WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 9 lutego 2016 r. w Kaliszu

odwołania R. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 8 października 2015 r. Nr (...)

w sprawie R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 8 października 2015 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje odwołującemu R. S. emeryturę poczynając od dnia 1 lipca 2015 r.,

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz odwołującego R. S. kwotę 120,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 10.07.2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla R. S..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.decyzją z dnia 08.10.2015 r. w sprawie (...) odmówił R. S.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2004 r, nr 39, poz. 353 ze zm.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższej decyzji w dniu 16.11.2015 roku wniósł odwołanie R. S., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie od 26.03.1985 r. do 01.10.1989 r. w (...)w J.na stanowisku kierowcy ciągnika i w okresie od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r. w (...)w P.na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, na których to stanowiskach wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania R. S..

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący urodził się dnia (...)Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 25 lat, 8 miesięcy i 28 dni. Organ rentowy uznał odwołującemu okres pracy w szczególnych warunkach w okresie: 10.01.1975 r. do 14.03.1985 r. w (...) w J.w rozmiarze 10 lat 2 miesiące i 6 dni.

Organ rentowy nie uznał odwołującemu do okresu pracy w szczególnych warunkach okresu: od 26.03.1985 r. do 01.10.1989 r. w (...)w J.na stanowisku kierowcy ciągnika i okresu od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r. w (...)w P.na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Obecnie odwołujący pobiera zasiłek dla bezrobotnych.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w szczególnych warunkach od 26.03.1985 r. do 01.10.1989 r. w (...)w J.na stanowisku kierowcy ciągnika i okresu od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r. w (...)w P.na stanowisku kierowca samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3, 5 tony.

W okresie od 10.10.1975 r. do 14.03.1985 r. odwołujący zatrudniony był w (...) w J.. Pracował na stanowisku kierowcy ciągnika. Wykonywał prace polowe oraz prace transportowe. Okres tego zatrudnienia został przez organ rentowy uznany jako okres pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od 26.03.1985 r. do 01.10.1989 r. odwołujący zatrudniony był w (...) w J.. Przedsiębiorstwo zajmowało się wykonywaniem prac budowlanych na budynkach wielorodzinnych – blokach oraz prac remontowych na różnych obiektach. Ze świadectwa pracy z dnia 02.10.1989 r. wynika, iż odwołujący pracował jako kierowca ciągnika. W podaniu o pracę z dnia 21.02.1985 r. wskazano stanowisko kierowcy ciągnika, podobnie w adnotacji o zatrudnieniu na tym podaniu. W piśmie z dnia 25.02.1986 r. o wyrażenie zgody na przejście do nowego pracodawcy wskazano zatrudnienie w J.jako kierowca ciągnika. W zaświadczeniu lekarskim o zdolności do pracy z dnia 21.03.1985 r. wskazano stanowisko kierowca ciągnika. W umowie o pracę z dnia 26.03.1985 r. wskazano stanowisko ładowacza. W karcie obiegowej zmiany z dnia 25.03.1985 r. stanowisko kierowca ciągnika zostało skreślone i wpisano mało czytelnie stanowisko ładowacz. W piśmie z dnia 17.05.1985 r. wskazano stanowisko ładowacz. Z pisma z dnia 09.06.1985 r. wynika powierzenie odwołującemu stanowiska kierowcy ciągnika od 10.06.1985 r. W umowie o pracę z dnia 21.04.1986 r. wskazano stanowisko kierowcy ciągnika. Stanowisko kierowcy ciągnika wskazano w angażach z dnia 26.08.1986 r., 20.02.1987 r., 25.08.1987 r., 10.02.1988 r., 20.06.1988 r., 02.08.1988 r., 26.10.1988 r., 06.02.1989 r., 14.03.1989 r., 02.06.1989 r., 14.08.1989 r. Odwołujący wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy pracę kierowcy ciągnika co najmniej w okresie od 10.06.1985 r. do 01.10.1989 r.

W okresie od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r. odwołujący zatrudniony był w (...)w P.. Oddział ten zajmował się przewozami towarowymi. Dysponował taborem samochodowym – jedynie samochodami ciężarowymi. Ze świadectwa pracy z dnia 30.04.1990 r. wynika iż pracował jako kierowca konwojent. Z umowy o pracę z dnia 04.10.1989 r. wynika stanowisko kierowca konwojent. Z karty ewidencyjnej wynika stanowisko kierowca. W podaniu o pracę z dnia 08.09.1989 r. odwołujący określił stanowisko – kierowca. W adnotacji na podaniu wskazano zatrudnienie na stanowisku kierowcy I grupy. W kwestionariuszu osobowym wskazano stanowisko kierowca jako zawód wykonywany. W podaniu o rozwiązanie umowy o pracę w poprzednim zakładzie z dnia 18.09.1989 r. odwołujący wskazuje iż w (...)będzie zatrudniony jako kierowca na samochodzie towarowym wobec uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami kategorii C i E. Stanowisko kierowca konwojent oznaczało, iż kierowca odpowiadał materialnie za przewożony towar. Odwołujący kierował samochodem ciężarowym marki (...) z przyczepą. Przewoził różne towary. Odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w okresie od 04.10.1989 r. do 30.04.1990r.

W okresie od 20.10.1997 r. do 22.07.1997 r. odwołujący wykonywał pracę w firmie (...). Ze świadectwa pracy z dnia 31.07.1997 r. wynika zatrudnienie na stanowisku kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. W świadectwie tym wskazano także zatrudnienie w szczególnych warunkach w okresie od 20.10.1997 r. do 22.07.1997 r.

Prawo jazdy kategorii T odwołujący posiada od 17.11.1973 r. natomiast prawo jazdy kategorii CE od 27.09.1989 r.

Odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach, oprócz okresu uznanego, także jako kierowca ciągnika w okresie od 10.06.1985 r. do 01.10.1989 r. i jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r.

(dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków M. B., L. M. i J. P., akta osobowe odwołującego)

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział VIII poz. 3 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, praca kierowców ciągników, w Dziale VIII poz. 2 wskazano stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymagał także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Od dnia 01.01.2013 r. warunek rozwiązania stosunku pracy nie jest wymagany.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek w dniu (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe na okres ponad 25 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego Rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawca odwołującego obecnie nie istnieje. Pracodawca nie wystawił odwołującemu świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu nie wystawiono świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach, oprócz okresu uznanego, jako kierowca ciągnika w okresie od 10.06.1985 r. do 01.10.1989 r. i jako kierowca samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony od 04.10.1989 r. do 30.04.1990 r.

Odwołujący wykazał okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd uwzględnił odwołanie i przyznał odwołującemu emeryturę poczynając od dnia 01.07.2015 r. O kosztach orzeczono w myśl art. 98 kpc.