UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 kwietnia 2015 r. o sygn.. akt VU 6190/14, przyznał J. G. emeryturę od dnia 1 lipca 2014 r. Organ rentowy wyliczył wysokość emerytury wnioskodawczyni na podstawie art. 183 ust 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS obliczając ją w 20% na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz w 80% na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 1370,30 zł.

Odwołanie od powyższej decyzji w dniu 5 sierpnia 2015 roku wniosła J. G. zarzucając:

- naruszenie art. 184 ustawy w związku z art. 32 i 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS przy ustalaniu wysokości świadczenia poprzez nie wyliczenia emerytury w najkorzystniejszym wariancie i nie uwzględnienie wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych oraz błędne ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru;

-naruszenie art. 10 w zw. z art. 56 ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez nie uwzględnienie okresu pracy w gospodarstwie rolnym i błędne ustalenie zwiększenia z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Skarżąca podkreśliła, iż z 41 miesięcy okresu ubezpieczenia społecznego rolników organ uwzględnił zwiększenie emerytury jedynie o 2,12 zł.

W piśmie procesowym z dnia 6 października 2015 r. wnioskodawczyni wniosła o:

- wyliczenie emerytury według zasad dotyczących osób uprawnionych do przejścia na emeryturę w związku ze spełnieniem przesłanek dla osób zatrudnionych w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze tj. na podstawie art. 184 ustawy w zw. z art. 32 ustawy;

-zobowiązanie organu rentowego do przedstawienia i zastosowania wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wyliczonego z 10 najkorzystniejszych lat wskazanego w decyzji o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, a nie jak obliczono z 20 lat;

- do wskazania sposobu ustalania kwoty zwiększenia emerytury z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym oraz wyliczenie jej zgodne z obowiązującymi przepisami traktując je jako okresy składkowe.

ZUS wniósł o oddalenie odwołania.

Na rozprawie w dniu 10 grudnia 2015 r. wnioskodawczyni wniosła o obliczenie wysokości emerytury wyłącznie na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 kwietnia 2001 r. J. G., urodzona w dniu (...), wystąpiła z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego.

Decyzją z dnia 5 lipca 2001 Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w T. ustalił kapitału początkowy J. G. na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 89.245,09 zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1027,87zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 84,19%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 84,19% przez kwotę bazową 1220,89 zł (84,19% x 1220,89 zł).

- okresy składkowe w wymiarze 15 lat, 11 miesięcy tj. 191 miesięcy oraz 1 rok i 10 miesięcy tj. 22 miesiące okresów nieskładkowych;

- współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego, który dla wnioskodawczyni wyniósł 68,66%. Współczynnik ten służy do obliczenia części 24% kwoty bazowej. Wysokość 24% kwoty bazowej wynosi 293,01zł. .

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 5 lipca 2001 r. k. 15-16 w aktach kapitałowych, obliczenie wskaźnika – k. 17 akt kapitałowych)

W dniu 25 lutego 2014 roku J. G. złożyła wniosek o przyznanie emerytury w obniżonym wieku z uwagi na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych.

(dowód: wniosek o emeryturę k. 1-4 w aktach ZUS)

Decyzją z dnia 4 marca 2014 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. odmówił wnioskodawczyni przyznania prawa do emerytury uznając, że nie udowodniła ona na dzień 1 stycznia 1999 roku co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Wydając decyzję ZUS nie zaliczył do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zasiłkowych przypadających w okresie po dniu 15 listopada 1991 roku. Od decyzji tej wnioskodawczyni nie składała odwołania do sądu.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 4 marca 2014 roku k. 24 w aktach ZUS)

Wnioskodawczyni w dniu 10 marca 2014 r. złożyła do organu rentowego wniosek o emeryturę pomostową.

(dowód: wniosek o emeryturę pomostową k. 1-5 w aktach ZUS)

Decyzją z dnia 13 maja 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał wnioskodawczyni emeryturę pomostową od(...) r.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 13 maja 2014 roku k. 31 w aktach ZUS)

Decyzją z dnia 15 kwietnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., zgodnie z nowelizacją ustawy o emeryturach i rentach z FUS z dnia 28 lipca 2011r. oraz z dnia 21 czerwca 2013r., ponownie ustalił J. G. kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 92.595,36zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ przyjął:

- podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 1100,88zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, to jest od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1989 roku. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 90,17%. Podstawę wymiaru kapitału początkowego ustalono w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru wynoszącego 90,17% przez kwotę bazową 1220,89zł. (90,17% x 1220,89 zł);

- okresy składkowe w wymiarze 15 lat, 11 miesięcy tj. 191 miesięcy, 11 miesięcy i 24 dni tj. 11 miesiące okresów nieskładkowych po ograniczeniu do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych i 10 miesięcy i 23 dni czyli 10 miesięcy sprawowania opieki nad dziećmi po ograniczeniu do wymiaru określonego w art. 7 ust. 5 ustawy- łączny okres nieskładkowy przyjęty do obliczenia kapitału początkowego wyniósł 1 rok, 10 miesięcy i 17 dni tj. 22 miesiące;

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

(dowód: decyzja z dnia 15 kwietnia 2014r. – k. 22 i 23 akt kapitałowych)

W dniu 11 lipca 2014 roku J. G. wystąpiła ponownie o przyznanie prawa do emerytury w obniżonym wieku z uwagi na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych.

(dowód: wniosek k. 25 w aktach ZUS)

Decyzją z dnia 21 sierpnia 2014 r. organ rentowy odmówił J. G. prawa do ponownego ustalenia świadczenia emerytalnego. W uzasadnieniu organ wskazał, iż wnioskodawczyni nie przedłożyła nowych dowodów w sprawie, wobec powyższego nie dała podstaw do zmiany decyzji odmownej z dnia 4 marca 2014 r.

(dowód: decyzja ZUS k. 30 w aktach ZUS)

Od powyższej decyzji wnioskodawczyni złożyła odwołanie. Wyrokiem z dnia 29 kwietnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie V U 6190/14 po rozpoznaniu odwołania zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 21 sierpnia 2014 r. i przyznał wnioskodawczyni prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2014 r. Wyrok uprawomocnił się z dniem 9 czerwca 2015 r.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 kwietnia 2015 r., sygn. akt VU 6190/14 k. 34 akt sprawy VU 6190/14)

Decyzją z dnia 19 czerwca 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. ponownie ustalił wnioskodawczyni wartość kapitału początkowego na kwotę 93.609,01zł.

Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ przyjął:

- okresy składkowe w wymiarze 15 lat, 11 miesięcy tj. 191 miesięcy z przelicznikiem 1.3 za każdy rok- 11 miesięcy i 24 dni tj. 11 miesiące okresów nieskładkowych po ograniczeniu do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych z przelicznikiem 0,7 za każdy rok i 10 miesięcy i 23 dni czyli 10 miesięcy sprawowania opieki nad dziećmi po ograniczeniu do wymiaru określonego w art. 7 ust. 5 ustawy, przy zastosowaniu przelicznika 1,3 za każdy rok;

- średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat, które wynosi na podstawie komunikatu Prezesa GUS z dnia 25 marca 1999r. (MP nr 12, poz. 173) 209 miesięcy.

(dowód: decyzja ZUS z dnia 19 czerwca 2015r. k. 29 w aktach kapitałowych )

Decyzją z dnia 22 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., wobec nabycia przez wnioskodawczynię prawa do emerytury, na podstawie art. 185 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 174 ust 2 a ustawy z 5 marca 2015r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS ponownie ustalił kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 113.050,19zł. Wartość kapitału uległa przeliczeniu poprzez dodanie do okresów składkowych wynoszących 191 miesięcy okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę tj. 6 lat 10 miesięcy tj. 82 miesięcy, co dało łącznie 273 miesiące składkowe.

(dowód: decyzja – k. 32 akt kapitałowych)

Zaskarżoną decyzją z dnia 29 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział wT. wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 29 kwietnia 2015 r. o sygn.. akt VU 6190/14, przyznał J. G. emeryturę od dnia(...) r. Organ rentowy wyliczył wysokość emerytury wnioskodawczyni na podstawie art. 183 ust 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS obliczając ją w 20% na podstawie art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (299,20zł.) oraz w 80% na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ( 1071,10zł.), co dało łącznie kwotę 1370,30 zł.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury z art. 53 ustawy przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1982 r. do 2003 r. tj. z lat 1982 r. -1986 oraz 1989 -2003. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 76,97%.

Podstawę wymiaru obliczono przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 76,97% przez kwotę bazową tj. 3191,93 złotych i wyniosła ona 2456,83złotych. Do ustalenia wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił 21 lat i 23 dni okresów składkowych tj. 252 miesiące, 2 lata, 10 miesięcy i 18 dni tj. 34 miesiące okresów nieskładkowych oraz 3 lata, 5 miesięcy i 10 dni tj. 41 miesięcy pracy w gospodarstwie rolnym w okresie od 22 marca 1975 r. do 31 sierpnia 1978 r.

Emerytura obliczona w części zgodnie z art. 53 ustawy wyniosła 1485,42 zł. Wysokość emerytury z art. 53 ustawy została obliczona w następujący sposób:

24% x 3191,93 (kwota bazowa) = 766, 06zł.

(252 miesiące składkowe x 1.3%) : 12 x 2456,83zł. (podstawa wymiaru) = 670,81zł.

(34 miesiące nieskładkowe x 0,7%): 12 x 2456,83zł. = 48,65zł.

Zwiększenie emerytury z tytułu opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników za okres 1 lipca 1977 r. do 31 sierpnia 1978 r. wyniosło 2,12 zł. Organ rentowy wyliczył ta kwotę przyjmując za każdy rok podlegania ubezpieczeniom społecznym rolników 1/%. Ponieważ skarżąca podlegała ubezpieczeniom społecznym rolników od 1 lipca 1977r. do dnia 31 sierpnia 1978r. czyli przez 1 rok i 1 kwartał należy jej się zwiększenie w wysokości 1,25 % ( za 3 kwartały) x 844,55zł. wysokość minimalnej emerytury, co daje kwotę 10,56zł. x 20% (część emerytury wyliczona z art. 53 ustawy) = 2,12zł.

Wysokość emerytury ustalona na podstawie art.26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyniosła 1338,87złotych. Podstawę obliczenia emerytury stanowiła kwota kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji w kwocie 360198,04 oraz kwota składki zaewidencjonowana na koncie z uwzględnieniem waloryzacji (42131,65zł.) zł. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego i składki przez średnie dalsze trwanie życia tj. 300,50 miesięcy .

Wysokość emerytury ustalona na podstawie art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyniosła 1370,30zł. Wobec osiągnięcia przez skarżącą wieku uprawniającego do emerytury w 2014 roku wysokość jej emerytury stosownie do treści art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynosi:

- 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy czyli ( 1485, 42 + 10,56 = 1495, 98zł. x 20% = 299,20 złotych

- 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy ( 1338,87 x 80% = 1071,10 złotych

(dowód: zaskarżona decyzja- k. 65-66 akt emerytalnych)

Matka wnioskodawczyni C. M. podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników od 1 lipca 1977r. do 31 grudnia 1991r. z mocy ustawy jako rolnik.

(zaświadczenie z KRUS z 18 marca 2013r. – k. 15 akt emerytalnych)

Organ rentowy nie zaliczył wnioskodawczyni do stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym matki od dnia 1 września 1978r. do 1 marca 1981r., ponieważ w tym okresie skarżąca uczyła się w(...) w P. i w związku z nauką przebywała na stałe w internacie, co wyklucza stały charakter pracy w gospodarstwie rolnym matki. Organ rentowy zaliczył natomiast wnioskodawczyni do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym matki i ojczyma od ukończenia 16 roku życia tj. od 22 marca 1975 r. do 31 sierpnia 1978 r.

(dowód: notatka w sprawie zatrudnienia – k. 22 – 22 odwrót akt emerytalnych, dyplom – k. 12 akt emerytalnych, świadectwo dojrzałości z 8 czerwca 1978r. – k. 11 akt emerytalnych)

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Podstawą nabycia przez wnioskodawczynię emerytury, jako osoby urodzonej po dniu 31 grudnia 1948r. był przepis art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Emerytura przyznana na wniosek osoby ubezpieczonej urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., z wyjątkiem ubezpieczonych, którzy pobrali emeryturę na podstawie przepisów art. 46 ustawy lub 50 ustawy, o ile osoba ta nie była członkiem otwartego funduszu emerytalnego albo złożyła wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa, która osiągnęła wiek uprawniający do emerytury w roku kalendarzowym 2014, stosownie do treści art. 183 ust 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynosi: 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 oraz 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26.

Jak wynika z treści w/w przepisów prawidłowo organ rentowy wyliczył wysokość emerytury skarżącej jako osoby urodzonej po 31 grudnia 1948r. na podstawie art. 183 ust 5 ustawy tj. w systemie mieszanym z art. 26 i 53 ustawy.

Emerytura skarżącej wbrew jej żądaniu nie może zostać wyliczona wyłącznie na podstawie art. 53 ustawy. Prawo do wyliczenia emerytury na podstawie art. 53 ustawy mają tylko te osoby, które nabyły emeryturę na podstawie przepisów art. 27 do 50e ustawy, a nie na podstawie art. 184 ustawy. Ponieważ skarżąca urodziła się po dniu 31 grudnia 1948r. a przed 1 stycznia 1969r., mogłaby nabyć prawo do wyliczenia wysokości emerytury na podstawie art. 53 ustawy tylko w przypadku nabycia emerytury na podstawie art. 46 ustawy. W myśl tego przepisu prawo do emerytury na warunkach określonych w art. 29, 32, 33 i 39 przysługuje również ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

2) warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach tj. warunek wieku emerytalnego, który w przypadku kobiet wynosi 55 lat, spełnią do dnia 31 grudnia 2008 r.

Wnioskodawczyni urodziła się (...), a zatem wymagany wiek emerytalny 55 lat osiągnęła w 2014r., czyli po dniu(...) Powyższe wyklucza możliwość obliczenia emerytury skarżącej wyłącznie na podstawie art. 53 ustawy. Sytuacji tej nie zmienia okoliczność przyznania skarżącej emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na pracę w warunkach szczególnych na podstawie art. 184 ustawy. Przepis ten wprowadził szczególną regulację intertemporalną, przewidując prawo do wcześniejszej emerytury dla zamkniętego kręgu ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn), przy czym przepis ten nie odsyła w zakresie warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury do art. 32 ustawy, jak czyni to art. 46, lecz ustanawia własne przesłanki nabycia tego prawa. Odnosi się on do tych ubezpieczonych urodzonych poczynając od dnia 1 stycznia 1949 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie nie osiągnęli jeszcze wymaganego wieku, lecz w całości spełnili do tej daty ustawowo określone wymagania stażowe (tzw. ogólne i szczególne). Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 czerwca 2013 r., II UK 381/12 - niepublikowany oraz orzecznictwo w nim cytowane). O ile zatem jak słusznie podnosi skarżąca warunek osiągnięcia wieku emerytalnego przed 31 grudnia 2008r. nie jest warunkiem nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy, to już odmiennie przedstawia się kwestia obliczenia wysokości emerytury dla osoby, która nabyła prawo do emerytury na podstawie art. 184 ustawy i chce mieć ją wyliczoną na podstawie art. 53 ustawy. W takim przypadku spełnienie warunku wieku emerytalnego przed 31 grudnia 2008r. jest niezbędnym warunkiem wyliczenia emerytury na podstawie art. 53 ustawy.

Wnioskodawczyni nie spełniając łącznie wszystkich warunków pokreślonych w art. 32 i 46 ustawy o emeryturach i rentach (warunek wieku spełniła po 31 grudnia 2008 r.) nie mogła nabyć prawa do wyliczenia świadczenia na podstawie art. 53 ustawy. Przepis ten bowiem stosuje się wyłącznie do wyliczenia wysokości emerytur nabytych na podstawie art. 27-50e ustawy, a nie na podstawie art. 184, który był podstawą przyznania emerytury skarżącej.

Nie są trafne także pozostałe zarzuty skarżącej. Do wyliczenia części emerytury skarżącej z art. 26 ustawy nie można przyjąć dochodów z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczeniowego, które były podstawą wyliczenia części emerytury z art. 53 ustawy, jak chce skarżąca. Wprawdzie w myśl art. 174 ustęp 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art. 53 ustawy, ale z uwzględnieniem ust. 2-12 art. 174 ustawy. Przepis art. 174 ustęp 3 ustawy stanowi zaś, że podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art. 15, 16, 17 ust. 1 i 3 oraz art. 18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999 r. Z tego wynika, że kapitał początkowy, który stanowi podstawę ustalenia emerytury z art. 26 ustawy w przeciwieństwie do emerytury wyliczonej z art. 53 ustawy, nie może być wyliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczeniowego, a li tylko z kolejnych 10 lat i to przypadających przed dniem 1 stycznia 1999r. Dla skarżącej najkorzystniejszym 10-leciem jest okres od 1 stycznia 1981 roku do 31 grudnia 1989 roku. Z tego bowiem okresu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego jak wynika z decyzji organu rentowego z dnia 19 czerwca 2015r. wynosi 90,17%. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1 stycznia 1989 roku do 31 grudnia 1998 roku jest bowiem niższy, gdyż wynosi 84,19%, co wynika z decyzji z dnia 5 lipca 2001r.

W zaskarżonej decyzji przy wyliczaniu wysokości emerytury organ rentowy oparł się na decyzji o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 19 czerwca 2015r., a zatem do obliczenia wysokości emerytury z art. 26 ustawy został przyjęty najkorzystniejszy dla skarżącej okres kolejnych 10 lat.

Zarzut wnioskodawczyni błędnego wyliczenia stażu pracy przez organ rentowy należy uznać za gołosłowny. Skarżąca nie wskazała jakiego okresu składkowego bądź nieskładkowego organ rentowy nie uwzględnił jej przy obliczeniu emerytury. Należy przypomnieć, że staż pracy wyliczany w decyzji u ustaleniu kapitału początkowego różni się od tego obliczanego na potrzeby wyliczenia wysokości emerytury, z tego względu, że przy ustalaniu kapitału początkowego wylicza się staż pracy na dzień 1 stycznia 1999r. Nie uwzględnia się zatem okresów składkowych i nieskładkowych przypadających po tej dacie, które to uwzględnia się z kolei przy obliczaniu części emerytury z art. 53 ustawy. I dlatego staż pracy skarżącej w decyzji o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 19 czerwca 2015 r. wyniósł: 191 miesięcy okresów składkowych ( 15 lat, 11 miesięcy), 11 miesięcy i 24 dni tj. 11 miesięcy okresów nieskładkowych po ograniczeniu do 1/3 uwzględnionych okresów składkowych z przelicznikiem 0,7 za każdy rok i 10 miesięcy i 23 dni czyli 10 miesięcy okresów sprawowania opieki nad dziećmi po ograniczeniu do wymiaru określonego w art. 7 ust. 5 ustawy, przy zastosowaniu zgodnie z art. 174 ustęp 2a ustawy przelicznika 1,3 za każdy rok, a w zaskarżonej decyzji staż pracy wyliczony na potrzeby obliczenia wysokości emerytury z art. 53 ustawy wyniósł 252 miesiące okresów składowych. Z kolei w decyzji z dnia 22 czerwca 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., przeliczył wartość kapitału początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. poprzez dodanie do okresów składkowych wynoszących 191 miesięcy okresu równego różnicy pomiędzy wiekiem emerytalnym a faktycznym wiekiem przejścia na emeryturę tj. 6 lat 10 miesięcy tj. 82 miesięcy, co dało łącznie 273 miesiące okresów składkowych.

Prawidłowo także organ rentowy zwiększył emeryturę wnioskodawczyni z tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym rolników na podstawie art. 56 ustawy w zw. z art. 10 ustawy.

Przepis art. 56 ustawy 1 stanowi, że osobie, której przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględniono okresy pracy w gospodarstwie rolnym określone w art. 10 ustawy, oblicza się wysokość przysługującego świadczenia jako część świadczenia obliczonego w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów pracy w gospodarstwie rolnym, proporcjonalnie do udziału okresów składkowych i nieskładkowych w okresie stanowiącym sumę okresów składkowych, nieskładkowych i uwzględnionych okresów pracy w gospodarstwie rolnym. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do osoby, która udowodniła co najmniej: 20 lat - kobieta lub 25 lat - mężczyzna okresów składkowych albo okresów składkowych uzupełnionych okresami nieskładkowymi w rozmiarze nie większym niż określony w art. 5 ust. 2, lecz wysokość przysługującej jej emerytury oblicza się w myśl art. 53, z uwzględnieniem okresów składkowych i nieskładkowych, bez uwzględnienia okresów pracy w gospodarstwie rolnym (art. 56 ust 2 ustawy). Świadczenie, którego wysokość ustalono w myśl ust. 1 lub 2 art. 56 ustawy, zwiększa się o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury ustalonej według zasad wymiaru określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, z uwzględnieniem całego udowodnionego okresu pracy w gospodarstwie rolnym, z tym że okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16 roku życia, przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r., uwzględnia się, jeżeli przypadają nie wcześniej niż 25 lat przed ustaleniem prawa do emerytury. Jeżeli natomiast okresy składkowe i nieskładkowe nie zostały uzupełnione okresami wymienionymi w art. 10, emerytura ulega zwiększeniu za okres opłacania składek na Fundusz Emerytalny Rolników, Fundusz Ubezpieczenia Społecznego Rolników i ubezpieczenie emerytalno-rentowe rolników. Zwiększenie to ustala się według zasad wymiaru przewidzianych dla części składkowej w przepisach, o których mowa w ust. 3 (art. 56 ust 4 ustawy).

Ponieważ wnioskodawczyni przy ustalaniu prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy nie dysponowała na dzień 1 stycznia 1999r. 20 letnim wymaganym okresem ubezpieczeniowym, słusznie organ rentowy zaliczył jej do stażu pracy okres pracy w gospodarstwie rolnym w wymiarze 3 lat , 5 miesięcy i 10 dni tj. od 22 marca 1975r. do 31 sierpnia 1978r, (41 miesięcy). Brak natomiast było podstaw do zwiększenia wysokości emerytury o cały w/w okres jak chce skarżąca. Prawidłowo organ rentowy przy wyliczaniu zwiększenia emerytury z tytułu pracy w gospodarstwie rolnym uwzględnił li tylko okres od 1 lipca 1977r. do 31 sierpnia 1978r. Okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie rolnym - bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu - po ukończeniu 16 roku życia, przypadające przed dniem 1 lipca 1977 r., uwzględnia się bowiem, tylko wówczas w myśl art. 56 ust 3 ustawy jeżeli przypadają nie wcześniej niż 25 lat przed ustaleniem prawa do emerytury. Wnioskodawczyni ustalono prawo do emerytury z dniem 1 lipca 2014r., a zatem okres jej pracy w gospodarstwie rolnym przed 1 lipca 1977r. z racji tego, że przypada wcześniej niż 25 lat przed nabyciem przez skarżącą emerytury, nie mógł zostać uwzględniony.

Świadczenie, którego wysokość ustalono w myśl ust. 1 lub 2 art. 56 ustawy, zwiększa się o kwotę odpowiadającą części składkowej emerytury ustalonej według zasad wymiaru określonych w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników, a zatem o 1% minimalnej emerytury za każdy rok podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ponieważ wnioskodawczyni do wysokości emerytury zalicza się tylko okres pracy w gospodarstwie rolnym przypadający od 1 lipca 1977r., a w gospodarstwie rolnym pracowała do ukończenia szkoły średniej i rozpoczęcia nauki w studium medycznym tj. do 31 sierpnia 1978r., jak ustalił organ rentowy, a czego skarżąca nie kwestionowała i w tym okresie także podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników, to tylko o ten okres od 1 lipca 1977r. do 31 sierpnia 1978r. zwiększa się wysokość należnej jej emerytury na podstawie art. 53 ustawy, czyli za 1 rok i jeden kwartał, co daje 1,25% x 844,45zł. (minimalna emerytura) = 10,56zł. x 20% część należnej skarżącej emerytury z art. 53 ustawy = 2,12zł.

Organ rentowy prawidłowo zatem ustalił i obliczył wysokość należnej skarżącej emerytury na podstawie art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 1370,30zł. Wobec osiągnięcia przez skarżącą wieku uprawniającego do emerytury w 2014 roku wysokość jej emerytury stosownie do treści art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynosi:

- 20% emerytury obliczonej na podstawie art. 53 ustawy czyli ( 1485, 42zł. + 10,56zł. (zwiększenie z tytułu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników) = 1495, 98zł. x 20% = 299,20 złotych)

- 80% emerytury obliczonej na podstawie art. 26 ustawy ( 1338,87 x 80% = 1071,10 złotych)

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Okręgowy na podstawie art. 477¹¹§1 k.p.c. oddalił odwołanie jako nie mające uzasadnionych podstaw prawnych.

WYROK

UZASADNIENIE