Sygn. akt III RC 118/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Świnoujściu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Wioletta Paprotna

Protokolant: st. protokolant Kamila Sienkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 08 marca 2016 r. w Świnoujściu na rozprawie

sprawy z powództwa E. K.

przeciwko D. K. (1)

o alimenty

I.  Powództwo oddala;

II.  Odstępuje od obciążania powódki kosztami sądowymi.

Sygn. akt III RC 118/15

UZASADNIENIE

Powódka E. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. K. (1) alimentów w kwocie po 400 zł miesięcznie płatne z góry , od dnia 1-go czerwca 2015r. do 15-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu wskazała, iż od długiego czasu bardzo ciężko choruje, a jej stan zdrowia uniemożliwia jej podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej. Podała, że faktycznie utrzymuje się wyłącznie z renty socjalnej w kwocie 440 zł netto miesięcznie oraz z dodatku pielęgnacyjnego w kwocie 153 zł, a uzyskiwane w ten sposób środki finansowe uniemożliwiają jej zaspokojenie podstawowych, usprawiedliwionych potrzeb życiowych, w tym koniecznych do ratowania życia jak zakup leków. W dalszej części uzasadnienia powódka podniosła, że na jej miesięczny koszt utrzymania składa się zakup wyżywienia, który kształtuje się w kwocie od 540 zł do 600 zł, zakup niezbędnej odzieży to koszt 100 zł, zakup środków higienicznych to minimum 70 zł, wizyty lekarskie to minimum 150 zł oraz zapewnienie właściwych warunków mieszkaniowych to koszt 200 zł. Powódka wskazała także, iż nie jest jej znane dokładne miejsce zatrudnienia pozwanego, ani uzyskiwane przez niego dochody, jednak z uzyskanych przez nią informacji wynika, że pozwany świadczy pracę w Norwegii. Ponadto, pozwany – zdaniem powódki – jest w pełni sprawnym, młodym mężczyzną i posiada możliwości zarobkowe umożliwiające mu pomoc finansową swojej matce. ( pozew k. 2-4).

Pozwany D. K. (1) w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie żądania powódki w pełnym zakresie oraz kwestionuje jej wszelkie żądania i twierdzenia. Swoje stanowisko argumentuje tym, że powódka porzuciła go, gdy miał 10 lat i od tego czasu do uzyskania pełnoletniości wychowywany był wyłącznie przez ojca. Pozwany podniósł, że brak dostatecznej opieki i wsparcia uniemożliwił mu uzyskanie konkretnego wykształcenia, którego brak stanowił wyraźną przeszkodę w znalezieniu dobrze płatnej, stałej pracy. Mając rodzinę na utrzymaniu oraz konieczność spłaty rat zaciągniętego kredytu na mieszkanie, zdecydował się podjąć pracę na terenie Norwegii, gdzie zawarł umowę o prace na czas określony do września 2015r. W treści uzasadnienia pozwany wskazał ponadto, iż spoczywa na nim konieczność utrzymania gospodarstwa domowego w postaci opłat czynszu za mieszkania zarówno w Polsce jak i w Norwegii, spłaty rat kredytu, zakupu żywności, środków czystości, ubrań dla siebie i domowników oraz wsparcie finansowe dla brata – 5-letniego syna powódki, którego – w ocenie pozwanego – powódka także porzuciła. Nadto wskazał, iż w jego budżecie rodzinnym nie ma już miejsca na inne wydatki i nie łączą go żadne relacje, ani zobowiązania względem powódki. ( odpowiedź na pozew k. 18-20).

Na rozprawie w dniu: 27 października 2015r., 14 stycznia 2016r. Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie (k. 31, k. 38)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany D. K. (2) ur. (...) w Ś.. Jest synem powódki.

dowód: odpis skrócony aktu urodzenia, k. 5

Powódka wyprowadziła się z domu rodzinnego, gdy pozwany miał 10 lat. Od tego czasu kontakt powódki z pozwanym jest sporadyczny i od czasu uzyskania pełnoletniości przez pozwanego ogranicza się on do okazjonalnego przekazywania drobnych kwot pieniędzy na rzecz powódki.

dowód: wyjaśnienia pozwanego, k. 31-33

Pozwany wraz z E. Ś. tworzy nieformalny związek. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z konkubiną i jej małoletnim synem K.. Konkubina pozwanego, chcąc zapewnić opiekę małoletniemu dziecku, pracuje w firmie sprzątającej 3 godziny dziennie, uzyskując w ten sposób miesięczne wynagrodzenie w kwocie 750 zł. Pozwany pracuje na terenie Norwegii, gdzie wykonuje zawód piekarza uzyskując wynagrodzenie w kwocie około 8.500 zł miesięcznie. Oprócz wydatków związanych z pobytem na terenie Norwegii, pozwany zobowiązany jest także do utrzymania rodziny przebywającej w Polsce. Pozwany przeznacza na utrzymanie w Norwegii 3.500 zł na zapłatę czynszu, 300 zł na rachunki, zakup jedzenia to 1000 zł, paliwo na dojazd do pracy to 500 zł, bilety lotnicze to około 300 zł. Na wydatki pozwanego w Polsce składają się opłata czynszu w kwocie 750 zł, rata kredytu w kwocie 300 zł, rachunki w kwocie 300 zł, Internet w kwocie 70 zł, abonament telewizyjny w kwocie 100 zł, ubrania dla wszystkich domowników w kwocie 400 zł oraz zakup środków czystości w kwocie 80 zł. Pozwany przekazuje również systematycznie kwoty pieniędzy na rzecz młodszego brata H. P., będącego synem powódki. Powódka rozstała się z R. P. i opuściła 6-letniego syna H..

dowód: wyjaśnienia pozwanego, k. 31-33;

zeznania świadka R. P., k. 39;

umowa o pracę, najmu k. 29;

oświadczenie k. 30 ;

oświadczenie o stanie rodzinnym, k. 21-24;

Powódka ma 47 lat, zawód technik ekonomista. Jest osobą niezdolną do pracy, wobec niej orzeczono umiarkowany stopień niepełnosprawności do dnia 31.10.2016r. Z orzeczenia wynika, iż powódce przyznano umiarkowany stopień niepełnosprawności do którego zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu , niezdolną do pracy albo zdolna do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Powódka unikała w młodości pracy.

Powódka otrzymuje rentę w kwocie 709,34 zł brutto miesięcznie, dodatek mieszkaniowy do czynszu w kwocie 237,18 zł oraz dodatek pielęgnacyjny w kwocie 153 zł. Z renty ma potrącane przez komornika kwotę 177,33złi netto otrzymuje 442,17 zł.

Na wydatki powódki składa się czynsz za najem jednopokojowego mieszkania w kwocie 105,47 zł, opłaty za prąd to 157 zł za dwa miesiące, za gaz 39,13 zł za dwa miesiące oraz zakup żywności w kwocie od 540 zł do 600 zł miesięcznie. Powódka zobowiązana jest wyrokiem sądowym uiszczać alimenty w kwocie 50 zł na rzecz małoletniego syna H. P., którego wychowuje ojciec. Powódka cierpi na problemy z kręgosłupem, cukrzycę, nadciśnienie, choroby tarczycy oraz bierze leki przeciwdepresyjne. Alimentów potrzebuje na leczenie.

Powódka otrzymywała pomoc finansową od (...)u, gdzie uzyskała informację, że chcąc otrzymać dodatkowe środki na życie powinna wnieść powództwo o zasądzenie renty alimentacyjnej od dorosłego syna.

dowód: orzeczenie o niepełnosprawności, k. 6-7;

decyzja o przyznaniu renty socjalnej, k. 8-9;

zaświadczenie k. 10 ;

zeznania świadka R. P., k. 39;

zeznania powódki, k. 40-41;

rachunki k. 44-95.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 128. k.r.o. obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Powódka jest matką pozwanego, zatem to jego w pierwszej kolejności obciąża obowiązek alimentacyjny. Podstawa prawną powództwa jest natomiast art. 133kro zgodnie z którym poza wypadkami , gdy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie się utrzymać samodzielnie, a jego dochody lub majątek nie wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten , kto znajduje się w niedostatku .

Podkreślić należy , że zgodnie ze stanowiskiem doktryny o niedostatku można mówić, gdy osoba domagająca się alimentów na tej podstawie nie potrafi zaspokoić samodzielnie swych potrzeb na poziomie zbliżonym do minimum socjalnego, przy czym , tzn. że nie posiada dostatecznych środków pomimo podejmowanych starań, by j pozyskać.

Natomiast w świetle art. 144 1. k.r.o. zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie dotyczy to obowiązku rodziców względem ich małoletniego dziecka.

Kluczowa w przedmiotowej sprawie jest uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. (sygn. akt. III CZP 91/86), który wymienił przykłady rażąco niewłaściwego postępowania uprawnionego do alimentacji. Wśród nich wymienił zachowanie godzące w życie lub zdrowie członka rodziny, naruszenie godności dobrego imienia i innych dóbr osobistych członków rodziny, zawinione popadnięcie w niedostatek lub umyślne wywołanie sytuacji prowadzącej do żądania świadczeń alimentacyjnych. Sąd w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego w przedmiotowej sprawie, iż „Zawinione zachowania są powszechnie potępiane w społeczeństwie i nie można zakładać, ażeby osoba doznająca krzywdy w każdym przypadku mimo to zobowiązana była do świadczenia alimentów na rzecz osoby ją krzywdzącej, tylko, dlatego, że obowiązek alimentacyjny wynika z pokrewieństwa, małżeństwa albo z innych więzów, z którymi ustawa łączy ten obowiązek.”
Sąd nie podzielił poglądu powódki w przedmiocie konieczności zasądzenia na jej rzecz alimentów. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie ma miejsce sytuacja, w której rodzić nie interesował się swoim dzieckiem przez większość jego życia, a nawet opuścił je. Natomiast w momencie, kiedy dziecko dorosło i dobrze poradziło sobie w życiu, wyrodny rodzic zgłasza żądanie o alimenty. Zdaniem Sądu zasądzenie alimentów na rzecz powódki byłoby rażącą niesprawiedliwością, gdyby osoba krzywdzona musiała płacić alimenty osobie krzywdzącej tylko dlatego, że łączy je pokrewieństwo. W tej sytuacji roszczenie rodzica o alimenty stanowi nadużycie przysługującego mu uprawnienia. Domaganie się przez nią alimentów jest bowiem sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Zdaniem Sądu, fakt, iż rodzic nie wywiązywał się ze swoich rodzicielskich obowiązków stanowi podstawę do oddalenia powództwa, ze względu na jego niezgodność z zasadami współżycia społecznego.

Sąd nie dał wiary twierdzeniom powódki jakoby pozwany w wieku 10 lat został uprowadzony przez ojca i w wyniku tego nie mogła realizować siebie, jako rodzica. Twierdzenia powódki nie znajdują potwierdzenia w pozostałym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, którym Sąd dał wiarę. Sąd zważył, iż powódka podjęła decyzję o opuszczeniu pozwanego w pełni świadomie i w niedługim czasie zawarła nowy związek, z którego pochodzi małoletni H. P.. Na szczególną dezaprobatę zasługuje fakt, iż powódka postąpiła podobnie w stosunku do małoletniego H. porzucając go, gdy ten miał rok i osiem miesięcy.

Ponadto podnieść należy, iż aktualna sytuacja materialna powódki nie jest na tyle trudna, aby można było ją zakwalifikować jako pozostawanie w niedostatku. Powódka ma zagwarantowany stały dochód w postaci renty, dodatek mieszkaniowy, pielęgnacyjny. Podkreślić należy, iż powódka sama przyznała, iż uprzednio wykonywała dorywcze prace , ma dobry zawód i mogłaby prowadzić małą księgowość w domu.

Na podstawie art. 102 kpc sąd odstąpił od obciążenia pozwanej kosztami sądowymi z uwagi na jej sytuację majątkową .

Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji.