UZASADNIENIE

Skarżąca T. P. złożyła skargę na naruszenie praw strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki wnosząc:

a. o stwierdzenie, że w postępowaniu egzekucyjnym wszczętym z jego wniosku, a prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R. pod sygn. akt Km 491/11 nastąpiła przewlekłość,

b. o przyznanie na jej rzecz od Komornika kwoty 2000 zł,

c. o wydanie Komornikowi zalecenia, aby w terminie 30 dni od wydania postanowienia dokonał czynności terenowych zmierzających do zajęcia ruchomości dłużnika,

d. oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazała, że wniosek o wszczęcie egzekucji wpłynął 5 marca 2014 roku, Komornik nie dokonał czynności poszukiwania majątku ani zajęcia ruchomości pomimo wezwań przez skarżącego.

W odpowiedzi na skargę Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R. wniosła o jej oddalenie wskazując, że doszło do zbiegu egzekucji, a w toku postępowania sporządzano plany podziału uzyskanych od dłużnika kwot.

Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku nie zgłosił udziału w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wierzyciel J. P. 5 marca 2014 roku złożył wniosek o wszczęcie egzekucji należności głównej w wysokości 671 zł wraz z odsetkami i kosztami – łączna wysokość należności wynosiła 1309,83 zł. Jednocześnie złożony został wniosek o poszukiwanie majątku dłużnika. Do wniosku dołączono tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez Sąd Rejonowy Sąd Grodzki w R. 24 lipca 2009 roku w sprawie o sygn. akt VIII Nc 3615/09, któremu nadano klauzulę wykonalności na rzecz J. P. i K. M.. Sprawa została zadekretowana przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. K. pod sygn. akt KM 8827/14. Tego samego dnia wezwano dłużnika do dobrowolnego wykonania świadczenia i zawiadomiono o wszczęciu postępowania egzekucyjnego, a także wezwano do stawienia się w kancelarii komornika, ponadto skarżącego i T. P. wezwano do uzupełnienia wniosku w zakresie poszukiwania majątku dłużnika, kosztów zapytania o jego majątek we właściwych urzędach i doręczenia korespondencji stronom oraz uczestnikom postępowania. Poza tym 26 marca 2014 roku zawiadomiono dłużnika o wszczęciu egzekucji, a wierzyciel 25 marca 2014 roku przesłał komornikowi żądaną wcześniej kwotę.

Jednocześnie 5 marca 2014 roku komornik zajął wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika w (...) Banku (...) S.A. w K., (...) Banku (...) S.A. w W. oraz Banku (...) S.A. w W.. Bank (...) S.A. w W. poinformował, że nie prowadzi w rachunku dłużnika, natomiast pozostałe dwa banki wskazały, że nastąpił zbieg egzekucji z innymi komornikami.

Komornik uzyskał także informację o dwóch samochodach osobowych, których dłużnik jest współwłaścicielem lub właścicielem, a 17 kwietnia 2014 roku złożył wniosek o udostępnienie danych ze zbiorów danych meldunkowych, zbioru PESEL celem ustalenia aktualnego adresu zamieszkania dłużnika. Adres ten został podany jako C. - (...). Jednocześnie 9 maja 2014 roku zajął świadczenia emerytalne dłużnika, a 22 maja 2014 roku wpłynęła informacja od Naczelnika Urzędu Skarbowego w R., że dłużnikowi nie przysługuje wierzytelność z tytułu nadpłaty lub zwrotu podatku.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. 16 czerwca 2014 roku powiadomił komornika, że doszło do zbiegu egzekucji sądowej.

Pismem z 18 czerwca 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R. zwróciła się do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. K. o przekazanie akt KM 8827/14, albowiem doszło do zbiegu egzekucji w związku z informacją z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N..

Wierzyciel pismem, które wpłynęło 30 czerwca 2014 roku wniósł o zajęcie ruchomości znajdujących się w miejscu zamieszkania dłużnika, przy czym żądał, aby czynności przeprowadzić w obecności jego pełnomocnika.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. pismem, które wpłynęło 15 października 2014 roku wskazał, że nadal następuje zbieg egzekucji sądowej.

Postanowieniem z 30 października 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. K. uznał się niewłaściwym do dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego z wniosku J. P. i T. P. przeciwko dłużnikowi oraz przekazał sprawę wg właściwości Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R. ustalając jednocześnie koszty egzekucji. Powodem tego był zbieg egzekucji sądowych w stosunku do świadczenia z ubezpieczenia społecznego i rachunku bankowego.

Następnie wpłynęło pismo Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. informujące, że od 1 stycznia 2015 roku rata potrąceń będzie wynosiła 828,93 zł.

Akta zostały przesłane Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R. 10 lutego 2015 roku, a 18 lutego 2015 roku Komornik poinformowała Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. o przejęciu sprawy KM 8827/14 i nadaniu jej nowej sygnatury KM 491/15 oraz o przesyłaniu dokonywanych potrąceń na jej rachunek.

Komornik sporządziła 23 marca 2015 roku plan podziału uzyskanej kwoty od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N. pomiędzy trzynastu wierzycieli (suma zaległości dłużnika wynosiła ponad 142000 zł), ponadto dokonała takiego planu podziału 2 kwietnia 2015 roku oraz 4 maja 2015 roku i 10 czerwca 2015 roku, przy czym 2 ostatnie plany podziału dotyczyły już czternastu wierzycieli. Kolejny plan podziału z 6 lipca 2015 roku dotyczył piętnastu wierzycieli (suma zaległości dłużnika wynosiła ponad 154000 zł). W każdym z planów podziału J. P. przyznano przysługujący mu procent kwoty, przy czym w pierwszym z planów podziału była to kwota 64,24 zł, a pozostałych odpowiednio kwoty 7,38 zł, 6,81 zł, 6,71 zł, 6,18 zł. Z karty rozliczeniowej w aktach egzekucyjnych wynika, że wierzycielowi przesłano kwotę 61,98 zł w marcu 2015 roku oraz 24,24 zł w czerwcu 2015 roku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość podjętych czynności (...), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Jednocześnie ocenie pod kątem przewlekłości podlegają zarzuty skarżącego odnoszące się do przebiegu całego postępowania od chwili jego wszczęcia do prawomocnego zakończenia (por. uchwałę Sądu Najwyższego z 28 marca 2013 roku, sygn. akt III SPZP 1/13, opublik. w OSNP z 2013 roku, nr 23-24, poz. 292). Dotyczy to także postępowania egzekucyjnego.

Należy zauważyć, że w aktach egzekucyjnych brak jest pisma z 16 listopada 2014 roku, na które powołuje się skarżąca odnośnie ponowienia wniosku o dokonanie czynności w terenie. Natomiast jest w nich dowód doręczenia - z 13 listopada 2014 roku - odpisu postanowienia z 30 października 2014 roku pełnomocnikowi wierzyciela o przekazaniu akt wg właściwości.

Rzeczywiście wierzyciel – J. P. we wniosku o wszczęcie egzekucji zwracał się o poszukiwanie majątku dłużnika oraz o zajęcie jego ruchomości, natomiast dopiero w czerwcu 2014 roku wniósł o przeprowadzenie w terenie czynności z jego udziałem. Po otrzymaniu postanowienia o przekazaniu sprawy wg właściwości wierzyciel nie ponowił tego wniosku, a Komornik, która przejęła sprawę do prowadzenia (akta przekazano jej 10 lutego 2015 roku) od marca 2015 roku rozpoczęła dokonywanie podziałów comiesięcznie otrzymywanych kwot z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w N.. W tym zakresie J. P. otrzymał już dwie kwoty, przy czym ostatnia z nich stanowi sumę z czterech planów podziału w zakresie przysługujących mu należności.

Skarżąca w żaden sposób nie kontestowała braku dokonania przez obecnego Komornika czynności w terenie – chociażby w formie skargi na jego bezczynność, jeżeli uważała, że taka zachodzi. Z tego wniosek, że nie miało to dla niej większego znaczenia i nie miała nic przeciwko prowadzeniu postępowania egzekucyjnego w ten sposób, że będą dokonywane plany podziału kwot uzyskanych z zajęcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego dłużnika. W żadnym zakresie też nie wykazano, aby wnosiła o jakiekolwiek powiadomienie przez Komornika o stanie egzekucji.

Trzeba jednocześnie podkreślić, że w tytule wykonawczym dołączonym do akt skarżąca nie jest wymieniona jako osoba uprawniona. Na jej rzecz nie została wydana klauzula wykonalności. W żaden więc sposób nie może ona żądać prowadzenia egzekucji na jej rzecz na podstawie dołączanego do akt egzekucyjnych tytułu wykonawczego. Natomiast na podstawie art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki jest osobą uprawnioną do złożenia skargi na przewlekłość postępowania, albowiem Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Zabrzu M. K. wskazuje także T. P. jako wierzyciela, a więc osobę realizującą swoje uprawnienie w toku postępowania egzekucyjnego.

Te wszystkie okoliczności muszą być wzięte pod uwagę, gdyż dotyczą skarżącej, która zarzuca przewlekłość postępowania. Zdaniem Sądu Okręgowego to brak działania skarżącej i brak przedstawienia tytułu wykonawczego, z którego wynika jej uprawnienie do żądania spełnienia świadczenia pieniężnego spowodowały, że postępowanie ograniczyło się do dokonywania planów podziału kwot uzyskanych z egzekucji i przekazywania ich J. P..

Ponadto celem, jaki przyświeca postępowaniu ze skargi nie jest samo stwierdzenie przewlekłości i ewentualne zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej, ale wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego biegu - ma ona bowiem zapewnić szybką reakcję na trwającą zwłokę w czynnościach. W rozpoznawanej sprawie Sąd Okręgowy nie stwierdził zwłoki w czynnościach Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rybniku M. R., która prowadzi postępowanie egzekucyjne od lutego 2015 roku. Jeżeli skarżąca chce dokonać czynności w terenie, to taki wniosek powinna złożyć Komornikowi, należy bowiem zauważyć, że po przekazaniu akt Komornikowi zmieniła się sytuacja, albowiem są dokonywane potrącenia, a należności wobec innych wierzycieli (z tych samych kategorii) w znaczącym stopniu przekraczają wysokość świadczenia dochodzoną w sprawie o sygn. akt KM 491/15. Trzeba także podkreślić, że znajdujący się w aktach wniosek z czerwca 2014 roku stanowi tylko kserokopię i jako taki jest dotknięty brakiem formalnym. Brak jest natomiast w aktach wniosku z listopada 2014 roku, na który powołuje się skarżąca, która nie przedstawiła dowodu doręczenia tego wniosku. Przede wszystkim jednak skarżąca powinna wykazać tytułem wykonawczym, że jest wierzycielem, gdyż w przeciwnym wypadku nie może ona skutecznie dochodzić egzekucji świadczenia pieniężnego.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, skargę jako niezasadną należało oddalić.

SSR (del.) Roman Troll SSO Gabriela Sobczyk SSO Marcin Rak

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE