UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 listopada 2013 roku powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i nakazanie pozwanemu Szpitalowi (...) z siedzibą w W., aby zapłacił na rzecz powoda kwotę 492.169,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami, liczonymi od daty wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, w tym kwoty 417.490,60 złotych tytułem należności głównej oraz kwoty 74.678,79 złotych tytułem skapitalizowanych odsetek, wyliczonych na dzień 21 lipca 2013 roku. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (k. 4-241).

Nakazem zapłaty, wydanym w postępowaniu nakazowym, w dniu 29 sierpnia 2013 roku, Sąd Okręgowy w Warszawie, w sprawie o sygn. akt IV Nc 193/13, nakazał pozwanemu Szpitalowi (...) z siedzibą w W., aby w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu zapłacił na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 492.169,39 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 22 lipca 2013 r. do dnia zapłaty albo wniósł w tymże terminie zarzuty, a nadto kwotę 13.353 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7.200 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (k. 250).

Od powyższego nakazu zapłaty pozwany Szpital (...) z siedzibą w W. wniósł zarzuty, wnosząc o jego uchylenie w całości oraz o oddalenie powództwa ponad kwotę 491.637,55 zł i o oznaczenie sposobu wykonania zobowiązania poprzez zapłatę zasądzonej kwoty w czterech ratach, płatnych kwartalnie, na koniec danego okresu. Pozwany wniósł także o odstąpienie od obciążania go kosztami procesu, poniesionymi przez powoda, w tym kosztami zastępstwa procesowego, w trybie art. 102 k.p.c. Jednocześnie pozwany wniósł o zwolnienie go od kosztów sądowych w niniejszej sprawie w całości (k. 262).

W uzasadnieniu swojego stanowiska procesowego pozwany podniósł, że kwota odsetek, skapitalizowanych na dzień 21 lipca 2013 r., została zawyżona przez powodową Spółkę o kwotę 531,84 zł, przy czym na poparcie swojego stanowiska strona pozwana załączyła własne wyliczenie odsetek (k. 271-274). Jednocześnie pozwany, odnosząc się do wniosku o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty, wskazywał na swoją bardzo trudną sytuację, jako jednostki publicznej służby zdrowia oraz na trwający proces restrukturyzacji placówki, podnosząc przy tym, że przejściowe trudności w terminowym regulowaniu zobowiązań, nie wynikają z winy pozwanego. Z tych samych względów pozwany wniósł o nie obciążanie go kosztami procesu, w tym w szczególności kosztami zastępstwa prawnego. Na dowód powyższego, pozwany złożył bilans sporządzony na dzień 31.12.2012 r. (k.275-276) oraz rachunek zysków i strat, sporządzony za okres od 01.01.2012 r. do 31.12.2012 r. (k. 276 verte). W dalszej części swego stanowiska pozwany stwierdził również, że co do zasady nie unika płacenia swych zobowiązań wobec kontrahentów, do których należy także powód. Pozwany wywodził przy tym, że Szpital nie dysponuje innymi środkami niż te, które uzyskuje w ramach kontraktu z (...) na leczenie pacjentów, a które to środki i tak są niewystarczające. Jednocześnie pozwany wskazał, że wszelkie wpływy, które Szpital uzyskuje, są natychmiast rozdysponowywane na leczenie pacjentów, zakup niezbędnych leków, wypłaty wynagrodzeń dla personelu, czy obsługę zadłużenia, co oznacza tym samym, że każde dodatkowe zobowiązania, niezwiązane z działalnością statutową Szpitala (w tym koszty procesu) muszą być realizowane kosztem pacjentów. Pozwany podkreślił także, że jego zła sytuacja ekonomiczna nie wynika z niewłaściwie prowadzonej gospodarki finansowej. Tymczasem – jak wywodził pozwany – powód, mając pełną świadomość powyższych okoliczności, całkowicie niepotrzebnie wszczyna procesy sądowe. Pozwany wskazał jednocześnie, że takie działania powoda nie przyspieszą uzyskania zapłaty, natomiast generują dodatkowe koszty, co wpływa na sytuację ciężko chorych ludzi i skutkuje ograniczeniem dostępności do świadczeń medycznych, finansowanych ze środków publicznych. Zdaniem pozwanego powód, mając wiedzę o powyższych okolicznościach oraz o występujących po stronie pozwanego opóźnieniach w płatnościach, zbędnie angażuje wymiar sprawiedliwości, w sytuacji, w której tak naprawdę spór nie istnieje, a jego działanie nakierowane jest na uzyskanie dodatkowego świadczenia w postaci m. in. kosztów zastępstwa procesowego, które – jak zaznaczył pozwany - przy minimalnym nakładzie pracy, w sytuacji gdy pozew sporządzony jest „na szymelu”, stają się bardzo atrakcyjnym źródłem dochodu. Zdaniem pozwanego, tego typu sytuacje nie mogą być postrzegane jako zgodne z zasadami współżycia społecznego i żadną miarą nie dają się wytłumaczyć, a w skutkach są bardzo szkodliwe społecznie. Pozwany podkreślił jednocześnie, że inni kontrahenci preferują ugodowe zakończenie sporu i uzyskują należne im kwoty szybciej, nie angażując przy tym wymiaru sprawiedliwości i nie generując kosztów. Pozwany wskazał również, że jego zdaniem, tego typu placówki jak pozwany Szpital, nie powinny być w procesach o zapłatę traktowane na równi z komercyjnymi podmiotami, których działalność nakierowana jest wyłącznie na osiąganie zysku. Powołał się przy tym na przepis art. 7 ustawy o ZOZ, wskazując, że przepis ten praktycznie zakazuje prowadzenia pozwanemu działalności komercyjnej. Pozwany podkreślił przy tym, że niezakłócone funkcjonowanie jest niezbędne dla zabezpieczenia potrzeb pacjentów z całego regionu (...) (k. 262-277).

Postanowieniem z dnia 9 października 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt IV Nc 193/13) zwolnił pozwanego od kosztów sądowych w całości (k. 279).

Wyrokiem z dnia 7 maja 2014 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. akt IV C 1300/13) uchylił nakaz zapłaty, wydany w postępowaniu nakazowym, w dniu 29 sierpnia 2013 roku, sygn. akt IV Nc 193/13 (pkt I); zasądził od Szpitala (...) w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 491.637,55 zł wraz z ustawowymi odsetkami, liczonymi od dnia 22 lipca 2013 roku do dnia 7 maja 2014 roku (pkt II); w pozostałym zakresie powództwo oddalił (pkt III); zasądzoną w pkt II kwotę rozłożył na cztery równe raty, w wysokości po 122.909,39 zł każda, płatne do dnia 1 lipca 2014 roku, 1 października 2014 roku, 2 stycznia 2015 roku i 1 kwietnia 2015 roku wraz z ustawowymi odsetkami, w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat (pkt IV); zasądził od Szpitala (...) w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 13.353 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt V) oraz nakazał wypłacić z sum Skarbu Państwa kasy Sądu Okręgowego w W. na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 18.456 zł tytułem zwrotu nadpłaconego wpisu (k. 309-310).

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy wydał w oparciu o stan faktyczny ustalony w sposób następujący:

Powód, zgodnie z łączącymi strony umowami, dostarczył pozwanemu produkty lecznicze. Za dostarczone towary powód wystawił faktury VAT, których pozwany nie zapłacił.

Powyższy stan faktyczny Sąd I instancji ustalił w oparciu o zgodne stanowiska stron wskazując, że pozwany twierdził, że powód błędnie wyliczył odsetki za opóźnienie, zawyżając je o kwotę 531,81 zł. Z uwagi na fakt, iż powód nie zajął stanowiska w tym zakresie, Sąd I instancji dał na tę okoliczność wiarę pozwanemu.

Rozpoczynając rozważania prawne Sąd Okręgowy zacytował łacińską paremię - pacta sund servanda. Następnie wskazał, że pozwany nie zapłacił za dostarczone produkty oraz w toku niniejszego postępowania uznał roszczenie poza kwotą 531,81 zł, co implikowało orzeczenie jak w punkcie II. wyroku.

Dalej Sąd I instancji wskazał, że dając wiarę pozwanemu, co do faktu zawyżenia żądania odsetek o kwotę 531,81 zł, oddalił powództwo w tym zakresie.

Sąd Okręgowy, uznając trudną sytuację pozwanego Szpitala, uwzględnił jego wniosek o rozłożenie zasądzonej należności na cztery raty.

O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł w oparciu o treść art. 98 k.p.c. Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie, a tym samym nie uwzględnienie wniosku pozwanego o zwolnienie go z obowiązku zapłaty na rzecz powoda kosztów procesu, w oparciu o treść art. 102 k.p.c., Sąd Okręgowy wskazał, że choć szpital jest placówką powołaną do ratowania życia i zdrowia ludzi i nie nastawioną na osiągnięcie zysku, to nie uprawnia go to do nie płacenia za otrzymane towary, produkty czy usługi. W ocenie Sądu I instancji notoryczne niepłacenie za rzetelnie wykonaną pracę jest nieuczciwe, a trudna sytuacja finansowa Szpitala, spowodowana złym funkcjonowaniem w Polsce systemu finansowania służby zdrowia, ((...) nie płaci za nadwykonania, co wpędza szpitale w spirale zadłużenia), nie może stanowić podstawy do nie obciążania placówek służby zdrowia obowiązkiem zapłaty kosztów procesu na rzecz wygrywającego proces dostawcy. Zdaniem Sądu Okręgowego taka postawa sądów, w połączeniu z faktem znacznie utrudnionej egzekucji z placówek medycznych (zob. art. 829 pkt 8 i art. 831 pkt 7 k.p.c.), mogłaby doprowadzić do załamania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Skoro bowiem wprowadzimy zasadę, zgodnie z którą placówki medyczne mogą bezkarnie opóźniać się z zapłatą za dostawy produktów leczniczych i wyrobów medycznych, to firmy produkujące te produkty i wyroby, zaczną postępować racjonalnie i odmówią dostarczania tych towarów do polskich placówek medycznych albo będą żądać zapłaty z góry, a wówczas Polacy zmuszeni zostaną do leczenia się ziołami zerwanymi na łące, o ile znajdzie się oczywiście nierozsądna osoba, godząca się zioła te szpitalowi dostarczyć.

Ponadto Sąd Okręgowy wskazał, że w omawianej sprawie - z uwagi na fakt, iż powód wnosił o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, i taki też nakaz został wydany, pozwany Szpital zyskał na tym w ten sposób, iż w wyroku Sąd zasądził od Szpitala na rzecz Powoda ¼ wpisu sądowego plus koszty adwokackie. Szpital powinien był zapłacić ¾ wpisu sądowego z tytułu wniesienia zarzutów, ale od obowiązku tego został zwolniony postanowieniem Sądu. W tej sytuacji nie było podstaw do obciążania powoda wpisem sądowym w wysokości ¾. Ponieważ powód wpłacił cały wpis przy wniesieniu powództwa, należało zwrócić mu ¾ wpisu, jako nadpłaconego (k. 316-318).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało zaskarżone apelacją przez powoda. Powód zaskarżył wyrok z dnia 7 maja 2014 roku w części, tj. co do rozstrzygnięć, zawartych w punktach III., IV. i V. orzeczenia.

Przedmiotowemu wyrokowi powód zarzucił:

- naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 320 k.p.c., poprzez błędne przyjęcie, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty;

- naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 320 k.p.c., poprzez błędne zastosowanie, opisanej w nim instytucji, i oddalenie żądania powoda co do odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty, liczonej od dnia następnego po dniu ogłoszenia wyroku do daty wymagalności poszczególnych rat w sytuacji, gdy wskazana instytucja nie przewiduje takiej możliwości;

- naruszenie przepisu postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd I instancji, że powództwo zostało zawyżone o kwotę odsetek w wysokości 531,81 zł w sytuacji, gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na takie ustalenie;

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 98 § 1, 2 i 3 k.p.c., poprzez nieprawidłowe wyliczenie kosztów procesu, poniesionych przez stronę powodową, i nie zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa i substytucji.

Jednocześnie powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 492.169,39 zł (tj. dodatkowo kwoty 531,81 zł ) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za I instancję w wysokości 13.387 zł. Powód wniósł również o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postepowania za II instancję (k. 327-333, k. 356).

W odpowiedzi na apelację powoda, pozwany wniósł o jej oddalenie w całości jako bezzasadnej oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych (k. 346-348).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna tylko w nieznacznej części.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela ustalenia faktyczne, poczynione przez Sąd I instancji, uznając je za własne. Jednakże z uwagi na ich lakoniczność i niepełność, dodatkowo Sąd Apelacyjny ustalił następujący stan faktyczny:

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w wyniku przeprowadzonego postępowania w trybie przetargu nieograniczonego, zawarł z pozwanym Szpitalem (...) z siedzibą w (...) umów.

I tak, w dniu 28 grudnia 2010 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż produktów leczniczych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 132.547,85 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, w terminie 120 dni od daty wykonania dostawy i złożenia faktury.

(dowód: umowa z dnia 28 grudnia 2010 roku k. 31-34)

W dniu 5 stycznia 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż produktów leczniczych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 77.874,60 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, w terminie 120 dni od daty wykonania dostawy i złożenia faktury.

(dowód: umowa z dnia 5 stycznia 2011 roku k. 22-24)

W dniu 24 stycznia 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż produktów leczniczych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 336.184,37 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, w terminie 60 dni od daty wykonania dostawy i złożenia faktury.

(dowód: umowa z dnia 24 stycznia 2011 roku k. 26-28)

W dniu 8 marca 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż i dostawa produktów leczniczych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 150.616,80 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, w terminie 100 dni od daty dostawy częściowej, potwierdzonej protokołem odbioru, i doręczenia pozwanemu faktury, dotyczącej tej dostawy.

(dowód: umowa z dnia 8 marca 2011 roku k. 58-61)

Kolejno, w dniu 1 kwietnia 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była dzierżawa zestawu do wykonywania żywienia pozajelitowego oraz sprzedaż i sukcesywna dostawa materiałów zużywalnych tego urządzenia. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 89.058,78 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, przy czym:

- za każdą dostawę częściową materiałów zużywalnych do dzierżawionego urządzenia - w terminie 100 dni od daty wykonania częściowej dostawy, potwierdzonej protokołem odbioru, i doręczenia faktury, dotyczącej dostawy;

- z tytułu czynszu dzierżawionego - po złożeniu faktury, za każdy miesiąc z dołu, do końca miesiąca następnego po miesiącu, za który czynsz był płacony.

(dowód: umowa z dnia 11 kwietnia 2011 roku k. 39-43)

W dniu 27 czerwca 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż produktów leczniczych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 20.827,80 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, w terminie 90 dni od daty wykonania dostawy i złożenia faktury.

(dowód: umowa z dnia 27 czerwca 2011 roku k. 65-68)

Natomiast w dniu 4 października 2011 r. strony zawarły umowę nr (...), której przedmiotem była sprzedaż produktu leczniczego w postaci 3% roztworu żelatyny z zawartością elektrolitów do infuzji dożylnych. Umowa ta opiewała łącznie na kwotę brutto 5.944 złotych (§ 2 umowy). W treści przedmiotowej umowy, w paragrafie 5, strony ustaliły, iż zapłata należności z tytułu wykonania w/w umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, w terminie 90 dni od daty wykonania dostawy i złożenia faktury.

(dowód: umowa z dnia 4 października 2011 roku k. 53-56)

W wykonaniu przedmiotowych umów, powód sprzedał i dostarczył pozwanemu w/w artykuły.

(bezsporne)

W związku z wykonaniem wskazanych powyżej umów, powód wystawił na rzecz pozwanego łącznie 135 faktur VAT, ujętych w poniższym zestawieniu:

L.P.	Data wystawienia	Nr faktury	Kwota faktury	Termin płatności
1	2011-08-03	(...)	770,34	2011-12-01
2	2011-08-05	(...)	173,34	2011-12-03
3	2011-08-05	(...)	1 027,12	2011-12-03
4	2011-08-05	(...)	1 540,94	2011-12-03
5	2011-08-05	(...)	2 758,32	2011-12-03
6	2011-08-10	(...)	220,32	2011-12-08
7	2011-08-10	(...)	1 813,62	2011-12-08
8	2011-08-11	(...)	268,92	2011-12-09
9	2011-08-11	(...)	2 129,54	2011-12-09
10	2011-08-11	(...)	4 497,12	2011-12-09
11	2011-08-16	(...)	905,04	2011-12-14
12	2011-08-16	(...)	2 666,52	2011-12-14
13	2011-08-16	(...)	4 065,12	2011-12-14
14	2011-08-22	(...)	770,34	2011-12-20
15	2011-08-22	(...)	3 254,04	2011-12-20
16	2011-08-22	(...)	4 156,92	2011-12-20
17	2011-08-22	(...)	4 456,62	2011-12-20
18	2011-08-30	(...)	24,30	2011-12-28
19	2011-08-30	(...)	115,56	2011-12-28
20	2011-08-30	(...)	345,60	2011-12-28
21	2011-08-30	(...)	770,34	2011-12-28
22	2011-08-30	(...)	3 033,72	2011-12-28
23	2011-08-30	(...)	7 037,28	2011-12-28
24	2011-11-30	(...)	73,80	2011-12-30
25	2011-09-02	(...)	1 112,83	2011-12-31
26	2011-09-02	(...)	1 272,24	2011-12-31
27	2011-09-02	(...)	1 396,31	2011-12-31
28	2011-09-02	(...)	1 540,94	2011-12-31
29	2011-09-05	(...)	2 867,40	2012-01-03
30	2011-09-09	(...)	616,38	2012-01-07
31	2011-09-09	(...)	914,22	2012-01-07
32	2011-09-09	(...)	1 112,83	2012-01-07
33	2011-09-09	(...)	2 985,12	2012-01-07
34	2011-09-12	(...)	1 894,10	2012-01-10
35	2011-09-12	(...)	4 283,28	2012-01-10
36	2011-09-14	(...)	3 033,72	2012-01-12
37	2011-09-15	(...)	346,68	2012-01-13
38	2011-09-15	(...)	7 269,70	2012-01-13
39	2011-09-19	(...)	1 272,24	2012-01-17
40	2011-09-21	(...)	5 731,56	2012-01-19
41	2011-09-27	(...)	722,22	2012-01-25
42	2011-09-27	(...)	793,80	2012-01-25
43	2011-12.28	(...)	73,80	2012-01-27
44	2011-09-29	(...)	291,60	2012-01-27
45	2011-09-29	(...)	1 540,94	2012-01-27
46	2011-11-28	(...)	4 314,60	2012-01-27
47	2011-10-03	(...)	220,32	2012-01-31
48	2011-10-03	(...)	353,16	2012-01-31
49	2011-12-02	(...)	5 546,88	2012-01-31
50	2011-10-03	(...)	6 851,52	2012-01-31
51	2011-10-04	(...)	192,24	2012-02-01
52	2011-10-04	(...)	770,34	2012-02-01
53	2011-12-06	(...)	855,36	2012-02-04
54	2011-10-10	(...)	5 889,24	2012-02-07
55	2011-10-13	(...)	1 382,40	2012-02-10
56	2011-10-13	(...)	1 566,41	2012-02-10
57	2011-10-13	(...)	1 907,28	2012-02-10
58	2011-12-12	(...)	2 722,68	2012-02-10
59	2011-12-15	(...)	10 547,28	2012-02-13
60	2011-10-17	(...)	252,50	2012-02-14
61	2011-10-17	(...)	873,72	2012-02-14
62	2011-10-17	(...)	914,22	2012-02-14
63	2011-10-17	(...)	4 654,37	2012-02-14
64	2011-10-17	(...)	8 627,26	2012-02-14
65	2011-10-21	(...)	118,80	2012-02-18
66	2011-10-21	(...)	1 284,12	2012-02-18
67	2011-12-21	(...)	3 022,92	2012-02-19
68	2011-12-21	(...)	4 104,43	2012-02-19
69	2011-10-24	(...)	1 284,12	2012-02-21
70	2011-10-24	(...)	7 178,76	2012-02-21
71	2011-10-26	(...)	118,80	2012-02-23
72	2011-10-26	(...)	513,56	2012-02-23
73	2011-10-27	(...)	513,56	2012-02-24
74	2011-10-31	(...)	770,34	2012-02-28
75	2011-11-02	(...)	2 592,00	2012-03-01
76	2011-11-02	(...)	3 938,76	2012-03-01
77	2011-11-03	(...)	345,60	2012-03-02
78	2011-11-03	(...)	583,20	2012-03-02
79	2011-11-03	(...)	1 283,90	2012-03-02
80	2012-01-02	(...)	7 043,76	2012-03-02
81	2012-01-02	(...)	11 092,03	2012-03-02
82	2011-11-24	(...)	1 571,40	2012-03-03
83	2011-11-24	(...)	3 205,44	2012-03-03
84	2011-11-07	(...)	1 283,90	2012-03-06
85	2011-11-07	(...)	1 971,11	2012-03-06
86	2011-11-07	(...)	2 099,52	2012-03-06
87	2011-11-07	(...)	7 354,80	2012-03-06
88	2011-11-09	(...)	696,60	2012-03-08
89	2011-11-09	(...)	1 283,90	2012-03-08
90	2011-11-09	(...)	1 356,91	2012-03-08
91	2011-12-02	(...)	583,20	2012-03-11
92	2011-12-02	(...)	6 291,00	2012-03-11
93	2012-01-12	(...)	9 796,68	2012-03-12
94	2011-11-14	(...)	2 118,53	2012-03-13
95	2011-11-14	(...)	2 764,80	2012-03-13
96	2011-11-16	(...)	7 734,96	2012-03-15
97	2011-12-08	(...)	779,76	2012-03-17
98	2011-12-08	(...)	1 218,24	2012-03-17
99	2011-11-21	(...)	1 283,90	2012-03-20
100	2012-01-20	(...)	12 375,07	2012-03-20
101	2011-11-24	(...)	1 365,34	2012-03-23
102	2011-11-24	(...)	2 375,31	2012-03-23
103	2011-12-02	(...)	2 567,81	2012-03-31
104	2011-12-06	(...)	1 574,54	2012-04-04
105	2011-12-08	(...)	378,76	2012-04-06
106	2011-12-08	(...)	834,62	2012-04-06
107	2011-12-08	(...)	1 519,56	2012-04-06
108	2012-02-06	(...)	12 987,43	2012-04-06
109	2011-12-12	(...)	470,88	2012-04-10
110	2011-12-12	(...)	1 112,83	2012-04-10
111	2011-12-12	(...)	2 867,40	2012-04-10
112	2011-12-14	(...)	252,50	2012-04-12
113	2011-12-14	(...)	2 567,81	2012-04-12
114	2011-12-15	(...)	1 496,88	2012-04-13
115	2012-01-05	(...)	880,20	2012-04-14
116	2012-01-05	(...)	4 255,20	2012-04-14
117	2012-01-05	(...)	18 064,08	2012-04-14
118	2012-02-15	(...)	2 993,76	2012-04-15
119	2012-02-16	(...)	1 574,64	2012-04-16
120	2011-12-19	(...)	5 135,62	2012-04-17
121	2012-01-09	(...)	1 101,60	2012-04-18
122	2011-12-21	(...)	6 826,68	2012-04-19
123	2011-12-22	(...)	2 247,26	2012-04-20
124	2011-12-22	(...)	26 201,34	2012-04-20
125	2011-12-23	(...)	1 043,28	2012-04-21
126	2012-02-21	(...)	1 069,20	2012-04-21
127	2012-02-27	(...)	2 568,24	2012-04-27
128	2012-01-05	(...)	468,72	2012-05-04
129	2012-01-05	(...)	13 196,52	2012-05-04
130	2012-01-05	(...)	21 542,76	2012-05-04
131	2012-03-08	(...)	5 780,16	2012-05-07
132	2012-01-31	(...)	73,80	2012-05-10
133	2012-03-19	(...)	3 961,44	2012-05-18
134	2012-03-22	(...)	7 150,68	2012-05-21
135	2012-02-27	(...)	1 036,80	2012-05-27

(dowód: faktury VAT k. 71-234)

Przedmiotowe faktury VAT były przez powoda doręczane pozwanemu Szpitalowi, co potwierdzał każdorazowo dany pracownik Szpitala, składając podpis na danej fakturze.

(dowód: faktury VAT k. 71-234)

Z uwagi na fakt, że pozwany Szpital nie regulował należności, wynikających z w/w faktur VAT, pismem z dnia 13 sierpnia 2012 roku, powód wezwał pozwanego do zapłaty na jego rzecz łącznie kwoty 441.315,65 złotych, w terminie do dnia 21 sierpnia 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 235)

Wezwanie to okazało się bezskuteczne.

(bezsporne)

W związku z nieuregulowaniem przez pozwanego należności, wynikających z w/w faktur VAT, powód wystąpił na drogę sądową przeciwko pozwanemu.

(bezsporne)

Po dokonaniu powyższych ustaleń Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, należy stwierdzić, że chybiony jest podnoszony przez stronę powodową zarzut naruszenia art. 320 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty. W tym zakresie zważyć bowiem należy, iż pozwany w zarzutach od nakazu zapłaty podał szereg okoliczności faktycznych, które jego zdaniem uzasadniały uwzględnienie wniosku o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia. Pozwany w treści zarzutów od nakazu zapłaty wskazywał mianowicie na swoją złą sytuację ekonomiczną, wywodząc między innymi, że pozwany Szpital nie dysponuje innymi środkami niż te, które uzyskuje w ramach kontraktu z (...) na leczenie pacjentów, a które to środki i tak są niewystarczające, a przy tym są rozdysponowywane w pierwszej kolejności na leczenie pacjentów, zakup niezbędnych leków, wypłaty wynagrodzeń dla personelu, czy obsługę zadłużenia. Natomiast każde dodatkowe zobowiązanie, niezwiązane z działalnością statutową Szpitala (w tym koszty procesu), jest każdorazowo realizowane kosztem pacjentów. Jednocześnie pozwany podnosił, że jego zła sytuacja ekonomiczna nie wynika z niewłaściwie prowadzonej przez niego gospodarki finansowej, a tym samym, że nie ponosi on winy w tym zakresie. Tymczasem powód, w toku całego postępowania przed Sądem I instancji, w żaden sposób nie zakwestionował zaistnienia powyższych okoliczności faktycznych, podnoszonych przez pozwanego, czy to pisemnie, czy to ustnie - do protokołu rozprawy. Uczynił to zaś dopiero w samej apelacji, wskazując między innymi, że pozwany nie wykazał i nie udowodnił, by rzeczywiście istniały wyjątkowe okoliczności, uzasadniające rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w trybie art. 320 k.p.c. W tym zakresie, nie sposób jednak pominąć, że w świetle przepisu art. 381 k.p.c. Sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Zaznaczyć przy tym należy, iż w uchwale z 31 stycznia 2008 roku (III CZP 49/2007, OSNC 2008, Nr 6, poz. 55) Sąd Najwyższy podniósł, że wyjątki przewidziane w art. 381 k.p.c. zostały ustanowione nie po to, aby ograniczyć apelację i zawęzić ramy odwoławcze, lecz głównie w celu dyscyplinowania stron przez skłanianie ich do przedstawiania całego znanego im materiału faktycznego i dowodowego już w postępowaniu przed sądem I instancji. Tym sposobem ustawodawca zapobiega także przewlekłości postępowania. Obostrzenia zawarte w art. 381 k.p.c. nie mogą być zatem postrzegane jako demontaż konstrukcji apelacji pełnej, lecz wyłącznie jako wyraz dążenia do koncentracji materiału procesowego. Z kolei w wyroku z dnia 24 marca 1999 roku (I PKN 640/98, OSNP 2000, Nr 10, poz. 389) Sąd Najwyższy stwierdził, że powołanie nowych faktów i dowodów przez stronę reprezentowaną przez fachowego pełnomocnika tylko w wyjątkowych sytuacjach doprowadzić powinno do ich wzięcia pod uwagę przez sąd II instancji. Sąd Najwyższy w powołanym wyżej orzeczeniu stwierdził przy tym, że wydanie niekorzystnego dla strony wyroku nie może stanowić samoistnej podstawy powołania się w postępowaniu apelacyjnym na nowe fakty i dowody. Odnosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, podzielając przy tym w pełni przedstawione wyżej stanowisko Sądu Najwyższego (i nie znajdując podstaw faktycznych i prawnych do jego odrzucenia), zważyć należy, iż powód, co istotne, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, w żaden sposób nie wykazał, dlaczego nie zakwestionował twierdzeń pozwanego co do sytuacji finansowej i ekonomicznej Szpitala w toku postępowania przed Sądem I instancji, jak też przyczyn, które skłoniły go do uczynienia tego dopiero po wydaniu wyroku przez Sąd Okręgowy. Innymi słowy, strona powodowa nie wykazała żadnych przyczyn, które uniemożliwiły jej powołanie tychże okoliczności w postępowaniu przed Sądem I instancji. Zdaniem Sądu Apelacyjnego strona powodowa nie wykazała tym samym, by po stronie powoda istniały jakiekolwiek okoliczności, usprawiedliwiające powołanie tychże okoliczności faktycznych dopiero na etapie postepowania odwoławczego. Z tych też przyczyn Sąd Apelacyjny, w oparciu o przepis art. 381 k.p.c., pominął w/w okoliczności faktyczne, podnoszone przez stronę powodową. Jednocześnie, w świetle powyższych ustaleń, w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji - na podstawie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c. - mógł uznać za niekwestionowane przez powoda twierdzenia pozwanego, na okoliczność trudnej i – co istotne - niezawinionej przez pozwanego sytuacji finansowej i ekonomicznej Szpitala, i jako takie, nie wymagające dowodu, biorąc pod uwagę wynik całej rozprawy przed Sądem I instancji. Uwzględniając zaś powyższe trudności ekonomiczne i finansowe pozwanego, zdaniem Sądu Apelacyjnego, istniały podstawy do uwzględnienia wniosku pozwanego o rozłożenie na raty zasądzonego świadczenia i zastosowania przez Sąd Okręgowy instytucji, uregulowanej w powołanym wyżej przepisie art. 320 k.p.c. Wszak założeniem powołanego wyżej przepisu jest uczynienie postępowania wykonawczego (egzekucji) realnym ze względu na określoną sytuację ekonomiczną i finansową dłużnika. Unormowanie to daje bowiem możliwość antycypowania trudności, mogących wyniknąć w toku postępowania egzekucyjnego, a które można przewidzieć już w fazie postępowania rozpoznawczego (tak zob. A. Marciniak, K. Piasecki, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do art. 1-366, tom I).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie można również uznać za słuszny zarzut powoda naruszenia przez Sąd I instancji przepisu postępowania, tj. art. 320 k.p.c. poprzez zastosowanie opisanej w nim instytucji i oddalenie żądania pozwu co do odsetek ustawowych od zasądzonej kwoty, liczonych od dnia następnego po dniu ogłoszenia wyroku do daty wymagalności poszczególnych rat, w sytuacji gdy wskazana instytucja nie przewiduje takiej możliwości. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji prawidłowo uznał, że przy rozłożeniu na raty zasądzonego świadczenia, odsetki nie biegną od dnia następnego po dniu ogłoszenia wyroku. Wskazać bowiem należy, iż przepis art. 320 k.p.c. zawiera szczególną zasadę wyrokowania, określaną jako „moratorium sędziego"; obok charakteru procesowego ma on także cechy normy materialnoprawnej (m.in. K. Piasecki, M. Piekarski). Podstawą zastosowania powołanego wyżej przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. Sentencja wyroku zasądzającego świadczenie przy zastosowaniu art. 320 k.p.c. powinna zawierać dwa człony: jeden zawierający zasądzenie świadczenia i drugi zawierający rozłożenie tego świadczenia na raty. Ta druga część sentencji ma charakter konstytutywny i wkraczający w dziedzinę prawa materialnego (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2006 r., V CSK 20/06, LEX nr 198525), uprawnia bowiem sąd z urzędu do modyfikowania treści łączącego strony stosunku cywilnoprawnego (w inny sposób niż określa to treść tego stosunku). Według judykatury, rozkładając zasądzone świadczenia pieniężne na raty, sąd nie może - na podstawie art. 320 k.p.c. - odmówić przyznania wierzycielowi żądanych odsetek za okres do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie; rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat (zob. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasada prawna z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70, OSNC 1971, nr 4, poz. 61). W obliczu powyższego, zarzut strony powodowej naruszenia przepisu art. 320 k.p.c. nie mógł się ostać. Z powyższych rozważań, które Sąd Apelacyjny w pełni podziela, jasno bowiem wynika, że powodowi przysługiwały odsetki ustawowe jedynie do dnia wydania wyroku, a zatem w tym przypadku - do dnia 7 maja 2014 roku.

Jako niesłuszny należy również uznać zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. poprzez nieuzasadnione przyjęcie przez Sąd I instancji, że powództwo zostało zawyżone o kwotę odsetek w wysokości 531,81 zł. Analizując ten aspekt niniejszej sprawy, wskazać należy, iż pozwany, kwestionując w zarzutach od nakazu zapłaty wysokość odsetek, skapitalizowanych na dzień 21 lipca 2013 r., i podnosząc, że została ona zawyżona przez powodową Spółkę o kwotę 531,84 zł, dołączył do akt własny oryginalny dokument w postaci wyliczenia odsetek na dzień 21 lipca 2013 roku (k.271-274), podpisany przez głównego księgowego, a wiec mający walor dowodu z dokumentu prywatnego. Powyższe wyliczenia pozwanego w zakresie odsetek nie zostały jednak, zdaniem Sądu Apelacyjnego, w sposób skuteczny zakwestionowane przez stronę powodową. Podkreślenia bowiem w pierwszej kolejności wymaga, że ani powód, ani jego pełnomocnik, nie stawili się rozprawie przed Sądem Okręgowym (k. 307). Jednocześnie wskazać należy, iż pisma procesowe pełnomocnika powoda, kolejno z dnia 7 stycznia 2014 i z dnia 24 marca 2014 r., w oparciu o treść art. 207 § 7 k.p.c., zostały w postępowaniu przed Sądem I instancji zwrócone przez Przewodniczącego, odpowiednio zarządzeniem z dnia 23 stycznia 2014 roku (k. 288) oraz zarządzeniem z dnia 01 kwietnia 2014 roku (k. 300). Co więcej, jakkolwiek powód – celem uzasadnienia swojego roszczenia z tytułu skapitalizowanych odsetek, wyliczonych na dzień 21 lipca 2013 roku – załączył do pozwu dokument w postaci wyliczenia salda na dzień 21 lipca 2013 roku (k. 239-240), jednak podkreślenia wymaga, że dokument ten nie jest podpisany. Nie sposób zatem uznać, że dokument ten ma w ogóle walor dowodu z dokumentu prywatnego, w rozumieniu art. 245 k.p.c. Zgodnie z art. 245 k.p.c. dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Jak wynika z treści powyższego przepisu, dokument prywatny musi być własnoręcznie podpisany przez jego wystawcę lub osobę upoważnioną do jego reprezentowania. W przeciwnym razie sąd nie będzie go traktował jako dokumentu. Potwierdza to wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02 kwietnia 2008 r. (sygn. akt III CSK 299/07), zgodnie z którym dokument prywatny nie może istnieć bez podpisu. Wobec powyższego należy uznać, iż w rozpoznawanej sprawie, ww. dokument w postaci wyliczenia salda na dzień 21 lipca 2013 roku, przedłożony przez stronę powodową, nie mógł stanowić dowodu w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie sposób również uznać, by przedłożony przez powoda ww. dokument w postaci wyliczenia salda należności został potwierdzony przez pozwany Szpital. Na dokumencie tym brak jest bowiem jakichkolwiek adnotacji odnoście zaakceptowania salda przez pozwanego. Również zatem w tym przypadku, w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji - na podstawie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c. - mógł uznać powyższe wyliczenia Szpitala w zakresie należnych powodowi odsetek, za niekwestionowane przez powoda, i jako takie, nie wymagające dowodu. Nadto, w tym zakresie zaznaczyć należy, iż podnoszone przez powoda w apelacji zarzuty co do prawidłowości wyliczenia przez pozwanego wysokości należnych powodowi odsetek, należy uznać za spóźnione w świetle art. 381 k.p.c., skoro powód nie wykazał przyczyn, uniemożliwiających, czy też utrudniających mu powołanie tychże faktów na etapie postepowania przed Sądem I instancji. Wreszcie, nie sposób również pominąć, że zarzuty, sformułowane przez powoda w apelacji, (i – co istotne – dopiero w apelacji), co do prawidłowości wyliczeń, dokonanych przez pozwanego, w zakresie wysokości należnych powodowi odsetek, są nader ogólnikowe i nie odnoszą się do konkretnych danych, ujętych w zestawieniu przedłożonym przez pozwany Szpital. W tym stanie rzeczy, uznać należy, iż powód de facto nie wykazał zasadności swojego roszczenia w zakresie spornej kwoty 531,84 zł, dochodzonej z tytułu skapitalizowanych odsetek. Z tych względów należy uznać, że rozstrzygnięcie Sądu I instancji w zakresie oddalenia powództwa powoda co do kwoty 531,84 zł odpowiada prawu. Niezależnie od powyższego, nadmienić przy tym należy, iż istnieją podstawy do uznania, że to właśnie wyliczenia pozwanego Szpitala w zakresie wysokości należnych powodowi odsetek, ujęte szczegółowo w dokumencie w postaci wyliczenia odsetek na dzień 21 lipca 2013 roku (k.271-274), są prawidłowe, o czym Sąd Apelacyjny miał możliwość przekonania się, dokonując wyrywkowej weryfikacji tegoż dokumentu. Dla przykładu warto tu choćby powołać się na fakturę VAT nr (...), z dnia 05 sierpnia 2011 roku, opiewającą na kwotę 173,34 złotych (k. 72). I tak, co prawda z treści tejże faktury wynika, że termin płatności, wynikającej z niej należności, upływał z dniem 03 grudnia 2011 roku (k. 72), a zatem tak, jak wywodził powód (k. 5). Nie sposób jednak pominąć, że strony, w treści każdej z łączących ich umów, zgodnie zastrzegały, że zapłata należności z tytułu wykonania danej umowy następować będzie w formie przelewu na konto powoda, za każdą dostawę częściową, i to po upływie wskazanego w danej umowie okresu od daty wykonania dostawy i doręczenia stronie pozwanej faktury, przy czym w rozpoznawanym przypadku zapłata należności z tytułu przedmiotowej faktury miała nastąpić w terminie 120 dni od daty wykonania dostawy i doręczenia faktury (co de facto również zostało stwierdzone w treści przedmiotowej faktury z dnia 05 sierpnia 2011 roku - zob. k. 72). Uwzględniając zaś, że w.w. faktura została doręczona pozwanemu w dniu 08 sierpnia 2011 roku (k. 72), wskazać należy, iż w tym przypadku termin płatności w.w. faktury upływał właśnie z dniem 06 grudnia 2011 roku, a zatem tak, jak twierdził pozwany w swoim wyliczeniu (k. 271).

Jedynie słusznym jest natomiast zarzut strony powodowej naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 98 § 1, 2 i 3 k.p.c. poprzez nieprawidłowe wyliczenie kosztów procesu poniesionych przez stronę powodową i nie zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów poniesionej opłaty skarbowej, przy czym zdaniem Sądu Apelacyjnego zarzut ten jest trafny jedynie co do kwoty 17 zł, poniesionej przez powoda z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W tym zakresie wskazać należy, iż faktycznie z akt sprawy wynika, że powód uiścił kwotę 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kwotę 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od substytucji (zob. k. 12). Niemniej jednak, w ocenie Sądu Apelacyjnego, do zakresu kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (kosztów procesu) w rozumieniu art. 98 § 1 k.p.c. należy jedynie kwota 17 złotych, poniesiona przez powoda z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Tymczasem kwota 17 złotych, uiszczona przez powoda z tytułu opłaty skarbowej od substytucji nie mieści się już w powyższym katalogu kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. orzeczono jak w punkcie I. sentencji wyroku, zaś na podstawie art. 385 k.p.c. orzeczono jak w punkcie II. sentencji wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. zd. drugie w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c. Uwzględniając bowiem, że pozwany przegrał jedynie w nieznacznym zakresie, Sąd Apelacyjny kosztami postępowania odwoławczego w całości obciążył powoda.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny orzekł, jak na wstępie.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE