Sygn. akt: I C 179/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca:

SSO Barbara Przybylska

Protokolant:

protokolant sądowy Aleksandra Strumiłowska

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2014 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa T. M.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.

o uchylenie uchwały

1.  uchyla Uchwałę nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. w zakresie punktu 9 dotyczącego wyboru P. M. (1) na członka rady nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 248,05 (dwieście czterdzieści osiem i 5/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 179/14

UZASADNIENIE

Powód T. M. w pozwie przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. wniósł o uznanie za nieważną względnie uchylenie uchwały nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G. podjętej w dniach (...) w całości lub w części, tj. w zakresie pkt 9. dotyczącego wyboru P. M. (1) na członka Rady Nadzorczej spółdzielni.

W uzasadnieniu podał, że P. M. (1) jest prezesem Spółdzielni Mieszkaniowej S. w G., a zatem jego wybór narusza przepisy o zakazie prowadzenia działalności konkurencyjnej, o którym mowa w art. 56 § 3 Prawa spółdzielczego oraz § 153 ust. 3 i 4 ppkt a) statutu spółdzielni. Wskazał, że zakres i cel działalności obu spółdzielni, działających na tym samym terenie jest tożsamy.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa zarzucając, że uchwała została podjęta przez właściwy organ i z zachowaniem obowiązującego trybu, nie ma podstaw do przyjęcia, że jest sprzeczna z ustawą, postanowieniami statutu lub ma na celu pokrzywdzenie członków spółdzielni. Fakt pełnienia funkcji we władzach innej spółdzielni nie może stanowić podstawy do ograniczenia biernego prawa wyborczego; nie można a priori założyć, że spółdzielnie będą prowadzić względem siebie działalność konkurencyjną, a prezes jednej z nich naruszy w ten sposób zakaz konkurencji. Dopiero gdy taka okoliczność zostałaby stwierdzona, istnieć będzie podstawa do zastosowania konsekwencji przewidzianych w art. 56 § 4 prawa spółdzielczego. Cele wszystkich spółdzielni są takie same, co nie oznacza że prowadzą one z założenia względem siebie działalność konkurencyjną.

Sąd ustalił:

W dniach (...) odbyło się Walne Zgromadzenie Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w G.. Porządek obrad obejmował wybór 9 członków Rady Nadzorczej Spółdzielni. Walne Zgromadzenie podjęło uchwałę (...) którą w punkcie 9 jako członka RN na kadencję w latach 2014-2017 wybrano P. M. (1) ( uchwała nr (...) k. ).

P. M. (1) jest Prezesem Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej S. w G. (bezsporne, odpis rejestru k.14).

Obydwie spółdzielnie działają na terenie G., posiadają nieruchomości w bezpośrednim sąsiedztwie, ich cel i przedmiot działalności jest tożsamy, obydwie prowadzą także działalność o charakterze gospodarczym na zasadach rachunku ekonomicznego, polegającą m. in. na wynajmie lokali użytkowych. W pozwanej spółdzielni zasady gospodarki określa Rada Nadzorcza. (bezsporne, statuty spółdzielni k. 36 i 65, wydruki k. 67-71).

Statut pozwanej spółdzielni w § 152 ust. 3 stanowi, że członkowie Rady i Zarządu nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec spółdzielni, w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz w podmiotach gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjna wobec spółdzielni. Naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę odwołania członka Rady lub Zarządu. W ustępie 4 tego paragrafu zdefiniowano działalność konkurencyjną, jako np. zabieganie o te same tereny inwestycyjne, wynajmowanie na tym samym terenie lokali użytkowych, negocjowanie umów z tymi samymi podmiotami (k. 50).

Powyższy stan faktyczny był pomiędzy stronami bezsporny, a potwierdzają go niekwestionowana powołane wyżej dowody.

Sąd zważył:

Powód ostatecznie domagał się uchylenia uchwały w części, w jakiej dotyczy wyboru P. M. (1) podnosząc, iż wybrany członek Rady prowadzi działalność konkurencyjną wobec Spółdzielni, co pozostaje w sprzeczności z postanowieniami ustawy i statutu.

W myśl art. 56 § 3 ustawy Prawo Spółdzielcze, członkowie rady i zarządu nie mogą zajmować się interesami konkurencyjnymi wobec spółdzielni, a w szczególności uczestniczyć jako wspólnicy lub członkowie władz przedsiębiorców prowadzących działalność konkurencyjną wobec spółdzielni. Naruszenie zakazu konkurencji stanowi podstawę odwołania członka rady lub zarządu oraz powoduje inne skutki prawne przewidziane w odrębnych przepisach.

Ustawa nie zawiera definicji działalności konkurencyjnej, pozostawiając w tym zakresie swobodę Spółdzielni dla określenia w statucie zakresu tej działalności w stosunku do działalności gospodarczej prowadzonej przez daną spółdzielnię. Jednakże zarówno ustawa, jak i statut pozwanej pod pojęciem działalności konkurencyjnej rozumie przede wszystkim uczestniczenie we władzach podmiotów gospodarczych prowadzących działalność konkurencyjną wobec działalności Spółdzielni oraz działalność polegającą na przykład na zabieganiu o te same tereny inwestycyjne, wynajmowaniu na tym samym terenie lokali użytkowych, negocjowaniu warunków umów z tymi samymi podmiotami świadczącymi usługi .

W okolicznościach niniejszej sprawy nie może budzić wątpliwości, że charakter działalności nowowybranego członka rady wypełnia wszelkie przesłanki uznania za działalność konkurencyjną.

Jest on bowiem członkiem władz (prezesem zarządu) spółdzielni, położonej w G., działającej na tym samym terenie, prowadzącej działalność całkowicie pokrywającą się z działalnością pozwanej spółdzielni. Już sama ta okoliczność z definicji zgodnie z treścią ustawy stanowi działalność konkurencyjną i bez żadnych dalszych obwarowań w pełni wyczerpuje przesłankę określoną w art. 56 § 3 ustawy, jak i w § 152 ust. 3 statutu.

Nie można zgodzić się z poglądem pozwanej, iż – nie można zakładać, że obydwie spółdzielnie będą prowadzić względem siebie działalność konkurencyjną, a dopiero w razie stwierdzenia naruszenia zakazu konkurencji zastosowanie znajdzie norma art. 56 § 4 pr. sp. Przeciwnie - przyjmuje się powszechnie, że prowadzenie interesów czy działalności pokrywających się z przedmiotem działalności gospodarczej spółdzielni stanowi konkurencję, a jak wynika z ustawy i statutu uczestnictwo w organach tego rodzaju podmiotów wprost stanowi zajmowanie się interesami konkurencyjnymi. Skoro zatem P. M. nie zrzekł się funkcji prezesa innej spółdzielni, jednocześnie kandydując do rady nadzorczej pozwanej, i stan ten nie uległ zmianie do chwili orzekania, to jego wybór z definicji godzi w interesy spółdzielni. Niezależnie bowiem od oceny podejmowanych działań nie ulega wątpliwości, że w tej sytuacji P. M. pozostaje w konflikcie interesów obu podmiotów - występuje jako organ konkurencyjnej spółdzielni, posiadający decydujący wpływ na działania podejmowane przez tę spółdzielnię, a jednocześnie w pozwanej spółdzielni - jako członek Rady Nadzorczej mający realny wpływ na kształt prowadzonej działalności gospodarczej, której zakres w drodze regulaminu ustala to właśnie gremium.

Prawidłowe wykonywanie obowiązków w ramach funkcji prezesa zarządu innej spółdzielni musi prowadzić do sprzeczności z prawidłowym wykonywaniem obowiązków jako członka Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni. Zakładając nawet najlepszą wiarę trudno założyć, że pełniąc obydwie te funkcje przestanie on zajmować się sprawami konkurencyjnej spółdzielni, a – w przypadku konfliktu interesów - dążyć będzie do preferowania interesów pozwanej. Sytuacja takiego nieuniknionego, biorąc pod uwagę zakres i obszar działania obu spółdzielni, konfliktu interesów już a priori wyklucza jednoczesne sprawowanie obu funkcji i temu właśnie ma zapobiec norma art. 56 § 3 prawa spółdzielczego, która wprost o tego rodzaju sytuacji stanowi.

Wskazać należy, że ustawa nie wprowadza zakazu kandydowania osobom spełniającym przesłanki z art. 56 §3 pr. sp. , jak czyni to np. § 1 tego przepisu, czy też art. 57. W konsekwencji uchwały w zakresie samego wyboru P. M. nie można uznać za sprzeczną z ustawą, co skutkowałoby jej nieważnością. Tym niemniej wybór dokonany w tej mierze nie tylko jest oczywiście sprzeczny ze statutem pozwanej, ale wypełnia przesłankę z art. 42 § 3 ustawy Prawo spółdzielcze godząc w interesy spółdzielni. Mając powyższe na względzie sąd uznając powództwo za zasadne uchylił uchwałę w zaskarżonej części, o kosztach orzekając na podstawie art. 98 kpc.