Sygn. akt IV Cz 452/13
Dnia 5 września 2013 roku
Sąd Okręgowy w Słupsku, IV Wydział Cywilny Odwoławczy
w następującym składzie:
Przewodniczący: SSO Andrzej Jastrzębski
Sędziowie SO: Mariola Watemborska, Mariusz Struski (spr.)
po rozpoznaniu w dniu 5 września 2013r., w Słupsku
na posiedzeniu niejawnym
sprawy ze skargi dłużnika Gospodarstwa (...) Sp. z o.o. w N. na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Lęborku Romualdy Włodarczyk – Trojan w sprawie KM 3378/09 i Km 3379/09
z udziałem wierzyciela Banku (...) SA w W.
na skutek zażalenia dłużnika
na postanowienie Sądu Rejonowego w Lęborku z dnia 12 czerwca 2013 roku, sygn. akt I Co 635/13
postanawia:
1. zmienić zaskarżone postanowienie w pkt 2 w ten sposób, że obniżyć opłaty egzekucyjne ustalone przez Komornika Sądowego Romualdę Włodarczyk – Trojan w sprawach KM 3378/09 i Km 3379/09 w dniu 14 marca 2013r. z kwot po 29 746,90zł. do kwot po 14 873,45zł. (czternaście tysięcy osiemset siedemdziesiąt trzy złote, 45/100) i oddalić wniosek w pozostałym zakresie;
2. oddalić zażalenie w pozostałej części;
3. nie obciąć wierzyciela częścią kosztów postępowania należnych dłużnikowi.
Sygn. akt IV Cz 452/13
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Lęborku oddalił jako bezzasadną skargę dłużnika Gospodarstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w N. wywiedzioną od :
postanowień komornika sądowego, w których oddalono wnioski dłużnika o umorzenie postępowań w sprawach KM 3378/09 i KM 3379/09 w trybie art. 825 pkt 3 kpc;
postanowień o umorzeniu postępowań egzekucyjnych w sprawach KM 3378/09 i KM 3379/09 w trybie art. 825 pkt 1 kpc;
postanowień ustalających koszty egzekucyjne w sprawach KM 3378/09 i KM 3379/09.
Sąd Rejonowy oddalił również wniosek wywiedziony przez skarżącego o ewentualnie obniżenie ustalonych w toku egzekucji opłat stosunkowych i kosztów biegłych na wypadek nieuwzględnienia zarzutów skargi.
Zażalenie na postanowienie w zakresie oddalenia skarg oraz na odmowe obniżenia opłat egzekucyjnych wywiódł dłużnik, który podniósł tożsame zarzuty i wnioski, jak w treści oddalonej skargi przez Sąd Rejonowy w Lęborku, dodatkowo podnosząc zarzuty co do prawidłowi wydania postanowienia w przedmiocie oddalenia skargi na koszty egzekucyjne z uwagi na zaniechanie uzasadnienia w sposób przewidziany przepisami kpc oraz błędne uznanie, że w sprawie nie zachodzą podstawy do obniżenia ustalonych przez komornika opłat.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje :
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Niezrozumiałym jest podnoszenie wątpliwości dotyczących prawidłowości w odmowie umorzenia postępowania w trybie art. 825 pkt 3 kpc , ponieważ uważna lektura wniosku o umorzenie postepowań w tym trybie wniesionych do komornika prowadzącego postępowania egzekucyjne w sprawach Km 3378/09 i Km 3379/09 wskazuje, że podstawą żądań umorzenia egzekucji było odwołalnie do spełnienia zobowiązania. Słusznie komornik badając tę kwestię, wobec zakwestionowania takiego stanu rzeczy przez wierzyciela oraz braku wykazania pozbawienia wykonalności tytułów wykonawczych na skutek spełnienia zobowiązania, oddalił wnioski dłużnika wywiedzione w tym trybie.
Zaskarżenie w tej części czynności komornika w trybie art. 767 kpc odnosiło się do innej podstawy faktycznej i prawnej, która związana była z zakwestionowanie umorzenia egzekucji na wniosek wierzyciela poprzez odwołanie do argumentacji, że podmiot żądający zakończenia egzekucji nie był do tego uprawniony wobec zawarcia umowy przelewu wierzytelności z osobą trzecią.
W opinii Sądu Okręgowego, samo zawarcie umowy przelewu wierzytelności wobec jednoczesnego braku inicjatywy ze strony nabywcy wierzytelności aby w trakcie trwania egzekucji wystąpić z żądaniem przejścia uprawnień w trybie art. 788kpc i kontynuowania egzekucji z jego udziałem, nie pozbawia dotychczasowego wierzyciela do zgłoszenia wniosku o umorzenie prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Decyzja Sądu Rejonowego w tym zakresie jest prawidłowa bez potrzeby powtarzania argumentacji, która legła u podstaw oddalenia skarg. Zażalenie dłużnika jest tylko polemiką z prawidłowym stanowiskiem sądu, które nie znalazło podstaw dla żądania umorzenia egzekucji w trybie art. 825 pkt 3 kpc i zakwestionowania podstawy takiego umorzenia na podstawie pkt 1 art. 825 kpc.
Odnosząc się do ustalenia opłat egzekucyjnych nie sposób zgodzić się z zażaleniem, że orzeczenie sądu jest wadliwe, ponieważ nie przytacza w uzasadnieniu analizy ustalenia opłat egzekucyjnych. Decyzja sądu została wydana wobec zakwestionowania obciążenia dłużnika całością opłat bez przytoczenia jakiejkolwiek argumentacji, która odnosiłaby się do kwestii wysokości ustalonej opłaty. Treść skargi nie kwestionuje wysokości ustalonych opłat. Nie było zatem potrzeby dokonywania analizy zaskarżonej w tej części czynności komornika, natomiast koncentracja uwag sądu zmierzała do zbadania wniosku o obniżenie opłat ale nie z powodu wadliwości ustalenia ich wysokości. Zażalenie także nie przedstawia rzeczowej krytyki w zakresie ustalenia samej opłaty w każdej ze spraw egzekucyjnych objętej wnioskiem Banku (...) SA we W. o umorzenie egzekucji. Krytykując decyzje sądu, wywiedziony środek zaskarżenia, podobnie jak sama skarga, koncentruje się na podważenia braku możliwości obniżenia opłat na wniosek dłużnika.
W tym zakresie uznać należało natomiast, że zażalenie może w części odnieść zamierzony skutek. O ile sytuacja majątkowa dłużnika, jako osoby prawnej, nie ma znaczenia dla wyniku zaskarżonego rozstrzygnięcia, skoro jak dotąd nie doprowadziła do ogłoszenia upadłości dłużnika, to nakład pracy komornika winien skłonić sąd rejonowy do rozwalenia obniżenia opłat egzekucyjnych.
Postępowanie egzekucyjne zmierza bezpośrednio do zaspokojenia roszczenia wierzyciela. W toku egzekucji, w drodze zastosowania środków przymusu, uzyskuje się świadczenie z majątku dłużnika, często brew jego woli, lub doprowadza się dłużnika do takiego zachowania, które odpowiada roszczeniu wierzyciela, a obowiązkowi dłużnika. W ocenie Sądu Okręgowego, czynności podejmowane przez Komornika, prowadzącego egzekucję w sprawach Km 3379/09 i Km 3378/09 były prawidłowe i uzasadniały wydanie postanowień z dnia 14 marca 2013r. ale analiza akt egzekucyjnych wskazuje, że faktycznie egzekucja prowadzona w tych sprawach p-ko dłużnikowi skoncentrowała się na zajęciu nieruchomości, przeprowadzeniu opisu i oszacowania zajętej nieruchomości, wyznaczeniu terminu licytacyjnego. Podejmowane działania organu egzekucyjnego obejmowały jednocześnie oba postępowania.
Rozważając tę kwestię należy mieć na uwadze, że rozwiązania przyjęte w art. 49 ust. 7 w zw. z ust. 10 ukse, które łamią w istocie rzeczy zasadę normatywnego ustalania wysokości opłat egzekucyjnych. W intencji ustawodawcy przepis ten miał zapobiec pobieraniu zbyt wygórowanych opłat stosunkowych w sprawach egzekucyjnych niewymagających większego nakładu sił i środków ze strony organów egzekucyjnych. Dotyczyło to głownie olbrzymich długów zakładów opieki zdrowotnej egzekwowanych z rachunków bankowych. Jest rzeczą oczywistą, że nie każdy sposób egzekucji świadczeń pieniężnych wymaga jednakowych nakładów. Stosunkowo prostej, taniej i mało czasochłonnej egzekucji z rachunku bankowego można przeciwstawić skomplikowaną, czasochłonną i drogą egzekucję z nieruchomości. Ale to oznacza, że ustalone opłaty egzekucyjne w sprawach, w których zakres działania komornika dotyka np. dwóch postępowań w sposób bezpośredni może zostac pominięty nawet jeśli w gre wchodzi prowadzenie egzekucji z nieruchomości.
Sąd Okręgowy staje więc na stanowisku, że Sądu I-ej instancji winien rozważyć obniżenie opłat do wysokości 50% ustalonych przez komornika.
Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc i art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc orzekł jak w pkt 1, zaś na mocy 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2kpc orzekł w pkt 2 o oddaleniu zażalenia w pozostałej części.
W pkt 3 orzeczono z mocy art. 102 kpc i 108 § 1 kpc przy zast. art. 13 § 2kpc, ponieważ do częściowej zmiany zaskarżonego orzeczenia nie doszło z powodów leżących po stronie wierzyciela, zaś argumenty świadczące o potrzebie zmiany zaskarżonej decyzji należały do swobodnej oceny sądu.