Sygn. akt I C 864/15
Strona powodowa Bank (...) Spółka Akcyjna w W., w pozwie wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym, a skierowanym przeciwko pozwanemu J. C., wniosła o wydanie nakazu zapłaty i zasądzenie w nim od pozwanego na swoją rzecz kwoty 28 005,25 złotych z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP, liczonymi od kwoty 27 877,77 zł od dnia 16 lutego 2015 r. do dnia zapłaty. Domagała się również zasądzenia zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że pozwany posiada wobec powoda wymagalne zadłużenie wynikające z tytułu Umowy Limitu w koncie osobistym zawartej z bankiem 13 kwietnia 2012 r. Na dochodzoną pozwem kwotę składają się należność główna – 27 977,77 zł, odsetki umowne naliczone od należności głównej od 31 stycznia 2015 r. do 12 lutego 2015 r. - 95,81 zł, odsetki karne naliczone od 1 lutego 2015 r. do 15 lutego 2015 r. - 31,67 zł. Ponieważ pozwany nie uregulował terminowo zadłużenia doprowadził do wypowiedzenia umowy przez stronę powodową w dniu 21 listopada 2014 r. Wypowiedzenie stało się prawomocne z dniem 13 lutego 2015 r. i do dnia sporządzenia pozwu pozwany nie dokonał spłaty całości wymagalnego zadłużenia z w/w umowy.
Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 25 maja 2015 r., sygn. akt VI Nc-e 854665/15, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej zwrot kosztów postępowania w wysokości 351 zł.
Sprzeciw od nakazu zapłaty wniósł pozwany J. C., który zaskarżył nakaz w całości oraz domagał się zasądzenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Podniósł zarzut błędnego wyliczenia kwoty zobowiązania stanowiącej wartość przedmiotu sporu poprzez nie uwzględnienie kwot spłat, których dokonał pozwany. Z ostrożności procesowej pozwany wniósł o rozłożenie należności na 12 miesięcznych rat i odstąpienie od obciążenia go kosztami postępowania z uwagi na trudną sytuację finansową w jakiej znajduje się aktualnie pozwany.
W toku procesu obie strony podtrzymały stanowiska.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 13 kwietnia 2012 r. Bank (...) S.A. w W. oraz J. C. zawarli Umowę limitu w konie osobistym w wysokości 9 500 zł. W dniu 11 sierpnia 2013 r. z uwagi na zaistnienie pozytywnych przesłanek strona powodowa podjęła decyzję o podwyższeniu przyznanej kwoty limitu do 26 900 zł. Umowa limitu w koncie osobistym została przyznana do rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego pozwanego o numerze (...).
Zgodnie z Umową limitu w koncie osobistym od kwoty wykorzystanego kredytu powód naliczał w cyklach miesięcznych odsetki umowne w skali roku według obowiązującej stopy procentowej określonej w Cenniku usług, która w dniu podpisania umowy wynosiła 10 % (§ 3 ust. 5 umowy). Natomiast od zadłużenia przeterminowanego, o którym mowa w § 54 Regulaminu ogólne otwierania i prowadzenia rachunków bankowych dla osób fizycznych w Banku (...) S.A., powód pobierał odsetki według rocznej stopy procentowej określonej w Cenniku usług, która na dzień podpisania umowy wynosiła 24 % (§ 3 ust. 6 umowy).
Dowód:
Umowa limitu w koncie osobistym nr (...), k. 18-21,
Regulamin ogólny otwierania i prowadzenia rachunków bankowych dla osób fizycznych w Banku (...) S.A. z dnia 11.08.2013 r., k. 47 - 51,
Regulamin ogólny otwierania i prowadzenia rachunków bankowych dla osób fizycznych w Banku (...) S.A. z dnia 28.03.2015 r., k. 52-58,
Cennik usług – prowizje oraz oprocentowanie produktów kredytowych, k. 98 – 149.
W okresie od 23 kwietnia 2012 r. do 31 stycznia 2015 r. pozwany dokonywał operacji na swoim rachunku bankowym nr (...) przy użyciu karty bankomatowej jak i wpłatami własnymi w placówkach bankowych. Na rachunku tym nie odnotowano wpłat w dniu 25 września 2014 r. na kwotę 435,57 zł i 15 października 2014 r. na kwotę 500 zł.
W dniu 21 listopada 2014 r. strona powodowa wypowiedziała pozwanemu umowę rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego nr (...) wraz z umową limitu w koncie osobistym. Okres wypowiedzenia upłynął w dniu 13 lutego 2015 r.
Dowód:
- zestawienie transakcji na rachunku pozwanego, k. 59 - 97,
- pismo strony powodowej z dnia 21.11.2014 r., k. 22.
W dniu 16 lutego 2015 r. strona powodowa wystawiła wyciąg z ksiąg bankowych na kwotę 28 005,25 zł (stan zadłużenia na dzień 16 lutego 2015 r.), w tym 27 877,77 zł – należność główna, 95,81 zł - odsetki umowne naliczone wg stałej stopy procentowej w wysokości 12,00 % w skali roku, od należności głównej za okres od 31 stycznia 2015 r. do dnia 12 lutego 2015 r., 31,67 zł – odsetki karne naliczone od 1 lutego 2015 r. do 15 lutego 2015 r. w wysokości 12 %.
Dowód:
- wyciąg z ksiąg bankowych z dnia 16.02.2015 r., k. 24.
Pismem z dnia 16 lutego 2015 r. strona powodowa wezwała pozwanego do zapłaty.
Dowód:
- pismo z dnia 16.02.2015 r., k. 25.
W dniu 11 sierpnia 2015 r. w sprawie sygn. akt V GU 13/15 Sąd Rejonowy w Legnicy oddalił wniosek J. C. o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Fakt znany z urzędu (zapisek urzędowy z dnia 15.09.15 r., k. 156).
Sąd zważył :
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.
Strona powodowa Bank (...) S.A. w W. dochodziła roszczeń przeciwko pozwanemu J. C. na podstawie Umowy limitu w koncie osobistym z dnia 13 kwietnia 2012 r.
Z treści umowy z dnia 13 kwietnia 2012 r. w związku z treścią Regulaminu ogólnego otwierania i prowadzenia rachunków bankowych dla osób fizycznych w Banku (...) S.A., wynika, że limit w koncie osobistym jest odnawialną linią kredytową. W efekcie, pozwany J. C. uzyskał prawo do zadłużania się do kwoty limitu. Spłata wierzytelności z tytułu limitu następować miała z wpływów na (...), bez odrębnej dyspozycji posiadacza rachunku i przed wszystkimi płatnościami. Jednocześnie strony umówiły się, że bank pobiera z (...) odsetki od wykorzystanej kwoty limitu w konie osobistym na koniec miesiąca, w wysokości określonej w Cenniku usług. Bank pobiera też odsetki od zadłużenia przeterminowanego w wysokości określonej w Cenniku usług za okres od dnia powstania zadłużenia do dnia jego spłaty. Podpisując umowę pozwany zaakceptował jej warunki.
Podstawą prawną tak sformułowanego roszczenia jest art. 69 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2014.1497).
Wspomniany art. 69 prawa bankowego stanowi, że przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
W sprawie niesporny był fakt zaciągnięcia kredytu przez pozwanego. Pozwany nie kwestionował też zaprzestania wywiązywania się z warunków przyjętych na siebie w umowie oraz, że istniały podstawy do wypowiedzenia mu umowy przez bank. Tym samym, nie budzi wątpliwości, w świetle twierdzeń pozwu i załączonych do niego dokumentów oraz obrony pozwanego, fakt wypowiedzenia tej umowy przez stronę powodową. Pozwany nie kwestionował wymagalności roszczenia dochodzonego w pozwie, ani zasadności czy wysokości obciążenia z tytułu odsetek umownych. Natomiast sformułował zarzut błędnego wyliczenia kwoty zobowiązania wynikający z nie uwzględnia kwot spłat, których dokonał pozwany.
W ocenie Sądu ten zarzut nie zasługuje na uwzględnienie jako nieudowodniony. Mianowicie, J. C. nie przedłożył dowód wpłat, na które powołał się w piśmie z dnia 3 września 2015 r. (z 25.09.2014 r. na kwotę 435,57 zł i z 15.10.2014 r. na kwotę 500 zł). Zatem nie wykazał prawdziwości omawianego zarzutu, bowiem z zestawienia transakcji dokonanych na rachunku pozwanego za okres do 31 stycznia 2015 r. nie wynika, by wpłaty w takiej dacie i w takiej wysokości miały rzeczywiście miejsce. Także przedstawione przez J. C.: projekt porozumienia wysłanego przez ojca pozwanego (k.172) oraz pismo ojca pozwanego z dnia 20 października 2014 r. informujące o dokonanych spłatach (k.174), nie stanowią wystarczającego dowodu w omawianym zakresie, gdyż jako jednostronne oświadczenia woli ojca J. C., stanowią dokumenty prywatne dowodzące jedynie, że osoba która je podpisała złożyła oświadczenie określonej treści (art. 245 k.p.c.). Na okoliczność spłat dokonywanych przez pozwanego wnioskował on również o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, jednakże z uwagi na nieusprawiedliwioną nieobecność pozwanego na rozprawie w dniu 17 grudnia 2015 r. dowód ten został pominięty.
W efekcie, orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 69 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Zdaniem Sądu nie było też podstaw do uwzględnia wniosku pozwanego o rozłożenie zasądzonej należności na raty.
Stosownie do art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Przyjmuje się, że takie wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. Ciężar wykazania powyższych okoliczności spoczywa na pozwanym, zgodnie z art. 6 k.c.
J. C. złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania na okoliczność sytuacji finansowej uzasadniającej zastosowanie art. 320 k.p.c. oraz 102 k.p.c.
Wniosek został uwzględniony jednak pomimo dwukrotnego wyznaczenia pozwanemu terminu do stawiennictwa, pozwany nie stawił się, przy czym druga nieobecność była nieusprawiedliwiona i skutkowała pominięciem dowodu z przesłuchania pozwanego.
W rezultacie Sąd uznał, że pozwany nie wykazał istnienia podstaw do zastosowania art. 320 k.p.c. ani 102 k.p.c.
Z tych względów o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając pozwanego, jako stronę przegrywającą, całością kosztów poniesionych przez powoda.
W ocenie Sądu nie było też podstaw do zawieszenia postępowania do czasu rozstrzygnięcia wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej pozwanego, gdyż pomiędzy sprawą o upadłość a sprawą o zapłatę nie zachodzi związek merytoryczny tego rodzaju, że wynik sprawy o zapłatę zależy od wyniku spawy o upadłość (art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c.). Natomiast wskazaniem do zawieszenia spawy z urzędu, na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c., jest ogłoszenie upadłości, nie zaś oddalenie wniosku.