UZASADNIENIE

Płatnik składek (...) w R. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z 25 lutego 2014 r., ustalających nową, wyższą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz ubezpieczenie zdrowotne pracowników G. T., R. T., W. D., S. G., W. M. (1) i M. M. (2). Płatnik wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i ustalenie, że wypłaty dokonane przez płatnika na rzecz zainteresowanych pracowników w okresach objętych decyzjami, tytułem ekwiwalentu pieniężnego za „wczasy turystyczne” oraz „wypoczynek weekendowy” w ramach ZFŚS nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, a zatem ustalone przez płatnika pierwotne podstawy wymiaru składek były prawidłowe. Skarżący zarzucił przedmiotowym decyzjom:

1. naruszenie § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 ze zm.) poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą do przyjęcia, że świadczenia wypłacone przez płatnika w ramach ZFŚS stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne;

2. naruszenie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 roku o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2012r., poz. 592) poprzez błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że wypłaty dokonane przez płatnika w ramach ZFŚS nie miały charakteru socjalnego, z uwagi na okoliczność jakoby Płatnik miał wypłacać świadczenia z (...) z pominięciem kryteriów socjalnych wymaganych ww. ustawą;

3. naruszenie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 1442) poprzez jego niezastosowanie i nieuwzględnienie ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym.

Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołań.

Zainteresowani G. T., R. T., W. D., S. G., W. M. (1) i M. M. (2) nie zajęli stanowiska w sprawie.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalski wyrokiem z 1 grudnia 2014r., w sprawie VU 1021/14, w:

- pkt I zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego G. T. w części i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 6.865,58 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne – 5.924,31 zł. oraz oddalił odwołanie w pozostałej części (pkt I ppkt 1 wyroku) i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (pkt I ppkt 2 wyroku).

- pkt II zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego R. T. w części i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 8.450,96 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne – 7.292,34 zł. oraz oddalił odwołanie w pozostałej części (pkt II ppkt 1 wyroku) i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (pkt II ppkt 2 wyroku).

- pkt III zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego W. D. i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 8.203,58 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne – 7.078,87 zł. (pkt III ppkt 1 wyroku) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. na rzecz (...) w R. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III ppkt 2 wyroku).

- pkt IV zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego S. G. i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 7.576,63 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne – 6.537,65 zł. (pkt IV ppkt 1 wyroku) i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. M.. na rzecz (...) w R. kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt IV ppkt 2 wyroku).

- pkt V zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego W. M. (1) w części i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 5.609,81 zł. oraz oddalił odwołanie w pozostałej części (pkt V ppkt 1 wyroku) i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (pkt V ppkt 2 wyroku).

- pkt VI zmienił zaskarżoną decyzję dotyczącą zainteresowanego M. M. (1) w części i stwierdził, że podstawa wymiaru składek za wrzesień 2010r. na ubezpieczenia społeczne winna wynieść – 4.937,24 zł. i na ubezpieczenie zdrowotne – 4.260,35 zł. oraz oddalił odwołanie w pozostałej części (pkt VI ppkt 1 wyroku) i zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami (pkt VI ppkt 2 wyroku).

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło po następujących ustaleniach faktycznych i prawnych:

(...) z siedzibą w R., jako pracodawca (płatnik składek), jest zobowiązany do odprowadzania składek do ZUS z tytułu ubezpieczeń społecznych pracowników, tj. ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego. Jak ustalił Sąd Okręgowy, w sierpniu 2010r. został wyodrębniony Oddział Elektrownia (...). W okresie od 1 stycznia 2010 roku do dnia 31 grudnia 2010 roku w Oddziale Elektrownia (...) S.A. obowiązywał Zakładowy Regulamin Świadczeń Socjalnych na rok 2010 uzgodniony z organizacjami związkowymi, zatwierdzony przez Prezesa Zarządu (...) S.A. Zakresem działalności socjalnej zgodnie z § 1 pkt 3.1 regulaminu było objęte świadczenie usług w zakresie różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, działalności sportowo-rekreacyjnej, udzielania pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, udzielania pomocy zwrotnej lub bezzwrotnej na cele mieszkaniowe na warunkach określonych w umowie między pracodawcą a pożyczkobiorcą. Uprawniony – osoba mogąca korzystać z ZFŚS w rozumieniu § 1 pkt 4.1. - mógł ubiegać się o świadczenie socjalne po przepracowaniu jednego roku. Wyjątek stanowiła „pomoc rzeczowo-finansowa”, która mogła być przyznana z dniem zatrudnienia. W ramach funduszu (§ 2 regulaminu) były realizowane następujące rodzaje działalności socjalnej:

1. różne formy wypoczynku pracowniczego i działalność ta obejmowała :

- refundację wczasów i innych form wypoczynku w obiektach spółek zależnych od (...) S.A. ,

- refundację w ustalonej kwocie dla kwalifikujących się do dofinansowania do wczasów krajowych lub zagranicznych,

-wczasy turystyczne na zasadzie wypłat ekwiwalentu pieniężnego,

-wypoczynek profilaktyczno-leczniczy i sanatoryjny,

-wczasy z udziałem dzieci o orzeczonej niepełnosprawności w stopniu znacznym lub umiarkowanym będące pod opieką rodziców bez względu na wiek,

- wypoczynek weekendowy na zasadzie wypłaty ekwiwalentu pieniężnego;

2. wypoczynek dzieci krajowy lub zagraniczny;

3. turystyka krajowa lub zagraniczna;

4. działalność sportowa i rekreacyjna krajowa;

5. działalność kulturalno-oświatowa;

6. imprezy okolicznościowe i inne świadczenia;

7. pomoc rzeczowo-finansowa w postaci zapomóg losowych, pomocy rzeczowej lub finansowej.

Zasady i kryteria przydziału usług i świadczeń w ramach działalności socjalnej określał § 2 pkt 8. Uprawniony (za wyjątkiem dzieci) mógł się ubiegać raz na dwa lata o dofinansowanie ze środków ZFŚS do wypoczynku o czasie trwania minimum 8 dni. W przypadku zatrudnionych obojga małżonków każdy z nich mógł się ubiegać o świadczenie wczasowe osobno. Uprawniony mógł również ubiegać się o ekwiwalent pieniężny za wczasy turystyczne. Wysokość ekwiwalentu określona została w punkcie 3 objaśnień i wynosiła za wczasy turystyczne dla pracowników i ich rodzin w kwocie 800 zł. na osobę. Dla emerytów i rencistów wielkość ekwiwalentu ustalona została na kwotę 600 zł. Dla współmałżonków emerytów i rencistów wielkość ekwiwalentu wynosiła 400 zł. W przypadku pobierania zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego wzrastała do 850 zł. Pracownik winien mieć potwierdzenie urlopowania przez zakład pracy (§ 2 pkt 8.3.5 regulaminu). Jak ustalił Sąd pierwszej instancji, w okresie od września do grudnia 2010r. ekwiwalent pieniężny za wczasy turystyczne wypłacono ogółem 765 pracownikom, w tym: 752 osobom w kwocie 800 zł. na członka rodziny, 7 osobom uprawnione do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie 850 zł. na członka rodziny. Pracownikom zatrudnionym w ramach tzw. umów migracyjnych wypłacono ekwiwalent pieniężny do wysokości rocznego odpisu obowiązkowego na ZFŚS: 1 osobie w kwocie 1231,19 złotych; 1 osobie w kwocie 1739,49 złotych; 1 osobie w kwocie 2062,69 złote; 2 osobom w kwocie 209,69 złotych; 1 osobie w kwocie 2000 złotych.

Ponadto każdy pracownik (po przepracowaniu jednego roku i czynnie wykonujący pracę zawodową na dzień wypłaty świadczenia) mógł otrzymać ekwiwalent pieniężny, jako dofinansowanie do „wypoczynku weekendowego”, za który uważa się wypoczynek w dni ustawowo wolne od pracy, organizowany indywidualnie przez pracowników. Wysokość i terminy wypłat ekwiwalentu pieniężnego na wypoczynek weekendowy, każdorazowo były uzgadniane ze związkami zawodowymi. Kwota ekwiwalentu pieniężnego miała być zróżnicowana i zależna od faktu pobierania, bądź nie zasiłku rodzinnego/pielęgnacyjnego przez uprawnionego pracownika (§ 2 pkt 8.3.6 oraz pkt 6 objaśnień).

Postanowieniem nr (...) dyrektora Oddziału z 19 stycznia 2011r. został wdrożony do stosowania w Oddziale Elektrownia (...) uzgodniony z zakładowymi organizacjami związkowymi (...) na rok 2011r., którego treść była analogiczna do wcześniej obowiązującego regulaminu.

W dniu 28 listopada 2011 r. dyrektor (...) S.A. Oddział Elektrownia (...) wraz z przedstawicielami organizacji związkowych ustalili regulamin wypłaty z ZFŚS ekwiwalentu pieniężnego na wypoczynek weekendowy w grudniu 2011r. w kwocie 750 zł. dla pracowników, których dochód przypadający miesięcznie na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty uprawniającej do pobierania zasiłku rodzinnego i dla pracowników upoważnionych do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego oraz w kwocie 700 zł. dla pozostałych pracowników. Uprawnionymi do ekwiwalentu byli pracownicy pozostający w stosunku pracy na dzień wypłaty ekwiwalentu, którzy posiadali minimum 10 miesięczny staż pracy w Elektrowni (...) z wyłączeniem osób przebywających na urlopach bezpłatnych, świadczenia rehabilitacyjnych itp. uprawnionymi do ekwiwalentu byli również pracownicy przechodzący na emeryturę w drugiej połowie listopada 2011 roku. Pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze czasu pracy mieli otrzymać ekwiwalent w wysokości proporcjonalnej do wymiaru czasu pracy. W grudniu 2011r. płatnik wypłacił ze środków ZFŚS ekwiwalent pieniężny na „wypoczynek weekendowy” ogółem (...) pracownikom, przy czym: (...) osobom, w tym zainteresowanemu, w kwocie 700 zł., 1 osobie w kwocie 24 zł. (osoba zatrudniona na 1/33 etatu), 1 osobie w kwocie 525 złotych (osoba zatrudniona na ¾ etatu), 44 osobom w kwocie 750 złotych (osoby uprawnione do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego). Pracownicy przed otrzymaniem ekwiwalentu za wczasy turystyczne oraz wypoczynek weekendowy nie składali oświadczeń majątkowych. Pracownicy, którzy pobierali zasiłek rodzinny lub pielęgnacyjny i chcieli otrzymać wyższe świadczenie weekendowe, musieli złożyć zaświadczenie o fakcie pobierania tych zasiłków. Oświadczenia o dochodach rodziny, pracownicy składali jedynie w przypadku dofinansowania do wypoczynku pracowniczego krajowego i zagranicznego, wypoczynku dzieci i młodzieży krajowego i zagranicznego, turystyki-zorganizowane wycieczki krajowe i zagraniczne. Podstawą do obliczenia dofinansowania do ww. form wypoczynku była wysokość średniego miesięcznego przychodu za rok ubiegły przypadająca na członka rodziny, a wypłata odbywała się zgodnie z tabelą wskaźników oraz formuły określonej w załączniku nr 1 do regulaminu. Przyznane kwoty dofinansowania dla pracowników były zróżnicowane i uzależnione od sytuacji materialnej rodziny.

Płatnik nie kwestionował rachunkowych wyliczeń podstaw wymiaru składek ustalonych przez ZUS w zaskarżonych decyzjach, a jedynie twierdził, że sporne świadczenia, jako świadczenia socjalne, nie powinny być wliczane do podstawy wymiaru składek.

W spornym okresie (...) w R. wypłaciła na rzecz zainteresowanych następujące kwoty: na rzecz G. T. – 3.200 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne oraz 700 złotych tytułem świadczenia weekendowego (decyzja ZUS Nr (...)); na rzecz R. T. – 3.200 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne oraz 700 złotych tytułem świadczenia weekendowego (decyzja ZUS Nr (...)); na rzecz W. D. – 1.600 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne (decyzja ZUS Nr (...)); na rzecz S. G. – 2.400 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne (decyzja ZUS Nr (...)); na rzecz W. M. (1) – 1.600 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne oraz 700 złotych tytułem świadczenia weekendowego (decyzja ZUS Nr (...)); na rzecz M. M. (1) – 3.200 złotych tytułem ekwiwalentu za wczasy turystyczne oraz 700 złotych tytułem świadczenia weekendowego (decyzja ZUS Nr (...)).

W uzasadnieniu stanu prawnego przywołano m.in. art. 18 ust. 1 w związku z art. 20a ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz.U. z 2015r., poz.121), zgodnie z którym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód, o jakim mowa w art. 4 pkt 9 i pkt 10 tej ustawy. Stosownie do powołanego wyżej punktu 9 art. 4 - użyte w ustawie określenie przychód oznacza przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy (…). Nadto w myśl art. 81 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Wskazano też art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t.:Dz.U z 2012r., poz. 361), w myśl którego za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Enumeratywny katalog przychodów, które nie stanowią podstawy wymiaru składek zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 cyt. rozporządzenia, podstawy wymiaru składek nie stanowią, świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Zdaniem Sądu Okręgowego, ponieważ ww. przepis jest wyjątkiem od ogólnej zasady podlegania obowiązkowi składkowemu każdego przychodu, to na odwołującym się – a nie organie rentowym - spoczywał ciężar dowodu, że wypłacone pracownikom świadczenia weekendowe mieściły się w granicach pomocy finansowej. Sąd Okręgowy powołał też art. 2 pkt 1 ustawy o z.f.ś.s., zgodnie z którym działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej-rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zdaniem Sądu Okręgowego do stwierdzenia, że dane świadczenie podlega zwolnieniu z obowiązku „oskładkowania” nie wystarczy, aby świadczenie było wypłacone w ramach ZFŚS ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach szeroko pojętej działalności socjalnej. O tym, czy świadczenia wypłacane z ZFŚS realizują cele socjalne decyduje treść art. 8 ustęp 1 ustawy o z.f.ś.s. Z tego przepisu wynika zaś, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Wprawdzie zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, w myśl ustępu 2 art. 8 ustawy, określa pracodawca w regulaminie, ale nie może być on sprzeczny z treścią art. 8 ust.1 ustawy, co oznacza, że nie może przyznawać ulgowych usług i świadczeń oraz dopłat z Funduszu w oderwaniu od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (tzw. kryterium socjalne). W konsekwencji o tym, czy dane świadczenie wypłacone z ZFŚS spełnia kryterium socjalne nie decyduje wyłącznie to, czy było finansowane ze środków Funduszu oraz jego cel (pomoc pracownikom), ale także - czy zostało ono uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej.

Obowiązujące u płatnika w spornym okresie regulaminy przewidywały wypłatę z ZFŚS jako dofinansowania do wypoczynku pracowniczego m.in. świadczenia weekendowego oraz ekwiwalentu z tytułu wczasów turystycznych. Regulaminy wprowadzały kryterium, od którego spełnienia zależała wysokość przyznawanego świadczenia, którym był fakt pobierania bądź nie przez pracownika zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego, a w przypadku świadczenia weekendowego – dodatkowo wymiar czasu, w którym pracownik był zatrudniony. O ile kryterium zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego jest kryterium socjalnym, to charakteru takiego nie ma wymiar czasu pracy, w którym pracownik jest zatrudniony. Tymczasem środki z Funduszu winny być rozdysponowane tylko i wyłącznie według kryterium socjalnego, a nie jakiegokolwiek innego. Ponadto kryterium socjalne musi być dostosowane do uprawnionej grupy osób w taki sposób, aby różna sytuacja życiowa, rodzinna, materialna poszczególnych osób wchodzących w skład tej samej grupy (pracowników płatnika) powodowała różną wysokość świadczeń, które otrzymują z Funduszu. W celu ustalenia i wyboru właściwego kryterium socjalnego pracodawca winien przed dystrybucją świadczeń socjalnych ustalić sytuację życiową, rodzinną i materialną swoich pracowników. A następnie do tak ustalonej sytuacji dobrać kryterium, które zróżnicuje przyznaną im z Funduszu pomoc.

Pracodawca wraz ze związkami zawodowymi w regulaminie z 2011r. uzależnili wysokość świadczenia weekendowego wypłaconego z ZFŚS w grudniu 2011r. - poza wymiarem świadczonej pracy - od faktu pobierania bądź nie przez pracownika zasiłku rodzinnego lub zasiłku pielęgnacyjnego. Takie kryterium socjalne obowiązywało u poprzednika prawnego płatnika w (...) S.A. Wiązało się to z tym, że strona związkowa chciała zachować takie same uprawnienia pracowników, jakie były wypracowane u poprzednika prawnego. Przyjęte kryteria w przypadku świadczeń weekendowych choć uwzględniały kryterium materialne (dochód uprawniający do zasiłku rodzinnego) oraz życiowe (konieczność zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji), nie były odpowiednie dla zatrudnionych u płatnika osób, gdyż nie doprowadziły do wystarczającego zróżnicowania wysokości wypłaconych pracownikom świadczeń weekendowych. Zasiłek rodzinny przysługiwał bowiem w spornym okresie tylko tym rodzicom lub opiekunom prawnym dziecka, których dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się nie przekraczał kwoty 504 zł. lub 583 zł. - w przypadku gdy członkiem rodziny jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności ( art. 5 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych).

Kryterium zasiłku pielęgnacyjnego uwzględnia niewątpliwie sytuację życiową pracownika. Zgodnie z art. 16 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje niepełnosprawnemu dziecku;

osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, a także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia; osobie, która ukończyła 75 lat. W spornym okresie zasiłek pielęgnacyjny pobierały 44 osoby zatrudnione u płatnika.

W spornym okresie na (...) zatrudnionych przez płatnika pracowników tylko 44 pobierało zasiłek pielęgnacyjny, należy je uznać za niewystarczające do zrealizowania założonego przez art. 8 ust 1 ustawy o z.f.ś.s. celu socjalnego. W efekcie w grudniu 2011r. pracodawca wypłacił (...) pracownikom na podstawie ustnie złożonego wniosku świadczenia weekendowe w tej samej wysokości po 700 zł. i 44 pracownikom w oparciu o zaświadczenie o pobieraniu zasiłku pielęgnacyjnego w kwocie po 750 zł. Zbliżona sytuacja materialna i rodzinna pracowników może prowadzić do oceny, że przyznanie im świadczeń w tej samej wysokości nie narusza art. 8 ust. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ale winna być ona rozpatrywana indywidualnie w sposób zgodny z treścią art. 8 ustęp 1 ustawy, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. Oznacza to, że kryterium różnicujące wysokość świadczeń z Funduszu winno być ustalone na skutek analizy indywidualnej sytuacji materialnej i rodzinnej zatrudnionych u płatnika pracowników i dostosowane do tej sytuacji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, dotychczasowa linia orzecznicza Sądu Najwyższego wskazuje, że zwolnione od konieczności opłacania składek na ubezpieczenia są tylko takie wypłaty z zakładowego funduszu socjalnego, których dokonano z zastosowaniem kryterium socjalnego, tj. z uwzględnieniem sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu. (,I UK 121/09,OSN, rok 2011, Nr 9-10, poz. 133). Pracodawca wypłacił świadczenia weekendowe bez jakiejkolwiek analizy sytuacji materialnej oraz rodzinnej pracowników, ograniczając się tylko do zbadania sytuacji życiowej i to w ograniczonym zakresie, w aspekcie pobierania zasiłku pielęgnacyjnego. Kryterium pobierania zasiłku rodzinnego/pielęgnacyjnego przejęte automatycznie z regulaminu obowiązującego w poprzedniej firmie (...), nie było odpowiednie dla zatrudnionych u płatnika pracowników, bo nie prowadziło do zróżnicowania wypłaconych im świadczeń. Kryterium może nie różnicować wypłaty świadczeń z Funduszu i nadal mieć charakter socjalny tylko wówczas, gdy sytuacja wszystkich uprawnionych pracowników jest zbliżona, czego w przedmiotowej sprawie płatnik nie wykazał. Wręcz przeciwnie, sytuacja pracowników płatnika była zróżnicowana, co wynika choćby z analizy przyznawanych pracownikom świadczeń z tytułu wczasów turystycznych. Pracownicy różnili się między sobą przede wszystkim ilością osób w rodzinie będących na ich utrzymaniu. Tego bardzo istotnego kryterium rodzinnego regulamin w ogóle nie uwzględniał w przypadku świadczeń weekendowych. Przyjęte kryterium nie miało na celu zróżnicowania wypłaty świadczeń weekendowych u płatnika, wręcz przeciwnie miało doprowadzić do przyznania wszystkim pracownikom bez względu na ich faktyczną sytuację rodzinną, majątkową i osobistą takich samych świadczeń i dlatego było sprzeczne z art. 8 ustęp 1 ustawy o ZFŚS. Jak podkreślił Sąd Okręgowy, ZFŚS jest instytucją prawną, która ma łagodzić różnice w poziomie życia pracowników i ich rodzin. Jest on wyrazem funkcji społecznej zakładu pracy, zaś jego adresatami są zwłaszcza rodziny o najniższych dochodach. W istocie zatem sporne świadczenia zostały wypłacone wprawdzie z funduszu świadczeń socjalnych, lecz nie na warunkach wynikających z regulaminu, a więc nie mogą one zostać uznane za świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach ZFŚS w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 19 cyt. rozporządzenia z 18 grudnia 1998r.

W ocenie Sądu Okręgowy, chybionym jest zarzut płatnika, że przepisy cyt. rozporządzenia z 18 grudnia 1998r. nie wymagają, aby świadczenia z ZFŚS zostały przez pracodawcę przyznane pracownikom zgodnie z ustawą o ZFŚS. Rozporządzenie, jako akt podwykonawczy, nie może być sprzeczny z ustawą, która jest aktem wyższej rangi. Użyty w § 2 ust.1 pkt 19 zwrot „na cele socjalne” oznacza, że tylko te środki wydatkowane w ramach ZFŚS nie stanowią podstawy wymiaru składek, które realizują cele socjalne. Z kolei cele socjalne są realizowane wówczas, gdy ulgowe świadczenia są przyznawane pracownikom po analizie sytuacji materialno-życiowej uprawnionego, jak tego wymaga art. 8 ust 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Końcowej oceny Sądu Okręgowego nie zmieniła prywatna opinia załączona do akt sprawy. Opinia taka jako dowód prywatny stanowi wyłącznie dowód na to, że osoba która ją sporządziła złożyła oświadczenie zawarte w jej treści. Opinia ta dotyczy wykładni przepisów prawa, a tych Sąd władny jest dokonywać samodzielnie. W rezultacie w zakresie wypłaconego świadczenia weekendowego, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹⁴§ 1 k.p.c. orzekł, jak w punkcie 2 wyroku.

Inaczej Sąd Okręgowy ocenił charakter drugiego ze spornych świadczeń wypłaconych w ramach ZFŚS. Ekwiwalent z tytułu wczasów turystycznych, w przeciwieństwie do świadczenia weekendowego, nie przysługiwał każdemu pracownikowi, ale tylko temu, który w rzeczywistości skorzystał z wyjazdu trwającego minimum 8 dni i to raz na dwa lata. W przypadku świadczeń weekendowych pracodawca nie ustalał, czy pracownik skorzystał z takiego wyjazdu. Świadczenie weekendowe przysługiwało bez względu na to, czy pracownik rzeczywiście skorzystał z wyjazdu weekendowego i poniósł związane z tym koszty, czy też nie. Ubiegający się o wypłatę świadczenia z tytułu wczasów turystycznych musiał złożyć pisemny wniosek o wypłatę tego świadczenia wraz z kartą urlopową. We wniosku wymieniał wszystkie osoby uprawnione korzystające razem z nim z wypoczynku wyjazdowego i jeśli pobierał zasiłek rodzinny lub pielęgnacyjny, to załączał do wniosku stosowne zaświadczenie w tym zakresie. Mimo zatem, że wysokość ekwiwalentu z tytułu wczasów turystycznych zależała od faktu pobierania zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego, to jednak nie było to jedyne kryterium, tak jak w przypadku świadczeń weekendowych. Drugim kryterium, od którego zależała wysokość świadczenia z tytułu wczasów turystycznych było kryterium rodzinne i materialne w postaci ilości osób uprawnionych do skorzystania z takiego świadczenia w rodzinie zainteresowanego. Osobami uprawnionymi do otrzymania dofinansowania z tytułu wczasów turystycznych byli pracownicy, emeryci i renciści oraz członkowie rodzin pracowników lub emerytów i rencistów. Do członków rodzin regulaminy zaliczały małżonków, dzieci do 18 lat (własne, drugiego małżonka, przysposobione, w rodzinach zastępczych i będące pod opieką ustanowioną przez sąd), dzieci o orzeczonej niepełnosprawności w stopniu znacznym lub umiarkowanym, będące pod opieką bez względu na wiek, młodzież ucząca się do 25 lat będąca na wyłącznym utrzymaniu rodziców. A zatem wysokość dofinansowania każdorazowo zależała od liczby osób korzystających z tzw. wczasów turystycznych, co w sposób wystarczający zróżnicowało wypłacone pracownikom świadczenia z tego tytułu. Natomiast świadczenia weekendowe pracownicy otrzymywali w takiej samej wysokości bez względu na liczbę osób w ich rodzinie. Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że przyznając w latach 2010-2011 świadczenia z tytułu wczasów turystycznych (...) Komisja Socjalna analizowała sytuację każdego z pracowników, którzy składali wnioski o dofinansowanie wypoczynku organizowanego we własnym zakresie. Komisja musiała sprawdzić karty urlopowe celem ustalenia, czy pracownik korzystał z urlopu w wymiarze minimum 8 dni, wnioski o wypłatę świadczenia celem ustalenia ilości osób uprawnionych, a także zaświadczenia o fakcie pobierania zasiłku pielęgnacyjnego, które miały wpływ na wysokość ostatecznie przyznanego świadczenia. Oznacza to, że płatnik dokonał indywidualnej analizy sytuacji życiowej, rodzinnej i majątkowej każdego z uprawnionych do uzyskania spornych ulgowych świadczeń socjalnych, do czego był zobligowany treścią przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. oraz treścią obowiązującego w spornym okresie regulaminu (...). W ocenie Sądu Okręgowego, wypłata świadczeń zależała od sytuacji rodzinnej i materialnej (ilości osób w rodzinie pracownika) i sytuacji życiowej uprawnionych (pobieranie zasiłku pielęgnacyjnego). W konsekwencji wypłacone poszczególnym pracownikom w latach 2010-2011 świadczenia, były zróżnicowane. Sąd uznał, że płatnik rozdysponował środki Funduszu na wypłaty ekwiwalentu pieniężnego na wczasy turystyczne zgodnie z ustawą o z.f.ś.s. i regulaminem. Tym samym świadczenia wypłacone zainteresowanym z tego tytułu nie stanowią dodatkowego wynagrodzenia, a co za tym idzie nie stanowi podstawy wymiaru składek zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy systemowej w związku z § 1 rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998r.

Apelację od wyroku wniosły obie strony – płatnik składek i organ rentowy.

ZUS zaskarżył wyrok w pkt I ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2, w pkt II ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2, w pkt III ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2, w pkt IV ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2, w pkt V ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2, w pkt VI ppkt 1 w części zmieniającej decyzję nr (...) i ppkt 2 zarzucając:

- naruszenie prawa materialnego, w szczególności § 2 ust.1,pkt 19 cyt. rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998 r. poprzez niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartość wypłaconych zainteresowanym ekwiwalentów z tytułu „wczasów turystycznych”.

- art. 2 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. poprzez błędną wykładnię polegające na przyjęciu, że przyznany i wypłacony przez płatnika składek ekwiwalent z tytułu „wczasów turystycznych” miał charakter socjalny, podczas gdy przeczy temu literalna wykładnia przywołanych przepisów.

W ocenie apelującego organu rentowego, zastosowane kryterium pobierania przez uprawnionego zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego powodujące zróżnicowanie świadczeń weekendowego i urlopowego o 50 zł. było nieskuteczne i w efekcie doprowadziło do wypłacenia uprawnionym praktycznie jednakowych świadczeń. Różnica pomiędzy tymi świadczeniami polegała na tym, że ekwiwalent z tytułu świadczenia weekendowego przysługiwał tylko „pracownikowi”, natomiast ekwiwalent z tytułu wczasów turystycznych przysługiwał „uprawnionemu” (tj. m.in. również członkom rodziny pracownika).

W ocenie ZUS, argumentacja Sądu Okręgowego jest wewnętrznie sprzeczna. Oceniając kryterium pobierania zasiłku pielęgnacyjnego w odniesieniu do świadczenia weekendowego, uznał je za niewystarczające do zrealizowania założonego przez art. 8 ust. l ustawy o z.f.ś.s. celu socjalnego i dywersyfikacji świadczeń. Jednocześnie uznał, że ekwiwalent za wczasy turystyczne wypłacono z uwzględnieniem indywidualnej sytuacji uprawnionych. W przypadku świadczeń urlopowych, wbrew ustaleniom Sądu Okręgowego, pracodawca nie badał sytuacji materialnej i osobistej uprawnionych przed przyznaniem/wypłaceniem spornego świadczenia. Każdemu z uprawnionych członków w rodzinie pracownika przysługiwała jednakowa kwota ekwiwalentu. W efekcie (niezależnie od sytuacji materialnej i życiowej rodziny pracownika, oraz uzyskiwanych przez jej członków dochodu, czy majątku) każdej np. trzyosobowej rodzinie przysługiwało dofinansowanie w wysokości 2400zł. W ocenie ZUS, przy przyznawaniu świadczeń z ZFŚS kryterium socjalne należy odnosić nie do osoby pracownika, ale do każdego uprawnionego do ich wypłaty, którym, w zależności od zapisu w regulaminie ZFŚS, może być nie tylko pracownik, ale również członek jego rodziny. Świadczenia wypłacone z pominięciem zasady określonej w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. nie mogą być ocenione (w sensie prawnym), jako świadczenia socjalne i w konsekwencji nie mogą korzystać z uprawnień przyznanych tym świadczeniom. Skoro zatem pracodawca w regulaminie wskazał, że wypoczynek pracowniczy jest jedną z form działalności socjalnej pracodawcy, to winien był w tym wypadku stosować przy przyznawaniu tego świadczenia kryteria sytuacji życiowej i rodzinnej oraz dochodu brutto na osobę w rodzinie. W uzasadnieniu wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 22 stycznia 2013r. , III AUa 759/12 wskazano, iż w zakresie przyznawania świadczeń socjalnych nie może być wzięte pod uwagę tylko jedno kryterium - ilość posiadanych przez pracowników dzieci.Zasada "każdemu po równo" pozostaje w opozycji do kryterium socjalnego. Jak wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do wyroku z dnia 20 sierpnia 2001 r., I PKN 579/00 (OSNP 2003/14/331) doświadczenie życiowe wskazuje, iż jest mało prawdopodobne, aby dwie uprawnione osoby pozostawały w jednakowej sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej, a tylko taka (lub bardzo zbliżona) pozwalałaby na przyznanie świadczeń w tej samej wysokości. Tym bardziej, zdaniem Sądu Najwyższego, możliwość taką należy wyłączyć, gdy uprawnionymi jest kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt osób. Wśród pracowników każdego zakładu pracy, a zwłaszcza tak dużego (ponad 4 tys. pracowników zarabiających od ok. 3 do kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie), znajdą się tacy pracownicy, którzy mają dzieci i osiągają niskie dochody lub też mają dzieci, ale osiągają wysokie dochody, mają małżonków którzy osiągają dochody, pobierają świadczenia lub nie...itd. Tych okoliczności płatnik składek w ogóle nie badał. Płatnik przed przyznaniem świadczeń winien co najmniej uzyskać od pracowników informacje o wysokości dochodu przypadającego na członka rodziny i od tego kryterium uzależnić wysokość wypłacanego „świadczenia urlopowego”. Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że skoro prawie wszyscy uprawnieni otrzymali „świadczenia urlopowe” w jednakowej wysokości, to świadczenie takie winno zostać ocenione jako dodatkowy przychód, a nie świadczenie z funduszu świadczeń socjalnych.

Płatnik składek zaskarżył wyrok w części tj. w zakresie pkt I ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, w pkt II ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, w pkt V ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, pkt VI ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, zarzucając:

1.naruszenie przepisów postępowania, które to naruszenia miały istotny wpływ na wynik sprawy:

- art. 233 § 1 k.p.c. (błędną ocenę dowodów), poprzez nieprawidłowe uznanie, że kryterium socjalne zastosowane u płatnika w postaci pobierania bądź nie zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego zostało przejęte automatycznie z regulaminu obowiązującego u poprzedniego pracodawcy, tj. bez dokonania analizy sytuacji materialnej, rodzinnej i życiowej przejmowanych pracowników, co z kolei miałoby powodować, że przyjęte kryteria nie miały charakteru socjalnego; nieuzasadnione przyjęcie, że płatnik wypłacił sporne świadczenia weekendowe bez jakiejkolwiek analizy sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej pracowników, a co za tym idzie jakoby przyjęte przez Płatnika kryteria redystrybucji świadczeń socjalnych nie miały charakteru socjalnego; nieuzasadnione przyjęcie, że okoliczność, iż sporne świadczenie wypłacone było tylko jednej osobie pobierającej zasiłek rodzinny, miałaby dowodzić, że przyjęte przez płatnika kryterium materialne było bezużyteczne i miało charakter jedynie pozorny;

-art. 6 k.c. poprzez błędne przyjęcie, że to na płatniku ciążył obowiązek wykazania, że wypłata spornego świadczenia nastąpiła z zachowaniem kryteriów socjalnych, zamiast przyjęcia, że to na organie rentowym ciążył obowiązek wykazania, że wypłata spornych świadczeń miałaby nastąpić z naruszeniem kryteriów socjalnych

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

-§ 2 ust. 1 pkt 19 Rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że: przepis ten uzależnia wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodu z tytułu świadczeń socjalnych od zachowania przy redystrybucji tych świadczeń kryterium socjalnego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s.; zakwalifikowanie danego świadczenia przyznawanego w ramach z.f.ś.s., jako mieszczącego się w ustawowej definicji działalności socjalnej nie oznacza, że wypłacone świadczenie jest przeznaczone na cele socjalne;

- art. 2 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że o socjalnym charakterze świadczenia wypłaconego w ramach ZFŚS decyduje zastosowanie kryteriów przewidzianych w art. 8 ust. l ustawy;

- art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. poprzez jego błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że o zachowaniu kryterium socjalnego decyduje zróżnicowanie wysokości wypłaconych świadczeń z ZFŚS oraz że u płatnika przy wypłacie ekwiwalentu pieniężnego za „wypoczynek weekendowy” kryterium socjalne nie zostało zachowane;

W ocenie apelującego płatnika składek, Sąd Okręgowy błędnie przyjął, że kryterium socjalne w postaci pobierania bądź nie zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego obowiązujące przy wypłacie spornych świadczeń zostało przejęte automatycznie z regulaminu obowiązującego u poprzedniego pracodawcy, od którego płatnik przejął pracowników, tj. bez dokonania analizy sytuacji materialnej, rodzinnej i życiowej. Wyjaśnił ,że we wrześniu 2010r. miało miejsce połączenie między spółką (...) S.A. (dalej jako (...)) a innymi spółkami w ramach Grupy (...). W związku z procesem połączenia zawarta została umowa gwarancyjna, której stronami, poza podmiotami biorącymi udział w połączeniu były również związki zawodowe. Umowa stanowiła, że wydatkowanie środków zgromadzonych na rachunku ZFŚS obowiązywać będzie u wszystkich podmiotów biorących udział w procesie połączenia na zasadach obowiązujących przed tym procesem. Jedną z przyjętych w ramach powyższego zasad było wprowadzenie kryterium socjalnego w postaci pobierania bądź nie zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego przy przyznawaniu świadczeń socjalnych. Kryterium to było wynikiem analizy sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej pracowników spółek przeprowadzonej jeszcze przed połączeniem przez organizacje związkowe i odnosiło się do sytuacji socjalnej pracowników w sposób kompleksowy. Nie zostało wprowadzone automatycznie, bez analizy sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej przejmowanych pracowników. Mając na uwadze, że wypracowany w związku z połączeniem regulamin ZFŚS obejmować będzie de facto wciąż tych samych pracowników uzasadnionym było zachowanie tego samego kryterium socjalnego. Skoro kryterium to było analizowane przed procesem połączenia, to uzasadnionym było kontynuowanie wypłacania świadczeń socjalnych według tych samych przesłanek, skoro miały one dotyczyć tych samych pracowników (tj. przechodzących na innego pracodawcę w wyniku połączenia i wydzielenia Oddziału).

W ocenie apelującego, Sąd niezasadnie zakwestionował kryterium materialne tylko dlatego, że jedynie jeden pracownik zdecydował się ujawnić prawo do zasiłku rodzinnego. Regulamin ZFŚS uzależnił wysokość przyznawanych świadczeń od faktu pobierania bądź nie zasiłku rodzinnego i pielęgnacyjnego. W wyniku tego kryterium w sumie 44 pracownikom wypłacone było świadczenie weekendowe w wyższej wysokości. Wysokość przyznawanych świadczeń zależna była od kryteriów, które kompleksowo odnosiły się do sytuacji socjalnej pracowników i innych osób uprawnionych do otrzymania świadczeń socjalnych, uzależniając możliwość uzyskania świadczeń w wyższej wysokości od niskiego dochodu na członka rodziny (zasiłek rodzinny) lub w związku z koniecznością ponoszenia zwiększonych wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osobie niezdolnej do samodzielnej egzystencji (zasiłek pielęgnacyjny). Świadczenia rodzinne przyznawane są osobom znajdującym się w trudnym położeniu, zarówno materialnym jak i osobistym. Zasiłki pielęgnacyjne mają na celu ułatwienie pokonania ciężkiej do przezwyciężenia sytuacji życiowej wywołanej koniecznością utrzymania i opieki nad dzieckiem, niepełnosprawnym członkiem rodziny czy osobą w podeszłym wieku. Tym samym płatnik uzależniając wysokość wypłacanych świadczeń w ramach ZFŚS od pobierania zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego bez wątpienia zastosował tym samym kryterium socjalne. Natomiast kwestia, ilu pracowników zdecydowało się skorzystać z przyznanego im prawa otrzymania świadczenia socjalnego w wyższej wysokości nie powinna mieć znaczenia i nie można takiej sytuacji faktycznej rozstrzygać na niekorzyść płatnika.

Zdaniem apelującego, § 2 ust. 1 pkt 19 cyt. rozporządzenia z 18 grudnia 1998r. oraz art. 6 k.c. nakładają na płatnika obowiązek wykazania przesłanek zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek od wypłaconych świadczeń, tj. faktu sfinansowania świadczenia ze środków przeznaczonych na cele socjalne oraz w ramach ZFŚS, co płatnik niespornie wykazał. Z kolei organ rentowy winien udowodnić, że wypłata spornych świadczeń nastąpiła z naruszeniem przepisów ustawy o z.f.ś.s., a także że rodzaj naruszeń dyskwalifikował socjalny charakter spornych świadczeń. Organ rentowy zachował się biernie, nie prezentując żadnych dowodów i brak jest w zebranym materiale dowodów na poparcie wniosku, że płatnik nie zastosował kryterium socjalnego. Tym samym płatnik nie powinien być obciążany ciężarem wykazania zachowania kryterium socjalnego.

Sąd pierwszej instancji błędnie uznał, że zakwalifikowanie danego świadczenia przyznawanego w ramach ZFŚS, jako mieszczącego się w ustawowej definicji działalności socjalnej, nie oznacza, że wypłacone świadczenie realizuje tym samym cele socjalne, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia, gdyż o tym, czy świadczenia wypłacane z ZFŚS realizują cele socjalne decyduje treść art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. Zdaniem apelującego płatnika, dla celów rozporządzenia nie mają znaczenia kryteria socjalne uregulowane w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. Zgodnie z literalnym brzmieniem § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia, aby świadczenia wypłacane w ramach funkcjonowania (...) mogły być wyłączone z podstawy wymiaru składek, spełnione muszą być dwie przesłanki, tj. środki przeznaczane na finansowanie świadczeń socjalnych muszą pochodzić z odrębnego rachunku bankowego utworzonego specjalnie na ten cel, oraz środki zgromadzone na rachunku Funduszu muszą być przeznaczane na „cele socjalne”. Uprawnienia kontrolne organu rentowego powinny się sprowadzać do ustalenia, czy istnieje w regulaminie ZFŚS podstawa finansowania świadczeń socjalnych oraz sprawdzenia czy środki pochodzą z odrębnego rachunku bankowego utworzonego zgodnie z obowiązkiem wynikającym z art. 12 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. Regulacja § 2 pkt 19 rozporządzenia jednoznacznie definiuje, że kwalifikacja prawna przychodu podlegającego wyłączeniu jest determinowana celem jego przeznaczenia i źródłem pochodzenia i nie definiuje żadnych innych przesłanek. Wadliwe jest przy tym założenie, aby wskazany cel socjalny utożsamiać wyłącznie z określonymi kryteriami przyznawania świadczeń socjalnych, a przez to, aby przyznać organowi rentowemu uprawnienie do weryfikacji kryteriów socjalnych przyjętych przez płatnika. W uzasadnieniu powołano wyroki: SA we W. z 10 stycznia 2012 r. III AUa 1480/11, z 11 stycznia 2012 r. III AUa 1429/11, z 15 listopada 2012 r. III AUa 1096/11, a także wyroki SA w Szczecinie z 26 lutego 2013r. III AUa 734/2012, z 19 lutego 2013 r. III AUa 728/2012, z 28 lutego 2013r. III AUa 795/2012.

Pojęcie „cel socjalny” użyte w rozporządzeniu należy utożsamiać z pojęciem „działalność socjalna”, o której mowa w art. 2 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. W tym miejscu powołano wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 20 sierpnia 2013 r. ,III AUa 288/2013, że „cel socjalny, w rozumieniu § 2 pkt 19 rozporządzenia, jest równoważny działalności socjalnej, którą definiuje art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS. Decyduje o tym kontekst, w jakim posłużono się tym terminem.”. Przepis ten zwalnia z obowiązku składkowego wszystkie świadczenia przeznaczone na jedną z form działalności socjalnej (art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS), pod warunkiem wydatkowania ich ze środków zgromadzonych przez ZFŚS

Apelujący płatnik zwrócił też uwagę, że pracodawca jest uprawniony do wydatkowania środków zgromadzonych na ZFŚS nie tylko na finansowanie ulgowych świadczeń i usług, których przeznaczenie uzależnione jest od zachowania kryterium socjalnego, określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, ale również na finansowanie innych celów, mieszczących się w ramach działalności socjalnej, wobec których nie ma zastosowania art. 8 ust. 1. Przywołał w tym miejscu wyrok Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów z 11 grudnia 2008 r., I UZP 6/08, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego i jednolitym stanowiskiem doktryny prawa ubezpieczeń społecznych, przepisy prawa ubezpieczeń społecznych powinny być wykładane ściśle, co oznacza w zasadzie prymat dyrektyw wykładni językowej w odniesieniu do pozostałych metod wykładni, w tym wykładni systemowej i wykładni historycznej lub celowościowej (cytowane za wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2008 r., II UK 315/07). Ponadto należy podkreślić znaczenie zasady in dubio pro tributario mającej zastosowanie również w prawie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którą, w sytuacji gdy istnieją wątpliwości interpretacyjne danego przepisu, ani organ rentowy, ani sąd nie może samowolnie rozszerzać zakresu intepretowanego aktu prawnego oraz wyprowadzać z niego normy prawnej niekorzystnej dla płatnika. Zasada ta wynika z zasady demokratycznego państwa prawa, wyrażonej w art. 2 Konstytucji RP i domaga się swojego uwzględnienia w procesie wymierzania sprawiedliwości. Z literalnej treści § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia nie wynika odwołanie do ustawy o z.f.ś.s. Sąd Okręgowy błędnie powołał się na hierarchiczną zależność tych dwóch aktów prawnych, podczas gdy należą one do dwóch różnych gałęzi prawa. Sąd błędnie przyjął, iż § 2 ust. 1 pkt 19 Rozporządzenia rozumiany literalnie byłby sprzeczny z treścią ustawy o z.f.ś.s, podczas gdy taka sprzeczność wcale nie zachodzi. Czym innym jest bowiem naruszenie przepisów ustawy o z.f.ś.s w zakresie szczegółowych zasad redystrybucji środków zgromadzonych w funduszu i konieczność ich zwrotu na rachunek ZFŚS, a czym innym wyłączenie świadczenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zdaniem apelującego płatnika, błędna wykładnia treści § 2 ust. 1, pkt 19 rozporządzenia sprowadza się do tego, że zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na mocy ww. przepisu miałoby zależeć od niejednoznacznych i nieprecyzyjnych kryteriów określonych w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. Powyższe przepisy stanowią odrębną i niezależną od siebie regulację. Przy takiej interpretacji organ rentowy zmuszony byłby do podejmowania decyzji w istocie arbitralnych. W takim wypadku, możemy mieć do czynienia nie tylko z naruszeniem zasady prawidłowej legislacji, lecz także zasady podziału władzy, wyrażonej w art. 10 Konstytucji, skoro ostatecznie o treści obowiązujących uregulowań nie decydują tu organy upoważnione do tworzenia prawa, ale organy powołane do jego stosowania. Wskazano na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2001r. w sprawie K 33/00, gdzie m.in. wskazano, że ustawodawca nie może poprzez niejasne sformułowanie tekstu przepisów pozostawiać organom mającym je stosować nadmiernej swobody przy ustalaniu w praktyce zakresu podmiotowego i przedmiotowego ograniczeń konstytucyjnych wolności i praw. Wykładnia § 2, ust.1, pkt 19 rozporządzenia zastosowana przez Organ rentowy i Sąd pierwszej instancji wskazywałaby, że ustawodawca dopuścił się naruszenia, o którym mowa w wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Nie można uznać, że celem ustawodawcy było uzależnienie obowiązku opłacania składek od prawidłowej redakcji tych kryteriów w regulaminie, a następnie ich prawidłowej weryfikacji przez komisję socjalną. Takie działanie ustawodawcy byłoby naruszeniem konstytucyjnych zasad prawidłowej legislacji oraz podziału władz. Jeśli zaś uznać, że do naruszenia tych zasad doszło, wówczas nie można przerzucać na podmiot zobowiązany do ponoszenia obowiązkowych danin publicznych ciężaru i odpowiedzialności wynikających z ułomności techniki legislacyjnej. W tym miejscu powołano wyrok NSA z 18 czerwca 1996 r. w sprawie o sygn. SA/Łd 1212/95 oraz przywołano fragment opinii (...), znajdującej się w aktach sprawy.

Sąd I instancji przyjął błędne stanowisko, że zastosowane kryterium socjalne w przypadku świadczeń weekendowych nie było prawidłowe, gdyż nie doprowadziło do wystarczającego zróżnicowania ich wysokości. Przy czym ustawa o z.f.ś.s. nie określa stopnia faktycznego zróżnicowania przydziału świadczeń, jaki powinien być osiągnięty, pozostawiając w tym zakresie znaczącą swobodę podmiotom ustalającym reguły przyznawania tych świadczeń. Z punktu widzenia ustawy istotne jest, aby przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS uzależnione było od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu, a więc aby przyjęte przez pracodawcę kryterium odnosiło się zarówno do sytuacji życiowej, rodzinnej jak i materialnej pracowników i innych osób uprawnionych. Ustawodawca nie formułuje określonych kryteriów ani procedury dysponowania środkami ZFŚS. Płatnik zastosował kryterium, które w sposób zróżnicowany odnosi się do sytuacji socjalnej pracowników i innych uprawnionych, gdyż skupia uwagę zarówno na stanie rodzinnym, życiowym jak i materialnym. Bez wątpienia zastosował tym samym kryterium socjalne o zróżnicowanym charakterze. O słuszności przyjętego kryterium socjalnego nie decyduje zróżnicowanie wysokości wypłaconych świadczeń, a zróżnicowanie przesłanek, wedle których przyznawane są świadczenia, a zatem odwołanie się zarówno do sytuacji życiowej, materialnej i rodzinnej, co w przedmiotowej sprawie bez wątpienia nastąpiło.

W ocenie płatnika wątpliwości interpretacyjne powstałe na gruncie wykładni cyt. rozporządzenia oraz ustawy o z.f.ś.s. wymagają usunięcia w drodze pytania prawnego do Sądu Najwyższego w trybie art. 390 § 1 k.p.c. celem wyjaśnienia kwestii: czy wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne świadczeń finansowanych ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach ZFŚS jest uzależnione od uprzedniego, dokonanego przed wypłatą świadczeń, badania przez płatnika indywidualnej sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej poszczególnych pracowników prowadzącego do wypłaty świadczeń socjalnych w zróżnicowanej wysokości, czy też wystarczające jest (obok sfinansowania z rachunku ZFŚS), jeśli dane świadczenie mieści się w zakresie działalności socjalnej w rozumieniu art. 2 pkt. 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W uzasadnieniu swojego stanowiska przywołał liczne orzecznictwo Sądów Apelacyjnych.

W konkluzji apelacji płatnik wniósł o:

1) zmianę wyroku w części tj. w zakresie pkt I ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, w pkt II ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, w pkt V ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, pkt VI ppkt 1 w części oddalającej odwołanie oraz w ppkt 2, i orzeczenie co do istoty sprawy tj.:

- pkt I ppkt 1 poprzez zmianę decyzji organu rentowego z dnia 25 lutego 2014 r. w części oddalającej odwołanie i stwierdzenie, że wypłaty dokonane przez płatnika na rzecz G. T. w okresie objętym decyzją organu rentowego tj. za grudzień 2011 r., tytułem ekwiwalentu pieniężnego za „wypoczynek weekendowy” w ramach ZFŚS nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz ustalenie podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za te okresy w wysokości ustalonej pierwotnie przez płatnika;

- pkt I ppkt 2 poprzez zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

- pkt II ppkt 1 poprzez zmianę decyzji organu rentowego z dnia 25 lutego 2014 r. w części oddalającej odwołanie i stwierdzenie, że wypłaty dokonane przez płatnika na rzecz R. T. w okresie objętym decyzją organu rentowego tj. za grudzień 2011 r., tytułem ekwiwalentu pieniężnego za „wypoczynek weekendowy” w ramach ZFŚS nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz ustalenie podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za te okresy w wysokości ustalonej pierwotnie przez płatnika;

- pkt II ppkt 2 poprzez zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

- pkt V ppkt 1 poprzez zmianę decyzji organu rentowego z dnia 25 lutego 2014 r. w części oddalającej odwołanie i stwierdzenie, że wypłaty dokonane przez płatnika na rzecz W. M. (2) w okresie objętym decyzją organu rentowego tj. za grudzień 2011 r., tytułem ekwiwalentu pieniężnego za „wypoczynek weekendowy” w ramach ZFŚS nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz ustalenie podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za te okresy w wysokości ustalonej pierwotnie przez płatnika;

- pkt V ppkt 2 poprzez zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

- pkt VI ppkt 1 poprzez zmianę decyzji organu rentowego z dnia 25 lutego 2014 r. w części oddalającej odwołanie i stwierdzenie, że wypłaty dokonane przez płatnika na rzecz M. M. (2) w okresie objętym decyzją organu rentowego tj. za grudzień 2011 r., tytułem ekwiwalentu pieniężnego za „wypoczynek weekendowy” w ramach ZFŚS nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz ustalenie podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne za te okresy w wysokości ustalonej pierwotnie przez płatnika;

- pkt VI ppkt 2 poprzez zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

2) zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika kosztów postępowania apelacyjnego oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych,

3) przedstawienie Sądowi Najwyższemu pytania prawnego w trybie art. 390 § 1 k.p.c.

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył:

Apelacje płatnika składek i organu rentowego są bezzasadne.

W rozpatrywanej sprawie spór, wyznaczony treścią decyzji organu rentowego, dotyczy oceny prawnej, czy dwa z szeregu świadczeń przyznawanych pracownikom w latach 2010-2011 w ramach działalności socjalnej finansowanej z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych przez pracodawcę - płatnika składek (...) S.A. Oddział Elektrownia (...) w R. miały charakter socjalny w rozumieniu ustawy z 4 marca 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t.: Dz.U. z 2015r., poz.111). Ustalenie charakteru tych świadczeń ma decydujące znaczenie dla prawidłowego określenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników, podlegających, z mocy art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j.t.: Dz.U. z 2015r., poz. 121 ze zm.) - ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym i z mocy art. 11 pkt 1 i art. 12 pkt 1 tej ustawy, ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu oraz podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne na podstawie art. 81 ust.1 ustawy z 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (j.t.: Dz.U. z 2008r., Nr 164, poz. 1027 ze zm.). Organ rentowy ustalił nową, wyższą podstawę wymiaru tych składek, wliczając do niej ww. świadczenia, przyznane zainteresowanym pracownikom we wrześniu 2010r. i w grudniu 2011r. Kwoty gotówki wypłaconej z tego tytułu nie były kwestionowane, toteż spór zogniskował się wokół samej zasady, a nie dotyczył rachunkowej prawidłowości ustalenia wysokości podstaw wymiaru składek.

W myśl art. 18 ust. 1 w związku z art. 20 ustawy o s.u.s., podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód, o jakim mowa w art. 4 pkt 9 tej ustawy. Stosownie do punktu 9 art. 4, użyte w ustawie określenie przychód oznacza przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z wymienionych tam tytułów, w tym z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Zgodnie zaś z art. 12 ust.1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 361) za przychody m.in. ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Należy podzielić stanowisko Sądu Okręgowego, że ekwiwalent pieniężny za „wypoczynek weekendowy” jest przychodem pracownika w rozumieniu art.12 cyt. ustawy, wchodzącym do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie, natomiast wypłata ekwiwalentu pieniężnego za wczasy turystyczne, jako świadczenie socjalne, podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie na podstawie §2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106). Wynikający z tego rozporządzenia katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek jest zbiorem zamkniętym. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia nie stanowią podstawy wymiaru składek świadczenia finansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. W tym miejscu należy odnieść się do najdalej idącego zarzutu z apelacji płatnika dot. naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia polegającą na przyjęciu, że przepis ten uzależnia wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodu z tytułu świadczeń socjalnych od zachowania przy dystrybucji tych świadczeń kryterium socjalnego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. W ocenie apelującego płatnika, dla prawidłowego zastosowania § 2 ust.1 pkt 19 nie mają znaczenia kryteria socjalne z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s., a błędna interpretacja Sądu Okręgowego prowadzi do sytuacji, gdy zwolnienie z obowiązku opłacania składek na mocy ww. przepisu zależałoby od niejednoznacznych i nieprecyzyjnych kryteriów określonych w art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. oraz arbitralnej decyzji organu administracji (tutaj ZUS) w sytuacji, gdy przepisy te stanowią odrębną i niezależną od siebie regulację (nie ma hierarchicznego podporządkowania, ponieważ akty te należą do dwóch różnych gałęzi prawa).

W ocenie Sądu Apelacyjnego ww. zarzut naruszenia prawa materialnego nie jest uzasadniony. Odnosząc się w tym miejscu do bardzo obszernej argumentacji płatnika co do odrębności uregulowań zawartych w ustawie o z.f.ś.s. i cyt. rozporządzeniu oraz wykładni spornych przepisów, warto zauważyć, że jedną z podstawowych właściwości systemu prawa jest jego jedność materialna i formalna (logiczna), wyrażająca się m.in. w hierarchiczności systemu, który tworzy spójną całość w sensie różnego rodzaju zależności treściowej między normami (jedność materialna, rzeczowa). W niniejszej sprawie nie ma potrzeby odwoływania się do zasady hierarchiczności norm, ponieważ pomiędzy treścią cyt. § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia z 1998r. a przepisami ustawy o z.f.ś.s. nie zachodzi sprzeczność (normy są sprzeczne wówczas, gdy w dowolnej sytuacji nie mogą być łącznie spełnione przez zachowanie z nimi zgodne). A zatem zarzut apelującego płatnika, że Sąd Okręgowy dokonał błędnej wykładni normy z § 2 ust.1 pkt 19 przez uznanie jej za hierarchicznie podporządkowaną ustawie o z.f.ś.s., jest bezprzedmiotowy. Można tylko zauważyć, że w razie wątpliwości interpretacyjnych dot. normy niższego rzędu (jakie zgłasza płatnik), należy wybrać taką interpretację , która jest najbardziej zgodna z normą wyższego rzędu. Innymi słowy, jeżeli zachodzi związek treściowy między normą niższego rzędu (rozporządzeniem), a postanowieniem aktu hierarchicznie nadrzędnego (ustawą), w razie wątpliwości należy mieć na względzie treść tego ostatniego. Literalne brzmienie § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia, na co powołuje się apelujący, wskazuje nie tylko na źródło finansowania wymienionych świadczeń (fundusz świadczeń socjalnych), lecz także odnosi się do zasad ich wypłacania, skoro są to świadczenia wypłacane pracownikom "w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych". Ramy te zaś zakreślają przepisy ustawy o z.f.ś.s. oraz regulaminy ustanawiające zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej (za Sądem Najwyższym – uzasadnienie wyroku z 20 czerwca 2012r., I UK 140/12). A zatem, wbrew stanowisku apelującego, zawarty w § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia z 1998r. zwrot "w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych" odsyła wprost do ustawy z 1994r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, która z kolei określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, ale też zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego (art.1 ust.1 ustawy o z.f.ś.s.). W tej sytuacji, aby dokonać prawidłowej oceny, czy określony przychód pracownika jest wyłączony z podstawy wymiaru składek, jako wyjątek od zasady uregulowany w § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia, należy zbadać, czy świadczenie zostało sfinansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a więc zgodnie z zasadami uregulowanymi w ustawie o z.f.ś.s. (w tym z treścią art.2 pkt 1 oraz art.8 ust.1 i 2 ustawy). W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalony jest pogląd, że w przypadku świadczeń wypłacanych indywidualnie pracownikom (w odróżnieniu od działalności socjalnej zakładu opartej na zasadach powszechnej dostępności) z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wyłączone są w ramach cyt. § 2 ust. 1 pkt 19 jedynie świadczenia przyznawane z zachowaniem kryterium socjalnego, tj. świadczenia przyznane z uwzględnieniem art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. stanowiącego, że przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2001r., I PKN 579/00, OSNP 2003 nr 14,poz.331, z 8 maja 2002 r., I PKN 267/01, OSNP 2004 Nr 6, poz. 99; z 25 sierpnia 2004r., I PK 22/03, OSNP 2005 nr 6, poz.80, z dnia 16 sierpnia 2005 r., I PK 12/05, OSNP 2006 nr 11-12, poz. 182; z dnia 6 lutego 2008 r., II PK 156/07, OSNP 2009 nr 7-8, poz. 96; z dnia 16 września 2009 r., I UK 121/09, OSNP 2011 nr 9-10, poz. 133 i z dnia 10 września 2013 r., I UK 74/13, niepubl., z 8 stycznia 2014r., I UK 202/13 , LEX 1436168). W uzasadnieniu wyroku z 10 lipca 2014r., II UK 472/13, Sąd Najwyższy po raz kolejny podkreślił, że „przyznawanie świadczeń z ZFŚS wymaga stosowania kryteriów socjalnych z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s.” Sąd Apelacyjny podziela powyższe stanowisko i przyjmuje, że na gruncie niniejszej sprawy dystrybucja świadczeń w ramach ZFŚS w postaci ekwiwalentu pieniężnego, jako dofinansowanie do wypoczynku urlopowego i weekendowego, adresowanych do indywidualnych pracowników, musi być zgodna z treścią art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s., który ustanawia tzw. kryterium socjalne. Mianowicie przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z ZFŚS w każdym przypadku musi być uzależnione wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu, co z kolei wyklucza przyznawanie takich ulgowych świadczeń i usług ogółowi zatrudnionych w tej samej wysokości, według zasady „każdemu po równo”. Z art.2 pkt 1 wynika wprost, że działalność socjalna w ramach ZFŚS w odniesieniu do indywidualnych pracowników (w odróżnieniu od działalności socjalnej grupowej) ma zasadniczo postać „udzielania pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową”. Warto też przypomnieć, że fundusz świadczeń socjalnych jest instytucją prawną, która ma łagodzić różnice w poziomie życia pracowników i ich rodzin. Jest on wyrazem funkcji społecznej zakładu pracy (stąd dofinasowanie różnego rodzaju działalności grupowej ), zaś jego adresatami są przede wszystkim pracownicy i ich rodziny o najniższych dochodach.

Przepis art. 8 ust.2 ustawy o z.f.ś.s. wymaga, by pracodawca w regulaminie, w uzgodnieniu ze związkami zawodowymi, ustalił między innymi warunki korzystania przez osoby uprawnione z usług i świadczeń finansowanych z funduszu, ale niesprzecznie z kryterium z art. 8 ust. 1 ustawy (w przypadku świadczeń adresowanych indywidualnie). Ustawa o z.f.ś.s. rzeczywiście nie określa (co akcentuje płatnik w apelacji), w jaki sposób pracodawca ma ustalić położenie życiowe, rodzinne i materialne osoby uprawnionej do korzystania z tego funduszu. Oznacza to, że pracodawca ma swobodę w wyborze kryteriów, na podstawie których sytuację pracowników ustali. Ma także swobodę w doborze instrumentów, przy pomocy których ustali położenie socjalne osób uprawnionych. Ważne jest, co prawidłowo zaakcentował Sąd Okręgowy, aby pracodawca był w stanie wykazać, że przed przyznaniem świadczenia z funduszu rzeczywiście uzależnił samo przyznanie świadczenia, a następnie jego wysokość od faktycznego poznania sytuacji socjalnej pracownika.

W tym miejscu należy odnieść się do zarzutów w apelacji płatnika dotyczących naruszenia art.233 §1 k.p.c., polegającego na wadliwym ustaleniu przez Sąd Okręgowy, że zastosowane kryterium socjalne w postaci pobierania bądź nie zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego zostało przejęte automatycznie z regulaminu obowiązującego u poprzedniego pracodawcy, tj. bez dokonania analizy sytuacji materialnej, rodzinnej i życiowej przejmowanych pracowników. Nadto ponieważ świadczenie wypłacone było tylko jednej osobie uprawnionej do zasiłku rodzinnego - zastosowane kryterium było pozorne, a kryterium zasiłku pielęgnacyjnego - niewystarczające. Odnosząc się do ww. zarzutów trzeba w pierwszej kolejności zauważyć, że zasadnicze okoliczności faktyczne, co do reguł przyznawania i wypłaty przez pracodawcę w grudniu 2011r. ogółowi pracowników świadczenia weekendowego są niekwestionowane przez strony. Wynika z nich, że dyrekcja zakładu z przedstawicielami organizacji związkowych ustaliła regulamin wypłaty z ZFŚS ekwiwalentu pieniężnego na wypoczynek weekendowy w grudniu 2011r. dla ogółu zatrudnionych. Regulamin przewidywał podział środków na dwie kwoty: 750 zł. dla pracowników, których dochód przypadający miesięcznie na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty uprawniającej do pobierania zasiłku rodzinnego i dla pracowników upoważnionych do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego oraz w kwocie 700 zł. dla pozostałych pracowników. Ponadto regulamin przewidywał proporcjonalne obniżenie wysokości świadczenia do wymiaru czasu pracy w odniesieniu do pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze. Wskazane reguły doprowadziły do wypłaty w grudniu 2011r. ze środków ZFŚS ekwiwalentu pieniężnego na wypoczynek weekendowy ogółem (...) pracownikom, przy czym: (...) osobom, w tym zainteresowanemu, w kwocie 700 zł., 1 osobie w kwocie 24 zł. (osoba zatrudniona na 1/33 etatu), 1 osobie w kwocie 525 złotych (osoba zatrudniona na ¾ etatu), 44 osobom w kwocie 750 złotych (osoby uprawnione do pobierania zasiłku pielęgnacyjnego, w tym jedna – do zasiłku rodzinnego). Warto w tym miejscu przypomnieć, że kryterium socjalne z art.8 ust.1 uzależnia przyznanie ulgowych świadczeń od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej. Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że kryterium wymiaru czasu pracy w odniesieniu do świadczenia weekendowego jest kryterium pozaustawowym. Natomiast przyjęte przez pracodawcę kryterium dochodu uprawniającego do zasiłku rodzinnego (materialne) oraz zasiłku pielęgnacyjnego (życiowe) co do zasady stanowi kryterium socjalne wskazane w art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s. Rację ma płatnik, że mała liczba osób spełniających przyjęte kryterium nie przesądza o jego bezużyteczności czy pozorności. Jak wynika z argumentacji płatnika, ale też z charakteru świadczenia i zastosowanych kryteriów (zasiłku pielęgnacyjnego / rodzinnego), przyznanie świadczeń urlopowych i weekendowych miało na celu wyrównanie różnic wynikających z niższych dochodów rodziny pracownika (zasiłek rodzinny) lub wyższych kosztów zorganizowania wypoczynku rodziny z niepełnosprawnym dzieckiem lub innym członkiem rodziny (zasiłek pielęgnacyjny). W tym kontekście zasadnicze znaczenie ma nie tyle ocena samego kryterium (choć ono winno być zgodne z art.8 ust.1 ustawy), ile ustalenie, czy przyznane świadczenie rzeczywiście zmierzało do zaspokojenia potrzeb socjalnych pracowników, co wyraża się w zróżnicowaniu ich wartości w zależności od sytuacji życiowej, majątkowej czy rodzinnej pracowników. Z tego punktu widzenia Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że zastosowane kryterium socjalne w przypadku świadczenia urlopowego, odmiennie niż przy świadczeniach weekendowych, doprowadziło do istotnego, realnego zróżnicowania ich wartości w zależności od sytuacji rodzinnej, majątkowej i życiowej pracowników zgodnie z art.8 ust.1, co w konsekwencji doprowadziło do rzeczywistego (a nie tylko pozornego) wyrównania różnic w organizacji wypoczynku urlopowego pracowników. Po pierwsze świadczenia urlopowe były przyznawane wyłącznie w oparciu o kryteria socjalne: życiowe (prawo do zasiłku pielęgnacyjnego), materialne (dochód uprawniający do zasiłku rodzinnego) oraz rodzinne (liczba członków rodziny pracownika). W efekcie zastosowanego kryterium socjalnego doszło do realnego zróżnicowania świadczeń. Pracownik nieposiadający rodziny otrzymywał 800 zł. W rezultacie należy podzielić ocenę Sądu pierwszej instancji, że w wyniku zastosowanych czysto socjalnych kryteriów nastąpiło widoczne, czytelne i uzasadnione celem świadczenia zróżnicowanie przyznanych świadczeń w zależności od sytuacji materialnej, rodzinnej oraz życiowej pracowników. Pozwala to obiektywnie ocenić, że zastosowane kryterium socjalne doprowadziło w rezultacie do rozdysponowania środków przeznaczonych na ustalony w regulaminie cel socjalny (zmierzający do zniwelowania różnic w możliwości organizacji wypoczynku urlopowego pracowników) w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, tj. zgodnie z zapisami ustawy o z.f.ś.s. i treścią regulaminu. W tym miejscu należy uznać za chybione zarzuty z apelacji organu rentowego dot. naruszenia prawa materialnego § 2 ust.1, pkt 19 cyt. rozporządzenia (...) z 18 grudnia 1998 r. poprzez niewłaściwe jego zastosowanie polegające na przyjęciu, że nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wartość ekwiwalentów z tytułu wczasów turystycznych oraz art. 2 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o z.f.ś.s. poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że ekwiwalent z tytułu wczasów turystycznych miał charakter socjalny, podczas gdy przeczy temu literalna wykładnia przywołanych przepisów. Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił stan faktyczny i przyporządkował do niewadliwych ustaleń odpowiednie normy prawa materialnego. Z tych ustaleń, które Sąd Apelacyjny w całości podziela, wynika jednoznacznie, że w przypadku świadczenia urlopowego regulamin ZFŚS był zgodny z ustawą o z.f.ś.s. i przewidywał dystrybucję świadczeń wyłącznie w oparciu o kryterium socjalne. Ustalenia Sądu prowadzą do wniosku, że przed przyznaniem świadczenia urlopowego była badana indywidualna sytuacja uprawnionych, na co wskazuje konieczność sprawdzenia przez pracodawcę, czy uprawniony korzystał z urlopu, w jakim wymiarze (czy było to wymagane minimum 8 dni) oraz ilości członków rodziny. W świetle ww. ustaleń zupełnie chybiony jest zarzut organu rentowego, że pracodawca zastosował tylko jedno kryterium – ilości członków rodziny pracownika, ponieważ w przypadku świadczenia urlopowego było to jedno z trzech (jak wyżej wskazano) kryteriów socjalnych. Nietrafny jest też zarzut, że zastosowane kryteria nie doprowadziły do realnego zróżnicowania wysokości świadczeń, ponieważ każdy uprawniony (którym wg ZUS nie jest pracownik, tylko poszczególny członek jego rodziny) otrzymywał taką samą kwotę 800 zł. albo 850 zł., jeśli miał prawo do zasiłku rodzinnego lub pielęgnacyjnego. Z treści regulaminu wynika jednak, że uprawnionym do świadczenia urlopowego jest pracownik korzystający z potwierdzonego przez pracodawcę okresu urlopowania minimum 8 dni (8.3.5. regulaminu ZFŚS). Natomiast wysokość świadczenia jest zależna od ilości osób w rodzinie (pkt 3 objaśnień stanowiących zał. do regulaminu). W rezultacie, wbrew zarzutom organu rentowego, Sąd Okręgowy prawidłowo uznał, że wysokość świadczenia urlopowego została zróżnicowana z uwzględnieniem kryterium rodzinnego, ale też materialnego i życiowego, zgodnie z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s.

Odmiennie przedstawia się ocena dystrybucji świadczeń weekendowych. Przede wszystkim, co wyżej wskazano, pracodawca w regulaminie zastosował kryterium mieszane – socjalne (uprawnienie do zasiłku rodzinnego/ pielęgnacyjnego) i kryterium wymiaru czasu pracy, które uzależniało wysokość świadczenia od wymiaru czasu pracy, a więc było sprzeczne z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s. Przy czym, podobnie jak w przypadku kryterium zasiłku rodzinnego, przy ocenie kryterium nie socjalnego bez znaczenia jest mała liczba osób, których to kryterium dotyczyło. W rezultacie przyjęte przez pracodawcę mieszane (socjalno-niesocjalne) kryterium rozdziału świadczeń weekendowych nie pozwala na czytelne i rzeczywiste zróżnicowanie tych świadczeń w zależności od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej pracowników. Pracodawca nie wykazał, aby zastosowany sposób rozdziału świadczeń weekendowych prowadził do jakiegokolwiek realnego zróżnicowania wysokości świadczeń w celu zniwelowania różnic w organizacji wypoczynku weekendowego pracowników będących w gorszej sytuacji finansowej (kryterium zasiłku rodzinnego) czy posiadających niepełnosprawnego członka rodziny (kryterium zasiłku pielęgnacyjnego). W praktyce bowiem przy zastosowanym kryterium mieszanym osoba zatrudniona na ½ etatu, a posiadająca niepełnosprawne dziecko otrzyma mniej niż 400 zł., a pracownik zatrudniony na cały etat niemający nikogo na utrzymaniu – 700 zł. Jednocześnie pracownik posiadający kilkuosobową rodzinę z niepełnosprawnym dzieckiem otrzyma dofinansowanie do wypoczynku weekendowego w kwocie 750 zł. Przyjęte przez pracodawcę zasady rozdziału świadczeń weekendowych w rezultacie prowadziły do tego, że osoba będąca w trudniejszej sytuacji życiowej (uprawniona do zasiłku pielęgnacyjnego), materialnej (zasiłek rodzinny) czy rodzinnej otrzyma niższe świadczenie niż osoba niespełniająca przyjętego przez pracodawcę kryterium socjalnego. Dodatkowo kwota zróżnicowania świadczeń weekendowych pośrednio wskazuje, że celem pracodawcy było rozdysponowanie wolnych środków zgromadzonych na koncie ZFŚS dla wszystkich pracowników zasadniczo „po równo”. Zróżnicowanie świadczeń socjalnych na poziomie 50 zł. ma inną wartość (pamiętając, że chodzi o niwelowanie różnic w kosztach organizacji wypoczynku rodzin uboższych i w gorszej sytuacji życiowej), gdy średnia płaca w zakładzie oscyluje w granicach pensji minimalnej, a inaczej należy tę różnicę postrzegać, gdy średnie zarobki kształtują się na poziomie 4.000-5.000 zł. Z założenia wadliwe kryterium dystrybucji świadczeń z ZFŚS (socjalno-niesocjalne) oraz brak rzeczywistego zróżnicowania wysokości przyznanych świadczeń weekendowych nie mogły doprowadzić do realnego i czytelnego rozdziału środków w ramach działalności socjalnej zakładu. Zarzuty z apelacji płatnika, że zastosowane kryterium zasiłku rodzinnego/pielęgnacyjnego było wynikiem wcześniejszej analizy sytuacji materialnej, życiowej i rodzinnej pracowników spółek przed połączeniem i odnosiło się do sytuacji socjalnej przejętych pracowników w sposób kompleksowy nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materialne dowodowym, ale też są bez znaczenia w sytuacji, gdy - jak wyżej wskazano – w przypadku świadczeń weekendowych zastosowano dodatkowe niesocjalne kryterium wymiaru czasu pracy.

Chybiony jest też zarzut z apelacji płatnika naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art.6 k.c. przez błędne przyjęcie, iż to na płatniku ciążyło wykazanie, że wypłata spornych świadczeń nastąpiła z zastosowaniem kryterium socjalnego. Z powołanych wyżej przepisów (art.18 ust.1 i art.20, art.4 pkt 9 i 10 ustawy o s.u.s. oraz art.12 ust.1 ustawy z 26 lipca 1991r.) wynika jednoznacznie, że zasadą jest, iż każdy przychód ze stosunku pracy wlicza się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie pracownicze. Jeżeli zatem pracodawca wypłaca pracownikom świadczenie w ramach stosunku pracy, co do zasady podlega ono „oskładkowaniu”. Twierdząc, że konkretne świadczenie wypłacone pracownikowi nie stanowi (mimo zasady z art.18 ust.1 ustawy o s.u.s.) podstawy wymiaru składek, pracodawca musi wykazać okoliczności, z których chce wywodzić skutki prawne. W tym przypadku winien zatem wykazać, że zachodzą okoliczności, wskazane w cyt.§2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia z 18 grudnia 1998r. uzasadniające odstąpienie od uwzględnienia w podstawie wymiaru składek danego przychodu. Płatnik nie kwestionuje ww. zasady, ale jego argumentacja, że to na ZUS spoczywa ciężar wykazania, że kryterium socjalne nie zostało przez płatnika zastosowane, opiera się na wadliwej, jak wyżej wskazano, wykładni § 2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia. Jak słusznie wskazał apelujący płatnik, treść powołanego przepisu nakłada na płatnika obowiązek udowodnienia, że świadczenie zostało sfinansowane ze środków przeznaczonych na cele socjalne oraz że odbyło się to w ramach zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, co w ocenie Sądu Apelacyjnego oznacza również konieczność wykazania, że odbyło się zgodnie z zasadami uregulowanymi w ustawie o z.f.ś.s., w tym zgodnie z art.8 ust.1 ustawy. A zatem to na pracodawcy ciąży obowiązek wykazania, że dokonał prawidłowej dystrybucji środków z administrowanego przez siebie (...), zgodnie z ustawą o z.f.ś.s. i regulaminem, czemu w odniesieniu do świadczeń weekendowych nie sprostał.

Sąd Apelacyjny nie znalazł też wystarczających podstaw z art. 390 § k.p.c. do wystąpienia z pytaniem prawnym zaprezentowanym w apelacji. Uwzględniając wykładnię art.2 pkt 1 i art.8 ust.1 i 2 ustawy o z.f.ś.s., wynikającą zarówno ze stanowiska komentatorów (por. Anna Martuszewicz, Komentarz do art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, Wolters Kluwer Polska 2011, Barbara Tomaszewska, Komentarz do art. 8 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis 2013), jak i zaprezentowanego wyżej orzecznictwa Sądu Najwyższego, teza zawarta w pytaniu apelującego nie stanowi zagadnienia prawnego, które budziłoby poważne wątpliwości Sądu Apelacyjnego w kontekście okoliczności faktycznych ustalonych w niniejszej sprawie. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, pracodawca administrujący środkami zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie może ich wydatkować niezgodnie z regulaminem zakładowej działalności socjalnej, którego postanowienia nie mogą być sprzeczne z zasadą przyznawania świadczeń według kryterium socjalnego, to jest uzależniającego przyznawanie ulgowych usług i świadczeń wyłącznie od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu (por. też wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2001 r., I PKN 579/00, OSNP z 2003 r. Nr 14, poz. 331, z dnia 6 lutego 2008 r., II PK 156/07, z dnia 20 czerwca 2012 r., I UK 140/12, LEX nr 1211542, z dnia 10 lipca 2014r., II UK 472/13, LEX nr 1539468). Sąd Apelacyjny podziela stanowisko doktryny zawarte w prywatnej opinii prawnej wydanej na potrzeby płatnika przez profesora (...) dr hab. Ł. P. (k.306-309 akt sprawy), że zastosowane kryterium pobierania zasiłku rodzinnego/pielęgnacyjnego co do zasady mieści się w ramach kryterium socjalnego z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s. Jednakże opiniujący formułując wnioski, że treść regulaminu (§2 pkt 8.3.6 w zw. z pkt 5 objaśnień dot. świadczenia weekendowego) jest zgodna z art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s., opiera się na niepełnych danych, gdyż pomija istotne w sprawie okoliczności, że w przypadku świadczeń weekendowych pracodawca zastosował też drugie kryterium – niesocjalne (pkt 3 regulaminu wypłaty ekwiwalentu pieniężnego na wypoczynek weekendowy- na k.130 akt sprawy), uzależniając wysokość świadczenia od wymiaru czasu pracy. Ponadto podkreślając, że kluczowe znaczenie ma cel przyznanych świadczeń, którym jest ich zróżnicowanie w zależności od położenia pracowników, opiniujący pomija fakt, że świadczenie wypłacono wszystkim pracownikom zasadniczo po równo (ich zróżnicowanie było na poziomie 50 zł.). Podobnie w prywatnej opinii Pracowni Ekspertyz Prawnych (...) (na k.24-34 akt sprawy) obszerna analiza zastosowanych przez płatnika przy przyznawaniu spornych świadczeń kryteriów pomija w odniesieniu do świadczenia weekendowego dodatkowe kryterium wymiaru czasu pracy.

Sumując wszystkie powyższe rozważania, w ocenie Sądu Apelacyjnego, zasadne było odmienne potraktowanie przez Sąd Okręgowy dwóch spornych świadczeń wypłaconych pracownikom z ZFŚS, tj. ekwiwalentu pieniężnego za wypoczynek urlopowy i weekendowy z pkt widz. ich zgodności z treścią ustawy z 4 marca 1994 r. o z.f.ś.s. W konsekwencji niewadliwych ustaleń w tym zakresie, uzasadnione było przyjęcie, że świadczenie urlopowe, jako świadczenie przeznaczone na cele socjalne w ramach ZFŚS w rozumieniu §2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r., nie podlega wliczeniu do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracownika. Natomiast świadczenie weekendowe, przyznane niezgodnie z treścią art.8 ust.1 ustawy o z.f.ś.s., nie stanowi wyjątku z §2 ust.1 pkt 19 rozporządzenia i tym samym musi być uwzględnione w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia, jako przychód uzyskany przez pracownika ze stosunku pracy.

Podzielając ostatecznie stanowisko Sądu Okręgowego i nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji zarówno organu rentowego, jak i płatnika składek, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił obie apelacje. O kosztach sądowych Sąd Apelacyjny orzekł stosownie do art. 100 k.p.c., mając na względzie, że żądania obu stron zostały uwzględnione tylko w części.

Przewodniczący: Sędziowie:

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE