Sygn. akt XI Kz 310/15

POSTANOWIENIE

Dnia 8 lipca 2015 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy:

Przewodniczący:

SA w SO Tamara Pawlak

Sędziowie:

SO Katarzyna Żmigrodzka

SO Ewa Bogusz – Patyra ( spraw.)

Protokolan

st. sekr. sąd. Małgorzata Kowala

przy udziale Prokuratora:

Mirosławy Banach

po rozpoznaniu w sprawie przeciwko A. R.

oskarżonemu o czyny z art. 107 § 1 k.k.s. i innych

zażaleń wniesionych przez oskarżyciela publicznego – Urząd Celny w Lublinie i prokuratora

na postanowienie Sądu Rejonowego w Puławach z dnia 31 marca 2015r.

w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie II K 251/14

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.

p o s t a n a w i a

utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy.

UZASADNIENIE

Wskazanym wyżej postanowieniem Sąd Rejonowy w Puławach na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. postępowanie karne prowadzone przeciwko A. R. umorzył.

Zażalenia na powyższe postanowienie wnieśli oskarżyciel publiczny – Urząd Celny w Lublinie i prokurator.

Prokurator zarzucił:

I. obrazę przepisów prawa materialnego, a mianowicie przepisów prawnych w art. 107 § 1 kks w związku z art. 2 ust. 6 , art. 3, art. 4 ust. 1 a , art. 6 ust.1 , art.9 , art. 14 ust. 1, art. 23 ust. 1 a oraz art. 23 a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych stanowiących materialnoprawną podstawę zarzutów poprzez odmowę zastosowania tych przepisów jako podstawy oskarżenia uznając, iż są to przepisy techniczne, które w rozumieniu Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiającej procedurę udzielenia informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego winny podlegać obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej podczas gdy prawidłowa wykładnia prawa prowadzi do odmiennych wniosków;

II. obrazę przepisu prawa karnego procesowego mającą wpływ na treść orzeczenia a mianowicie art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez niewskazanie w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia jakie konkretnie przepisy prawa materialnego uznane zostały przez Sąd za przepisy techniczne w rozumieniu Dyrektywy 98/34/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielenia informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego oraz nieodniesienie się w uzasadnieniu wskazanego postanowienia do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2015r. sygn. akt P 4/13 , co powoduje niemożność odniesienia się do zapadłej decyzji procesowej.

Natomiast Urząd Celny w Lublinie w zażaleniu sformułował zarzuty:

- obrazy przepisów prawa materialnego, a mianowicie przepisów prawnych w art. 107 § 1 kks w związku z art. 2 ust. 6 , art. 3, art. 4 ust. 1 a , art. 6 ust.1 , art.9 , art. 14 ust. 1, art. 23 ust. 1 a oraz art. 23 a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych stanowiących materialnoprawną podstawę sformułowanych wobec oskarżonych zarzutów poprzez bezpodstawną odmowę zastosowania tych przepisów prawnych względem oskarżonych uznając, iż są to przepisy techniczne, które w rozumieniu Dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiającej procedurę udzielenia informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego winny podlegać obowiązkowi notyfikacji Komisji Europejskiej podczas gdy prawidłowa wykładnia prawa prowadzi do odmiennych wniosków;

- sporządzenie uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia w części odnoszącej się do odmowy zastosowania przepisów prawnych określonych w art. 107 § 1 kks w zw. z art. 2 ust. 6 , art. 3 , art. 4 ust. 1 a , art. 6 ust. 1 , art. 9 , art. 14 ust. 1 , art. 23 ust. 1 a oraz art. 23 a ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009r. o grach hazardowych stanowiących podstawę materialnoprawną sformułowanych wobec oskarżonych zarzutów w sposób, który uniemożliwia poznanie istotnych motywów takiej decyzji, poprzez wskazanie, które konkretnie przepisy prawa materialnego zostały przez Sąd uznane za przepisy techniczne w rozumieniu Dyrektywy 98/34/ WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielenia informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego i jakie argumenty legły u podstaw podjęcia takiej decyzji.

W konkluzji obaj skarżący wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Puławach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.

Co prawda w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd nie dokonał wszechstronnej analizy materiału dowodowego ani szczegółowych ustaleń faktycznych. Jednakże dokonanie takiej analizy na gruncie przedmiotowej sprawy nie było konieczne. Dla uznania bowiem niemożności stosowania prawa krajowego, na którym opiera się przedstawiony oskarżonemu zarzut, z uwagi na jego sprzeczność z prawem wspólnotowym nie było ono wszakże niezbędne.

Kwestia stosowania przepisów zawartych w ustawie o grach hazardowych była przedmiotem rozważań sądów powszechnych, sądów administracyjnych i Sądu Najwyższego. Problem ten rozważał również ETS w wyroku z dnia 19 lipca 2012 roku w odniesieniu do spraw o sygn. akt C 213/11, C 214/11 i C 217/11. Trybunał stwierdził, że art. 1 pkt 11 dyrektywy 98/34/WE, ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasady dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego, zmienionej dyrektywą Rady 2006/96/WE z dnia 20 listopada 2006 roku, należy interpretować w ten sposób, że przepisy krajowe tego rodzaju jak przepisy ustawy o grach hazardowych, które mogą powodować ograniczenie, a nawet stopniowe uniemożliwienie prowadzenia gier na automatach o niskich wygranych poza kasynami i salonami gry, stanowią „potencjalne przepisy techniczne” w rozumieniu tego przepisu. Stwierdzając z kolei ową potencjalność Trybunał nie zakwalifikował wspomnianych przepisów jako niewymagających notyfikacji. Potencjalność technicznego charakteru tych przepisów odnosi się bowiem do sfery wywierania przez nie skutków prawnych w konkretnej sprawie, w której podmiot prywatny powołuje się na ich nieskuteczność podnosząc zarzut zaniechania notyfikacji (vide uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z 27 listopada 2014r., II KK 55/14). Tym samym argumentacja skarżących prowadząca do próby wykazania, iż przepisy ustawy o grach hazardowych nie mają technicznego charakteru nie może prowadzić do konstatacji, iż winny być one stosowane wobec oskarżonego.

Nie budzi bowiem wątpliwości fakt, że większość z przepisów ustawy o grach hazardowych, do których w zarzucie odwoływał się oskarżyciel stanowią przepisy, o jakich mowa w wyżej wskazanym orzeczeniu, i że nie były notyfikowane. W świetle orzecznictwa luksemburskiego obowiązek notyfikacji jest bezwarunkowy i wystarczająco precyzyjny, aby jednostki mogły się na niego powoływać przed sądem krajowym. Skutkiem powyższego uchybienia, polegającego na niezrealizowaniu obowiązku notyfikacyjnego jest, jak wskazano w orzeczeniu ETS z dnia 19 lipca 2012 roku (C 213/11, C 214/11 i C 217/11) – niemożność zastosowania przepisów technicznych, a co za tym idzie niemożność zastosowania przepisu art. 107 § 1 k.k.s., w zakresie w jakim odwołuje się on do przedmiotowej ustawy.

Nic w tej kwestii nie zmienia okoliczność, że art. 23 ust. 1 a i art. 23 a ust. 1 ustawy o grach hazardowych zostały wprowadzone do tejże ustawy po nowelizacji ustawą z dnia 26 maja 2011r. o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw, która była notyfikowana. Przepisy te nie mogą wszakże być stosowane samodzielnie, bowiem art. 23 a ust. 1 ugh stanowi konkretyzacje ogólnego art. 6 ugh, a art. 23 ust. 1 a ugh służy realizacji rozdziału 7 tej ustawy regulującego kwestie związane z podatkiem od gier. Tymczasem ani rozdział 7 ani art. 6 ugh nie podlegały notyfikacji, gdyż zostały uregulowane w tekście pierwotnym ustawy i nie podlegały zmianom.

Odnosząc się zaś do stanowiska zawartego w uzasadnieniu zażaleń co konstytucyjności przepisów ustawy hazardowej wyrażonej m.in. w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 marca 2015r. w sprawie P 4/14 Sąd Okręgowy stwierdza, iż Trybunał Sprawiedliwości w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 lipca 2012 roku nie wyposażył sądów krajowych państw unijnych w kompetencje do stwierdzenia nieważności odpowiednich przepisów, ale stwierdził właśnie brak możliwości stosowania norm prawnych, które nie zostały notyfikowane, a zostały zawarte w jednostkach redakcyjnych podlegających obowiązkowi notyfikacji.

Reasumując podzielić należy pogląd, że przepis art. 107 § 1 k.k.s. ma charakter blankietowy, a jego doprecyzowanie stanowią przepisy ustawy o grach hazardowych, które – wobec braku ich notyfikacji – są przepisami bezskutecznymi.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w części dyspozytywnej postanowienia.