WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 22 grudnia 2015 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołań: W. U.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 10 marca 2015 r., znak:(...)

z dnia 5 maja 2015 r., znak: (...)

w sprawie: W. U.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu W. U. prawo do emerytury od dnia (...)

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżonymi decyzjami z dnia 10.03.2015 r. i 5.05.2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonemu W. U. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS

W uzasadnieniu decyzji wskazano, że powód nie spełnił jedynie warunku posiadania 15 letniego stażu pracy w szczególnych warunkach, bowiem nie zaliczono mu żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach z uwagi na brak zaświadczeń o pracy w szczególnych warunkach dotyczących tych okresów zatrudnienia.

W odwołaniu od tych decyzji ubezpieczony wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury z uwagi na to, że w spornych okresach pracował stale i w pełnym wymiarze czasu w warunkach szczególnych. W toku procesu powód zakwestionował także decyzję z dnia 8.02.2012 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. U., urodzony (...), kwalifikacje spawacza zdobył w 1978 r. w trakcie pracy w Przedsiębiorstwie (...)w I.. Pracował w tym zakładzie od 18 marca 1975 r. do 31.10.1982 r. Zatrudnił się tam jako monter konstrukcji żelbetowych w wyuczonym zawodzie-montera konstrukcji żelbetowych. W czasie pierwszego roku zatrudnienia ubezpieczony pracował przy produkcji pomocniczej jako betoniarz, zbrojarz i montażysta-spawacz. Ubezpieczony montował konstrukcje metalowe i żelbetowe na wysokości m. in. przy budowie kurników, które miały stalową więźbę dachową. Ubezpieczony spawał już w tym okresie w pełnym wymiarze czasu pracy przed zdobyciem formalnych uprawnień w 1978 r. Jego stałą pracą było spawanie elektryczne i montaż konstrukcji stalowych i żelbetowych na wysokości, przy których to czynnościach też wykonywał spawanie.

dowód: - zeznania świadka J. J., ubezpieczonego – zapis protokołu rozprawy k.64, dokumenty w aktach osobowych, odpis książeczki spawacza.

W (...) Zakładach (...) w I. ubezpieczony zatrudnił się 2.11.1982 r. jako spawacz, zajmował się wyłącznie spawaniem podgrzewaczy do wody i to była jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy do 7.02.1984 r.

dowód: - zeznania świadka Z. M. , ubezpieczonego – zapis protokołu rozprawy k.64, dokumenty w aktach osobowych

Następnie ubezpieczony zatrudnił się w (...) S.A. w I. od 20 lutego 1984 r. i pracowałem tam do 31.10.1991 r. Ubezpieczony zatrudnił się jako ślusarz, a spawaniem zajmował się od 3 marca 1986 r. do końca zatrudnienia, to jest do 31.10.1991 r. Ubezpieczony spawał ramy, dmuchawy oraz wirniki do zboża. To była też jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 3.03.1986 r. do 31.10.1991 r..

dowód: dokumenty w aktach osobowych, zeznania ubezpieczonego– zapis protokołu rozprawy k.64

Następnie ubezpieczony zatrudnił się w Przedsiębiorstwie (...) w I. i tam pracował w okresie od 1.11. 1991 – 31.03.1994, początkowo w (...) Spółce z o.o., potem kolejno w (...) K. i (...). We wszystkich tych Zakładach ubezpieczony zajmował się spawaniem na terenie zakładu pracy form do płyt żelbetowych.

dowód: - zeznania świadków W. S., J. L., ubezpieczonego – zapis protokołu rozprawy k.64,

W okresie od 28.02.1996 r. do 30.11.1996 r. ubezpieczony pracował w – (...) Sp. z o.o. w O. - praca w R. na budowie w M. przy montażu konstrukcji na wysokości jako spawacz i w tym okresie również stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie czynności spawania. Pracodawca wystawił ubezpieczonemu świadectwo pracy w szczególnych w którym potwierdził prace ubezpieczonego jako spawacza.

dowód: umowa o pracę z dnia 21.02.1996 r. i kolejne aneksy do umowy na stanowisku spawacza w aktach osobowych powoda prowadzonych przez (...) Sp. z o.o. w O., dokumenty w aktach rentowych, oraz zeznania powoda zapis protokołu rozprawy k.64,

Powód złożył wniosek o emeryturę 29.12.2014 r.

dowód: wniosek w aktach rentowych powoda.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów w aktach osobowych powoda oraz w jego aktach rentowych , których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków, bowiem były one zgodnie spójne, wzajemnie się uzupełniały z zeznaniami powoda i znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy. Świadkowie J. J., J. L., Z. M. i W. S. pracowali razem z powodem stąd ich zeznania stanowiły miarodajny dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie dowód. Zeznania ubezpieczonego jako zgodne z zeznaniami świadków i znajdujące potwierdzenie w zebranych w sprawie dowodach z dokumentów również zasługiwały na wiarę.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Sądu Okręgowego, w sposób niebudzący wątpliwości, że powód w spornych okresach od 18.03.1975 r. 18 marca 1975r. – 31 października 1982r. w (...) I. , od 2 listopada 1982r. – 7 lutego 1984r. w I. D. , od 3.03.1986r. – 31.10.1991r. – w zakładach (...) , od 2 sierpnia 1993r. – 30 września 1993r. w (...) K.- , od 1.10.1993r. – 31.03.1994r. w (...), od 1.10.1993r. – 31.03.1994r. w (...) wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienioną w dziale V pkt.5 ( montaż konstrukcji metalowych na wysokości ) oraz w dziale XIV pkt. 12 wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 8.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Pozycja 12 cyt. załącznika A do prac w szczególnych warunkach zalicza prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowowodorowym.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz.( art. 184 ust. 2)

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy powoda w szczególnych warunkach o których mowa w dziale V pkt.5 i XIV pkt.12 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r., w wyżej wymienionych okresach to okresy te dają okres ponad 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach wymagany do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Organ rentowy nie kwestionował spełnienia przez powoda pozostałych warunków uzyskania prawa do emerytury i dlatego, biorąc pod uwagę fakt, że ubezpieczony wniosek o emeryturę złożył 29.12.2014 r.., Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżona decyzję i orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego orzeczono zgodnie z art.98 k.p.c. i przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na brak świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach za wszystkie okresy, co powodowało konieczność przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem.

SSO Ewa Milczarek