UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 sierpnia 2015 r. powód (...) wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej Biuro (...) i Spółka spółki jawnej w S. kwoty 33 431,55 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26 lutego 2015 r. oraz kosztami procesu wg norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że strony łączyła umowa, mocą której pozwana zobowiązana była do sukcesywnych dostaw sprzętu biurowego. Pozwana zaprzestała wykonywać zamówienia powoda zgodnie z umową – dostawy były nieterminowe, niekompletne, a po pewnym czasie ustały zupełnie. Powód wyznaczył pozwanej termin do realizacji wszystkich zamówień cząstkowych pod rygorem odstąpienia od umowy, a następnie od niej odstąpił. Zgodnie z treścią zawartej umowy pozwana na wypadek odstąpienia zobowiązana jest uiścić karę umowną w wysokości 10% umownego wynagrodzenia brutto, co stanowi kwotę dochodzoną pozwem.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 20 października 2015 r. tut. Sąd uwzględnił żądanie pozwu.

W sprzeciwie od tego nakazu pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości, podnosząc, że powód nie wykazał podstaw do odstąpienia od umowy – pozwana należycie realizowała zamówienia, nie dostała tych zamówień, na które powołuje się powód, oświadczeń o wyznaczeniu terminu i odstąpieniu od umowy ani noty obciążeniowej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 czerwca 2014 r., po przeprowadzeniu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, powód zawarł z pozwaną umowę, na podstawie której pozwana zobowiązana była do sukcesywnych dostaw na rzecz powoda materiałów biurowych. Umowę zawarto na 12 miesięcy lub do wyczerpania kwoty wynagrodzenia. Dostawy miały być realizowane sukcesywnie wg zamówień do siedziby jednostki organizacji powoda wskazanej w zamówieniu. Asortyment dostaw częstawych ustalany miał być faksem na 7 dni przed żądanym terminem dostawy. Ustalono wynagrodzenie dla pozwanej 668 631,14 zł brutto. W § 8 ust. 1 wskazano, że zamawiający może odstąpić od umowy, jeśli wykonawca nie wykonuje lub nienależycie wykonuje umowę. W takiej sytuacji zamawiający przed odstąpieniem od umowy wzywa wykonawcę do zmiany sposobu realizacji umowy wyznaczać mu odpowiedni termin z zastrzeżeniem, że po upływie wyznaczonego terminu od umowy odstąpi. Zamawiający może odstąpić od umowy w ciągu 30 dni od bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu. W § 5 ust 1 postanowiono, że w razie odstąpienia od umowy przez zamawiającego z powodu okoliczności opisanych w § 8 ust 1 lub z przyczyn leżących po stronie wykonawcy pozwana zapłaci kare 10% umówionego wynagrodzenia brutto.

Na zabezpieczenie należytego wykonania umowy T.U. U. wystawiło gwarancję ubezpieczeniową na kwotę 33 431,56 zł.

Dowód : umowa z aneksem i załącznikami k. 11-33, gwarancja k. 34

Początkowo współpraca stron układała się właściwie, od jesieni 2014 r. pozwana zaczęła spóźniać się z dostawami, nadto dostawy przychodziły niekompletne.

W związku z tym powód zorganizował spotkanie w październiku 2014 r. Na spotkaniu tym przedstawiciel pozwanej P. K. oświadczył , że firma ma kłopoty, nie twierdził, że zamówienia nie dotarły. Ponadto mailem z 13.10.2014 r. powód wezwał pozwaną do zrealizowania brakujących zamówień do 24.10.2014 r. Nadto zgłoszenia nieprawidłowości kierowane były do pozwanej telefonicznie.

Od stycznia 2015 r. pozwana całkowicie zaprzestała wykonywać zamówienia powoda. P. K. był wówczas u powoda, wiedział, że wszczęta zostaje procedura odstąpienia od umowy.

Dowód : notatki służbowe k. 35,36, mail k. 37, 40,pismo k. 38-39, specyfikacje i dowody wydania towaru k. 80-89, bilingi k. 90-96

Zeznania świadka M. Ł. k. 100, zeznania świadka A. K. k. 101

Pismem z 19.01.2015 r. powód wezwał pozwaną do wykonania wszystkich zaległych zamówień w terminie 7 dni, pod rygorem odstąpienia od umowy. Pismo w tej sprawie adresowane do pozwanej odebrała M. K. (1), podpisując się jako przedstawiciel, w dniu 22.01.2015 r.

Dowód : pismo z potwierdzeniem odbioru k. 42-43

Zamówienia nie zostały zrealizowane.

Dowód : zeznania świadka M. Ł. k. 100

Pismem z dnia 30 stycznia 2015 r. powód odstąpił od umowy (oświadczenie o odstąpieniu odebrała w dniu 3.02.2015 r. M. K. (1) tym razem podpisując się jako sekretarka) i naliczył pozwanej karę umowną – 66853,11 zł brutto – notę odebrała M. K. w dniu 9.02.2015 r. W nocie wyznaczono termin płatności do 25.02.2015 r. Połowę z tej kary pokryła U. T.. U. S.A., jako wystawca gwarancji należytego wykonania umowy. Powód wzywał pozwaną do zapłaty kary umownej.

Dowód : korespondencja k. 44-51, potwierdzenie przelewu k. 52

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione.

Powódka żąda zapłaty kary umownej. Prawo żądania zapłaty kary umownej wynika z art. 483 § 1 k.c., zgodnie z którym można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy

W niniejszej sprawie strony przewidziały w umowie, że w razie odstąpienia od niej z przyczyn leżących po stronie pozwanej pozwana będzie zobowiązana do zapłaty kary umownej – 10% wynagrodzenia umownego brutto.

Fakt rozwiązania się umowy ze skutkiem wstecznym ani akcesoryjność kary umownej nie stoi na przeszkodzie przyjęciu, że obowiązek zapłaty kary umownej przewidzianej w umowie na wypadek odstąpienia pozostaje w mocy w razie owego odstąpienia. Rozwiązanie umowy ze skutkiem wstecznym nie jest bowiem równoznaczne z sytuacją, w której umowa w ogóle nie została zawarta – wynika to choćby z tego, że można wówczas dochodzić roszczeń odszkodowawczych związanych z niewykonaniem umowy (art. 494 k.c.). Skoro sam ustawodawca przewiduje konsekwencje związane z wcześniejszym istnieniem umowy, to nie ma przeszkód, by w myśl zasady swobody umów prawo takie przyznać także stronom, tym bardziej, że kara umowna jest zryczałtowanym odszkodowaniem, a więc jej zastrzeżenie w umowie stanowi tylko sposób realizowania roszczenia dozwolonego w myśl art. 494 k.c.

Spór dotyczył tego, czy zaistniały podstawy do odstąpienia od umowy. Procedura odstąpienia od umowy została przez strony przewidziana w § 8 umowy, została ona przez powoda dochowana. Jest to procedura powielająca uregulowanie z art. 491 §1 k.c., zgodnie z którym jeżeli jedna ze stron dopuszcza się zwłoki w wykonaniu zobowiązania z umowy wzajemnej, druga strona może wyznaczyć jej odpowiedni dodatkowy termin do wykonania z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu wyznaczonego terminu będzie uprawniona do odstąpienia od umowy. Może również bądź bez wyznaczenia terminu dodatkowego, bądź też po jego bezskutecznym upływie żądać wykonania zobowiązania i naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki.

Strona pozwana kwestionowała opisane przez powoda nienależyte wykonywanie umowy – w pierwszej fazie nieterminowe i niepełne realizowanie zamówień, w drugiej – zaprzestanie ich realizacji w całości. Fakt ten jednak został potwierdzony przez przesłuchanych w sprawie świadków, który zgodnie wskazali, iż w styczniu pozwana całkowicie przestała reagować na kierowane do niej zamówienia. Wprawdzie pozwana przeczy otrzymaniu zamówień, jednak w ocenie Sądu jest to wyłącznie wyrazem przyjętej taktyki procesowej, tym bardziej, gdy weźmie się pod uwagę zeznania M. Ł., że przedstawiciel pozwanej (P. K.) nie zaprzeczał otrzymaniu zamówień w trakcie rozmów, lecz wskazywał na kłopoty firmy. Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków są wiarygodne – wzajemnie spójne, zbieżne z treścią dowodów na piśmie (notatek służbowych i maili), natomiast pozwana na poparcie swego stanowiska nie zaoferowała żadnych dowodów, tradycyjnie też przedstawiciel pozwanej nie stawił się na rozprawie, mimo wnioskowania o przesłuchanie stron. Z tego względu dowód ten został pominięty (art. 302 § 1 k.p.c.)

Z powyższych względów Sąd uznał za wykazane, że powód miał podstawy by odstąpić od umowy. Skoro zostało to poprzedzone pisemnym wyznaczeniem terminu, oświadczenie o odstąpieniu jest skuteczne. Nie można tez zgodzić się z pozwaną, jakoby nie otrzymała ona korespondencji w tej sprawie. Przesyłki odbierała każdorazowo ta sama osoba (M. K. (1)), podpisując się bądź jako przedstawiciel, bądź jako sekretarka, co pozwana domniemywać, że posiadała ona w ramach swych obowiązków pracowniczych uprawnienie do odbioru korespondencji. Takie założenie jest zgodne z logiką i doświadczeniem życiowym, jako że w przypadku spółek wspólnicy czy członkowie zarządu nie zajmują się osobiście wszystkimi sprawami, lecz zatrudniają w tym celu pracowników.

Dochodzona przez powódkę kara umowna zgodna jest co do wysokości z treścią umowy stron. Dlatego też powództwo uwzględniono w całości. O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 k.c. i 455 k.c. , zasądzając je po upływie wyznaczonego w nocie obciążeniowej terminu płatności.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z art. 98 k.c. Pozwana przegrała proces w całości, winna więc zwrócić powódce poniesione w sprawie koszty, a więc opłatę od pozwu 1673 zł i wynagrodzenie pełnomocnika zgodne z § 6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1349) 2400 złotych, wraz z opłatą od pełnomocnictwa w wysokości 17.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE