Sygn. akt III AUa 423/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSA Mirosław Godlewski (spr.)

Sędziowie: SSA Jolanta Wolska

SSA Jacek Zajączkowski

Protokolant: sekretarz sądowy Małgorzata Matusiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 listopada 2015 r. w Ł.

sprawy A. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O.

o emeryturę

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O.

od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu

z dnia 12 grudnia 2014 r. sygn. akt V U 710/14

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Kaliszu do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 423/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 09.05.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. W.. odmówił A. R. prawa do emerytury dla pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych argumentując, że wnioskodawca nie spełnił przesłanki stażu szczególnego. Do okresu stażu szczególnego organ rentowy nie zaliczył wnioskodawcy okresu pracy wykonywanej w (...) Spółdzielni Pracy (...) w K. W.. (31.08.1973r. - 31.07.1979r.) kwestionując świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach jako pochodzące od podmiotu nie uprawnionego do sporządzania takich dokumentów. Nie uwzględnił nadto okresu pracy wykonywanej przez zainteresowanego w Zakładzie (...) w J. (25.01.1983 r. - 30.09.1991 r.), bowiem świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych z tego okresu, dotknięte było wadami formalno – prawnymi.

Odwołanie od decyzji organu rentowego złożył ubezpieczony A. R.. Podnosząc, iż fakt wykonywania pracy w warunkach szczególnych w (...) potwierdzą byli pracownicy tego zakładu.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 12 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu prawo do emerytury w obniżonym wieku od 29 kwietnia 2014 r.

Wydając przedmiotowe rozstrzygnięcie sąd pierwszej instancji przyjął za podstawę wyrokowania następujące ustalenia faktyczne.

A. R. urodził się (...) Na dzień 01.01.1999 r. legitymował się łącznym stażem pracy w wymiarze 29 lat i 1 m-ca, w tym okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, w wymiarze 3 lat, 1 - m - ca i 17 dni, przypadającym na czas pracy wnioskodawcy w Spółdzielni Mieszkaniowej w K., w charakterze palacza c.o. Skarżący nie jest członkiem OFE. Ubezpieczony jest z zawodu ślusarzem - mechanikiem.

W dniu 04.12.1972 r. A. R. zwrócił się do (...) Spółdzielni Pracy w K. W.. z podaniem o pracę. Zaznaczył w nim, że ubiega się o zatrudnienie w wyuczonym zawodzie. W efekcie, od dnia 05.12.1972 r. rozpoczął pracę w tej Spółdzielni, na stanowisku pracownika obsługi produkcji, w dziale chemicznym zakładu. W dniu 31.08.1973 r. pracodawca zmienił zainteresowanemu warunki pracy i powierzył mu obowiązki „formowacza kszt. Styropian”. W okresie od 24.04.1974 r. do 09.03.1976 r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową. Do pracy w Spółdzielni wrócił dnia 15.03.1976 r. i został zatrudniony jako operator urządzeń dozujących. W karcie obiegowej z dnia 13.03.1976 r. zaznaczono, że A. R. zostaje przyjęty do pracy na „styropian”. W dniu 13.07.1979 r. wystąpił odwołujący z prośba o przeniesienie go ze stanowiska operatora urządzeń dozujących, na stanowisko ślusarza narzędziowego. Zgodę taką otrzymał. W (...) Spółdzielni Pracy (...) w K. W.. Zainteresowany pracował do dnia 31.05.1982 r.. W wystawionym świadectwie pracy podano, że A. R. pracował jako ślusarz. W dniu 13.06.200l r. (...) T. G. w K. W.., działający jako archiwum przechowujące dokumenty, wystawił odwołującemu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach. Wskazano w nim, że A. R. od dnia 05.12.1972 r. do dnia 31.05.1982 r. pracował w (...) Spółdzielni Pracy (...) w K. W.., przy czym w okresie od 31.08.1973 r. do 31.07.1979 r. stale, w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę przy formowaniu opakowań styropianowych — próżniówką, na stanowisku operatora urządzeń dozujących i formujących, wymienionym w wykazie A, dziale IV, poz. 17, pkt 5 wykazu, stanowiącego załącznik nr 1 do Uchwały nr 80 Zarządu (...) z dnia 30.06.1983 r. „w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych spółdzielczości pracy”.

W dniu 25.01.1983r. A. R. rozpoczął pracę w Zakładzie (...) w J., na stanowisku palacza c.o. W okresie od 18.01. do 18.02.1983 r. odbył zainteresowany kurs palaczy centralnego ogrzewania, na poziomie pierwszego stopnia. W związku z podziałem Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) w K., od dnia 01.10.199l r. stał się odwołujący pracownikiem Urzędu Miasta i Gminy w K. W.. W wystawionym przez Zakład (...) w J. świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wskazano, że A. R. był pracownikiem od dnia 25.01.1983 r. do dnia 30.09.1991 r. W okresie tym stale, w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonywał prace palacza na stanowisku palacz, wymienionym w wykazie A, dziale II, poz. 1, pkt 61 zawartym w załączniku nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 01.07.1983 r. „w sprawie stanowisk pracy zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej”.

Od dnia 01.10.199l r. na skutek sygnalizowanych wyżej przekształceń podmiotowych po stronie pracodawcy, wnioskodawca został pracownikiem Spółdzielni Mieszkaniowej - (...) w K. W.. Pracował w niej do dnia 21.04.1998 r. W wystawionym po ustaniu zatrudnienia świadectwie pracy z dnia 17.04.1998 r. podano, że A. R. pracował jako konserwator, palacz c.o. W ostatecznej wersji świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 11.04.2014 r. Spółdzielnia podała, że w wymienionych w nim okresach, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego, na stanowisku palacza, wymienionym w wykazie A, dział XIV, poz. 1, pkt 3 wykazu stanowiącego załącznik do Uchwały nr 184 Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z dnia 20.05.1983 r. „w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w jednostkach organizacyjnych spółdzielczości mieszkaniowej”.

Pracując w (...) Spółdzielni Pracy (...) w K. W.., jako operator urządzeń dozujących, wykonywał odwołujący czynności związane z produkcją opakowań styropianowych. Polegały one na ręcznym wypełnianiu granulatem styropianowym stosownych form, a następnie łączeniu granulatu pod wpływem wysokiego ciśnienia. W okresie zaś pracy wykonywanej w (...) w J. i dalej, w Spółdzielni Mieszkaniowej w K. W.., A. R. był palaczem c.o.

W świetle tak poczynionych ustaleń faktycznych Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że odwołanie A. R. zasługuje na uwzględnienie i skutkować winno zmianą zaskarżonej decyzji.

Czyniąc rozważania prawne Sąd Okręgowy wskazał na treść art 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227) oraz na art. 32 ust. 4 w/w ustawy. Wskazując ponadto, że szczegółowe warunki uzyskania dochodzonego świadczenia reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) w § 1 ust. 2, § 2 i §4.

Dokonując subsumcji przywołanych przepisów prawa materialnego Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczony legitymuje się niezbędnymi dokumentami pracowniczymi na okoliczność wykazania, że świadczył pracę w warunkach szczególnych. Mowa tu w szczególności o świadectwach wykonywania pracy w warunkach szczególnych w (...) oraz w (...) w J.. Sąd Okręgowy wskazał ponadto, że sygnalizowane przez organ rentowy braki korespondencji zamieszczonych tam adnotacji, z wymogami formalno - prawnymi, o ile zasadne, o tyle pozostają na wynik niniejszego sporu bez znaczenia, albowiem na etapie sądowego postępowania odwoławczego, nie obowiązują reguły dowodowe, którymi kieruje się ZUS. W ocenie Sądu Okręgowego, udało się A. R. przeprowadzić skuteczne dowody na okoliczność wykazania, że w spornym okresie czasu pracy, a wykonywanej w (...) Spółdzielni Pracy w K. W.., wykonywał on prace polegające na przetwórstwie tworzywa sztucznego, jakim był granulat styropianowy. Prace takie są kwalifikowane, jako wykonywane w warunkach szczególnych, uprawniające do przejścia na emeryturę w obniżonym wieku, a opisane w dziale IV, poz. 17 załącznika A do rozporządzenia z roku 1983, jako prace związane z produkcją i przetwórstwem żywic i tworzyw sztucznych oraz produkcją surowców, półproduktów i środków pomocniczych stosowanych do ich produkcji i przetwórstwa, produkcją wosków i woskoli. Ponadto Sąd Okręgowy uznał, iż w Zakładzie (...) w J. ubezpieczony wykonywał prace opisane w dziale XIV, poz. 1 załącznika (prace niezautomatyzowane palaczy i rusztowych kotłów parowych lub wodnych typu przemysłowego).

Biorąc pod uwagę poczynione rozważania w ocenie Sądu pierwszej instancji A. R. legitymuje się wymaganym, ponad 15 - to letnim okresem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Tym samym z chwilą ukończenia 60 roku życia spełnił on wszystkie - ustawowe warunki do uzyskania świadczenia emerytalnego.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 12 grudnia 2014 r. złożył organ rentowy zaskarżając go w całości i zarzucając naruszenie:

a) przepisów prawa materialnego tj. art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze;

b) przepisów prawa procesowego art 233 § 1 k.p.c poprzez sprzeczność ustaleń z treścią zebranego materiału dowodowego i bezpodstawne przyjęcie, że wykonywał pracę palacza kotłów przemysłowych;

Motywując podniesione zarzuty apelant wywodził, że przeprowadzone przez Sąd postępowanie nie daje podstaw do uznania, iż ubezpieczony pracując na stanowisku palacza w Zakładzie (...) w J. jak i w spółdzielni mieszkaniowej, obsługiwał kotły typu przemysłowego i pracę tę wykonywał stale. A zgodnie z treścią rozporządzenia RM z dnia 07.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wyłącznie praca niezautomatyzowana przy kotłach parowych lub rusztowych typu przemysłowego może być rozumiana jako praca w warunkach szczególnych. Podnosił również wadliwość zaliczenia okresu służby wojskowej w części przypadającej po 31 grudnia 1974 roku.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego jest uzasadniona i odniosła skutek w postaci konieczności uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

W pełni uzasadniony jest apelacyjny zarzut naruszenia prawa procesowego - art. 233 § 1 k.p.c., gdyż zebrany materiał dowodowy nie dawał podstaw do uznania że spełniona została przesłanka stażu szczególnego, zasadnym okazał się także zarzut obrazy prawa materialnego art.184 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS gdyż, zaskarżony wyrok został wydany w niepełnym stanie faktycznym bez niezbędnych ustaleń pozwalających na zastosowanie prawa materialnego.

Poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, w konfrontacji z treścią dowodów zgromadzonych w sprawie, nie pozostawiają wątpliwości, że wyrok zapadł przedwcześnie, w stanie sprawy niedostatecznie wyjaśnionej do rozstrzygnięcia. W konsekwencji zaskarżone orzeczenie nie poddaje się kontroli instancyjnej z punktu widzenia prawidłowości subsumcji, a to świadczy, że istota sprawy o emeryturę nie została rozpoznana.

Pojęcie "istoty sprawy", w rozumieniu art. 386 § 4 k.p.c., dotyczy jej aspektu materialnego, a nierozpoznanie istoty zachodzi wówczas, gdy rozstrzygnięcie sądu nie odnosi się do tego co było przedmiotem sprawy, a więc także gdy sąd zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania lub też zarzutów merytorycznych strony i w swym rozstrzygnięciu nie odniósł się do tego, co jest rzeczywistym przedmiotem sporu (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1298/00, LEX nr 80271).

Należy pamiętać, że możliwość uzupełnienia czy ponowienia dowodów w postępowaniu przed sądem drugiej instancji, w modelu apelacji pełnej, nie może zastąpić obowiązku przeprowadzenia przez sąd pierwszej instancji postępowania dowodowego w zakresie niezbędnym do prawidłowego ustalenia podstawy faktycznej orzeczenia oraz rozważenia całego zebranego materiału, bez pomijania jakiejkolwiek jego części, z uwagi na powstanie niebezpieczeństwa jednoinstancyjnego rozpoznania sprawy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2015 r., V CZ 7/15, LEX nr 1677178).

Uzupełnienie postępowania dowodowego na gruncie przedmiotowej sprawy przed Sądem II instancji jest niemożliwe, albowiem sięga za głęboko, i w istocie prowadziłoby do pozbawienia stron prawa do instancji. Ustalenia tak poczynione wykluczają możliwość korekty i kontroli przez Sąd wyższego rzędu, dlatego też uznać należy, że w tym zakresie mamy do czynienia z nie rozpoznaniem istoty sprawy. Sąd Okręgowy wprawdzie wypowiedział się w przedmiocie prawa do emerytury ale ustalenia i rozważania w istocie ograniczył do elementu spornego na etapie postepowania przed sądem pierwszej instancji, dotyczącego pracy w Spółdzielni (...). Jednakże dla możliwości przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku, koniecznym pozostaje posiadanie pełnych 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Tym samym na gruncie przedmiotowej sprawy, w sytuacji wycofania się przez organ rentowy z pierwotnego stanowiska co do zaliczenia do pracy w warunkach szczególnych pracy palacza w spółdzielni mieszkaniowej, sąd pierwszej instancji, bazujący przy zaliczeniu tożsamej pracy w zakładzie energetyki cieplnej, padł niejako ofiarą takiego zachowania organu. Nie zmienia to jednak ogólnej oceny, że o tym czy dana praca jest pracą w szczególnych warunkach nie decyduje subiektywne przeświadczenia pracownika czy nawet byłego pracodawcy wystawiającego świadectwo wykonywania pracy w takich warunkach lecz fakt rzeczywistego wykonywania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy rodzajowo odpowiadającej pracy wymienionej w rozporządzeniu. Świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach ma jedynie moc dokumentu prywatnego a jego weryfikacja winna następować przede wszystkim poprzez treść dokumentacji pracowniczej z możliwością wykorzystania także innych znanych procedurze cywilnej środków dowodowych (patrz - SN postanowienie z 12 listopada 2013 roku (...) 227/13 /legalis /).

W świetle ustaleń faktycznych sądu pierwszej instancji, możliwe było wypowiedzenie się w zakresie subsumpcji okresu pracy od 31 sierpnia 1973 do 31 lipca 1979 jako pracy wykonywanej w warunkach szczególnych kwalifikowanych z Wykazu A dział IV poz. 17. Formułowany w tym zakresie zarzut, nakierowany na konieczność wyłączenia okresu służby wojskowej odbywanej po 31 grudnia 1974 roku nie jest zasadny. Z treści podstawy faktycznej wynika bowiem niespornie, że A. R. w okresie wykonywania pracy w szczególnych warunkach został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej po odbyciu której powrócił do tego samego pracodawcy i na to samo stanowisko. Niespornym jest także, że służbę wojskową rozpoczął 24 kwietnia 1974 roku, zakończył 9 marca 1976 roku a do pracy po odbyciu służby wojskowej wrócił 15 marca 1976 roku. W świetle powyższego oczywistym jest, że okres odbywania służby wojskowej przypadał na okres do 31 grudnia 1974 roku i po tej dacie ale nie oznacza to, jak wywodzi apelant, iż okres służby przypadający po 31 grudnia 1974 roku nie może być zaliczony do okresu uprawniającego do nabycia emerytury w obniżonym wieku. Problem zaliczenia okresu służby wojskowej do okresu pracy w szczególnych był wielokrotnie przedmiotem wypowiedzi Sądu Najwyższego i kwestia możliwości zaliczenia służby odbywanej w okresie od 29 listopada 1967 roku do 31 grudnia 1974 roku nie jest sporna ( patrz - także SN uchwała z 2 lipca 2015 roku III UZP 4/15 / legalis /). Wskazywana na dzień 31 grudnia 1974 roku cezura, wynika z tego,że od dnia 1 stycznia 1975 roku weszła w życie znowelizowana treść przepisu art.108 ustawy o powszechnym obowiązku obrony (Dz.U. z 1974 r Nr 24 poz. 142). Nie oznacza to, jednak, że okresu służby wojskowej odbywanej po tej dacie nie należy zaliczać do okresu uprawniającego do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku. Wprowadzona zmiana legislacyjna skutkowała bowiem jedynie tym, że po dniu 31 grudnia 1974 roku, podstawę prawną zaliczenia wskazanego okresu stanowił przepis art.108 ust.2 ustawy o powszechnym obowiązku obrony i § 5 ust.1 rozporządzenia z 22 listopada 1968 roku (w wersji nadanej rozporządzeniem z dnia 20 marca 1975 roku, które weszło w życie ze skutkiem od 4 kwietnia 1975 roku )/ Dz.U. Nr 44 poz.318 ze zmianami/. Brak pogłębionej analizy podniesionego zarzutu, pozwala na poprzestanie, na stwierdzeniu, iż sąd rozpoznający niniejszą sprawę, podziela także stanowiska wyrażone w tym zakresie przez inne sądy powszechne w szczególności wskazując na wyrok wydane przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku dnia 23 września 2015 roku III AUa 196/15 i tam przedstawioną argumentację / legalis/. W związku z powyższym, skoro ubezpieczony został powołany do odbycia służby wojskowej wykonując pracę w szczególnych warunkach i po odbyciu służby wrócił, do wykonywania tej pracy w ciągu 30 dni od zwolnienia, to cały wskazany przez sąd pierwszej instancji okres, został prawidłowo zakwalifikowany jako okres pracy w szczególnych warunkach. Powyższe dowodzi okres pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w wymiarze 5 lat i 11 miesięcy, co przy uwzględnieniu nawet uznanego przez organ okresu zatrudnienia w spółdzielni na stanowisku palacza CO w wymiarze 3 lat 1 miesiąca i 17 dni dawałoby łącznie okres 9 lat i 17 dnia, wymagający dalszego uzupełnienia do 15 lat. Uzupełnienie takie, teoretycznie byłoby możliwe, przy uwzględnieniu zgłoszonego przez ubezpieczonego, kolejnego okresu pracy od 25 stycznia 1983 roku do 30 września 1991 roku w Zakładzie (...) w J. na stanowisku palacza CO. Jednakże, jak wskazano powyżej, sąd pierwszej instancji zaliczając wskazany okres do pracy w warunkach szczególnych, nie przeprowadził w tym zakresie żadnego postępowania dowodowego wyprowadzając wskazany wniosek z tego, że skoro organ rentowy w decyzji zaliczył okres pracy w Spółdzielni a była to ta sama kotłownia, to praca w Zakładzie (...) też była pracą w warunkach szczególnych. I to w sytuacji gdy w decyzji rzeczywiście organ rentowy zaliczył do pracy w szczególnych warunkach okres 3 lat 1 miesiąca i 17 dni przypadający na zatrudnienie w Spółdzielni Mieszkaniowej w okresie od 1 października 1991 roku do 21 kwietnia 1998 roku, zaliczając w oparciu o korektę świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawioną 11 kwietnia 2014 roku jedynie wydzielone okresy pracy palacza w sezonie grzewczym. Oraz w sytuacji gdy, tak treść dokumentów znajdujących się w aktach osobowych, angaże z lat 80-tych, nie pozwalają na przyjęcie ciągłości pracy palacza na przestrzeni całego roku, wskazując na pracę palacza w okresie sezonu grzewczego a prace remontowe poza sezonem. Na taki sposób organizacji pracy pracowników kotłowni wskazywały też pośrednio ustalenia dotyczące późniejszego okresu pracy, po przejęcie kotłowni przez Spółdzielnię Mieszkaniową, wreszcie na taką organizację pracy wskazywały również zeznania samego wnioskodawcy (k.27 odwrót /adnotacja 15 / -00:21:24 ). Niezależnie od braku pełnych ustaleń w tym zakresie, już zeznania wnioskodawcy wykluczały możliwość traktowania całego okresu zatrudnienia, jako okresu pracy palacza kwalifikowanej z wykazu A dział XIV poz.1). Zasadnie także, podnosi apelant, że opis stanowiska z wykazu A dział XIV poz.1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz.43 ze zmianami) dla celu wykazania pracy w szczególnych warunkach wymaga nie tylko poczynienia ustaleń w zakresie wykonywania pracy palacza CO ale także oceny, czy kocioł, przy którym wnioskodawca pracował, odpowiada szczególnemu rodzajowi kotła wskazanego w wykazie. Nie każdy bowiem kocioł grzewczy jest kotłem typu przemysłowego. Brak definicji kotła przemysłowego w samym rozporządzeniu, niewątpliwie utrudnia ocenę, ale z uwagi na przywołaną treść działu XIV poz.1 w wykazie A, kwestia rodzaju kotła nie może być pominięta przy ocenie spełnienia przesłanek do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku (patrz także - SA w Ł. wyrok z 5 lipca 2013 roku III AUa 711/13 /legalis/. Niczego w zakresie spełnienia tego, warunku nie zmienia to, na co powoływał się sąd pierwszej instancji, że organ rentowy w wydanej decyzji uznał okres pracy palacza na tych samych kotłach wykonywanych w Spółdzielni. Nie zmienia albowiem, sąd pierwszej instancji nie był związany uznaniem spełnienia wskazanej przesłanki przez organ, materiał dowodowy nie pozwalał na zweryfikowanie jej rzeczywistego spełnienia a wreszcie i dlatego, że organ rentowy, na etapie postępowania apelacyjnego przyznając się do błędu, skutecznie zanegował także spełnienie i tego warunku. W nawiązaniu to tego ostatniego zagadnienia przypomnieć należy, że zakład energetyki cieplnej wystawiając zakwestionowane świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach (k.11 akt emerytalnych) nie określił rodzaju kotłów przywołując stanowisko z palacza z działu II poz.1 (kotły przemysłowe w energetyce), Spółdzielnia Mieszkaniowa w świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych z 29 grudnia 2003 roku wskazywała na kotły grzewcze typu wodnego a sformułowanie kotły typu przemysłowego pojawiło się dopiero w korekcie świadectwa Spółdzielni z przywołaniem działu XIV poz.1 wykazu A. Podkreślić jednakże należy, że w aktach pracowniczych ze spółdzielni jak i zakładu energetyki cieplnej, nie ma żadnych dokumentów pozwalających na poczynienie ustaleń co do rodzaju kotłów na jakich pracował wnioskodawca. Jedynie odpisy zaświadczeń o posiadanych kwalifikacjach sugerować może, iż były to kotły grzewcze, wodne niskotemperaturowe. Powyższa sugestia nie jest jednak wystarczająca do wydania w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, bez uprzedniego ustalenia pełnej, koniecznej do dokonania subsumpcji, podstawy faktycznej.

Powyższe zaniechania na skutek których poza wyjaśnieniem pozostały oba okresy pracy tak w Spółdzielni Mieszkaniowej jak i Zakładzie (...) w ocenie Sądu Apelacyjnego skutkuje uznaniem, że Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy, co na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. skutkuje uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania. Taki bowiem efekt daje pozostawienie poza oceną, wskazywanych okoliczności faktycznych, stanowiących podstawę zastosowania normy prawa materialnego, będącej podstawą zgłoszonego żądania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy winien przeprowadzić postępowanie dowodowe w zakresie niezbędnym do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, a zgromadzony materiał dowodowy ocenić zgodnie z zasadami określonymi w art. 233§1 k.p.c., dokonać ustaleń faktycznych istotnych z punktu widzenia przedmiotu sporu i wyjaśnić podstawę prawną wyroku z przytoczeniem przepisów prawa materialnego. Wyjaśnienia wymaga tak kwestia stałości pracy w warunkach szczególnych w okresie zatrudnienia w Zakładzie (...) jak i rodzaju kotłów na których praca była wykonywana.

Aby bowiem można było zaliczyć okres zatrudnienia ubezpieczonego zarówno w Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. W.. jak i w Zakładzie (...) w J., jako okres pracy w warunkach szczególnych,koniecznym będzie ustalenie, jaki był charakter prac wykonywanych przez ubezpieczonego i czy można uznać je za prace wykonywane stale w rozumieniu § 2 ust. 1 rozporządzenia RM z dnia 7 lutego 1983 r.. Ponadto w swojej ocenie Sąd Okręgowy będzie musiał uwzględnić okoliczność czy kotły, przy których ubezpieczony pracował, jako palacz w okresie od 1983-1998 r. były kotłami typu przemysłowego. Dla wyjaśnienia wskazanej kwestii konieczne będzie uwzględnienie dokumentacji technicznej dotyczącej przedmiotowych pieców. W przypadku braku jednoznacznej, co do spornej kwestii, dokumentacji konieczne będzie w tym zakresie przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego właściwej specjalności, który w oparciu o całość zebranego w sprawie materiału dowodowego wypowie się co do tego czy piece w których palił ubezpieczony, były piecami o których mowa w wykazie A, dział XIV, poz. 1 w/ w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r.

Kierując się wskazana argumentacją, Sąd Apelacyjny na podstawie art.386§ 4 k.p.c orzekł jak w sentencji, pozostawiając na podstawie art. 108 § 2 k.p.c. sądowi pierwszej instancji, rozstrzygnięcie o kosztach postępowania za drugą instancję.

Przewodniczący: Sędziowie: