UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 października 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. stwierdził, że M. D. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega od dnia 1 sierpnia 2014 r. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że wnioskodawczyni wpis do Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej posiada od 1 sierpnia 2014 r. Zgłoszona została od tej daty do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z podstawą wymiaru składki za miesiąc sierpień 2014 r. w kwocie 9365 zł. W ocenie organu rentowego przedłożone przez wnioskodawczynię: księga przychodów i rozchodów oraz faktury vat nie potwierdzają faktu wykonywania działalności gospodarczej. Zdaniem organ rentowego zgłoszenie działalności gospodarczej i zadeklarowanie wysokiej podstawy wymiaru składki służyło skonstruowaniu okoliczności do uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych.

Z decyzją tą nie zgodziła się wnioskodawczyni. Wniosła odwołanie. Domagała się jej zmiany i ustalenia, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od dnia 1 sierpnia 2014 r. W uzasadnieniu wskazała, że od 1 sierpnia 2014 r. faktycznie prowadziła działalność gospodarczą zawierając umowy o współpracy z B. J. i A. K. (1). Wykonywała funkcję inżyniera budowy na dwóch budowach, uczestniczyła w szeregu narad na miejscu budowy, pobierała materiały budowlane, wykonywała kosztorysy robót budowlanych.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

M. D. ur. (...) w dniu 6 lipca 2011 r. ukończyła studia na kierunku budownictwo o specjalności konstrukcji budowlanych inżynierskich i uzyskała tytuł zawodowy magister inżynier ( dyplom - akta osobowe, k.59, koperta).

w okresie od 6 czerwca 2011 r. do 31 sierpnia 2011 r. była zatrudniona przez K. F. na stanowisku inżyniera budowy. Od dnia 1 listopada 2011 r. do 3 listopada 2012 r. była zatrudniona na tożsamym stanowisku przez W. W. (kwestionariusz osobowy – akta osobowe, k.59).

W dniu 3 stycznia 2013 r. wnioskodawczyni zawarła z B. J. (...) Usługi Budowlane umowę o pracę na czas trwania budowy, (...) z wynagrodzeniem 1600 zł brutto na stanowisku inżyniera budowy(akta osobowe). 6 grudnia 2013 r. strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony na stanowisku inżynier bodowy z wynagrodzeniem 1600 zł.

Z dniem 1 stycznia 2014 r. strony podpisały aneks do umowy na mocy którego podwyższone zostało wynagrodzenie do kwoty 1680 zł. (akta osobowe). Wnioskodawczyni nie otrzymywała premii (wyjaśnienia wnioskodawczyni k.35v).

G. J. (1) jest pełnomocnikiem B. J. i on dokonywał z wnioskodawczynią wszelkich czynności prawnych i faktycznych.

Akta osobowe nie zawierają zakresu czynności M. D.. Zajmowała się ona nadzorowaniem i organizacją budów. Pracę wykonywała zarówno w biurze jak i na budowach. Niska wysokość wynagrodzenia wynikała z tego, że wnioskodawczyni miała małe doświadczenie i była „świeżo” po studiach. W pracy wnioskodawczyni korzystała z biurowego maila i urządzeń biurowych.

W okresie trwania umowy o pracę wnioskodawczyni nadzorowała roboty budowlane na budowach w S. i W. i G..

W lipcu 2014 r. M. D. dowiedziała się, że jest w ciąży. (wyjaśnienia wnioskodawczyni).

28 lipca 2014 r. M. D. złożyła podanie o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem 28 lipca 2014 r. |Pracodawczyni wyraziła na to zgodę ( akta osobowe).

W dniu 1 sierpnia 2014 r. strony zawarły umowę o współpracy, której przedmiotem było pełnienie przez wnioskodawczynię funkcji inżyniera budowy: ”remont budynku komunalnego P.” w S. i „Budowa budynku socjalnego na boisku sportowym” w W.. Z tytułu wykonywania tej umowy wnioskodawczyni miała otrzymywać wynagrodzenie w kwocie 2200 zł brutto. Umowa została zawarta na okres do 15 grudnia 2014 r.

W dniu 1 września 2014 r. powyższa umowa został rozwiązana z powodu zwolnienia lekarskiego wykonawcy (umowa i rozwiązanie umowy k.8, koperta).

Czynności inżyniera budowy na budowach w S. i W. były przez M. D. wykonywane. 28 sierpnia 2014 r. uczestniczyła w spotkaniu roboczym na budowie w S. (notatka z 28 sierpnia 2014 r.-k.8), zamawiała i odbierała materiały budowlane (k.8), spotykała się z inwestorem i inspektorem nadzoru( wyjaśnienia wnioskodawczyni, zeznania świadków K J. G. - k.37, M. Ż.- k.38, J. M. - k.38, M. W. - k.38v).

Wykonując czynności związane z nadzorowaniem w/w budów po dniu 1 sierpnia 2014 r. wnioskodawczyni korzystała z maila(...) komputera i drukarki firmy (...),( wydruki z poczty mailowej k.8, wyjaśnienia wnioskodawczyni, zeznania G. J. - k.37v).

1 sierpnia 2014 r. M. D. zawarła umowę o współpracy z A. K. (1) na mocy której wnioskodawczyni miała wykonać usługę kosztorysowania robót budowlanych. Miał z tego tytułu otrzymywać wynagrodzenie miesięczne w wysokości 1000 zł. Umowa została zawarta do 31 grudnia 2014 r. W ramach realizacji tej umowa wnioskodawczyni sporządziła 3 dwustronicowe oferty cenowe: budynku niepodpiwniczonego w Ż. – stan surowy zamknięty, docieplenia plebani w Ć. i budowy domu jednorodzinnego podpiwniczonego w Ż.. Innych czynności wnioskodawczyni w ramach tej umowy nie wykonała ( kosztorys k.8 , zeznania A. K., k 38 v).

M. D. w dniu 1 sierpnia 2014 r. zawarła umowę z biurem (...) „, której przedmiotem miało być prowadzenie ksiąg podatkowych, podpisywanie w imieniu zleceniodawcy deklaracji podatkowych i sporządzanie deklaracji ZUS( akta ubezpieczeniowe).

W sierpniu 2014 r. wnioskodawczyni zakupiła wentylator, materiały biurowe, komplet do mocowania umywalki, notebook, pieczątki farbę do wnętrz. Wystawiła także faktury za usługę księgową, za oferowanie usług budowlanych i usługę nadzoru ( akta ubezpieczeniowe).

Decyzją z dnia 27 maja 2014 r. M. D. otrzymała uprawnienia budowlane do kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno- budowlanej (k.8), decyzją z dnia 4 września 2014 r. r wnioskodawczyni została wpisana do Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane (k.8).

(...) r. M. D. urodziła dziecko.

W 2014 r. wnioskodawczyni uzyskała dochód z wynagrodzenia ze stosunku pracy w kwocie 9177,03 zł zaś z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dochód w kwocie 673,97 zł (zeznanie za 2014 r - k.46).

W sierpniu 2015 r. wnioskodawczyni ponownie zawarła z B. J. umowę o współpracy. Z tytułu tej umowy ma otrzymywać wynagrodzenie miesięczne w kwocie 2080 zł.

Wnioskodawczyni w sierpniu 2014 r. nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie w/w dowodów z dokumentów, zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania stron.

Autentyczność dokumentów w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie.

Sąd obdarzył również wiarą zeznania świadków J. G., G. J. (1), M. Ż., J. M., M. W. i K. F. co do okoliczności, że wnioskodawczyni w sierpniu 2014 r. bywała na budowach W S., i W. i G. wykonując czynności nadzoru na w/w budowach na zlecenie Firmy (...). Zeznania te są ze sobą zgodne, korespondują z dowodami z dokumentów oraz dowodem z przesłuchania wnioskodawczyni. Sąd obdarzył również wiarą zeznania A. K. (1) co do okoliczności wykonania na jego zlecenie 3 kosztorysów.

Sąd nie dał natomiast wiary zeznaniom wnioskodawczyni jak również G. J. (1) co do faktu, że powodem rozwiązania umowy o pracę i zawarcia umowy o współpracy była okoliczność zdobycia uprawnień budowlanych i chęć uzyskania wyższych zarobków. Zeznania te są nielogiczne i sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego.

Z dokumentów obrazujących przychody i dochody wnioskodawczyni za 2014 r. wynika jednoznaczne, że z tytułu świadczenia pracy uzyskała w stosunku miesięcznym wynagrodzenie wyższe niż z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Dochód z tytułu tej działalności wyniósł w 2014 r. jedynie 673, 97 zł. Decyzja o rezygnacji ze stabilnego, opartego na umowie o pracę zawartej na czas nieokreślony zatrudnienia i to w okresie ciąży i przyszłego sprawowania opieki nad dzieckiem jawi się jako nieracjonalna z ekonomicznego punktu widzenia. Tym bardziej, że jak to wynika z zeznań wnioskodawczyni od sierpnia 2015 r uzyskuje ona ponownie wynagrodzenie na poziomie 2000 zł, a zatem jej twierdzenia, że działalność gospodarcza spowoduje że będzie ona uzyskiwać znacząco wyższe dochody okazało się niewiarygodne. Sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawczyni, że od sierpnia 2014 r. prowadziła działalność gospodarczą rozumianą jako działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Wnioskodawczyni (poza umową z A. K. - o czym niżej) nie podjęła się wykonywania się żadnych nowych zadań w zakresie posiadanych uprawnień. Wykonywała te same czynności co na podstawie stosunku pracy nadzorując prowadzone przez B. J. roboty budowlane. W istocie zatem wnioskodawczyni kontynuowała czynności, które wykonywała w ramach stosunku pracy. Podkreślenia wymaga, że wynagrodzenie wskazane w umowie o współpracy było zbliżone do wynagrodzenia wynikającego z umowy pracę. W świetle powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego porozumienie o rozwiązaniu umowy o pracę i dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej miało jedynie stworzyć pozór prowadzenia tej działalności , która to działalność w istocie była kontynuacją stosunku pracy.

Zwrócić należy również uwagę ,że G. J. zeznał, iż u niego kierownik zarabia 4 tysiące złotych. Wnioskodawczyni jednak po uzyskaniu uprawnień nie podwyższono wynagrodzenia do tej kwoty, a wynagrodzenie wskazane w umowie o współpracy opiewa na kwotę dwukrotnie niższą.

Wniosek powyższy staje się tym bardziej jasny, jeżeli się przy tym zauważy, że wnioskodawczyni za miesiąc sierpień zadeklarowała najwyższą podstawę wymiaru składki. Przy czym ani w 2014 r. ani 2015 r. brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że M. D. była w stanie takie dochody uzyskać. Stanowisko wnioskodawczyni, że miała widoki na uzyskanie takiego przychodu i jej argumentacja, że obecnie bywa na budowach raz w tygodniu, a gdyby bywała 5 dni w tygodniu to zarabiałaby 5 razy, więcej nie przekonuje. Są to jedynie twierdzenia wnioskodawczyni. Dokumentacja finansowa obrazująca jej dochody nie pozwala na uznanie tych twierdzeń nawet za prawdopodobne.

Stwierdzić zatem należy, że jedynym motywem rozwiązania umowy o pracę, wpisu działalności do Ewidencji i zadeklarowania podstawy wymiaru składki w najwyższej wysokości było spowodowane chęcią uzyskania wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Także przedłożone faktury vat wskazujące na zakup laptopa, pieczątki, artykułów biurowych, farb do malowania i kompletu do mocowania umywalki nie stanowią dostatecznej podstawy do przyjęcia że działalność gospodarcza była faktycznie prowadzona.

Zawarta z A. K. umowa o współpracy miała charakter incydentalny i nie świadczy o prowadzeniu przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, iż przedmiotem tej umowy było pracowanie kosztorysu, a nie nadzorowanie robót budowlanych, nadto choć w treści tej umowy wskazany został czasokres do końca 2014 r. to poza trzema kosztorysami umowa ta nie była w dalszym ciągu przez strony realizowana.

Sąd Okręgowy zważył co następuje

Odwołanie nie jest uzasadnione.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność . Stosownie do treści art.12 ust. w/w ustawy osoby takie podlegają również ubezpieczeniu wypadkowemu.

Stosownie do treści art.8 ust.6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów o działalności gospodarczej.

W myśl art.2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r o swobodzie działalności gospodarczej działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Podkreślenia wymaga, że wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter deklaratoryjny i sam przez się nie przesądza, czy działalność ta jest faktycznie prowadzona. Z wpisem tym wiąże się jedynie domniemanie prowadzenia takiej działalności, które może być w procesie obalone.

W związku z powyższym ubezpieczeniom społecznym podlega tylko osoba, która faktycznie prowadzi działalność gospodarczą, a nie ta, która jedynie figuruje w ewidencji działalności.

Przedmiotem sporu w niniejszym procesie było zatem prowadzenie przez wnioskodawczynię faktycznej działalności gospodarczej w rozumieniu art.2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Działalność ta może być wykonywana także przez kobiety w ciąży. Nie stanowi przy tym obejścia prawa rozpoczęcie prowadzenia takiej działalności, po to aby w przyszłości mieć prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe nie wykazało jednak, aby wnioskodawczyni faktycznie prowadziła działalność gospodarczą.

Czynności wykonywane przez M. D. związane były z jej obowiązkami pracowniczymi z tytułu umowy o pracę łacącej ją z B. J.. Poza umową z A. K., wnioskodawczyni nie podjęła żadnych, realnych czynności w zakresie kierowania robotami budowlanymi. Jak wyżej wskazano - w ocenie Sądu rozwiązanie przez strony umowy o pracę, zawarcie umowy o współpracy i dokonanie wpisu działalności gospodarczej do ewidencji po dowiedzeniu się przez wnioskodawczynię, że jest w ciąży miało tylko stworzyć pozór prowadzenia działalności gospodarczej. Umowa z A. K. miała charakter incydentalny i nie może być traktowana jako element prowadzenia w sposób zorganizowany i ciągły działalności gospodarczej. O fikcyjności prowadzenia tej działalności świadczą również niskie dochody, które wnioskodawczynię, uzyskała z tytułu umowy o współpracy. Zadeklarowanie natomiast najwyżej możliwej podstawy wymiaru składki wskazuje na zamiar uzyskania w miesiąc po rejestracji działalności bardzo wysokich świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie powiązanych w żadnym razie z wysokością dotychczas uzyskiwanych dochodów. Na fikcyjność prowadzonej działalności wskazuje również korelacja czasowa między dowiedzeniem się o stanie ciąży, a rozwiązaniem umowy o pracę i zarejestrowaniem działalności gospodarczej.

Z tych przyczyn Sąd Okręgowy na podstawie art.477(14)§ k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Przewodniczący:	SSO Jacek Chaciński
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Pełczyńska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE