UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 stycznia 2015 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił S. G. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.), z uwagi na to, że na dzień 1 stycznia 1999 roku wnioskodawca nie udowodnił co najmniej 15 - letniego okresu pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku a jedynie 14 lat, 4 miesiące i 11 dni. (decyzja – k. 17 akt rentowych).

W odwołaniu S. G. nie zgodził się z zaskarżoną decyzją, wnosząc o jej zmianę i przyznanie emerytury. (odwołanie – k. 2 – 4 akt sądowych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie podnosząc argumenty, które legły u podstaw zaskarżonej decyzji, nadto wskazując na okoliczność nieprzedłożenia przez wnioskodawcę wymaganych dokumentów (odpowiedź na odwołanie – k. 10 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

S. G. urodzony (...), w dniu (...)roku złożył wniosek o emeryturę. W jego treści zawarł oświadczenie o tym, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy. Wnioskodawca powołał się na dokumentację złożoną do ZUS w aktach kapitałowych i dołączył świadectwo pracy wydane przez (...) Sp. z o.o. w Z., z którego wynikało, że wnioskodawca był zatrudniony od 01.09.1970r. do 23.11.2012r. w wymiarze pełnego wymiaru czasu pracy, w tym od dnia 01.09.1970r. do 31.12.2012r. w Wytwórni (...) SA (k. 7ae) oraz 2 świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych związanych z zatrudnieniem w Wytwórni (...) (...) z dwóch dat:

- z 01.06.2011r. wydane przez Zakład (...) Sp. z o.o. w Ś. wskazujące, że wnioskodawca był zatrudniony w (...) Ś. na stanowisku ślusarza remontowego od dnia 01.09.1972r. do 24.10.1976r., od dnia 26.10.1978r. do 29.09.1983r. oraz od dnia 17.11.1984r. do 31.12.1990r. a od 01.12.1999r. na mocy art. 23¹ kp jest pracownikiem Zakładu (...) Sp. z o.o. w Ś. i w okresie od 01.09.1972r. do 24.10.1976r., od dnia 26.10.1978r. do 29.09.1983r. oraz od dnia 17.11.1984r. do 31.12.1990r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę: bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie A, Dział XIV rozporządzenia Rady Ministrów z -7.02.1983r. na stanowisku ślusarza remontowego , wymienione w Dziale XIV, poz. 25 pkt 1 załącznik nr 1 wykaz A do zarządzenia MHiPM (k. 10ae)

- z 04.10.2012r. wydane przez Wytwórnię (...) ‘ (...) Ś.” SA w Ś. wskazujące na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych w następujących okresach na stanowisku ślusarza remontowego: od 25.06.1973r. do 24.10.1976r., od 02.11.1978r. do 28.09.1983r. i od 17.11.1984r. do 31.12.1990r. przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń (….) na oddziałach będących w ruchu, (….) na stanowisku ślusarza remontowego. Jednocześnie poinformowano, że anuluje się wcześniejsze świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych. (k.8ae)

Dołączył także pismo z A. W. odmawiające wydania świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych na okresy zatrudnienia ponad rok 1990. (k. 9ae)

Na podstawie znajdujących się w aktach dokumentów organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 1 stycznia 1999 roku łączny okres podlegania ubezpieczeniom w wymiarze 28 lat, 3 miesięcy i 11 dni okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uwzględnił w oparciu o świadectwo z 04.10.2012r. do stażu pracy w szczególnych warunkach okresy zatrudnienia ubezpieczonego w rozmiarze 14 lat, 4 miesięcy i 11 dni związanych z zatrudnieniem w warunkach szczególnych w Wytwórni (...) SA. (okoliczności bezsporne).

Nie uwzględniono jako pracy w szczególnych warunkach okresu od 01.01.1990r. do 31.12.1998r. związanego z dalszym zatrudnieniem w Wytwórni (...) ‘ (...) Ś.” SA w Ś. wobec braku świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Skutkiem powyższego była odmowa przyznania prawa do emerytury. (k. 17ae)

S. G. z dniem (...) został zatrudniony w Wytwórni (...) jako uczeń (...) w zawodzie ślusarz mechanik.

Po ukończeniu szkoły od dnia (...) został zatrudniony w Dziale Głównego Mechanika na stanowisku ślusarza remontowego. Wnioskodawca wykonywał prace związane z naprawą maszyn, remontami maszyn, ich bieżącą konserwację. Pracował na wydziale obrabiarek sterowanych numerycznie i konwencjonalnie. Były to obrabiarki skrawające metal w produkcji lotniczej. Były różnej wielkości i 3 tonowe i 40 tonowe napędzane elektrycznie. Były to tokarki, frezarki, na których pracowali na wydzielę produkcyjnym w warunkach szczególnych frezerzy, tokarze przy obróbce skrawaniem metali. Na hali produkcyjnej przy produkcji używano również wiertarek współrzędnościowych, szlifierek do gwintu. Na wydziale pracowało ok. 60-80 obrabiarek a zadaniem wnioskodawcy i zatrudnionych ślusarzy remontowych było zapewnienie utrzymania tych obrabiarek w ruchu. Urządzenia produkcyjne służył zarówno do dorabiania części do innych maszyn jak i produkcji detali lotniczych. Praca wnioskodawcy polegała w szczególności na demontażu obrabiarek, wymianie części, naprawie części, remontach mechanicznych. Praca była ciężka fizycznie ze względu na wagę wymienianych części. Na hali panował hałas od pracujących maszyn. Remontowano poszczególne obrabiarki a obok inne pracowały. Wnioskodawca został zaangażowany do pracy przede wszystkim jako mechanik obrabiarek sterowanych numerycznie. To był nowy rodzaj obrabiarek. Praca przy nich była stresująca, wymagała koncentracji i precyzyjnego wykonywania obowiązków. Zakład pracy wskazał ją jako wykonywaną w warunkach szczególnych.

Z uwagi na to, że wnioskodawca został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej z dniem(...)rozwiązano z nim umowę o pracę. Służba wojskowa trwała od (...)Po jej zakończeniu wnioskodawca powrócił do swojego zakładu pracy na poprzednie stanowisko pracy do wykonywania tych samych co przed wojskiem obowiązków. Powrócił do pracy z dniem (...) i zawarto z nim umowę o pracę na czas nieokreślony określając stanowisko pracy jako ślusarz remontowy. Na tym stanowisku pracował do 28.09.1983r. Przez kolejny rok wnioskodawca został skierowany do pracy do Libii ale nie pracował tam w warunkach szczególnych gdyż wykonywał pracę kelnera. (akta osobowe)

Na poprzednie stanowisko ślusarza remontowego w (...) Ś. wrócił z dniem 17.11.1984r. nadal wykonując remonty obrabiarek sterowanych numerycznie regulując bardzo skomplikowane mechanizmy. Do końca 1990 roku w aktach osobowych stanowisko wnioskodawcy było określane jako ślusarza remontowego. Okres do 31.12.1990r. z wyłączeniem służby wojskowej oraz okresu zatrudnienia w Libii został przez (...) wskazany jako okres wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Od 01.01.1991 roku stanowisko zostało nazwane: mechanik remontu maszyn. W tym czasie w zakładzie pracy została przeprowadzona reorganizacja. Powstała nowa grupa mechaników do obsługi obrabiarek sterowanych numerycznie. Wnioskodawca nadal pracował w tym samym miejscu co poprzednio. Wykonywał te same obowiązki i identyczne jak wcześniej czynności związane z bieżącą konserwacją urządzeń produkcyjnych na wydziale produkcji. Nadal zajmował się remontami maszyn, ich bieżącą naprawą. Celem działań wnioskodawcy było utrzymanie w ruchu pracy tych maszyn czyli jak najszybsze doprowadzenie do pełnej sprawności obrabiarek. Warunki wykonywani pracy były identyczne jak dotychczas. Praca w dalszym ciągu była wykonywana w warunkach szczególnych. Charakter pracy nie zmienił się. Nadal wykonywał tą sama pracę, w tym samym pomieszczeniu. W toku tego zatrudnienia wnioskodawca zdobywał coraz wyższe kwalifikacje zawodowe kończąc różne kursy. Od 01.12.199r. w ramach kolejnych przekształceń(...) Ś. wnioskodawca został pracownikiem Zakładu (...) Sp. z o.o. nadal wykonując pracę mechanika remontowego maszyn związanych z przemysłem lotniczym. Za okres od 01.01.1991r. do 31.12.1998r. zakład pracy wnioskodawcy powstały w wyniku kolejnych reorganizacji odmówił wydania świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych powołując się na nazwę stanowiska pracy, które według niego nie figuruje w odpowiednich przepisach prawa.

(dowód zeznania wnioskodawcy S. G. k.54v as w zw. 56as, świadków K. L. k. 42v-43as, W. J. k. 55as-55v as, akt osobowe k. 21as., akta sprawy K. L. VII P 1163/11)

Przystępując do oceny dowodów osobowych należy stwierdzić, że przesłuchani w sprawie świadkowie to osoby obce dla wnioskodawcy. Obydwaj pracowali w tym samym okresie co wnioskodawca w (...) Ś. a następnie w Zakładzie (...) w Ś.. Obydwaj byli zatrudnieni na takich samych stanowiskach co wnioskodawca i wykonywali tego samego rodzaju pracę oraz mieli powierzone identyczne obowiązki. W stosunku do obydwóch zakład pracy zastosował taki sam mechanizm zmiany nazwy stanowiska pracy przy niezmienionym zakresie obowiązków. K. L. uzyskał identyczne jak wnioskodawca świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych jedynie do 31.12.1998r. tylko za okres kiedy jego stanowisko pracy było określone jako ślusarza remontowego. Jednakże po zakończeniu zatrudnienia zwrócił się do Sądu Pracy z powództwem o ustalenie i sprostowanie świadectwa pracy. Prawomocnym wyrokiem z dnia 21.03.2012r. Sąd Rejonowy w Lublinie w sprawie VII P 1163/11 nakazał Wytwórni (...) SA sprostować świadectwo pracy poprzez wskazanie w nim, że pracę ślusarza remontowego wykonywał do 31.08.1997r. a nie do 31.12.1990r. Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd przyjął iż K. L. wykonywał pracę w warunkach szczególnych na stanowisku ślusarza remontowego przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń (….) na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace w warunkach szczególnych nie tylko w okresie do 31.12.1990r. kiedy to formalnie tak jak wnioskodawca miał angaż ślusarza remontowego ale i w kolejnych latach kiedy to, identycznie jak wnioskodawcy, zmieniono mu angaż na mechanika maszyn. Jeśli chodzi o świadka W. J. to świadek nadal jest czynnym pracownikiem pracodawcy wnioskodawcy i dotychczas nie wydawano mu ani świadectwa pracy ani świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Jednak również ten świadek pracował w identycznych warunkach jak wnioskodawca, wykonywał te same czynności, mając identyczny zakres obowiązków i tak samo jak wnioskodawcy zmieniono mu w 1991 roku angaż ze ślusarza remontowego na mechanika remontowego maszyn przy zachowaniu dotychczasowych warunków pracy i powierzonych do wykonania czynnościach związanych z bieżącą konserwacją maszyn produkcyjnych zakładu.

Okoliczności te pozwalają w ocenie Sądu na przyjęcie, że świadkowie posiadają niezbędne wiadomości dotyczące okoliczności zatrudnienia ubezpieczonego co do zakresu jego obowiązków oraz warunków w jakich były wykonywane w okresie objętym sporem, z jakim pokrywają się ich okresy zatrudnienia. Świadkowie nadto opisali zakres czynności wykonywanych przez skarżącego. Ich zeznania są logiczne oraz wzajemnie się uzupełniają, wobec czego sąd uznał je za wiarygodne. Należy wskazać, że organ rentowy nie podniósł okoliczności, które mogłyby godzić w wiarygodność ich zeznań. Ocena ta dotyczy również zeznań samego ubezpieczonego S. G., skoro były one zgodne z wiarygodnymi zeznaniami świadków. Ubezpieczony opisał swoje obowiązki. Faktem jest, że wnioskodawca miał problemy z precyzyjnym opisaniem okresów swojego zatrudnienia ale należy mieć na uwadze fakt, że ciężko choruje, niedawno przeszedł udar, który spowodował, że ma trudności z porozumiewaniem się z otoczeniem oraz formułowaniem myśli i słów. Mimo to brak jest jakichkolwiek przesłanek do kwestionowania jego zeznań.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił również w oparciu o powołane dowody z dokumentów. Ich autentyczność w toku procesu nie była kwestionowana przez strony. Ich forma oraz treść nie wzbudziła ponadto wątpliwości co do ich autentyczności z urzędu, wobec czego zostały one uznane za wiarygodne w całości i jako takie stanowiły pełnowartościowe źródło informacji o okolicznościach faktycznych w sprawie. Istotne znaczenia miała sprawa VII P 1163/11. Wprawdzie dotyczyła ona świadka K. L. ale biorąc pod uwagę, że świadek pracował w tym samym zakładzie pracy, w tym samym okresie i na takim samym stanowisku jak S. G. i uznano mu pracę w warunkach szczególnych także po roku 1990 to nie ma podstaw aby kwestionować to wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie S. G. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Do okoliczności spornych w rozpoznawanej sprawie, biorąc pod uwagę treść zaskarżonej decyzji oraz odwołania należy możliwość zakwalifikowania dalszego okresu, po 31.12.1990r. do 31.12.1998r. zatrudnienia ubezpieczonego w Wytwórni (...) jako pracy w warunkach szczególnych, mimo braku odpowiedniego świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych i odmowy jego wydania przez zrestrukturyzowany zakład pracy wnioskodawcy celem ustalenia, w związku z nieuznaniem przez organ rentowy powyższego okresu zatrudnienia ubezpieczonego jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, czy legitymuje się on 15 – letnim okresem tak kwalifikowanej pracy.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy emerytalnej, mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 2 ustawy emerytalnej stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Według § 3 rozporządzenia Rady Ministrów okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia.

Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury S. G. musiał spełnić łącznie następujące przesłanki:

1) osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2) nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3) na dzień i stycznia 1999 r. udowodnić:

a) co najmniej 15 - letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

b) staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

Bezspornym jest, że ubezpieczony w 24.01.2015r. a więc kilka dni przed wydaniem zaskarżonej decyzji ukończył wymagane 60 lat, posiada 25 – letni ogólny staż pracy oraz że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Przechodząc do oceny, czy ubezpieczony spełnia również warunek legitymowania się co najmniej 15 – letnim stażem pacy w warunkach szczególnych należy podkreślić, że ubezpieczony występując do organu rentowego o przyznanie świadczenia, przedłożył na okoliczność pracy w szczególnych warunkach dokumenty wymagane przez prawo, tj. świadectwo pracy w szczególnych warunkach z (...) Ś. jednakże wykonywaną w takich warunkach jedynie do 31.12.1990. ZUS uznał świadectwo i ustalił wykonywanie pracy w rozmiarze 14 lat, 4 miesięcy i 11 dni. Z uwagi na brak odpowiedniego świadectwa ZUS nie miał podstaw do ustalenia wykonywania pracy w warunkach szczególnych za dalszy okres.

W ocenie Sądu taka sytuacja nie może dyskwalifikować możliwości wnioskodawcy ubiegania się o świadczenie emerytalne. Należy mieć bowiem na uwadze, że świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych nie jest jedynym dowodem, w oparciu o który można ustalić wykonywanie takiej pracy.

Należy mieć na uwadze fakt, że w postępowaniu sądowym nie znajdują zastosowania ograniczenia w zakresie dopuszczalnych źródeł dowodowych, ustanowione na potrzeby postępowania przed ZUS, a wynikających z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno – rentowe (Dz. U. z 2011 roku, Nr 237, poz. 1412). Zasadniczym bowiem celem postępowania sądowego jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Ułatwia to art. 473 k.p.c., który wprost stanowi, iż w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron.

Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 marca 1984 r., sygn. III UZP 6/84; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 września 1984 r., sygn. III UZP 48/84wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 r., sygn. II UKN 186/97; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 29 stycznia 2013 r., sygn. III AUa 808/12). Z przedstawionym poglądem i wynikającymi z niego wnioskami Sąd Okręgowy w pełni się zgadza.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe, w którym Sąd oparł się na dokumentach znajdujących się w aktach ZUS i osobowych ubezpieczonego, jego zeznaniach złożonych w trybie art. 299 k.p.c. oraz zeznaniach świadków, pozwoliło ustalić w sposób pewny, że S. G. także w okresie zatrudnienia (...) Ś. od dnia 01.01.1991 roku do dnia 21.12.1998 roku, wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych, w wymiarze kolejnych 8 lat. W tym miejscu należy wskazać, że świadek K. L. jest uprawniony do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach w (...) Ś., w tym po 01.01.1991r. w oparciu o sprostowane świadectwo pracy, w którym zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego w sprawie VIIP 1163/11 ustalono, że nadal wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako ślusarz remontowy.

Z poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń wynika, że we wskazanym okresie nadal od 01.01.1991r do 31.12.1998r. ubezpieczony na ślusarza remontowego zajmował się naprawą i konserwacją urządzeń i maszyn produkcyjnych na wydziale produkcyjnym (...) Ś.. Wskazane czynności odpowiadają pracom opisanym w wykazie A, dział XIV „Prace różne”, poz. 25 „Bieżąca konserwacja agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe i budowlano-remontowe na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie”, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów.

Niezależnie od tego należy wskazać, że do okresów wykonywania pracy w warunkach szczególnych w przypadku wnioskodawcy należy doliczyć mu też okres zasadniczej służby wojskowej odbywanej w okresie od 29.10.1976 do 14.10.1978r. a wiec dodatkowo okres 1 roku, 11 miesięcy i 17 dni. Tego okresu również zakład nie wskazał w wydanym świadectwie wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Jednakże zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sądowym okres zasadniczej służby wojskowej zaliczany jest do uprawnień związanych z uprawnieniami związanymi z uzyskaniem prawa do emerytury we wcześniejszym wieku w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych w wypadkach gdy pracownik jest powołany do jej odbycia w okresie wykonywania pracy w warunkach szczególnych i po zakończeniu tej służby powróci na poprzednie stanowisko pracy wykonywane w warunkach szczególnych. Co więcej Sąd Najwyższy w ostatnim orzecznictwie zalicza okres służby wojskowej także wówczas gdy pracownik został powołany do służby wojskowej ze stanowiska pracy w warunkach szczególnych i po jej zakończeniu nie powrócił do pracy na takie stanowisko.

W niniejszej sprawie wnioskodawca od 25.06.1973 roku wykonywał pracę w warunkach szczególnych udokumentowaną przez zatrudniający go zakład pracy i uznaną przez ZUS i w okresie tego zatrudnienia został powołany do odbycia służby wojskowej. Po jej zakończeniu powrócił do (...) Ś. na poprzednie stanowisko pracy, do tych samych obowiązków wykonując pracę w warunkach szczególnych uznaną przez ZUS. Zatem w pełni uprawnione jest stanowisko, że okres służby wojskowej należy zaliczyć do uprawnień związanych z ubieganiem się o świadczenie emerytalne. Zważywszy, że ZUS zaliczył wnioskodawcy ponad 14 lat i 4 miesiące pracy w warunkach szczególnych już zatem doliczenie okresu służby wojskowej –dodatkowo 1 roku 11 miesięcy 17 dni pozwala na przyjęcie, że wnioskodawca udowodnił ponad 15 lat takiej pracy, bez konieczności udawadniania charakteru zatrudnienia po 01.01.1991r.

Jak wynika z poczynionych ustaleń S. G. legitymuje się ogólnym stażem pracy wynoszącym ponad 25 lat, ukończył 60 lat życia, nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz pracował w warunkach szczególnych ponad wymagany co najmniej 15 – letni okres. Tym samym ubezpieczony spełnia wszelkie przesłanki do ustalenia mu prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych od dnia (...) roku, tj. od dnia ukończenia 60 roku życia, stosownie do art. 129 w związku z art. 100 ust. 1 ustawy emerytalnej. W tym bowiem dniu ubezpieczony spełniał wszystkie warunki do ustalenia prawa do emerytury.

Biorąc pod uwagę, że ostatecznie wszystkie okoliczności dotyczące spornego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych zostały ustalone dopiero w postępowaniu przed sądem po złożeniu przez wnioskodawcę i świadków zeznań dotyczących wykonywania pracy w warunkach szczególnych oraz po analizie zgromadzonej dokumentacji osobowej Sąd stwierdził, że ZUS nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie prawa do świadczenia w terminie.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477¹⁴§ 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE