UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 listopada 2014 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 2 377,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 września 2013 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że dochodzona kwota stanowi niezapłaconą część odszkodowania należnego mu na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanego jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody, obejmujące koszt wynajmu auta zastępczego (pozew k. 2-14).

W dniu 11 grudnia 2013 r. tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie XVI GNc 7816/13 (nakaz zapłaty k. 93).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty wniesionym w dniu 30 grudnia 2013 r. pozwany zaskarżając nakaz w całości wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 08 lipca 2013 r. i przyznał powodowi kwotę 982,08 zł netto tytułem odszkodowania. Pozwany uznał za uzasadniony okres 8 dni najmu przyjmując stawkę 122,76 zł netto za dobę. Tym samym pozwany zakwestionował okres najmu pojazdu zastępczego wskazując, że okres naprawy nie pozostawał w adekwatnym związku z uszkodzeniami pojazdu. Ponadto pozwany podniósł, że pojazd po kolizji pozostawał jezdny, co pozwalało zorganizować proces naprawy pojazdu. Pozwany zakwestionował zastosowaną przez powoda stawkę czynszu najmu w wysokości 280,00 zł netto za dobę. Wskazał, że jest ona zawyżona i nie odpowiada cenom panującym na rynku lokalnym. (sprzeciw k. 98-99v)

Pismem z dnia 23 października 2014 r. powód rozszerzył powództwo do kwoty 2 657,98 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 23 września 2013 r. do dnia zapłaty podtrzymując jednocześnie wszelkie twierdzenia i wnioski zgłoszone w pozwie oraz odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że w związku z wydaną opinią biegłego rozszerza powództwo z tytułu czynszu najmu pojazdu zastępczego wynajętego przez poszkodowanego (...) sp. z o.o. na okres 13 dni, tj. od 12 lipca 2013 r. do dnia 25 lipca 2013 r. ( pismo powoda k. 225-228)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 08 lipca 2013 r. wskutek kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) o nr rej. (...), będący własnością (...) sp z o.o. Kierującym uszkodzonym pojazdem w dniu kolizji był wiceprezes poszkodowanej spółki (...). Sprawca kolizji, kierujący pojazdem marki J. D. o nr rej. (...), był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w Towarzystwie (...) spółce akcyjnej w W. (zwana dalej towarzystwem (...)), (okoliczności bezsporne) .

W dniu 10 lipca 2013 r. uszkodzony pojazd wstawiono do serwisu (...) w P.. W dniu 12 lipca 2013 r. serwis dokonał przednaprawczych oględzin uszkodzonego pojazdu i tego samego dnia towarzystwo ubezpieczeń dostarczyło kalkulację naprawy do serwisu. Części zamienne otrzymano w dwóch transach w dniu 16 i 23 lipca 2013 r. W dniu 15 lipca 2013 r. przystąpiono do demontażu uszkodzonych części, podczas których ujawniły się dodatkowe uszkodzenia. Dnia 16 lipca 2013 r. zgłosił potrzebę dodatkowych oględzin i zamówił niezbędne części zamienne. Dodatkowe oględziny przeprowadzono w dniu 18 lipca 2013 r. Również 18 lipca 2013 r. serwis dostarczył ubezpieczycielowi poprawioną kalkulację naprawy. W dniu 23 lipca 2013 r. ubezpieczycie zaakceptował poprawioną kalkulację a serwis przystąpił do naprawy. Zakończenie naprawy i odbiór pojazdu mógł nastąpić w dniu 23 lipca 2013 r. ( dowód: arkusz naprawy k.45, dokumentacja serwisu k. 156-164, pisemna opinia biegłego 182-188, pisemna uzupełniająca opinia biegłego k. 295-296, ustna uzupełniająca opinia biegłego k. 329-330)

Technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu marki A. (...) wynosił 5,5 dnia roboczego. Uzasadniony czas naprawy pojazdu wynosił 14 dni kalendarzowych od dnia 10 lipca 2013 r. do 23 lipca 2013 r. Z uwagi na uszkodzenia pojazdu marki A. (...) powstałe na skutek kolizji z dnia 08 lipca 2013 r. pojazd nie mógł być użytkowany. ( dowód: kalkulacja naprawy k. 50-54, pisemna opinia biegłego 182-188, pisemna uzupełniająca opinia biegłego k. 295-296, ustna uzupełniająca opinia biegłego k. 329-330)

W dniu 12 lipca 2013 r. R. G. w imieniu (...) sp. z o.o. w S. jako najemca, zawarł z P. W., pracownikiem (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (zwana dalej spółką (...)), jako wynajmującym pisemną umowę najmu pojazdu zastępczego marki B. (...) o nr rej. (...), z grupy samochodów (...) na czas naprawy uszkodzonego pojazdu, nie dłużej jednak niż 30 dni kalendarzowych. W imieniu wynajmującego Umowę Najmu (...) podpisał pracownik powoda P. W., posiadający pełnomocnictwo do zawierania w imieniu spółki (...) umów najmu oraz umów nabycia wierzytelności z tytułu kosztów korzystania z auta zastępczego. ( okoliczności bezsporne ). Czynsz najmu strony określiły na podstawie cennika (...) stanowiącego integralną część umowy najmu, który został podpisany przez poszkodowanego. Za okres najmu pojazdu zastępczego przez okres 14 dni strony ustaliły czynsz najmu wynosił 3 920,00 zł netto, przy stawce dziennej 280,00 zł netto za dobę. Pojazd zastępczy został wydany w tym samym dniu, natomiast zwrot nastąpił w dniu 26 lipca 2013 r. Na dzień zawarcia umowy najmu poszkodowany był płatnikiem podatku VAT ( dowód: umowa najmu k. 37-40, upoważnienie k. 41, pełnomocnictwo k. 42, cennik k. 43, oświadczenie dotyczące czynszu i długości najmu k. 47, oświadczenie poszkodowanego k. 49, (...) k. 76).

Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 12 lipca 2013 r. p R. G. w imieniu (...) sp. z o.o. w S. przelał na rzecz spółki (...) wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu pojazdu zastępczego, przysługującą mu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 08 lipca 2013 r., za którą odpowiedzialność z tytułu OC sprawcy szkody ponosi towarzystwo (...) ( bezsporne, poparte: umowa cesji wierzytelności k. 24, upoważnienie k. 41, pełnomocnictwo k. 42, oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń, k. 44).

Z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki B. (...) o nr rej. (...) w dniu 26 lipca 2013 r. spółka (...) wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 3 920,00 zł netto, tj. 4 821,60 zł brutto za okres 14 dni najmu przy stawce 280,00 zł netto za dobę ( dowód: faktura VAT, k. 46).

Stawki najmu pojazdu marki A. (...) (lub innej z tej samej klasy) z uwzględnieniem okresu najmu 14 dni w II połowie 2013 r. na terenie T. zawierała się w zakresie od 129,00 zł do 329 zł netto za dobę. ( dowód: pisemna opinia biegłego 182-188).

Pismem z dnia 20 sierpnia 2013 r., doręczonym towarzystwu (...) w dniu 23 sierpnia 2013 r., spółka (...) wezwała towarzystwu (...) do zapłaty kwoty 3 920,00 zł netto. W odpowiedzi na powyższe towarzystwo (...) dokonało refundacji zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 736,56 zł netto jako zasadny uznając 6 dni czasu najmu pojazdu zastępczego, przyjmując stawkę dzienną w wysokości 122,76 zł netto. ( bezsporne, poparte: zgłoszenie szkody k. 63-65, potwierdzenie odbioru k. 90, pismo decyzja o wypłacie odszkodowania k. 61-62).

Ostatecznym przedsądowym wezwaniem do zapłaty, doręczonym towarzystwu (...) w dniu 25 września 2013 r., spółka (...) wezwała towarzystwu (...) do zapłaty pozostałej części odszkodowania w wysokości 3 183,44 zł w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od daty doręczenia pisma. W odpowiedzi na niniejsz pismo towarzystwa (...) dokonała dopłaty odszkodowania w wysokości 245,52 zł. Pozwana odmówiła zapłaty pozostałej części odszkodowania bezsporne, poparte: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru k. 56-60, pismo dopłata do odszkodowania k. 55).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty dołączone do akt sprawy, w oparciu o pisemne oraz ustną uzupełniającą opinię biegłego sądowego. Wiarygodność przedłożonych w toku postępowania dokumentów nie była kwestionowana wzajemnie przez strony postępowania, a Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu. Biegły w przedmiotowej opinii ustalił, że pojazd marki A. (...) na skutek uszkodzeń powstałych w dniu 08 lipca 2013 r. nie mógł być eksploatowany. Technologiczny czas naprawy w niniejszej sprawie wynosił 5,5 dnia roboczego. Natomiast biegły ustalił uzasadniony czas naprawy na 14 dni kalendarzowych. Pojazd został wstawiony do serwisu dnia 10 lipca 2013 r. W dniu 12 lipca 2013 r. ubezpieczycie dokonał przednaprawczych oględzin pojazdu. Dnia 16 lipca 2013 r. serwis zgłosił potrzebę dokonania dodatkowych oględzin, które przeprowadzono w dniu 18 lipca 2013 r. W przekonaniu biegłego, przednaprawczych oględzin można było dokonać wcześniej. Również serwis wykazał się zwłoką przy zgłoszeniu dodatkowych oględzin. Biegły wyjaśnił, że serwis po przyjęciu pojazdu mógł dokonać demontażu uszkodzonych części, aby w momencie oględzin mięć pełen ogląd uszkodzeń. Ubezpieczyciel również wykazał się opieszałością. W okolicznościach niniejszej sprawy po zgłoszeniu potrzeby dodatkowych oględzin w dniu 16 lipca 2013 r. ubezpieczyciel powinien dokonać oględzin najpóźniej następnego dnia a nie jak to miało miejsce 18 lipca 2013 r. Czas oczekiwania na części zamienne powinien wynosić 3 dni. Biegły ustalił, że po otrzymaniu części zamiennych w dniu 22 lipca 2013 r. serwis mógł przystąpić do lakierowania. Montażu polakierowanych części można było dokonać w dniu 23 lipca 2013 r. i tego samego dnia zakończyć naprawę. Pojazd mógł być odebrany tego samego dnia. W odniesieniu do stawek czynszu najmu pojazdu zastępczego biegły ustalił, że stawki czynszu najmu z uwzględnieniem 14-dniowego okresu najmu pojazdu marki A. (...) (lub innego tej samej klasy) w II połowie 2013 r. na terenie T. wahały się w granicach od 129,00 zł netto do 329 zł netto za dobę. Biegły wskazał, że ceny najmu nie obejmują opłat dodatkowe. Sąd na podstawie pisemnej opinii biegłego dokonał ustaleń stawek rynkowych w niniejszej sprawie. W przekonaniu Sądu zastosowana stawka powoda w wysokości 280,00 zł netto jest stawką rynkową, występującą na rynku trójmiejskim. Pozwany zakwestionował powyższe ustalenia biegłego w zakresie ustalenia uzasadnionego czasu naprawy. Pozwany wskazał, że technologiczny czas naprawy wynosił 9,7 rbg, tj. 2 dni robocze. Pozwany wskazał, że każdorazowe zaokrąglanie cząstkowych czasów, wymaganych dla dokonania poszczególnych czynności naprawczych przed jego zsumowaniem niezasadnie wydłuża czas naprawy. Ponadto podniósł, że pojazd po kolizji mógł być użytkowany. Gdyby pierwotne oględziny były przeprowadzone po rozbrojeniu pojazdu nie byłyby potrzebne dodatkowe oględziny. Wówczas serwis mógł przystąpić do naprawy już 16 lub 17 lipca 2013 r. W przekonaniu pozwanego uzasadniony czas naprawy w niniejszej sprawie wynosił 9 dni kalendarzowych z uwzględnieniem technologicznego czasu naprawy, dni wolnych oraz czasu organizacyjno – technologicznego. Biegły odniósł się od zarzutów pozwanego w pisemnej uzupełniającej opinii. Wyjaśnił, że ustalił czas naprawy na podstawie informacji zawartych w aktach sprawy. Wskazał, że przednaprawcze oględziny zostały przeprowadzone najprawdopodobniej bez demontażu uszkodzonych części natomiast materiał sprawy nie zawiera informacji, iż pracownik ubezpieczyciela zasugerował przeprowadzenia ich po zdemontowaniu uszkodzonych części. Natomiast dodatkowe oględziny przeprowadzono prawdopodobnie po ich demontażu. Odnosząc się do pozostałych zarzutów biegły wyjaśnił, że technologiczny czas wynika z przeliczenia czasu prac blacharsko – monterskich oraz prac lakierniczych i wynosiły 2 dni robocze. Taki sam czas został wskazany przez pozwanego w piśmie zawierającym zarzuty do opinii. Ponadto wskazał, że nie dochodziło do nadmiernych zaokrągleń. W przypadku prac blacharskich czas naprawy wynosił 0,93 rbg – biegły zaokrąglił do 1 rbg a w przypadku prac lakierniczych czas naprawy wynosił 0,6 rbg z uwzględnieniem 0,4 rbg na schnięcie lakieru. Ponadto biegły doliczył 0,5 dnia roboczego na przygotowanie pojazdu do odbioru. Biegły wskazał, że uszkodzenia pojazdu w postaci uszkodzenia chłodnicy wody, kondensatora układu klimatyzacji w stopniu kwalifikującym te elementy do wymiany oraz uszkodzenie reflektorów przeciwmgielnych oraz pierścienia wentylatora dyskwalifikowały pojazd z dalszej eksploatacji. Pozwany podniósł zarzuty co do pisemnej uzupełniającej opinii biegłego. Wskazał, że to serwis powinien przygotować pojazd do oględzin. Ponadto pozwany zarzucił błąd w ustaleniach biegłego gdyż niewłaściwie zaliczył czas oczekiwania na części zamienne do technologicznego czasu naprawy. Uszkodzenia pojazdu nie wyłączały go z ruchu. Pojazd nie posiadał wystających krawędzi i nie występowały wycieki płynów eksploatacyjnych. Do powyższych zarzutów biegły odniósł się na rozprawie w dniu 14 października 2015 r. Biegły podtrzymał twierdzenia zawarte we wcześniejszych opiniach. Wskazał, że w dniu 12 lipca 2013 r. dokonano przednaprawczych oględzin. W przekonaniu biegłego można było to dokonać w dniu 11 lipca 2013 r. Po oględzinach serwis mógł przystąpić do demontażu części najwcześniej w dniu 15 lipca 2013 r. Jeżeli 16 lipca 2013 r. zgłoszono dodatkowe oględziny to demontaż musiał nastąpić dzień wcześniej. Pierwszą partię części zamówiono już 15 lipca 2013 r. natomiast pozostałe części po oględzinach dodatkowych, tj. 16 lipca 2013 r. Biegły przyjął czas oczekiwania na części zamienne 3 dni. Części zamienne dostarczono 22 lipca 2013 r. Dostarczone części należało jedynie polakierować i zamontować w naprawionym pojeździe. Naprawę można było zakończyć dnia 23 lipca 2013 r.

Złożone do akt sprawy opinie biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, Sąd uznał za rzetelne, jasną i w pełni wyczerpującą. Biegły w sposób rzeczowy i kompleksowy odniósł się do przedmiotu opinii.

Sąd podziela ustalenia biegłego w zakresie przebiegu naprawy oraz technologicznego jak i uzasadnionego czasu naprawy. Wskazać należy, że bez znaczenia pozostaje okoliczność, kiedy dokonano pierwszych oględzin. Nie wpływa to na długość najmu pojazdu. Najem rozpoczęto dopiero w dniu 12 lipca 2013 r. Przyjmując, że naprawa powinna zakończyć się w dniu 23 lipca 2013 r. okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 11 dni kalendarzowych (dób najmu).

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie bezspornym pozostawała odpowiedzialności sprawcy za zaistniałą kolizję drogową i pozwanego z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody – posiadacza pojazdu mechanicznego. Pozwany zakwestionował okres naprawy pojazdu marki A. (...) a tym samym uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego oraz zastosowaną przez powoda stawkę czynszu najmu.

Kwestię przysługiwania stronom legitymacji procesowej Sąd zobowiązany jest badać z urzędu. Fakt skutecznego zawarcia umowy przelewu i umowy najmu winna udowodnić strona powodowa – zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., skoro z okoliczności tej wywodzi skutki prawne.

Jak stanowi przepis art. 509 § 1 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast z treści § 2 powołanego wyżej przepisu wynika, że wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Przedmiotem przelewu może być także dostatecznie oznaczona wierzytelność przyszła. Jest przy tym oczywiste, że z treści umowy przelewu zawartej przez strony musi wynikać jej przedmiot. Innymi słowy skuteczność umowy przelewu wierzytelności uzależniona jest m.in. od skonkretyzowania przez strony wierzytelności będącej jej przedmiotem. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność, a zatem oznaczenia stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia ( tak trafnie Sąd Najwyższy w wyroku z 11 maja 1999 r., III CKN 423/98, Biul. SN 2000, nr 1, s. 1). Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność. Skuteczność umowy przelewu wierzytelności uzależniona jest jednak przede wszystkim od istnienia wierzytelności będącej jej przedmiotem. W doktrynie podkreśla się, że cesjonariusza nie chroni dobra wiara, dlatego nabędzie on wierzytelność w takim zakresie i tylko wówczas, gdy służyła ona cedentowi ( zob. Z. Radwański, A. Olejniczak, Zobowiązania..., s. 367). Przeniesienie wierzytelności odbywa się więc zgodnie z zasadą, że nikt nie może przenieść więcej praw niż sam posiada (nemo in alium plus iuris transferrepotestquamipsehabet).

Co prawda w umowie cesji nie ma wskazanej konkretnej wysokości wierzytelności przelanej, jednakże wierzytelność tę, jak uzasadniono wyżej - można ustalić na podstawie stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika. W niniejszej sprawie stosunkiem tym jest umowa najmu. Na datę zawarcia umowy cesji tj. 12 lipca 2013 r., która jest tożsama z datą zawarcia umowy najmu, strony nie mogły określić pełnej wysokości wierzytelności przelanej, bowiem nie był jeszcze znany czas trwania naprawy. W § III Umowy Najmu (...) czas zawarcia umowy najmu określono czasem naprawy, nie dłużej niż 30 dni kalendarzowych. Dopiero z chwilą zakończenia naprawy, bądź upływu maksymalnego czasu trwania umowy, określenie pełnej wysokości wierzytelności stało się możliwe. Pogląd o dopuszczalności i skuteczności przelewu takiej wierzytelności, a nawet wierzytelności przyszłej, która w dacie zawierania umowy cesji nie tylko nie jest określona co do wysokości, ale nawet jeszcze nie istnieje jest utrwalany w orzecznictwie Sądów ( wyrok Sądu Apelacyjnego w P. z dnia 10 września 2009 r., I ACa 550/09, Lex 756654, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 2008r., II CSK 445/07, Lex 394765).

Powyższe dowodzi, iż zawarta umowa cesji jest ważna, zaś jej skuteczność uzależniona jest od wykazania istnienia wierzytelności będącej przedmiotem przelewu (przedmiotu cesji).

Jak stanowi przepis art. 659 § 1 k.c., przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Zgodnie natomiast z brzmieniem § 2 powołanego wyżej przepisu, czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju. Umowa najmu jest umową konsensualną, dwustronnie zobowiązującą, wzajemną i odpłatną (art. 487 § 2 k.c.). Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego w postaci oddania rzeczy do używania jest zapłata czynszu przez najemcę. Do zawarcia umowy najmu dochodzi wówczas, gdy strony uzgodnią istotne jej składniki ( essentialia negotii), do których należą: przedmiot najmu i czynsz.

Wobec braku wymogu zawarcia przedmiotowej umowy w formie pisemnej, ustalenia dotyczące przedmiotu najmu i wysokości czynszu najmu nie muszą przybrać takiej formy. Strona powodowa – zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. winna jednak te okoliczności udowodnić, skoro z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Celem ich wykazania powód załączył do pozwu cennik (...), wskazując, że był on podstawą ustaleń stron w zakresie wysokości stawki czynszu najmu, a także Umowę Najmu (...), w których strony umowy określiły przedmiot najmu – pojazd marki B. (...) o nr rej. (...). Ponadto najemca podpisał umowę najmu (...), gdzie w § IV znajduje się odniesienie do aktualnego cennika stosowanego przez wynajmującego, z którym według oświadczenia najemca zapoznał się. Stawka czynszu najmu nie musi być określona wprost w umowie, wystarczy odwołanie się do podstaw jej ustalenia, co powód uczynił, zawierając stosowny punkt w umowie i załączając do pozwu cennik (...). Dodatkowo należy wskazać, iż cennik (...) również został podpisany przez poszkodowanego.

Umowa ta miała charakter odpłatny, o czym wprost stanowi § IV pkt 1 Umowy najmu (...). Strony umówiły się na bezgotówkowe rozliczenie kosztów najmu z tego tytułu w zamian za zawarcie umowy cesji wierzytelności. Cesja stanowiła formę zapłaty czynszu najmu. Poszkodowany zdawał sobie sprawę o odpłatności najmu. W konsekwencji, materiał dowodowy przedstawiony przez stronę powodową Sąd ocenia jako spójny i pozwalający na dokonanie ustaleń zgodnych z twierdzeniami zawartymi w pozwie.

Zasadny okazał się zarzut nieuzasadnionego czasu naprawy uszkodzonego pojazdu marki A. (...). Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c. w zw. z art. 223 k.p.c.), w konsekwencji, to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że uzasadniony czas naprawy uszkodzeń powstałych w pojeździe poszkodowanego był krótszy niż czas naprawy tego pojazdu dokonanego przez warsztat naprawczy i pojazd nie musiał przez cały ten okres znajdować się w warsztacie naprawczym, a tym samym, poszkodowany nie musiał korzystać z samochodu zastępczego przez okres 13 dni.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż poszkodowany został pozbawiony możliwości korzystania z uszkodzonego pojazdu co skutkowało tym, że miał on prawo wynająć pojazd zastępczy. Utrata możliwości korzystania z rzeczy wskutek jej zniszczenia, a w konsekwencji wydatek poniesiony w związku z wynajęciem pojazdu zastępczego stanowi szkodę majątkową, bez względu na rodzaj działalności lub cel, dla którego poszkodowany wykorzystuje pojazd. Normalnym następstwem kolizji drogowej w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. jest bardzo często niemożność korzystania z własnego pojazdu przez poszkodowanego. Koszty korzystania z pojazdu zastępczego mieszczą się w granicach skutków kolizji podlegających wyrównaniu. Postulat pełnego odszkodowania przemawia za przyjęciem stanowiska o potrzebie zwrotu przez ubezpieczyciela tzw. wydatków koniecznych i ekonomicznie uzasadnionych potrzebnych na czasowe używanie zastępczego środka komunikacji w związku z niemożliwością korzystania z niego wskutek zniszczenia (Uch. SN III CZP 5/11, Biul. SN 2011/11/5)

Pamiętać należy, że zgodnie z art. 361 § 2 k.c., w braku zastrzeżeń umownych lub szczególnych przepisów ustawy, szkoda winna być naprawiona w całości. Natomiast stosownie do art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2003, Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.), odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

W sytuacji zatem zaistnienia szkody, ubezpieczyciel odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC za sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym przypadku z kolizją drogową.

Koszty najęcia samochodu zastępczego pozostają w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym, jeśli obejmują tylko okres konieczny i niezbędny do przeprowadzenia naprawy uszkodzonego pojazdu, jeżeli pojazd ten nadawał się do naprawy w wyniku zakupu części nowej i zamontowania jej do samochodu. Granice normalnego związku przyczynowego, wyznaczone są usprawiedliwionym czasem naprawy pojazdu, a ten wyznacza zarazem zakres usprawiedliwionego odszkodowania ubezpieczeniowego ( w. SN z dnia 05.11.2004r., II CK 494/03 LEX nr 145121, Biul.SN 2005/3/11).

Pozwany celem wykazania nieuzasadnionego czasu naprawy oraz wysokości kosztów najmu zgłosił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego. Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego uzupełnionej pisemną oraz ustną opinią, jak i ustaleń Sądu w tym zakresie, uzasadniony czas naprawy pojazdu, powinien przypadać w okresie od dnia 10 lipca do 23 lipca 2013 r. i wynosić maksymalnie 14 dni kalendarzowych. Opinia ta jest opinią opartą na wiedzy i doświadczeniu biegłego. Wskazać również należy, że poszkodowany wynajął od powoda pojazd zastępczy dopiero od dnia 12 lipca 2013 r. Wobec powyższe uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 11 dni kalendarzowych od 12 lipca 2013 r. do 23 lipca 2013 r.

Na uwzględnienie nie zasługiwał również argument pozwanego, że powód zastosował zawyżoną stawkę czynszu najmu. W myśl art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., na pozwanym spoczywał ciężar wykazania podnoszonych przez niego twierdzeń, że stawka czynszu najmu uzgodniona przez strony była rażąco wyższa od stawek przyjętych na rynku, czego nie uczynił. Na tę okoliczność powołano w sprawie dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej. Biegły ustalił, że stawki najmu pojazdu zastępczego o klasie podobnej do samochodu marki B. (...) (lub porównywalnej klasy) na rynku trójmiejskim w okresie w II połowie 2013 r. na okres 14 dni najmu zawierały się w zakresie od 129,00 zł do 329,00 zł netto za dobę. Stawka zastosowana w przedmiotowej sprawie wynosiła 280,00 zł netto. Z przedstawionej opinii wynika, że stawka powoda jest stawką rynkową. Zauważyć trzeba, że poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania cen najniższych lub średnich. Ważne jest tylko, by wybrana przez niego stawka czy cena nie odbiegała zasadniczo od cen rynkowych. Zasadne było zatem zastosowanie stawek zgodnych ze złożonym przez powoda cennikiem. W tym miejscu podkreślenia wymaga również, iż poszkodowanemu przysługuje wybór podmiotu oferującego pojazdy zastępcze, tak samo jak przysługuje mu wybór warsztatu naprawczego, któremu powierzy naprawę uszkodzonego pojazdu. Wybierając jeden z wielu funkcjonujących na rynku takich podmiotów, poszkodowany może się kierować m.in. jego fachowością, rzetelnością i poziomem świadczonych usług. Kosztami „ekonomicznie uzasadnionymi”, do których zwrotu obowiązany jest ubezpieczyciel, są zatem koszty ustalone według cen, którymi posługuje się wybrany przez poszkodowanego podmiot oferujący pojazdy zastępcze. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że ceny te odbiegają (są wyższe) od cen przeciętnych dla tej kategorii usług na rynku. Jeżeli nie kwestionuje się uprawnienia do wyboru przez poszkodowanego firmy wynajmującej pojazdy zastępcze, miarodajne w tym zakresie powinny być ceny stosowane właśnie przez tę firmę. Zarzut stosowania stawek rażąco wygórowanych mógłby być przez pozwanego skutecznie podniesiony, gdyby poszkodowany umyślnie albo przez rażące niedbalstwo wynajął samochód zastępczy po stawce znacznie odbiegającej od obowiązujących na rynku ( por. art. 16 w zw. z art. 17 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…)), czy też działanie poszkodowanego miałoby na celu pokrzywdzenie ubezpieczyciela sprawcy szkody, czyli iż umówiono się na stawkę wyższą od tej, którą normalnie stosuje się przy wynajmie takiego pojazdu, aby zawyżyć wysokość odszkodowania z tego tytułu. Skoro poszkodowany ma prawo do najmu pojazdu zastępczego od podmiotu stosującego stawki rynkowe (zrelacjonowane do klasy pojazdu zbliżonej w stosunku do pojazdu uszkodzonego i obszaru), to stawki powoda mogłyby zostać uznane za zawyżone jedynie w przypadku stwierdzenia, że nie są one stawkami rynkowymi bądź pojazd nie jest pojazdem klasy zbliżonej do pojazdu uszkodzonego.

Wobec powyższego, stwierdzić należy, że pozwany nie wykazał, aby stawka najmu zastosowana przez powoda była stawką nierynkową.

W ocenie Sądu, zasadne było zatem zastosowanie stawek zgodnych ze złożoną przez powoda, a zawartą pomiędzy nim a poszkodowanym umową, która została między nimi zawarta w oparciu o jedną z podstawowych zasad systemu prawa prywatnego – swobody dokonywania czynności prawnych i kształtowania ich treści.

Mając na uwadze uzasadniony czas najmu wynoszący 11 dni oraz zastosowaną przez powoda stawkę najmu pojazdu zastępczego w wysokości 280,00 zł netto za dobę, łączny czynsz najmu pojazdu zastępczego powinien wynosić 3 080,00 zł netto. Mając na uwadze, iż pozwany w postępowaniu likwidacyjnym wypłacił powodowi odszkodowanie w wysokości 982,08 zł powodowi należało zasądzić kwotę 2 097,92 zł.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych (…), zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Wobec tego, że powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty wynikającej z kosztów najmu przez poszkodowanego pojazdu zastępczego pismem doręczonym w dniu 23 sierpnia 2013 r., żądanie zasądzenia odsetek od dnia 23 września 2013 r. uznać należało za zasadne. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Z uwagi na powyższe należało orzec jak w pkt I i II sentencji wyroku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia. Biorąc pod uwagę należność główną dochodzoną pozwem stwierdzić należy, iż Sąd uwzględnił żądania powoda w 78,93 %, natomiast pozwany wygrał proces w 21,07 %. Za stronę wygraną należy uznać powoda. Koszty procesu powinny zatem ulec stosunkowemu rozdzieleniu odpowiednio do tak określonego wyniku sprawy. W toku procesu powód poniósł opłatę od pozwu w wysokości 119 zł. Dodatkowo każda ze stron poniosła koszty zastępstwa procesowego przez profesjonalnego pełnomocnika w wysokości po 600 zł ustalone na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490, j.t. ze zm.) oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie po 17 zł. Powód powinien ponieść również koszt opłaty od rozszerzonego powództwa w wysokości 14 zł. Pozwany poniósł również koszty wynagrodzenia biegłego sądowego w wysokości 1 200,00 zł. Łącznie koszty procesu wyniosły 2 110,29 zł. Ponieważ powód powinien ponieść 21,07 % łącznych kosztów procesu, Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego kwotę 291,34 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, orzekając jak w pkt III sentencji wyroku.

W pkt IV sentencji wyroku Sąd orzekł o rozliczeniu kosztów Skarbu Państwa, które w niniejszej sprawie wynosiły 121,82 zł. Na kwotę tę składały się częściowo koszty opinii biegłego (wypłacone tymczasowo ze Skarbu Państwa k. 212) oraz kwota 14 zł tytułem dodatkowej opłaty od rozszerzonego powództwa (o kwotę 280 zł). W sprawie uiszczono dwie zaliczki, pierwszą w wysokości 600 zł (k. 128), z której częściowo pokryto koszty opinii biegłego (k. 212, ze SP wypłacono kwotę 107,82 zł) i drugą, również w wysokości 600 zł (k. 290) na pokrycie kosztów uzupełniającej pisemnej opinii biegłego. Z zaliczki tej wykorzystano kwotę 157,29 zł (k. 298). Pozostała kwota zaliczki 442,71 zł. Obie strony musiały jednak partycypować w wydatkach Skarbu Państwa – tj. kwocie 121,82 zł, powód w 21,07 %, zaś pozwany 78,93 %, w stosunku do przegranej w sporze. Wobec tego, iż do ściągnięcia od pozwanego byłaby kwota 96,16 zł, a do zwrotu 442,71 zł, Sąd nakazał zwrócić pozwanemu w punkcie V wyroku ostatecznie kwotę 346,55 zł, tytułem niewykorzystanej części zaliczki na wynagrodzenie biegłego. Od powoda nakazał pobrać kwotę 21,07 zł, orzekając na podstawie art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 r., Nr 90, poz. 594, j.t. ze zm.)

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE