Sygn. akt IV U 723/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2013r.

Sąd Okręgowy we Włocławku IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Augustyniak

Protokolant: starszy protokolant sądowy Agnieszka Przystupa

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2013r. we Włocławku na rozprawie

sprawy Z. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania Z. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 26 lipca 2012r. znak: (...)

oddala odwołanie.

UZASADNIENIE

W dniu 30 lipca 2012 roku wnioskodawca Z. S.wniósł, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., do Sądu Okręgowego we Włocławku IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...), odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania wnioskodawca wskazał, że nie zgadza się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS.

Organ rentowy podtrzymał całkowicie zaskarżoną decyzję i wniósł o oddalenie odwołania.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie podniósł, że zaskarżoną decyzją odmówił przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy z powodu nieuznania strony przez komisję lekarską w B. w orzeczeniu z dnia 18.07.2012r. za osobę niezdolną do pracy. W dziesięcioleciu ustalonym od daty złożenia wniosku wnioskodawca udowodnił 9 lat, 11 miesięcy i 20 dni. Łączny staż wynosi 41 lat, 8 miesięcy i 10 dni. Wnioskodawca pozostaje w zatrudnieniu. Do 08.07.2012r. pobierał zasiłek chorobowy (182 dni).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. S.urodził się w dniu (...) roku.

Dowód: wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w aktach organu rentowego nr (...).-1-2.

Z. S.z zawodu jest kontrolerem jakości. W takim też charakterze jest zatrudniony od 01.12.2009r. w P.P.H.U. (...) Sp. z o.o. w R..

Dowód: wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w aktach organu rentowego nr (...).-1-2, zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu w aktach organu rentowego nr (...).-16.

W dniu 29 maja 2012 roku Z. S. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Dowód: wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy w aktach organu rentowego nr (...).-1-2.

Orzeczeniem lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 22 czerwca 2012 roku ustalono, że Z. S. nie jest niezdolny do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że orzeczenie zostało wydane po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej. Nadto wskazano, że przy dokonywaniu ustaleń orzeczniczych uwzględniono stopień naruszenia sprawności organizmu.

Dowód: orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 22 czerwca 2012 roku w aktach organu rentowego nr (...).-21.

W dniu 25 czerwca 2012 roku Z. S. wniósł sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 22 czerwca 2012 roku do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

Dowód: sprzeciw w aktach organu rentowego nr (...).-22

Orzeczeniem komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 18 lipca 2012 roku ustalono, że Z. S. nie jest niezdolny do pracy. W uzasadnieniu wskazano, że orzeczenie zostało wydane po przeprowadzeniu bezpośredniego badania i dokonaniu analizy przedstawionej dokumentacji medycznej. Nadto wskazano, że przy dokonywaniu ustaleń orzeczniczych uwzględniono stopień naruszenia sprawności organizmu.

Dowód: orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. z dnia 18 lipca 2012 roku w aktach organu rentowego nr (...).-25.

W dziesięcioleciu ustalonym od daty złożenia wniosku Z. S. ma zaliczone 9 lat, 11 miesięcy i 20 dni pracy okresów składkowych i nieskładkowych. Na przestrzeni całego życia wnioskodawca udowodnił 41 lat, 8 miesięcy i 10 dni.

Dowód: raport ustalenia uprawnień do świadczenia w aktach organu rentowego nr (...).-36.

Decyzją Zakładu Ubezpieczenia Społecznego Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...) Z. S.odmówiono prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisu art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227). W uzasadnieniu wskazano, iż lekarz orzecznik ZUS w orzeczeniu z dnia 22.06.2012r. uznał, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy. Stanowisko to zostało podtrzymane przez komisję lekarską w orzeczeniu z dnia 18.07.2012r.

Dowód: decyzja Zakładu Ubezpieczenia Społecznego Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...) w aktach organu rentowego nr (...).-38.

Z. S. choruje na wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego, zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lewego, zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu barkowego, nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie, mostek mięśniowy gałęzi przedniej zstępującej, zaburzenia rytmu serca (nadkomorowa elstrasystolia), polip zstępny uchyłku jelita grubego (guzki krwawiczne), chorobę wrzodową XII-cy, łagodny rozrost stercza. Niemniej wnioskodawca jest zdolny do wykonywania pracy kontrolera jakości. Wnioskodawca nie może wykonywać jedynie ciężkiej pracy fizycznej. Schorzenie neurologiczne w postaci wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa jest w okresie remisji objawów, przebiega bez objawów korzeniowych, mimo obecności znacznych zmian radiologicznych.

Dowód: opinia lekarska z dnia 28 marca 2013 roku k.-52.

Sąd zważył, co następuje:

Powyżej ustalony stan faktyczny Sąd meriti oparł na materiale dowodowym zgromadzonym w trakcie trwania postępowania i ujawnionym na rozprawie, przede wszystkim w postaci dokumentów zebranych w aktach organu rentowego o nr (...). Przedmiotowy materiał Sąd uznał za rzetelny i wiarygodny. Strony bowiem w trakcie postępowania nie kwestionowały jego prawdziwości, a jedynie wyprowadzały z niego odmienne konkluzje o charakterze tak faktycznym jak i jurydycznym. Tym samym należy skonstatować, iż brak jest przesłanek by odmówić dokumentom zgromadzonym w aktach organu rentowego o nr (...) przymiotu wiarygodności. W konsekwencji przedmiotowy materiał, cechujący się wysoką wartością dowodową, pozwolił dokonać w znacznej części rekonstrukcji stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Zeznania wnioskodawcy uznał za rzetelne w tym zakresie, w którym są one niesprzeczne z konkluzjami poczynionymi w następstwie analizy wiarygodnych dokumentów zebranych w aktach organu rentowego o nr (...). W tym miejscu należy dodać, iż ustalenia co do stanu zdrowia wnioskodawcy i jego wpływu na zdolność Z. S. do pracy, Sąd Okręgowy we Włocławku poczynił w oparciu o sporządzoną w sprawie opinię lekarską z dnia 28 marca 2013 roku, której analiza i ocena nastąpi w dalszej części rozważań.

Antycypując dalsze wywody o charakterze merytorycznym wskazać należy, iż zrekonstruowany za pośrednictwem omówionych i ocenionych wyżej źródeł dowodowych stan faktyczny w niniejszej sprawie był pomiędzy stronami co do zasady bezsprzeczny. Spornym, i tym samym stanowiącym istotę przedmiotowego procesu, była jego ocena, a ściślej ocena stanu zdrowia wnioskodawcy. Z. S.faktycznie podważał wszak zasadność nie tyle decyzji Zakładu Ubezpieczenia Społecznego Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...), ile będące jej podstawą orzeczenie lekarza orzecznika ZUS Oddział w T.z dnia 22 czerwca 2012 roku oraz tożsame z nim w konkluzji orzeczenie komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.z dnia 18 lipca 2012 roku.

W tym miejscu należy podnieść, iż zgodnie treścią z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z dnia 26 sierpnia 2009 roku, Nr 153, poz. 1227) niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Artykuł 12 ust. 2 wzmiankowanej ustawy konstatuje, iż całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a z kolei artykuł 12 ust. 3 wzmiankowanej ustawy konstatuje, iż częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ( vide art. 13 ust. 1 pkt 1 i 2 wzmiankowanej ustawy).

Celem sprawdzenia prawidłowości kwestionowanych przez Z. S.orzeczenia lekarza orzecznika ZUS Oddział w T.z dnia 22 czerwca 2012 roku oraz orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.z dnia 18 lipca 2012 roku, i co za tym idzie ustalenia, czy wnioskodawca jest niezdolnym do pracy w rozumieniu cytowanego art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych in fine, ewentualnie w jakim stopniu i czasie, co uzasadniłoby roszczenie wnioskodawcy i w konsekwencji skutkowałoby uznaniem jego odwołania za zasadne, Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii zespołu biegłych lekarzy specjalistów: internisty, neurologa, urologa i kardiologa ( vide postanowienie Sądu Okręgowego we Włocławku z dnia 27 sierpnia 2012 roku k.-5).

Biegli w/w specjalności rozpoznali u Z. S. zaawansowane zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z przewlekłym zespołem bólowym i korzeniowym prawostronnym (jako chorobę podstawową, tj. powodującą wyłączenie lub w znacznym stopniu obniżenie zdolności do wykonywania pracy) oraz zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lewego, zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu barkowego, nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie, mostek mięśniowy gałęzi przedniej zstępującej, zaburzenia rytmu serca (nadkomorowa ekstrasystolia), polip zstępny uchyłku jelita grubego (guzki krwawiczne), chorobę wrzodową XII-cy, łagodny rozrost gruczołu krokowego (jako choroby współistniejące, tj. nie powodujące wyłączenia lub w znacznym stopniu obniżenia zdolności do wykonywania pracy). Biegli na podstawie wywiadu, badania przedmiotowego, analizy akt sprawy i dokumentacji medycznej stwierdzili, że wnioskodawca jest z uwagi na stan zdrowia częściowo niezdolny do pracy w okresie od 08.07.2012r. do 30.10.2013r. ponieważ w znacznym stopniu utracił zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Biegli jako podstawę orzeczenia wskazali zaawansowane zmiany zwyrodnieniowo dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z przewlekłym zespołem bólowym i korzeniowym prawostronnym, które w sposób istotny ograniczają sprawność ruchową wnioskodawcy. Ustalony okres trwania częściowej niezdolności do pracy jest niezbędny do kontynuowania leczenia i rehabilitacji, co może doprowadzić do poprawy stanu zdrowia i odzyskania zdolności do pracy. Biegli nie zgodzili się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 18.07.2012r. ( vide opinia lekarska z dnia 3 października 2012 roku k.-12).

Z uwagi na zgłaszane przez organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 03.01.2013r. (k.-30) merytoryczne zarzuty wobec powyższej opinii, Sąd meriti dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłych lekarzy specjalistów w składzie internisty, neurologa i medycyny pracy na okoliczność jak w postanowieniu Sądu Okręgowego we Włocławku z dnia 27 sierpnia 2012 roku, a nadto na okoliczność ustosunkowania się do poprzedniej opinii biegłych, przy uwzględnieniu zastrzeżeń ZUS zgłoszonych w piśmie z dnia 3 stycznia 2013 roku ( vide postanowienie Sądu Okręgowego we Włocławku z dnia 18 lutego 2013 roku k.-33).

Biegli w/w specjalności stwierdzili, że Z. S. choruje na wielopoziomowe zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa lędźwiowego, zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego lewego, zmiany zwyrodnieniowe lewego stawu barkowego, nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie, mostek mięśniowy gałęzi przedniej zstępującej, zaburzenia rytmu serca (nadkomorowa elstrasystolia), polip zstępny uchyłku jelita grubego (guzki krwawiczne), chorobę wrzodową XII-cy, łagodny rozrost stercza. Niemniej wnioskodawca jest zdolny do wykonywania pracy kontrolera jakości. Wnioskodawca nie może wykonywać jedynie ciężkiej pracy fizycznej. Schorzenie neurologiczne w postaci wielopoziomowych zmian zwyrodnieniowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa jest w okresie remisji objawów, przebiega bez objawów korzeniowych, mimo obecności znacznych zmian radiologicznych. Biegli podkreślili, że obecność zaburzeń pitiatyczno-depresyjnych u wnioskodawcy rozpoznane przez psychologa w marcu 2013r., co rzutuje na zgłaszane przez wnioskodawcę dolegliwości, nie znalazły potwierdzenia w badaniu neurologicznym (podłoże czynnościowe). Biegli nie zgodzili się z opinią z dnia 03.10.2012r., natomiast zgodzili się z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 18.07.2012r. Biegli dodali, że podzielają w pełni zastrzeżenia organu trentowego zawarte w piśmie procesowym ZUS z dnia 03.01.2013r. ( vide orzeczenie lekarskie z dnia 28 marca 2013 roku k.-52).

Oceniając powyższe opinie pod względem dowodowym należy stwierdzić, iż stoją one wobec siebie w sprzeczności – inne konkluzje zawarte są w opinii lekarskiej z dnia 3 października 2012 roku, a inne w opinii lekarskiej z dnia 28 marca 2013 roku. W konsekwencji przydanie waloru wiarygodności pierwszej dewaluuje wartość dowodową drugiej i odwrotnie. Zdaniem Sądu Okręgowego we Włocławku prawidłową jest opinia lekarska z dnia 28 marca 2013 roku, dlatego w konsekwencji Sąd meriti w pełni podzielił wnioski w niej zawarte. Nie doszukano się bowiem w przedmiotowej opinii jakichkolwiek cech subiektywizmu czy też prób dokonywani ocen które przynależą do wyłącznych kompetencji Sądu. Przedmiotowa opinia sporządzona została w sposób wnikliwy i rzetelny, zgodny z wiedzą i doświadczeniem jej autorów – biegłych lekarzy specjalistów w zakresie chorób na jakie cierpi Z. S.. Należy wskazać, iż charakteryzuje się ona jasnością, stanowiska w niej zawarte są pełne i wyczerpujące oraz szczegółowo uzasadnione. Uwzględnia ona ponadto wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności, w tym także całą zgromadzoną dotychczas dokumentację medyczną. Opinia lekarska z dnia 28 marca 2013 roku jest logiczna i wewnętrznie spójna. Co bardzo istotne prawidłowo ona wyważa stan zdrowia wnioskodawcy w kontekście jego umiejętności zawodowych. W tym kontekście należy także podkreślić, iż biegli sporządzający opinię z dnia 28 marca 2013 roku szczegółowo i jednoznacznie odnieśli się w niej do treści poprzedniej opinii biegłych, przy uwzględnieniu zastrzeżeń ZUS zgłoszonych w piśmie z dnia 3 stycznia 2013 roku. Konsekwencją powyższego, tj. uznania opinii lekarskiej z dnia 28 marca 2013 roku za wiarygodną, był fakt, iż Sąd w pełni podzielił wnioski z niej płynące i na niej opierał swoje ustalenia w sprawie co do stanu zdrowia wnioskodawcy jak i jego wpływu na zdolność do osobistego wykonywania przez niego pracy zarobkowej. Opinia lekarska z dnia 3 października 2012 roku jako sprzeczna z wiarygodną opinią, tj. opinią lekarską z dnia 28 marca 2013 roku, uznana została za nierzetelną.

Zdaniem Sądu nie ma najmniejszych podstaw do podważenia stanowiska biegłych sporządzających opinię z dnia 28 marca 2013 roku jako osób posiadającej wiadomości specjalne, których pozbawiona jest nie tylko strona ale także i organ orzekający. W tym miejscu podkreślić należy, iż dowód z opinii biegłych jest specyficznym środkiem dowodowym, którego ocena przebiega według odmiennych, właściwych tylko dla tych opinii biegłych kryteriów. Przeprowadzana ocena dokonywana jest z punktu widzenia fachowości osób, które ją sporządziły, dokładności przeprowadzonych badań oraz trafności uzasadnienia w powiązaniu z wynikami badań (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2002r., V CKN 1354/00, LEX nr 77046; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 07 listopada 2000r., ICKN 1170/98, OSNC 2001/4/64).

W konsekwencji należy stwierdzić, iż biegli sporządzający opinię lekarską z dnia 28 marca 2013 roku w sposób skuteczny procesowo potwierdzili prawidłowość stanowisk zajętych przez lekarza orzecznika ZUS z dnia 22 czerwca 2012 roku i komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.z dnia 18 lipca 2012 roku, będących faktyczną podstawą decyzji Zakładu Ubezpieczenia Społecznego Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...).

Kwestionowanie opinii biegłych sporządzających opinię lekarską z dnia 28 marca 2013 roku należy uznać za jedynie bezzasadną z ową opinią polemikę, obarczoną subiektywnym nastawieniem strony postępowania, gołosłowne podważenie obiektywizmu biegłych. Subiektywne odczucie wnioskodawcy jego stanie zdrowia, nie poparte żadną nową dokumentacją lekarską nie może stanowić skutecznego zarzutu do obalenia koherentnych co do zasady wniosków wysnutych przez biegłych sporządzających opinię lekarską z dnia 28 marca 2013 roku.

Sąd nie prowadził dalszego postępowania dowodowego, tj. nie dopuścił w sprawie dowodu z opinii biegłego lekarza psychiatry, albowiem przedmiotem takiego dowodu byłaby okoliczność już dostatecznie wyjaśniona – wpływ stanu zdrowia wnioskodawcy na ocenę jego niezdolności do pracy w rozumieniu cytowanego art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych in fine. W tym miejscu należy stanowczo podkreślić, iż praktyka multiplikowania przeprowadzanych w procesie dowodów nie zasługuje, jako sprzeczna z normą art. 6 kpc, konstytuującą jedną z naczelnych zasad polskiego postępowania cywilnego, tj. zasadę szybkości postępowania w sytuacji braku szkody dla wyjaśnienia sprawy, na aprobatę. Reasumując tę część rozważań należy wskazać, iż nie dopuszczając dowodu z nowej opinii biegłego Sąd Okręgowy miał przede wszystkim na uwadze okoliczność, iż w opinii lekarskiej z dnia 28 marca 2013 roku wszystkie kwestie sporne sprawy zostały wyjaśnione, w związku z czym nie było potrzeby prowadzenia dalszego postępowania dowodowego, które narażałoby tylko Skarb Państwa na dodatkowe koszty. Same różnice w ocenie przez strony przedmiotowej opinii, nawet znaczne, nie stanowią podstawy do uwzględnienia wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego, bowiem ocena dowodów i wskazanie tych, którym nadaje się walor wiarygodności jest rzeczą Sądu i mieści się w ramach swobodnej oceny dowodów ( vide art. 233 kpc). Jak wynika z treści art. 286 kpc opinii dodatkowego biegłego można żądać jedynie „w razie potrzeby”. Wskazana potrzeba nie może być tylko wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii, lecz być umotywowana konkretnymi uwagami i argumentami podważającymi jej miarodajność. W przeciwnym bowiem razie Sąd byłby zobligowany do powoływania kolejnych biegłych dopóty, dopóki nie złożona zostałaby opinia w pełni zadawalająca stronę przeciwną, co jest niedopuszczalne ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2003 roku, V CKN 1622/00, LEX nr 141384; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 roku, II CKN 639/99, LEX nr 53135).

Mając na uwadze powyższe rozważania, a w szczególności konkluzje opinii lekarskiej z dnia 28 marca 2013 roku, uznając decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.z dnia 26 lipca 2012 roku znak: (...) za pozbawioną wad tak faktycznych jak i prawnych, na podstawie przepisu art. 477 14 § 1 kpc, orzeczono jak w sentencji uzasadnianego wyroku. Nie stwierdzono bowiem żadnych podstaw do uwzględnienia odwołania wnioskodawcy.