wykreślenie dotyczącego go wpisu z wykazu nastąpi z upływem 3 lat od daty uprawomocnienia się tego orzeczenia, to jest w dniu 19 lutego 2012 r. W dniu 17 października 2011 r. dokonano zmian w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., w zakresie dotyczącym wpisu o J. W. (1) w ten sposób, że w rubryce „Oznaczenie orzeczenia” podano, iż wyrok z dnia 16 października 2008 r. wydany przez Sąd Rejonowy w Żaganiu w sprawie I C 140/08 jest prawomocny od dnia 19 lutego 2009 r.

W mailu z 20 lutego 2012 r. (z godz. 8:43) J. W. (1) zwrócił się do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych w żądaniem natychmiastowego wykreślenia wpisu dotyczącego jego osoby z wykazu wykonawców, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Mail ten został odebrany przez pracowników Urzędu Zamówień Publicznych o godz. 8:50. W dniu 20 lutego 2012 r. o godz. 10:34 dokonano zmian w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., w ten sposób, że usunięto z tego wykazu dane o J. W. (1). Do 20 lutego 2012 r. strona internetowa, na której zamieszczony był przedmiotowy wykaz wykonawców, była otwierana 100.381 razy. W mailu z 23 lutego 2012 r. poinformowano J. W. (1) o wykreśleniu z tego wykazu danych dotyczących jego osoby w dniu 20 lutego 2012 r., to jest pierwszego dnia roboczego następującego po upływie 3 lat od daty uprawomocnienia się orzeczenia stanowiącego podstawę do umieszczenia tego wykonawcy w tym wykazie. Po usunięciu danych o J. W. (1) z wykazu, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., na stronie internetowej, na której był zamieszczony ten wykaz, znajdował się link („rozwiń historię wersji”), który umożliwiał obejrzenie poprzednich (archiwalnych) wersji wykazu. Poprzez ten link można było się zapoznać z archiwalnymi wersjami wykazu, w tym z danymi o J. W. (1).

W okresie od 14 października 2009 r. do 21 lutego 2012 r. J. W. (1), w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, złożył oferty w 161 postępowaniach o zamówienie publiczne do różnego rodzaju podmiotów z terenu całej Polski, w szczególności z terenu województwa (...) i (...). Z 53 postępowań wykluczono J. W. (1). W informacjach o wykluczeniu tego wykonawcy powoływano się między innymi na dane uzyskane z wykazu wykonawców, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. W 19 postępowaniach, z których J. W. (1) został wykluczony, złożone przez niego oferty były najkorzystniejsze cenowo. Łączna wartość tych ofert wynosiła 3.893.933,20 zł brutto.

Do ofert wnoszonych przed 16 listopada 2009 r. J. W. (1) nie składał oświadczeń, że figuruje na wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. W prawie 150 postępowaniach o zamówienie publiczne, w których złożył oferty po dniu 16 listopada 2009 r., składał on wyjaśnienia co do umieszczenia w tym wykazie danych o jego osobie. Tłumaczył, że dotyczącego jego osoby wpisu do tego wykazu dokonano bezprawnie. Przedstawiał okoliczności, które doprowadziły do tego wpisu. Powoływał się na dokumenty i opinie prawne uzasadniające jego stanowisko. Część zamawiających nie podzielała tego rodzaju wyjaśnień i uznawała, że J. W. (1) podlega wykluczeniu z postępowania o zamówienie publiczne. Miały miejsce sytuacje, że przedstawiciele J. W. (1) kontaktowali się telefonicznie, mailowo czy spotykali się z osobami reprezentującymi zamawiającego, aby wyjaśnić im sprawę związaną z umieszczeniem J. W. (1) na wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. Niektórzy zamawiający byli informowani przez anonimowe osoby o umieszczeniu J. W. (1) na przedmiotowym wykazie. Z powodu podejrzenia możliwości popełnienia przestępstwa z art. 297 § 1 k.k. przy składaniu przez J. W. (1) ofert w postępowaniach o zamówienie publiczne w okresie między 19 lutego 2009 r. a 20 lutego 2012 r., co było związane z jego oświadczeniem na temat występowania okoliczności powodujących jego wykluczenie z postępowania, kilku zamawiających powiadamiało o tym organy ścigania. J. W. (1) przedstawiał w tych postępowaniach wyjaśniania związane z powodami umieszczenia go na liście, o której mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Pierwsze zawiadomienie do organów ścigania złożyło pod koniec 2009 r. Nadleśnictwo K. w N.. W związku w tymi zawiadomieniami w latach 2009-2011 organy ścigania prowadziły kilka postępowań w sprawach o czyn z art. 297 § 1 k.k. Prokuratura Rejonowa w Zielonej Górze prowadziła postępowanie w sprawie 1 Ds. 2560/09, które zostało umorzone w dniu 30 kwietnia 2010 r. wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. Prokuratura Rejonowa w Opolu prowadziła śledztwo w sprawie 2 Ds. 2300/09/Sp(c), które zostało umorzone. W lutym 2010 r. J. W. (1) był wzywany na przesłuchania w tych dwóch sprawach. W 2010 r. Prokuratura Rejonowa w Lwówku Śląskim prowadziła sprawę 1 Ds. 330/10, w której nie postawiono zarzutów. W lipcu 2010 r. J. W. (1) składał wyjaśnienia w tej sprawie. W 2011 r. Prokuratura Rejonowa Wrocław Krzyki prowadziła sprawę 3 Ds. 22/11, w której nie postawiono zarzutów. W połowie 2011 r. J. W. (1) był przesłuchiwany w tej sprawie w charakterze świadka/

Część kontrahentów J. W. (1) (na przykład Sąd Okręgowy w Legnicy, Urząd Skarbowy w Ś., Instytut (...) Oddział w L., (...) J., (...) w L.), zobowiązanych do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych, w latach 2009 - 2012 nie chciała z nim przedłużać współpracy z powodu zamieszczenia go na wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. Zamawiający ci rezygnowali ze współpracy z J. W. (1) w ten sposób, że w związku z upływem okresu obowiązywania dotychczasowej umowy nie zapraszali go do postępowania o udzielenie zamówienia przeprowadzanego w trybie zapytania o cenę i wybierali innych wykonawców. J. W. (1) świadczył usługi na rzecz Urzędu Skarbowego w Ś. w latach 2008-2011. Umowa z tym podmiotem kończyła się na początku 2011 r. Urząd ten na początku 2011 r. nie zwrócił się do J. W. (1) z zapytaniem o cenę na wykonywanie usług w dalszym okresie, choć nie miał zastrzeżeń co do jakości realizowanych dotąd przez niego usług. Rezygnację ze współpracy z J. W. (1) tłumaczono jego obecnością na wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. Przedstawiciele J. W. (1) bezskutecznie próbowali wyjaśniać sprawę dokonania tego wpisu. Tych wyjaśnień nie uwzględniono. Miały miejsce sytuacje, że w czasie świadczenia przez J. W. (1) w latach 2009 - 2012 usług na rzecz podmiotów zobowiązanych do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych podmioty te były informowane przez anonimowe osoby o tym, że J. W. (1) figuruje w wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. Między innymi poinformowano o tym (...) Centrum (...), gdy na rzecz tej instytucji J. W. (1) świadczył usługi. W związku z tymi informacjami instytucja ta wezwała J. W. (1) do złożenia wyjaśnień. Po uzyskaniu takich wyjaśnień (...) Centrum (...) postanowiło nie zrywać współpracy z J. W. (1).

W latach 2009 - 2012 J. W. (1) tracił kontrahentów, w związku z czym zmniejszył zatrudnienie o około 100 osób. Ograniczył też obszar swego działania. Obecnie świadczy usługi przede wszystkim na terenie trzech województw: (...), (...) i (...). W L. część zamawiających wiedziała, że J. W. (1) jest jedynym wykonawcą z tego miasta umieszczonym na wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p.

Sąd Okręgowy w pierwszej kolejności wskazał, że powód wywodził swe roszczenia z tytułu naruszenia jego dóbr osobistych poprzez umieszczenie go przez pozwanego w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. - w wykazie wykonawców, którzy wyrządzili szkodę nie wykonując zamówienia publicznego lub wykonując je nienależycie, a szkoda ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu. Powód był zamieszczony w tym wykazie co najmniej od 16 listopada 2009 r. dc 20 lutego 2012 r. Do zadań Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, zgodnie z treścią art. 154 pkt 5a p.z.p., należy prowadzenie i aktualizowanie tego wykazu, a także usuwanie wpisów z tego wykazu. Wykaz ten jest prowadzony w wersji elektroniczne (na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych) od dnia 24 października 200 r., to jest od wejścia w życie art. 154 pkt 5a p.z.p. Przepis ten został wprowadzony c p.z.p. na mocy ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 171, poz. 1058 - dalej jak „ustawa nowelizująca z 4 września 2008 r.

Sąd Okręgowy uznał za bezzasadny podniesiony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia roszczenia oparty na art. 442¹ § 1 k.c.), powód zgłosił bowiem roszczenia niemajątkowe, a więc nieulegające przedawnieniu. Poza tym o naruszeniu jego dóbr osobistych przez pozwanego poprzez zamieszczenie w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., powód dowiedział się w dniu 16 listopada 2009 r., natomiast pozew został wniesiony na początku października 2012 r.

Mając na uwadze treść art. 23 k.c. oraz 24 k.c. Sąd Okręgowy uznał, że powód wykazał, że pozwany naruszył jego dobre imię poprzez umieszczenie go w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Obiektywnie oceniając, zamieszczenie powoda w tym wykazie, godziło w jego dobre imię - wskazywało bowiem, że powód to wykonawca, który w przeszłości wyrządził szkodę przez to, że nie wykonał zamówienia publicznego lub wykonał je nienależycie, a szkoda ta została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu. Tym samym, w ocenie Sądu Okręgowego, pomówiono więc powoda o takie postępowanie, które mogło narazić na utratę zaufania potrzebnego do prowadzonej przez powoda działalności. Sąd Okręgowy podkreślił, że co prawda powołano się przy tym na prawdziwe informacje o powodzie, wynikające z prawomocnego (od dnia 19 lutego 2009 r.) wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu (zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze), jednak już samo zamieszczenie wpisu o powodzie w przedmiotowym wykazie (biorąc pod uwagę specyfikę tego wykazu, jego nazwę, cel jego powstania i prowadzenia), mimo powołania się na prawdziwą informację o orzeczeniu sądowym, godziło w dobre imię powoda. Sąd Okręgowy wskazał, że powód od kilkunastu lat (licząc od chwili umieszczenia go w tym wykazie) prowadził działalność gospodarczą, w ramach której przystępował do różnego rodzaju postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, przede wszystkim w zakresie świadczenia usług ochroniarskich i porządkowych. Szereg postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wygrał, w związku z czym świadczył usługi na rzecz wielu zamawiających (podmiotów zobowiązanych do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych). Także w latach 2009 - 2012 prowadził tego rodzaju działalność, składał oferty w postępowaniach o zamówienie publiczne, liczył na przedłużanie umów z dotychczasowymi kontrahentami. Zamieszczenie go w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. (z podaniem firmy, pod którą prowadził działalność gospodarczą, z przywołaniem orzeczenia sądowego oraz numeru wpisu do ewidencji działalności gospodarczej), narażało go na utratę zaufania potrzebnego do prowadzonej przez niego działalności. Sąd Okręgowy zaznaczył, że większość klientów

powoda stanowiły podmioty z sektora publicznego, zobowiązane do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych. Powód liczył na tego rodzaju kontrahentów. W latach 2009 - 2012 złożył ponad 150 ofert w różnego rodzaju postępowaniach o zamówienie publiczne. Zamieszczenie powoda na przedmiotowym wykazie narażało na utratę zaufania do niego przez zamawiających. Sąd Okręgowy wskazał, że jak wykazano w toku procesu, powód faktycznie tracił zaufanie wśród dotychczasowych czy potencjalnych kontrahentów - właśnie przez figurowanie w tym wykazie w latach 2009 - 2012 powód był wykluczany z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego (w informacjach o wynikach postępowań powoływano się na informacje wynikające z wykazu zamieszczonego na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych), część jego dotychczasowych kontrahentów nie chciała z nim kontynuować współpracy (na przykład poprzez zaproszenie go do postępowania o udzielenie zamówienia przeprowadzanego w trybie zapytania o cenę) albo wzywała go do złożenia wyjaśnień co do figurowania w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Wykaz ten był określany, również przez specjalistów z zakresu zamówień publicznych, jako „czarna lista”, „lista nierzetelnych, niesolidnych wykonawców”. Zamieszczenie na nim powoda (osoby prowadzącej działalność gospodarczą) godziło w jego rzetelność, solidność, profesjonalizm.

Sąd Okręgowy ustalił, że strona pozwana nie wykazała, aby jej działanie, polegające na umieszczeniu powoda w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., nie było bezprawne i wskazał, że Prezes Urzędu Zamówień Publicznych, zamieszczając powoda w tym wykazie w związku z przesłaniem mu przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ż. prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu wydanego w sprawie I C 140/08 (zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze wydanym w sprawie VI Ca 42/09), działał bezprawnie. Opierał się bowiem na treści art. 24 ust. 1 pkt 1, art. 24a i art. 154 pkt 5a p.z.p., to jest na treści przepisów w wersji obowiązującej od 24 października 2008 r., wprowadzonych do p.z.p. na mocy ustawy nowelizującej z 4 września
2008 r. Sąd Okręgowy wskazał, że Prezes Urzędu Zamówień Publicznej niesłusznie zastosował te przepisy. Prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w Żaganiu dotyczył bowiem umowy z 6 grudnia 2005 r., zawartej po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w 2005 r. Na mocy tego wyroku zobowiązano J. W. (1) do naprawia szkody zaistniałej w okresie styczeń - marzec 2008 r. (wiążącej się z rozwiązaniem przez niego bez zachowania trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia umowy z 6 grudnia 2005 r.).

Zdarzenia te (przeprowadzenie postępowania o zamówienie publiczne, zawarcie umowy, wykonywanie umowy, wystąpienie szkody po stronie zamawiającego) miały miejsce przed 24 października 2008 r.
W szczególności nie obowiązywał wówczas art. 24a p.z.p. ani art. 154 pkt 5a p.z.p. Inne było też brzmienie art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p. Kiedy powód w
2005 r. przystępował do zamówienia publicznego, zawierał umowę, realizował ją, wypowiadał ją, kończył jej wykonywanie, uczestniczył w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Żaganiu (wyrok przed tym Sądem zapadł w dniu 16 października 2008 r.), nie wiedział o sankcjach wynikających z art. 24a w zw. z art. 154 pkt 5a p.z.p. Przepisy te obowiązywały bowiem od 24 października 2008 r. Do jego sytuacji, jak wskazał sąd Okręgowy, przepisy te nie mogły mieć zastosowania w świetle art. 4 ust. 4 ustawy nowelizującej z 4 września 2008 r.

Sąd Okręgowy wskazał, że umieszczenie danych powoda w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Żaganiu wydanego w sprawie I C 140/08 (zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Zielonej Górze wydanym w sprawie VI Ca 42/09), w którym stwierdzono wyrządzenie szkody w związku z nienależytym wykonaniem umowy zawartej w 2005 r. pomiędzy powodem a Urzędem Skarbowym w Ż. w trybie zamówień publicznych, nie znajdowało oparcia w art. 154 pkt 5a i art. 24a p.z.p. w zw. z art. 4 ust. 4 ustawy nowelizującej z 4 września 2008 r. Naruszenie dóbr osobistych powoda w następstwie umieszczenia jego danych w wykazie wykonawców, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., miało zatem charakter bezprawny.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego, na uwzględnienie zasługiwało jedynie roszczenie o nakazanie pozwanemu opublikowania stosownego oświadczenia na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych, to jest w miejscu, gdzie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda.

Sąd Okręgowy niemal w całości uwzględnił żądanie zawarte w punkcie 1.1 pozwu, czyniąc jedynie stylistyczne zmiany w treści żądanego przez powoda oświadczenia. W ocenie Sądu Okręgowego wystarczające jest zaznaczenie w tym oświadczeniu, że pozwany naruszył dobre imię powoda, co obejmuje takie wartości jak wiarygodność, rzetelność, renomę powoda jako przedsiębiorcy i wskazał, że skutki naruszenia dóbr osobistych powoda ma usuwać cała treść oświadczenia, przeczytana przez potencjalnego odbiorcę od początku do końca. Z treści tej wynika, kto, kogo, za co przeprasza. Zdaniem Sądu Okręgowego, zbyteczne było więc zwracanie uwagi na pewne tylko elementy tego oświadczenia poprzez pogrubienie czy podkreślenie określonych wyrazów czy sformułowań. Sąd Okręgowy wskazał, że oprócz zamieszczenia stosownego oświadczenia na stronie, na której zamieszczony jest wykaz, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p., zasadne jest opublikowanie tego oświadczenia w zakładce „Aktualności”, aby także w tym miejscu pozwany poinformował o tym, że dopuścił się bezprawnego naruszenia dobrego imienia powoda. Zdaniem Sądu Okręgowego, wystarczające jest utrzymywanie tego oświadczenia w zakładce „Aktualności” przez 30 dni. W zakładce tej co prawda nie doszło do naruszenia dóbr, jednakże w ocenie Sądu Okręgowego zamieszczenie tego oświadczenia właśnie w tym miejscu ma na celu poinformowanie potencjalnych odbiorców, zapoznających się z aktualnościami publikowanymi przez Urząd Zamówień Publicznych, o dopuszczeniu się przez pozwanego naruszenia dóbr osobistych powoda i przeprosinach pozwanego. Sąd Okręgowy wskazał, że w zakładce tej zamieszczane są systematycznie nowe wiadomości, nawet po kilka dziennie, stąd po upływie 30 dni oświadczenie zamieszczone w tej zakładce nie odniesie już takiego skutku, jak przez pierwsze 30 dni od publikacji. Przed dłuższy okres konieczne jest natomiast, zdaniem Sądu Okręgowego, utrzymywanie takiego oświadczenia w miejscu, gdzie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, to jest na stronie, na której zamieszczono wykaz, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Zdaniem Sądu Okręgowego, wystarczające jest zobowiązanie pozwanego do utrzymywania na tej stronie przedmiotowego oświadczenia przez 12 miesięcy. Jest to wystarczająco długi okres, w którym potencjalni odbiorcy będą mieli możliwość zapoznania się z tym oświadczeniem. Co prawda powód figurował w wykazie przed dłuższy okres (co najmniej 27 miesięcy), jednak utrzymywanie wymienionego wyżej oświadczenia przez tak długi okres byłoby zbyteczne, tym bardziej że takie same oświadczenie ma być umieszczone dodatkowo w zakładce „Aktualności”.

W pozostałej części Sąd Okręgowy oddalił powództwo jako niezasadne. W ocenie Sądu Okręgowego nieuzasadnione byłoby zobowiązywanie pozwanego do wysłania żądanego przez powoda oświadczenia do podmiotów wymienionych w punkcie 1.2 pozwu, to jest do 52 podmiotów, które wykluczyły powoda z postępowań o zamówienie publiczne w okresie od 16 listopada 2009 r. do 20 lutego 2012 r. ponieważ zdaniem Sądu Okręgowego taki sposób usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistego powoda był nieadekwatny do sposobu naruszenia tych dóbr przez pozwanego i nie jest też potrzebny do usunięcia skutków tego naruszenia. Podmioty te wykluczały powoda nie z tej przyczyny, że został on zamieszczony w wykazie, o którym mowa w art. 154 ust. 5a p.z.p. Umieszczenie danych wykonawcy w wykazie prowadzonym przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na podstawie art. 154 pkt 5a p.z.p. nie prowadzi do wykluczenia zamawiającego z procedury udzielania zamówień publicznych. Wykluczenie z postępowania następuje bowiem z przyczyn określonych w art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p., a nie w następstwie dokonania czynności o charakterze technicznym, jakim jest umieszczenie danych wykonawcy w przedmiotowym wykazie. Wskazane w punkcie 1.2 pozwu podmioty wykluczały więc powoda na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p., choć niektóre z nich powoływały się przy tym na informacje zamieszczone w wykazie, o którym mowa w art. 154 pkt 5a p.z.p. Sąd Okręgowy wskazał, że podmioty te stosują przepisy o zamówieniach publicznych, śledzą przedmiotowy wykaz na stronach Urzędu Zamówień Publicznych. Będą one więc mogły zapoznać się z treścią żądanego przez powoda oświadczenia poprzez tę stronę. Nie jest zatem konieczne skierowanie przez pozwanego do tych podmiotów listami poleconymi tego oświadczenia.

Za nieadekwatne do sposobu naruszenia dóbr osobistych powoda Sąd Okręgowy uznał także żądanie zawarte w punkcie 1.3 pozwu, aby zobowiązać pozwanego do opublikowania stosownego oświadczenia w trzech gazetach o charakterze lokalnym oraz w dwóch dziennikach o charakterze ogólnopolskim. Sąd Okręgowy wskazał, że na stronach tych gazet nie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda i zobowiązanie pozwanego do publikacji oświadczenia w tych gazetach byłoby nieproporcjonalne dc skali i skutków naruszenia dóbr osobistych powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego, zbyteczne było też zobowiązanie pozwanego d dostarczenia powodowi treści żądanego przez niego oświadczenia w oryginale. Powód będzie mógł bowiem zapoznać się z oświadczeniem (w wersji elektronicznej) na stronie internetowej pozwanego, a następnie będzie mógł uzyskać takie oświadczenie papierowej wersji poprzez wykonanie stosownego wydruku z tej strony. O kosztach postępowania Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego wniósł pozwany, który zarzucił temu orzeczeniu naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., art. 23 k.c. oraz art. 24 k.c. i wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia i oddalenie powództwa w całości, a także zasądzenie kos postępowania.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja w zasadniczej części nie jest uzasadniona.

Skarżący przedstawia zarzuty błędnej oceny materiału dowodowego – nie wskazując jednakże, ani tego, jakie błędy popełnił Sąd Okręgowy przy takiej ocenie, ani też nie wskazał, jakich konkretnie dowodów ta błędna ocena miałaby dotyczyć.

Tak w zarzutach tych, jak i ich uzasadnieniu przedstawiane są, bez niezbędnego wyodrębnienia, kwestie dotyczące faktów oraz subsumpcji ustalonego stanu faktycznego do normy prawa materialnego (art. 23 k.c.).

W uzasadnieniu skarżący ogólnie odwołuje się do zeznań świadków – ograniczając się jednakże do przedstawienia własnych ocen, przy czym, co należy podkreślić, w dalszym ciągu nie wskazując, jakie zeznania, jakich świadków zostały przez Sąd Okręgowy błędnie ocenione.

Powołując się na zeznania świadków, nie tylko nie wskazywał tychże świadków, ale również nie wskazywał, jakie treści zawarte w tych zeznaniach zostały przez Sąd Okręgowy błędnie ocenione lub nie poddane ocenie.

Tak przedstawione zarzuty nie mogły skutecznie zakwestionować ani oceny dowodów dokonanej przez Sąd Okręgowy, ani poczynionych na tej podstawie ustaleń faktycznych.

Co do zasady – Sąd Apelacyjny podziela ocenę dowodów dokonaną przez Sąd Okręgowy i poczynione na tej podstawie ustalenia faktyczne, przyjmując je za własne.

Co do naruszenia dobra osobistego powoda – w postaci dobrego imienia – Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska skarżącego rozumianego w ten sposób, że zamieszczenie prawdziwej informacji wyklucza ocenę, iż nastąpiło naruszenie takiego dobra osobistego.

O tym, czy zostały naruszone dobra osobiste – decyduje szereg okoliczności natury faktycznej – które zostały poddane ocenie prze Sąd Okręgowy.

Sąd Apelacyjny podziela pogląd skarżącego, że przy ocenie naruszenia dobra osobistego należy posługiwać się kryteriami obiektywnymi, odwołującymi się do przyjętych w społeczeństwie norm i ocen.

W sprawie niniejszej zasadnicze znaczenie ma naruszenie dobrego imienia w sferze zewnętrznej – rozumianej jako dobra sława, dobra opinia innych ludzi, dotycząca w realiach sprawy opinii o powodzie jako przedsiębiorcy.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego, iż zamieszczenie przez instytucje publiczne w powszechnie dostępnym wykazie informacji o zapadłym wobec powoda wyroku sądu powszechnego naruszało obiektywnie dobre imię powoda.

Świadczy o tym treść zeznań takich świadków jak: A. N. (k. 689-691), który stwierdził m.in., że „ten wpis kładzie się cieniem na kondycji firmy”, W. P. (k. 692-694), która wskazała na negatywny wydźwięk listy (wykazu), T. G.
(k. 630-632), która mówiła o „nadszarpnięciu dobrego imienia”, o negatywnym wydźwięku „listy” zeznał też świadek G. P. (k. 695-697).

Zostało zatem wykazane w sprawie, iż umieszczenie powoda na wykazie publicznie dostępnym dla nieograniczonej liczy osób naruszało jego dobre imię.

Dla tej oceny nie ma znaczenia argumentacja skarżącego, iż przyczyną wykluczenia powoda z przetargów nie było umieszczenie go w wykazie zamieszczonym na stronie internetowej Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, ale fakt istnienia prawomocnego wyroku sądu powszechnego.

Ukształtowany jest pogląd zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, że wykaz ten pełnił jedynie funkcję informacyjną.

Zgodnie z tezą zawartą w wyroku Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2013 r. II CSK 567/12 – wykluczenie z postępowania następuję z przyczyn określonych w art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p., a nie w następstwie dokonania czynności o charakterze technicznym, jakim jest umieszczenie danych wykonawcy w wykazie prowadzanym przez Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych na podstawie art. 154 pkt 5a p.z.p.

Sad Apelacyjny pogląd taki w pełni podziela.

Z tych przyczyn nie podziela stanowiska zawartego w uzasadnieniu skarżonego wyroku, iż powód był wykluczony z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego przez figurowanie w tym wykazie w latach 2008-2012.

Taki pogląd nie uwzględnia wskazanego wyżej charakteru wykazu i tego, że przesłanki wykluczenia zostały przez ustawodawcę wskazane
w art. 24 ust. 1 pkt 1 p.z.p. (vide: cytowany wyrok Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2013 r.).

Należy przy tym wskazać, że znacząca część świadków w sprawie jednoznacznie wskazywała na przepis art. 24 p.z.p. jako przesłankę wykluczenia powoda (vide: zeznania świadków H. S., k. 587-589), T. G. (k. 630-632), A. S. (k. 652-654), czy A. N. (k. 689-691).

Powyższe zeznania nie mają jednakże decydującego znaczenia dla przedstawionej wyżej tezy Sądu Najwyższego.

Gdyby nawet część zamawiających błędnie uznała, że wykaz Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych stanowił podstawę wykluczenia – to taka błędna ocena, oczywiście sprzeczna z ustawą o zamówieniach publicznych, nie miałaby znaczenia dla oceny, że to nie wykaz, a istnienie określonej przesłanki ustawowej stanowi podstawę wykluczenia.

Dlatego też w realiach sprawy nie znajduje uzasadnienia teza, że wskutek zamieszczenia przedmiotowej informacji w wykazie powód był wykluczony z postępowań o zamówieniach publicznych, czy też wskutek tego jacyś zamawiający rezygnowali ze współpracy z nim.

Powyższe nie ma jednakże znaczenia dla oceny, czy doszło do naruszenia dobra osobistego powoda.

Pozostaje również bez znaczenia dla oceny bezprawności działania strony pozwanej.

Prezes Urzędu Zamówień Publicznych reprezentuje instytucję publiczną i nie mógł bez stosownego upoważnienia ustawowego zamieszczać takich informacji, nawet prawdziwych.

Za bezprawnością takiego działania przemawia ponadto to, że wykaz taki był dostępny dla nieograniczonego kręgu odbiorców.

Sąd Apelacyjny nie podziela również zarzutu apelacji, iż orzeczony środek ochrony jest nieproporcjonalny do naruszenia dobra osobistego.

Sad Okręgowy szczegółowo uzasadnił, dlaczego taki właśnie sposób ochrony spełnia swoje cele ustawowe i Sąd Apelacyjny argumentację tę w całości podziela.

Częściowa zmiana treści oświadczenia przez usunięcie fragmentu odwołującego się do przepisu art. 154 pkt 5a – jest skutkiem zmiany stanu prawnego i uchylenia cytowanego przepisu ustawą z 29 sierpnia 2014 r. – Dz. U.2014.1232.

Z tych wszystkich względów orzeczono zgodnie z art. 385 k.p.c. oraz art. 386 § 1 k.p.c.

O kosztach orzeczono stosownie do rozstrzygnięcia, zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. i 100 k.p.c. zd. drugie oraz na mocy § 11 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (…).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE