UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 19 maja 2015 roku Sąd Rejonowy
dla Ł. w Ł. w sprawie z powództwa (...)
I Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w K. przeciwko G. K. o zapłatę kwoty 777,35 zł oddalił powództwo.

Od powyższego wyroku apelację złożył powód, zaskarżając go w całości
i zarzucając Sądowi Rejonowemu:

1)  mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

a) art. 339 § 2 Kodeksu postępowania cywilnego - poprzez przyjęcie za nieudowodnione twierdzenia powoda, w tym w szczególności w zakresie podstawy oraz wysokości dochodzonej należności w sytuacji, kiedy pozwany nie kwestionował tych twierdzeń;

b) art. 227 K.p.c. w zw. z art. 233 K.p.c. - poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, oraz błąd w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym przyjęciu, że powód nie udowodnił podstawy oraz wysokości dochodzonej należności, pomimo iż z załączonych do pozwu dokumentów wynikało, z jakiego tytułu i objęta została niniejszym pozwem należność.

2) naruszenie postanowienia umownego, tj. § 2 pkt 9 załączonej do pozwu umowy pożyczki o numerze PP\ (...) z dnia 22 marca 2006 roku poprzez jego niezastosowanie i błędne uznanie, że powód nie wykazał podstawy oraz wysokości dochodzonych odsetek karnych;

W kontekście powyższych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
I instancji oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania sądowego za obie instancje, w tym zwrot kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Nadto skarżący wniósł o przeprowadzenie dowodów wskazanych w treści apelacji, tj.

- postanowienia Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi z dnia
21 października 2008 roku o nadaniu klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu o numerze (...), sygn. akt II Co 2573/08;

- akt sprawy egzekucyjnej prowadzonej z wniosku (...) Bank S.A. we W. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi - J. D., sygn. akt Km 415/09,

- postanowienia Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Widzewa w Łodzi J. D. z dnia 24 września 2014 roku o umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 k.p.c., sygn. akt Km 415/09,

na okoliczności opisane w uzasadnieniu apelacji, wyjaśniając jednocześnie, że potrzeba powołania zawnioskowanych dowodów wynikła później z uwagi na fakt, iż strona pozwana nie podnosiła żadnych zarzutów, w tym przede wszystkim dotyczących zasadności oraz wysokości dochodzonego roszczenia zarówno na etapie postępowania przedsądowego, jak i w trakcie toczącego się w niniejszej sprawie procesu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., uzasadnienie Sądu drugiej instancji
w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, jeżeli nie przeprowadzano postępowania dowodowego. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie, bowiem Sąd Okręgowy, po dokonaniu analizy stanu faktycznego sprawy, przyjmuje za własne ustalenia Sądu I instancji stanowiące podstawę faktyczną rozstrzygnięcia przyjętego w zaskarżonym wyroku zaocznym z dnia 19 maja 2015 r.

Wskazać należy, że w postępowaniu zwykłym, strona może w środku odwoławczym przedstawiać nowe fakty i dowody. Zasada te doznaje jednak ograniczenia poprzez unormowanie art. 381 k.p.c. i odpowiadające mu unormowanie art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. Stosownie do pierwszego z powołanych przepisów sąd II instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem I instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Przepis art. 368 § 1 pkt 4 k.p.c. stanowi z kolei, że apelacja powinna zawierać m.in. powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów
i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem
I instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Oznacza to, że sąd II instancji jest zobowiązany na wniosek strony materiał procesowy uzupełnić, jeżeli jest to konieczne do rozstrzygnięcia sprawy, lecz równocześnie jest uprawniony do pominięcia nowych faktów i dowodów zgłoszonych dopiero w postępowaniu apelacyjnym, gdy zachodzą przesłanki określone przepisem art. 381 k.p.c., tj. jeżeli strona mogła je powołać
w postępowaniu przed sądem I instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później (por. wyrok Sądu Najwyższego z 1 września 2010 r., sygn. akt II UK 77/10, LEX nr 661513).

Odnosząc powyższe uwagi do niniejszej sprawy Sąd Okręgowy oddalił powyższy wniosek dowodowy strony powodowej jako spóźniony. Stosownie bowiem do rozkładu ciężaru dowodów, ujętego w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., obowiązkiem strony powodowej było, już na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego, przedstawienie wszelkich dostępnych jej dowodów potwierdzających istnienie i wysokość dochodzonej pozwem należności.

W uzasadnieniu tego wniosku strona powodowa podniosła, że potrzeba powołania zawnioskowanych dowodów wynikła później z uwagi na to, że strona pozwana nie kwestionowała zasadności, ani wysokości dochodzonego roszczenia, a – co zdaje się sugerować powołane w apelacji orzecznictwo Sądu Najwyższego – o potrzebie ich powołania strona powodowa dowiedziała się z uzasadnienia zaskarżonego wyroku.

Powyższej argumentacji Sąd Okręgowy nie podziela. Strona powodowa profesjonalnie zajmuje się obrotem wierzytelnościami i w przedmiotowej sprawie dochodzi zasądzenia należności z tytułu wierzytelności nabytej również od profesjonalisty (banku), a nadto w toku całego postępowania reprezentowana jest przez fachowego pełnomocnika procesowego. Okoliczności te powodują, że powyższa argumentacja nie może odnieść oczekiwanego przez skarżącego skutku. Zgodnie z wyrażoną w art. 6 k.c. zasadą rozkładu ciężaru dowodu w sprawie
o zapłatę konieczność wykazania podstawowych okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, tj. istnienia i wysokość dochodzonej należności, nie jest bowiem uzależniona od zaprzeczenia tych okoliczności przez pozwanego. Strona powodowa dochodzi od pozwanego wymagalnej należności z tytułu udzielonej pożyczki. Powinna zatem wnioskowane dowody przedłożyć już w postępowaniu przed sądem I instancji. Strona powodowa nie wykazała również, aby powołanie ww. dowodów w postępowaniu przed sądem I instancji nie było możliwe.
W konsekwencji powyższego Sąd Odwoławczy kontrolą instancyjną objąć może prawidłowość zaskarżonego rozstrzygnięcia w kontekście faktycznie zgromadzonego przez Sąd I instancji materiału procesowego.

Sąd Okręgowy podziela także ocenę prawną dochodzonego roszczenia dokonaną przez Sąd Rejonowy, zarówno co do przyjętej podstawy prawnej oceny jego zasadności, jak i wyników tej oceny.

Apelacja powoda nie jest zasadna.

W ocenie Sądu Okręgowego za prawidłową i mieszczącą się w ramach wyznaczonych treścią art. 233 § 1 k.p.c. uznać należy także ocenę Sądu I instancji, zgodnie z którą skarżący w toku postępowania – pomimo ciążącemu na nim z mocy art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. obowiązkowi - nie zdołał udowodnić zasadności i wysokości dochodzonego wobec pozwanych roszczenia.

Skoro z treści załączonej do pozwu umowy pożyczki zawartej z pierwotnym wierzycielem wynika, że dokonywane przez pożyczkobiorcę wpłaty w pierwszej kolejności zaliczane będą na opłaty i prowizje, koszty windykacji, odsetki karne, odsetki umowne od kapitału przeterminowanego, a w dalszej kolejności na kapitał przeterminowany, odsetki umowne raty bieżącej i w końcu na kapitał raty bieżącej (§ 2 ust. 6), to za całkowicie uzasadniony uznać należy wniosek Sądu I instancji, że w przypadku spłaty przez pozwanego całego zadłużenia kapitałowego, brak jest możliwości istnienia zadłużenia odsetkowego. Jego spłata , zgodnie z umową pożyczki, wyprzedzała bowiem spłatę zadłużenia kapitałowego.

W apelacji skarżący wyjaśnił, że istnienie zadłużenia odsetkowego przy jednoczesnym braku zadłużenia kapitałowego wynikało z dokonanej przez pierwotnego wierzyciela po wypowiedzeniu umowy pożyczki zmiany kolejności zaliczania dokonywanych przez pozwanego wpłat. Nie zmienia to jednak faktu, że powyższe twierdzenie, podobnie, jak i dokumenty dołączone do apelacji, winny być zawarte już w pozwie.

Skarżący nie przedłożył również w toku postępowania rozpoznawczego dokumentów jednoznacznie potwierdzających wysokość dochodzonej pozwem kwoty zadłużenia odsetkowego strony pozwanej. Odsetki za opóźnienie powinny być odpowiednio strukturalnie wyodrębnione z innych pozycji składających się na dług dłużnika i jednocześnie odpowiednio określone co do wysokości. Określenie wysokości odsetek za opóźnienie możliwe jest wówczas, gdy wskazana została kwota stanowiąca podstawę do ich obliczenia, podano odpowiednią stopę procentową oraz okres obliczenia odsetek - okres opóźnienia dłużnika (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2009 r., sygn. akt III CZP 145/08). Brak takiego określenia wysokości zadłużenia odsetkowego dochodzonego
w pozwie uniemożliwia przeprowadzenie sądowej kontroli prawidłowości
i wysokości zadłużenia pozwanego.

Tym samym za prawidłowe w świetle obowiązujących przepisów prawa materialnego i procesowego uznać należy stanowisko Sądu I instancji, uznające dochodzone pozwem roszczenie za nieudowodnione, co skutkować musiało oddaleniem powództwa w całości.

Uwzględniając powyższe oraz brak ujawnienia okoliczności, które podlegają uwzględnieniu w postępowaniu odwoławczym z urzędu Sąd Odwoławczy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację.