UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda I. A. – G. S., działająca w imieniu małoletniego powoda pozwem złożonym w dniu 13 lipca 2015 r. wniosła o zasądzenie od ojca małoletniego powoda – A. A. tytułem alimentów kwotę po 1.500 zł miesięcznie, płatną do jej rąk do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej raty. Nadto domagała się zasądzenia od pozwanego kwoty 18.000,00 zł na jej rzecz tytułem zwrotu poniesionych przez matkę części kosztów utrzymania małoletniego powoda.

W uzasadnieniu wskazała, że cały ciężar organizacyjny i finansowy związany z urodzeniem się dziecka od początku spoczywał na matce. Pozwany, który mieszkał z matką małoletniego w okresie ciąży i zaraz po urodzeniu dziecka, nie interesował się w ogóle dzieckiem, w tym stanem jego zdrowia, wyposażeniem, utrzymaniem. Dziecko urodziło się w ósmym miesiącu ciąży. Wcześniactwo i alergia syna wymiernie podwyższają wydatki na niego oraz czas niezbędnej opieki związanej z wizytami u wielu specjalistów i rehabilitacją.

Zaznaczyła, że od kiedy pozwany wyprowadził się, tylko raz – w lutym 2015 r. pojawił się na krótko, twierdząc że to jego ostatni kontakt z synem.

Podkreśliła, że zmuszona była pożyczać pieniądze, których brakowało nawet na podstawowe potrzeby.

Wyliczyła, że poniosła wydatki na małoletniego w kwocie 28.248,00 zł, w tym m.in. zapłaciła: 2.000 zł za wózek, 350 zł za łóżeczko, 300 zł za fotelik samochodowy, 500 zł za fotelik do karmienia, 350 zł za huśtawkę, 240 zł za chodzik, 800 zł za aparat fotograficzny, 1/3 wydatków związanych z eksploatacją mieszkania (łącznie udział małoletniego 3.220 zł). (k. 10-10v.)

Wielokrotnie podejmowała próby kontaktowania się z pozwanym, oświadczając, że brakuje jej środków na utrzymanie dziecka, ale pozwany nigdy nie odbierał telefonu i tylko czasami odpowiadał na sms-y w wulgarny sposób.

Dodała, że pozwany przebywał w dniu 4 stycznia 2015 r. w S. jako kibic w ramach rozgrywek piłki nożnej (...) Cup , w dniu 10 stycznia 2015 r. na wernisażu w P., w dniu 9 maja 2015 r. na Mistrzostwach Polski (...) E. Soccer rozegrane na S. Narodowym w W., gdzie zajął II miejsce i wygrał 800 zł.

Oszacowała miesięczne wydatki związane z utrzymaniem dziecka na kwotę 2.643 zł, w tym 200 zł za wózek, fotelik, łóżeczko, krzesełko), 450 zł za żłobek, 250 zł na święta, urodziny, imieniny, 100 zł wakacje, ferie, długie weekendy.

Wskazała, że jej miesięczne stałe wydatki wynoszą łącznie 1.395 zł, w tym 530 zł czynsz, 550 zł rata kredytu hipotecznego, 140 zł energia elektryczna, 60 zł gaz, 36 zł Internet, 40 zł telefon, 39 zł TV, zaś dochody wynoszą 1.419 zł.

Wymieniła jako możliwości zarobkowe pozwanego to praca w MOPR w S., gdzie zarabiał 1.850 zł, wykonywanie obowiązków kuratora Sądu Rejonowego w Malborku – 1.299,80 zł.

Zaznaczyła, że pozwany w swoim CV wskazuje, że jest technikiem mechaniki pojazdowej, ukończył studia licencjackie na kierunku pedagogika resocjalizacyjna, studia magisterskie na kierunku europeistyka, studia podyplomowe na kierunku socjoterapia, pracował jako pracownik socjalny MOPR w S., pełnił funkcje kuratora społecznego w Sądzie Rejonowym w Malborku z siedziba w N. (...), jako starszy wychowawca w OHP w N. (...), w Żuławskim Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w N. (...) jako pracownik fizyczny, odbywał praktyki studenckie w Sądzie Rejonowym w Malborku i w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w N. (...).

Pozwany A. A., któremu w dniu 19 października 2015r. doręczono zastępczo odpis pozwu wraz z wezwaniem na rozprawę w dniu 26 października 2015 r.(k. 54) odpowiedzi na pozew nie udzielił, nie stawił się na rozprawie osobiście.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

I. A., urodzony (...) w U., pochodzi z nieformalnego związkuG. S.i A. A.. Ojcostwo zostało ustalone przez uznanie przed Kierownikiem USC w U..

dowód: odpis aktu urodzenia k. 4.

Mieszka wraz z matką w S. przy ul. (...). Ma problemy ze zdrowiem – choruje na atopowe zapalenie skóry. Wymaga diety eliminacyjnej i odpowiedniej pielęgnacji skóry. Za balsam i płyn matka powoda płaci 82 zł co dwa tygodnie. Kupuje 4 tuby maści miesięcznie w cenie po 60 zł za jedną. Spożywa gotowe obiadki. Matka powoda deklaruje, że wydaje na mleko dla dziecka 1.000 zł miesięcznie. Małoletni powód jest obserwowany okulistycznie (ustawienie gałki ocznej). Jeździ na rehabilitacje do G. dwa razy w miesiącu, gdyż jeszcze nie chodzi. Rehabilitacja jest nieodpłatna, ale na dojazd samochodem matka powoda płaci 100 zł sąsiadowi, który ich zawozi do G.. Nie uczęszcza do żłobka, chociaż na przyznane miejsce z żłobku miejskim.

G. S. ma 37 lat. Jest rozwiedziona. Jest zatrudniona jako starszy wychowawca w (...) Komendzie Wojewódzkiej (...) za wynagrodzeniem brutto 1.620,60 zł brutto (1.419 zł netto).

Poza małoletnim powodem na 8 – letniego syna M. K., na którego pobiera alimenty w kwocie 800 zł. Spłaca kredyt hipoteczny w ratach po 530 zł. Miesięczne stałe jej wydatki wynoszą łącznie 1.395 zł, w tym 530 zł czynsz, 550 zł rata kredytu hipotecznego, 140 zł energia elektryczna, 60 zł gaz, 36 zł Internet, 40 zł telefon, 39 zł TV.

Nie korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej. Otrzymała 1.000 zł tzw. „becikowego”. Nikt nie pomaga jej finansowo. Czasami dostaje w prezencie dla dziecka body. Pożycza pieniądze.

dowód: dokumentacja medyczna – k. 48 - 52, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – k. 21, zaświadczenia (...) w S. – k. 19-20, wyjaśnienia informacyjne G. S. – k. 52.

A. A. ma 33 lata. Jest kawalerem. Poza małoletnim powodem nie ma innych dzieci ani osób na utrzymaniu. Mieszka z rodzicami w N. (...).

Ostatnim znanym źródłem dochodu pozwanego była praca w MOPR w S. w charakterze pracownika socjalnego w okresie od 6 maja 2014 r. do 14 grudnia 2014 r. za wynagrodzeniem 1.600 zł plus 250 zł dodatku. W okresie od lipca do października 2014 r. zarobił także 536 zł z tytułu wykonywania obowiązków kuratora społecznego.

W swoim CV pozwany wskazuje, że jest technikiem mechaniki pojazdowej, ukończył studia licencjackie na kierunku pedagogika resocjalizacyjna, studia magisterskie na kierunku europeistyka, studia podyplomowe na kierunku socjoterapia, pracował jako pracownik socjalny MOPR w S., pełnił funkcje kuratora społecznego w Sądzie Rejonowym w Malborku z siedziba w N. (...), jako starszy wychowawca w OHP w N. (...), w Żuławskim Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w N. (...) jako pracownik fizyczny, odbywał praktyki studenckie w Sądzie Rejonowym w Malborku i w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w N. (...).

Posiada dodatkowe kwalifikacje: prawo jazdy kat. B, odbył kursy: gospodarki magazynowej, grafiki komputerowej, pracownika ochrony fizycznej osób i mienia drugiego stopnia. Nadto posiada dodatkowe umiejętności: pakiet (...) na poziomie zaawansowanym, P. na poziomie średniozaawansowanym, język angielski – komunikatywny, język niemiecki – podstawowy.

Pozwany borykał się z choroba alkoholową.

dowód: umowa o pracę – k. 6, CV pozwanego – k. 7, pismo Dyrektora Sądu Rejonowego w Malborku – k. 28- 29, wyjaśnienia informacyjne G. S. – k. 52.

Sąd zważył, co następuje:

Obowiązek alimentacyjny wynika z więzi rodzinnych. Ma on na celu zapewnienie koniecznych środków utrzymania i wychowania.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 k.r. i op. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zakres świadczeń alimentacyjnych uzależniony jest od usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej do alimentów oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanej doń osoby (art. 135 § 1 k.r. i op.).

Przy określeniu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji decyduje ostatecznie nie formalna wysokość zarobków i dochodów, lecz jego rzeczywiste możliwości w tej mierze . Innymi słowy przez "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Zakres usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego ustalany jest w zależności od tego, kim są względem siebie strony danego stosunku alimentacyjnego. Jeżeli strony są członkami rodziny biologicznej (małżonkowie względem siebie oraz rodzice względem dzieci), wówczas zakres wzajemnych uprawnień i obowiązków alimentacyjnych wyznacza przede wszystkim dyrektywa zaspokajania przez te osoby potrzeb ekonomicznych zgodnie z zasadą równej stopy życiowej (wyrok SN z dnia 7 czerwca 1972 r., III CZP 43/72, OSNCP 1972, nr 11, poz. 198; por. wytyczne SN - 1987; uzasadnienie uchwały SN z dnia 31 stycznia 1986 r., III CZP 76/85, OSNC 1987, nr 1, poz. 4). Przyjmuje się bowiem, iż w ramach takiej grupy nie mają uzasadnienia znaczące dysproporcje w statusie ekonomicznym poszczególnych tworzących ją osób. Konsekwencją tej zasady jest możliwość ustalenia usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego na wyższym poziomie niż ten, który zapewnia jedynie opuszczenie przezeń sfery niedostatku. Stanie się tak w szczególności wówczas, gdy na taki pułap świadczeń pozwolą możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Niemniej jednak, zdaniem Sądu, żądana przez powoda kwota 1.500 zł alimentów jest wygórowana. W szczególności matka powoda nie wykazała, że jej wydatki związane z utrzymaniem dziecka wynoszą ponad 1.500 zł. Nie udowodniła, że na wyżywienie dziecka wydaje deklarowane kwoty (1.000 zł na samo mleko). Udokumentowała jedynie koszt leczenia i pielęgnacji dziecka. Do kosztów utrzymania dziecka wliczyła m.in. opłatę za żłobek, podczas gdy faktycznie jej nie ponosi. Nadto, biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego, zdaniem Sądu alimenty w tej wysokości przekraczają te możliwości. Godzi się przy tym zauważyć, że pozwany, jeszcze pozostając w związku z matką powoda pracował w MOPR w S., zarabiając 1.850 zł, uzyskując dodatkowy dochód 536 zł za wykonywanie obowiązków kuratora społecznego w okresie 4 miesięcy, tj. ok. 134 zł miesięcznie. Potencjalne możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego należy ocenić na wyższe, wszak ukończył studia wyższe, podyplomowe, a nadto posiada liczne umiejętności zawodowe i kwalifikacje. Jednak nie są one na tyle atrakcyjne na rynku zawodowym, by je oceniać na kwotę powyżej 3.000 zł, a nadto pozwany musi mieć środki także na swoje utrzymanie.

W tym stanie rzeczy, wyrokiem zaocznym z dnia 9 listopada 2015 r. Sąd Rejonowy w Słupsku zasądził od pozwanego A. A. na rzecz małoletniego powoda I. A. alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie, płatne do rąk jego matki G. S., poczynając od dnia 13 lipca 2015r. do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności każdej z rat, uznając że ustalona w kwota jest adekwatna do zaspokojenia w części usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda i jednocześnie stanowi górną granicę możliwego obciążenia pozwanego. Z tych samych względów w pozostałej części Sąd oddalił powództwo alimentacyjne.

G. S. domagała się zasądzenia na jej rzecz kwoty 18.000 zł (żądanie zawarte w punkcie 3. pozwu) tytułem niezaspokojonych potrzeb małoletniego, przy czym pozew złożyła wyłącznie w imieniu małoletniego powoda.

Stosownie do treści art. 137 § 2 k.r. i op., niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W uzasadnionych wypadkach sąd może rozłożyć zasądzone świadczenie na raty.

Alimenty ze swej natury przeznaczane są na zaspokojenie bieżących potrzeb. Dochodzenie alimentów za okres miniony dopuszczalne jest jedynie w przypadkach wyjątkowych. Uzyskanie alimentów za okres sprzed wniesienia pozwu uzależnione jest od wykazania przez wierzyciela, że jego usprawiedliwione potrzeby związane z utrzymaniem i wychowaniem nie zostały za ten okres zaspokojone albo zostały zaspokojone dzięki np. zaciągniętym pożyczkom.

Sąd zasądził na rzecz małoletniego powoda kwotę 5.000 zł, płatną do rąk G. S., z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w jej płatności, poczynając od dnia 13 lipca 2015 r. do dnia zapłaty. Omyłkowo w sentencji wyroku w tej części pojawiło się sformułowanie „po” i „każdej z rat”, albowiem Sąd zasądził odpowiednią sumę pieniężną w kwocie 5.000 zł i nie rozłożył jej na raty. Sąd przyjął, że na kwotę tę składa się wysokość alimentów ustalonych na kwotę 700 zł w okresie od połowy grudnia 2014 r. do 12 lipca 2015 r. tj. od prawdopodobnego rozstania rodziców powoda (pozwany był zatrudniony do 14 grudnia 2014 r. w MOPR w S.), czyli za ok. 7 miesięcy. Sąd nie uwzględnił szczegółowych deklaracji G. S. co do poniesionych wydatków w tym okresie. Godzi się przy tym zauważyć, że żądanie matki powoda jest żądaniem z art. 137 k.r. i op. i, jak się wydaje z art. 141 § 1 k.r. i op., wszak kwoty które wliczyła w zdecydowanej mierze dotyczą zwrotu poniesionych kosztów wyprawki, a w tym celu powinna wytoczyć przeciwko pozwanemu powództwo we własnym imieniu, a nie w imieniu dziecka.

Matka powoda lakonicznie stwierdziła w pozwie i na rozprawie w dniu 26 października 2015 r., że pożyczała pieniądze na zaspokojenie potrzeb dziecka. Nie sposób jednak nie zauważyć, że przy jej skromnych dochodach i znacznych wydatkach, w tym z tytułu spłaty kredytu hipotecznego, faktycznie musiała pożyczać pieniądze, skoro nikt nie pomaga jej finansowo. Jednak nie sposób uznać, że chociażby zakup aparatu fotograficznego czy huśtawki stanowi usprawiedliwiony koszt dziecka. Sąd z ostrożnością podszedł do wydatków wykazanych paragonami. Znajdują się wśród nich takie, które nie należą do wydatków przeznaczanych na dziecko, jak np. posiłek na 9 osób w Tawernie C. w dniu 10 maja 2015 r. na kwotę 428,30 zł (k. 40).

Sąd nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi na podstawie art. 102 kpc, albowiem ma zaległości alimentacyjne.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 kpc wyrokowi Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE