Sygn. akt: XII 1 Co 3550/15
Dnia 25 stycznia 2016r.
Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku
Wydział XII Cywilny Sekcja do Spraw Egzekucyjnych
w składzie:
Przewodniczący: SSR Joanna Krata
po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2016r. w Gdańsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy egzekucyjnej z wniosku wierzyciela (...) Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko dłużnikom H. T., G. D. i J. N.
na skutek wniosku dłużnika H. T. o obniżenie opłaty stosunkowej
postanawia:
1. na podstawie przepisu art. 759 §2 k.p.c., zmienić punkt pierwszy postanowienia Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym (...) R. R. z dnia 1 września 2015 r. w sprawie egzekucyjnej Km(...), w ten sposób, że:
a) po słowach „na podstawie przepisu art. 825 pkt 1 kpc wszczęte przeciwko” - w miejsce słowa „dłużnikowi” wpisać słowo „dłużnikom”
b) po słowach „i w całości obciążyć nimi dłużników” - dodać słowo „solidarnie”;
2. oddalić wniosek dłużnika H. T. o obniżenie opłaty stosunkowej;
3. kosztami postępowania obciążyć dłużnika H. T., uznając je za uiszczone w całości.
Skarżąca H. T. złożyła wniosek o obniżenie opłaty stosunkowej określonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym G. R. R. w treści postanowienia Komornika z dnia 01.09.2015r., w sprawie Km (...), ustalonej na kwotę 33 083 zł. W uzasadnieniu wniosku o obniżenie opłaty dłużniczka wskazała, że nakład pracy Komornika w sprawie niniejszej był minimalny. Ponadto dłużniczka przedstawiła swoją trudną sytuację majątkową. Wskazała, iż jej miesięczne dochody kształtują się w wysokości 927,04 zł netto. Czynsz za mieszkanie wynosi 888,27 zł, z czego połowę opłaca jej mąż, podobnie połowę rachunków za energię elektryczną i gaz. Małżonkowie pozostają w faktycznej separacji. Emerytura dłużniczki jest obciążona zajęciem egzekucyjnym w innej sprawie. Dłużniczka cierpi na szereg schorzeń, nadto opiekuje się schorowaną matką, korzystając z jej wsparcia finansowego. Gdyby nie ta pomoc dochód dłużniczki nie wystarczyłby nawet na wyżywienie. Dłużniczka wniosła o obniżenie opłaty stosunkowej ustalonej na kwotę 33 083 zł.
Komornik odnosząc się do wniosku o obniżenie opłaty stosunkowej, zwrócił uwagę, iż dokonał szeregu czynności egzekucyjnych, zatem nie jest zasadny zarzut ustalenia wysokości opłaty w wysokości nieadekwatnej do okoliczności sprawy, w tym nakładu pracy Komornika. Komornik wskazał, iż opłata w sprawie wynosiłaby 51.163,97 zł, ale zgodnie z dyspozycją przepisu art. 49 ust. 2 ustawy o Komornikach sądowych i egzekucyjnych, ustalającą maksymalną opłatę stosunkową, uległa ona zmniejszeniu do kwoty 33.083,30 zł. Komornik wskazał na nadzwyczajny charakter instytucji obniżenia opłaty. Komornik ponadto zwrócił uwagę, iż w przedmiotowej sprawie skuteczne okazało się jedynie zajęcie świadczenia emerytalno – rentowego dłużnika J. N., dlatego też w ocenie Komornika, dłużniczka H. T. w żadnej sposób nie przyczyniła się do spłaty zadłużenia. Nadto Komornik ustalił, iż wierzyciel otrzymuje od dłużników comiesięczną spłatę w wysokości 3.000 zł, co – zdaniem Komornika – wskazuje, iż sytuacja dłużników odbiega od udokumentowanej. Komornik wniósł o odrzucenie lub umorzenie postępowania wywołanego wniesieniem wniosku, ewentualnie oddalenie wniosku.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
(...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w dniu 11 grudnia 2013r. złożył wniosek egzekucyjny, przeciwko dłużnikom H. T., G. D. i J. N.. Egzekucja toczyła się w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 17 listopada 2011r., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności dnia 2 lipca 2012r. (k. 4 akt Km).
W toku postępowania egzekucyjnego, Komornik dokonał zajęcia rachunków bankowych oraz innych wierzytelności dłużników H. T., G. D. i J. N..
Pismem z datą 18 maja 2015r. i 25 sierpnia 2015r. wierzyciel złożył wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego (k.172,173,178 akt Km).
Postanowieniem z dnia 1 września 2015r. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym G. R. R., w sprawie (...), w punkcie pierwszym, na podstawie przepisu art. 825 pkt 1 k.p.c., umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi, ustalając koszty postępowania egzekucyjnego, obciążając nimi dłużników, w wysokości:
koszty doręczenia środków pieniężnych (art.39.2.7) 6,50 zł
doręczenie korespondencji (art.39.2.8) 293,17 zł
koszty zapytań (art. 39.2.6) 374,37 zł
zlecenie poszukiwania majątku (art.53a.1) 61,62 zł
opłata stosunkowa z art. 49.1 (8%) 350,20 zł
opłata stosunkowa z art. 49 33.083,00 zł
odnalezienie majątku dłużnika (art. 53a.2) 3.019,22 zł
razem koszty wyniosły 37.188,08 zł
Jak wynika z postanowienia, powyższe koszty postępowania zostały zapłacone do kwoty 8.164,91 zł, w tym z zaliczki wierzyciela 570,54 zł. Do zapłaty przez dłużników na rzecz Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym G. R. R. pozostaje kwota 29.023,17 zł.
W niniejszej sprawie Sąd, działając na podstawie przepisu art. 759 §2 k.p.c., zmienił punkt pierwszy postanowienia Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym G. R. R. z dnia 1 września 2015 r. w sprawie egzekucyjnej Km (...), odnosząc postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania do wszystkich dłużników, tak jak wynikało to z wniosku wierzyciela o umorzenie postępowania.
Podobnie działając na podstawie przepisu art. 759 §2 k.p.c. w zw. z art. 105 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., Sąd uzupełnił postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania egzekucyjnego poprzez wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności dłużników. W sprawach, w których po stronie dłużnika występuje więcej niż jedna osoba, w sentencji postanowienia w przedmiocie kosztów postępowania egzekucyjnego, należy określić konkretny sposób odpowiedzialności za koszty postępowania, tj. kto konkretnie i jak odpowiada - w częściach równych, solidarnie, czy w też inny sposób. W sprawie Km (...) niewątpliwie istnieją podstawy do zastosowania instytucji odpowiedzialności solidarnej dłużników w zakresie kosztów postępowania egzekucyjnego, co wynika z solidarnego zobowiązania dłużników, wynikającego z treści tytułu wykonawczego.
W dalszej kolejności Sąd przystąpił do merytorycznej oceny wniosku o obniżenie opłaty stosunkowej.
Zgodnie z art. 49 ust. 7 – 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji, dłużnik może złożyć wniosek o obniżenie wysokości opłat, po rozpoznaniu wniosku, sąd może, uwzględniając w szczególności nakład pracy komornika lub sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów, obniżyć wysokość opłat.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż opłata egzekucyjna jest należnością komornika. Stanowi ona wynagrodzenie komornika za prowadzenie egzekucji. Obniżenie opłaty egzekucyjnej stanowi niewątpliwie dobrodziejstwo ustanowione tylko i wyłącznie w interesie dłużnika, dlatego też na nim spoczywa obowiązek wykazania, że zachodzą przesłanki do uwzględnienia jego wniosku. Przy ocenie wniosku o obniżenie opłaty egzekucyjnej należy brać pod uwagę w szczególności nakład pracy komornika, sytuację majątkową wnioskodawcy oraz wysokość jego dochodów.
Po przeanalizowaniu dokumentów zgromadzonych w aktach egzekucyjnych, Sąd doszedł do wniosku, że komornik sądowy w toku prowadzonego postępowania dokonał licznych czynności egzekucyjnych, kierując się wnioskami wierzyciela. Postępowanie trwało blisko dwa lata, zaś wielość dłużników oraz zbiegi egzekucji niewątpliwie podniosły stopień skomplikowania sprawy, a tym samym nakład pracy Komornika.
Podkreślić należy, że to dłużnicy nie regulowali swoich zobowiązań, dając powód do wszczęcia postępowania egzekucyjnego, które zawsze generuje określone koszty.
Z uzyskiwanych opłat egzekucyjnych Komornik musi utrzymać prowadzoną przez siebie Kancelarię. Są to kwoty które ponadto obejmują dochód komornika z prowadzonej przez niego działalności. W związku z tym muszą zachodzić szczególne przesłanki, aby ograniczyć wysokość opłaty egzekucyjnej. Opłaty egzekucyjne pobierane przez komornika determinują bowiem istnienie i sprawne funkcjonowanie państwowego systemu egzekucji sądowej.
Podkreślić należy, że obniżenie opłaty nie może prowadzić do jej całkowitego wyeliminowania, ani do zejścia poniżej minimalnej granicy określonej w przepisach ust. 1 i 2 art. 49 u.k.s.e. Tymczasem w uzasadnieniu wniosku przedstawiona została sytuacja życiowa dłużniczki, sprowadzająca się do niemożności uiszczenia opłaty stosunkowej w jakiejkolwiek wysokości, skoro – jak twierdzi dłużniczka – gdyby nie pomoc matki, nie byłoby jej stać na jedzenie. W tym sensie dłużniczka nie wykazała, że zachodzą przesłanki do uwzględnienia jej wniosku o obniżenie opłaty, skoro - jak wynika z podnoszonych przez nią okoliczności - nie ma ona realnych możliwości uiszczenia tej opłaty choćby w minimalnej wysokości.
Zauważyć w tym miejscu należy, iż obowiązek uiszczenia opłaty stosunkowej obciąża dłużniczkę H. T. solidarnie z innymi dłużnikami. Powyższe nie mogło pozostać bez wpływu na ocenę wniosku. Z jednej bowiem strony Komornik może skierować egzekucję kosztów do pozostałych dłużników, posiadających aktualnie możliwości płatnicze. Z drugiej strony, obniżenie opłaty w stosunku do jednego tyko dłużnika wpływa zasadniczo na prawa pozostałych dłużników, wynikające z roszczeń regresowych.
Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku o obniżenie opłaty egzekucyjnej i orzekł jak w punkcie drugim sentencji postanowienia, na podstawie art. 49 ust. 7 – 10 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o komornikach sądowych i egzekucji a contrario.
O kosztach postępowania wywołanego wnioskiem o obniżenie opłaty, Sąd orzekł w punkcie trzecim postanowienia, w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., mając na względzie fakt, iż wniosek dłużnika o obniżenie opłaty stosunkowej został oddalony.