UZASADNIENIE

Powód F. S. wystąpił z powództwem przeciwko (...) S.A. w W. domagając się zasądzenia kwoty 8.000, zł za krzywdę spowodowaną wypadkiem komunikacyjnym z 22 października 2012 roku, ponadto wniósł o zasądzenie na jego rzecz kosztów sądowych według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że 22 października 2012 roku uległ wypadkowi komunikacyjnemu, którego sprawcą była osoba ubezpieczona u strony pozwanej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów. W ramach postępowania szkodowego powodowi przyznano tytułem zadośćuczynienia kwotę 1.500, zł. Powód stwierdził, że doznał w wypadku poważnych obrażeń ciała, w wyniku których doświadczył dotkliwych cierpień fizycznych, które z kolei spowodowały długotrwałe cierpienia psychiczne. Podjął w związku z tym leczenie w poradni zdrowia psychicznego, a lekarz orzecznik ZUS ustalił, że długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 7%. Powód oświadczył ponadto, że odszkodowanie przyznano mu już po 24 dniach, podczas gdy cierpienia znosił o wiele dłużej bo przez okres 7 miesięcy. Wobec powyższego stwierdził, że otrzymane zadośćuczynienie jest niewspółmierne do długotrwałego bólu fizycznego i psychicznego, a adekwatną kwotą zadośćuczynienia będzie 8.000, zł.

Wyrokiem zaocznym z 16 kwietnia 2014 roku, w sprawie I C 2900/13, Sąd Rejonowy w Lubinie uwzględnił powództwo.

W sprzeciwie od powyższego wyroku strona pozwana wniosła o uchylenie wyroku zaocznego i oddalenie powództwa, a ponadto zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego stanowiska stwierdziła, że wobec doznanych przez powoda obrażeń wypłacona kwota 1.500, zł tytułem zadośćuczynienia jest adekwatna do odniesionych obrażeń. Podniosła nadto, że cierpienia psychiczne na które powołuje się powód mogą mieć związek z zaburzeniami psychiatrycznymi spowodowanymi traumatycznymi przeżyciami z przeszłości z 1998 roku, po których powód brał regularnie leki i jest rencistą z powodu zaburzeń lękowo-depresyjnych. Strona pozwana podtrzymała swoją ocenę co do wysokości zadośćuczynienia i wskazała, że uszczerbek na zdrowiu powoda jest długotrwały a nie stały, w związku z czym rokowania powrotu do zdrowia powoda są pomyślne.

W piśmie procesowym z 29 września 2014 roku powód oświadczył, że domaga się zasądzenia kwoty 6.000, zł z tytułu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz kwoty 2.000, zł z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną wypadkiem komunikacyjnym i wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu medycyny w celu ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem, natomiast na rozprawie 01 października 2014 roku wskazał, że chodzi mu o biegłego lekarza internistę. Natomiast w piśmie procesowym z 14 października 2015 roku wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza psychiatry. Przed zamknięciem rozprawy 21 października 2015 roku powód oświadczył, że wnosi o zasądzenie zadośćuczynienia w kwocie 8.000, zł tytułem szkody poniesionej w wypadku z 22 października 2012 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

F. S. prowadzi działalność gospodarczą jako taksówkarz. W 1997 roku stał się w związku z tym ofiarą przemocy, w związku z czym musiał podjąć leczenie w poradni zdrowia psychicznego. Zdiagnozowano u niego depresję, której leczenie trwało ponad dwa lata i zostało pomyślnie zakończone.

dowód: historia choroby poradni psychologicznej k. 13-15, zaświadczenie lekarskiego z 07 czerwca 2013 roku k. 16, przesłuchanie powoda e-protokół z 21 października 2015 roku 00:03:42 – 00:19:39 k. 114-115.

W dniu 22 października 2012 roku o godzinie 07:06 F. S. jadąc na wezwanie telefoniczne swoim samochodem T. (...), na skrzyżowaniu ul. (...) z ul. (...) w L. został uderzony przez kierującą pojazdem T. (...), która wjechała na skrzyżowanie niedostosowując się do sygnalizacji świetlnej. Kierująca pojazdem T. (...) została ukarana mandatem karnym. W dniu zdarzenia sprawczyni wypadku była ubezpieczona w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów w (...) S.A. w W..

dowód: pismo Wydziału Ruchu Drogowego KPP w L. z 06 listopada 2012 roku k. 8, akta szkody nr (...), przesłuchanie powoda e-protokół z 21 października 2015 roku 00:03:42 – 00:19:39 k. 114-115.

W dniu 23 października 2012 roku F. S. odczuwał ból w związku z wypadkiem z poprzedniego dnia i udał się do lekarza pierwszego kontaktu, który skierował go na prześwietlenie, a następnie do specjalisty chirurga. F. S. w wyniku zdarzenia z 22 października 2012 roku doznał stłuczenia klatki piersiowej i neuralgii pourazowej, ponadto skutkiem wypadku były zaburzenia nerwicowe. W okresie od 26 października do 07 października 2012 roku F. S. był trzy razy u lekarza chirurga, który zalecił mu noszenie elastycznego bandaża oraz lekarstwa przeciwbólowe, a ponadto ustalił, że jest on niezdolny do pacy do 12 listopada 2012 roku. F. S. nosił bandaż elastyczny przez okres około dwóch miesięcy, zażywał również lekarstwa przeciwbólowe.

dowód: dokumentacja medyczna (...) sp. z o.o. w L. k. 10-12, zaświadczenie lekarskiego z 07 czerwca 2013 roku k. 16, opinia biegłego z zakresu medycyny B. P. k. 77-79, zaświadczenia (...) w aktach szkody nr (...), przesłuchanie powoda e-protokół z 21 października 2015 roku 00:03:42 – 00:19:39 k. 114-115.

Decyzją z 16 listopada 2012 roku (...) S.A. w W. przyznał F. S., z tytułu zdarzenia z 22 października 2012 roku, kwotę 1.669,98 zł. Wypłacona kwota obejmowała 1.500, zł tytułem zadośćuczynienia 69,98 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia i ryczałt w wysokości 100, zł.

dowód: pismo (...) z 16 listopada 2012 roku k. 9, akta szkody nr (...).

Po zakończeniu leczenia w poradni chirurgicznej F. S. został skierowany do lekarza psychiatry, u którego leczenie rozpoczął 06 grudnia 2012 roku. Zdiagnozowano u niego depresję i stany depresyjne oraz pourazowe. Objawy te były wznowieniem objawów stresowych pourazowych związanych z kolejnym, po zdarzeniu z 1997 roku, stanem zagrożeniem życia. W związku z powyższym F. S. przyjmował lekarstwa wyciszające i korzystał z konsultacji u psychologa.

dowód: historia choroby poradni psychologicznej k. 13-15, zaświadczenie lekarskiego z 07 czerwca 2013 roku k. 16 i 19, zaświadczenie lekarskie z 28 czerwca 2013 roku k. 17-18, akta szkody nr (...), przesłuchanie powoda e-protokół z 21 października 2015 roku 00:03:42 – 00:19:39 k. 114-115.

Decyzją z 28 sierpnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych w W., Oddział w L., przyznał F. S. odszkodowanie w kwocie 4.928, zł z tytułu długotrwałego uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku przy pracy, któremu uległ 22 października 2012 roku. Pismem z 25 listopada 2013 roku pełnomocnik F. S. wezwał (...) S.A. w W. do zapłaty kwoty 8.000, zł.

dowód: decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. z 28 sierpnia 2013 roku k. 20, akta szkody nr (...), wezwanie do zapłaty z 25 listopada 2013 roku k. 21.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jako uzasadnione co do zasady należało uwzględnić, oddalając je ponad kwotę 4.000, zł. Na podstawie art. 34 ust 1 i 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 392 ze zmianami) z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną szkodę, której następstwem jest między innymi uszkodzenie ciała, czy rozstrój zdrowia, zaś odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. W związku z tym odpowiedzialność strony pozwanej wynika z art. 822 § 4 kc, zgodnie z którym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela. Natomiast zgodnie z art. 445 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma na celu złagodzić zarówno cierpienia fizyczne (ból, długotrwałość leczenia i inne dolegliwości) jak i psychiczne, czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z doznanymi cierpieniami fizycznymi pokrzywdzonego, ma zatem charakter kompensacyjny, a jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 04 lutego 2008 roku w sprawie III KK 349/07).

Ustalając stan faktyczny Sąd miał na uwadze, że okoliczności dotyczące zdarzenia powodującego szkodę, odpowiedzialności strony pozwanej, przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego i jego wyników były bezsporne. Należy wskazać, że oświadczenia stron w tym zakresie były zgodne, dlatego mogły stanowić podstawę ustaleń stanu faktycznego, bowiem stosownie do art. 229 kpc nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości, co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy (mimo to należy podkreślić, że okoliczności te znalazły potwierdzenie w piśmie Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Powiatowej Policji w L. z 06 listopada 2012 roku, zgłoszeniu szkody komunikacyjnej oraz pozostałej dokumentacji zawartej w aktach szkody nr (...)). Natomiast odnośnie skutków wypadku, czyli urazów doznanych przez powoda i rodzaju dolegliwości Sąd dokonał ustaleń w oparciu o przedłożoną dokumentację medyczną, opinię biegłego z zakresu chorób wewnętrznych i medycyny pracy oraz pośrednio w oparciu o dokumentację dotyczącą uszkodzeń pojazdu. Ponadto powyższy materiał dowodowy został uzupełniony przesłuchaniem powoda, które należało uznać za wiarygodne, spójne i w pełni skorelowane z pozostałymi dowodami.

Sąd ustalając uszkodzenia ciała jakich doznał powód oraz ich wpływ na jego codzienne funkcjonowanie i życie oparł się przede wszystkim na opinii biegłej B. P.. Należy wskazać, że biegła sporządzając swoją opinię dysponowała pełną dokumentacją dotyczącą stanu zdrowia i przebiegu leczenia powoda. Przyjęte przez nią jako wynik wypadku z 22 października 2012 roku urazy w postaci stłuczenia klatki piersiowej i neuralgii pourazowej należało uznać za prawidłowe, tak samo jak brak podstaw do wskazania trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Równocześnie biegła zwróciła uwagę na doznany przez powoda uraz psychiczny, który winien być oceniony przez biegłego z zakresu psychiatrii. Opinii ta nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania. Z opinii tej, jak i z przesłuchania powoda, wynika, że w związku ze stłuczeniem klatki piersiowej i neuralgią pourazową powód był niezdolny do pracy do 12 listopada 2012 roku włącznie (przez okres 3 tygodni), musiał przez ten czas nosić elastyczny bandaż i zażywać lekarstwa przeciwbólowe, uśmierzające odczuwane bóle, co było dla niego znaczną uciążliwością, szczególnie mając na uwadze wykonywany zawód taksówkarza.

Odrębną kwestią były ustalenia dotyczące urazu psychicznego, które zostały poczynione w oparciu o załączoną dokumentację medyczną z poradni zdrowia psychicznego oraz zaświadczenia lekarskie z 07 czerwca 2013 roku i z 28 czerwca 2013 roku. Są to dokumenty sporządzone przez lekarzy konsultujących powoda i brak jest podstaw aby uznać je za niewiarygodne. Wynika z nich, że w związku ze zdarzeniem z 22 października 2012 roku u powoda doszło do wznowienia objawów stresowych pourazowych w związku z kolejną sytuacją zagrożenia życia. Konsekwencją tego było podjęcie przez 8 miesięcy leczenia w poradni zdrowia psychicznego w postaci konsultacji z psychologiem (6-krotnie) i leczenia farmakologicznego. Konieczność przyjmowania lekarstw zaleconych przez lekarza psychiatrę wskazuje na intensywność urazu psychicznego, który nie może być jednak oceniany w oderwaniu od wydarzeń z 1997 roku, gdy powód doznał traumatycznych przeżyć i leczył się z depresji. Ponieważ pełnomocnik powoda dopiero przed terminem rozprawy wyznaczonym na 21 października 2015 roku wystąpił z wnioskiem o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu psychiatrii wskazując, że biegły z zakresu medycyny pracy i chorób wewnętrznych uznał się za niekompetentnego do wydania opinii dotyczącej urazu psychicznego powoda, Sąd na podstawie art. 217 § 2 kpc pominął ten wniosek dowodowy uznając go za spóźniony. Podkreślić należy, że już z pozwem została złożona historia choroby z poradni psychologicznej, tym samym fakt, że powód doznał również urazu psychicznego był znany przy wszczęciu postępowania i na tym etapie należało zgłosić wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu psychiatrii. Powoływanie go przed ostatnim terminem rozprawy należy uznać za spóźnione i dlatego wniosek ten został pominięty. W związku z tym nie było możliwe ustalenie w oparciu o opinię biegłego z zakresu psychiatrii w jakim dokładnie zakresie rozpoznane objawy są wynikiem zdarzenia z 22 października 2012 roku, a w jakim z 1997 roku, jednak gdyby nie wypadek z 2012 roku, to nie doszłoby do wznowienia się objawów pourazowych u powoda, bowiem w trakcie przesłuchania oświadczył, że poprzednie leczenie zakończył pomyślnie.

Wobec powyższego Sąd uznał, że mimo braku stwierdzenia trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powoda, to rodzaj i intensywność jego cierpień oraz długość podjętego leczenia (3 tygodnie w poradni chirurgicznej oraz 8 miesięcy w poradni zdrowia psychicznego) miały istotny wpływ na jego codzienne funkcjonowanie i wiązały się z wieloma ograniczeniami, wyrzeczeniami i zmianami w codziennym funkcjonowaniu. Spowodowało to między innymi wyłączenie go z codziennego życia zawodowego co było dla niego bardzo radykalną i negatywną odmianą w codziennym życiu. To wszystko uzasadnia stwierdzenie, że jego życie w okresie bezpośrednio po zdarzeniu uległo znacznej zmianie. Wobec powyższego Sąd uznał, że kwota 1.500, zł tytułem zadośćuczynienia wypłacona powodowi na etapie postępowania likwidacyjnego nie wyczerpuje jego roszczeń i jest nieadekwatna do stopnia doznanej przez niego krzywdy. Wysokość tego zadośćuczynienia należy porównać chociażby do kwoty przeciętnego wynagrodzenia, które według danych Głównego Urzędu Statystycznego w III kwartale 2015 roku wyniosło 3.895,33 zł (Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 10 listopada 2015 roku w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w trzecim kwartale 2015 roku M.P. z 2015 roku, poz. 1086). W ocenie sądu kwotą adekwatną do wysokości krzywdy doznanej przez powoda, przedstawiającą odczuwalną wartość ekonomiczną i utrzymaną w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (tak Sąd Najwyższy w wyroku z 04 lutego 2008 roku w sprawie III KK 349/07) będzie zadośćuczynienie w łącznej kwocie 5.500 zł, odpowiadające w przybliżeniu 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Ponieważ strona pozwana w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego wypłaciła F. S. kwotę 1.500, zł tytułem zadośćuczynienia, żądanie powoda należało uznać za uzasadnione co do 4.000, zł i oddalić co do pozostałej kwoty 4.000, zł.

Mając na uwadze powyższe Sąd, na podstawie art. 347 kpc, utrzymał wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Lubinie z 16 kwietnia 2014 roku, w sprawie I C 2900/13, w zakresie zasądzenia kwoty 4.000, zł a w pozostałym zakresie wyrok zaoczny uchylił i powództwo jako nieuzasadnione ponad zasądzoną kwotę oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 100 kpc zasądzając od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 244,70 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Koszty postępowania zamknęły się w kwocie 3.323,40 zł na którą złożyły się wynagrodzenia pełnomocników stron po 1.200, zł (na podstawie § 2 w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego – tekst jednolity Dz.U. z 2013 roku, poz. 490), uiszczona przez stronę pozwaną opłata skarbowa od złożenia pełnomocnictwa w kwocie 17, zł (k. 35, powód natomiast nie przedłożył potwierdzenia uiszczenia opłaty skarbowej od złożenia pełnomocnictwa), należna opłata sądowa od pozwu w kwocie 400, zł opłata sądowa od sprzeciwu od wyroku zaocznego w kwocie 200, zł oraz koszty opinii biegłej sądowej w wysokości 306,40 zł. Powód dochodził kwoty 8.000, zł a roszczenie zostało uznane za uzasadnione co do kwoty 4.000, zł czyli w 50%. Wobec tego powód przegrał sprawę w połowie i w takim zakresie powinien pokryć koszty procesu. 50% kosztów postępowania to kwota 1.661,70 zł a ponieważ powód poniósł tytułem kosztów kwotę 1.906,40 zł winien uzyskać zwrot 244,70 zł tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów, co znalazło odzwierciedlenie w punkcie III wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE