Sygn. akt IV K 170/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2015 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie w IV Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący SSR Artur Witek

Protokolant: Mariusz Zając

przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin – Śródmieście w Szczecinie Elżbiety Muniak

po rozpoznaniu w dniach 26 czerwca 2015 roku, 31 lipca 2015 roku i 18 września 2015 roku sprawy

D. R.

urodz. (...) w P., syna A. i S. z domu J.

oskarżonego o to, że:

w dniu 31 października 2014 r. w S. przy ul. (...), działając umyślnie, dokonał uszkodzenia mienia poprzez rozbicie szyby wystawowej sklepu (...), czym spowodował stratę w kwocie 1107,15 zł na szkodę W. K. oraz (...) S.A,

tj. o czyn z art. 288 § 1 k.k.

I.  uznaje D. R. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, przyjmując, że oskarżony działał publicznie i bez powodu oraz kwalifikując zarzucany mu czyn na podstawie art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. i za ten czyn na podstawie art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. wymierza D. R. karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności.

II.  Na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. orzeka obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, poprzez zapłatę na rzecz (...) Spółki Akcyjnej kwoty 1107,15 zł (jednego tysiąca stu siedmiu złotych piętnastu groszy).

III.  Na podstawie art. 69 § 1, 2 i 4 k.k., art. 70 § 2 k.k., art. 73 § 2 k.k. wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby 2 (dwóch) lat i w tym okresie oddaje oskarżonego pod dozór kuratora sądowego.

IV.  Na podstawie art. 627 k.p.k., art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie) koszty sądowe, w tym opłatę w wysokości 120 (stu dwudziestu) złotych.

Sygn. akt IV K 170/15

UZASADNIENIE

W dniu 31 listopada 2014 roku około godziny 4.00 w S. D. R. i A. B. wracali z klubu (...). Znajdowali się pod wpływem alkoholu. Szli ul. (...) w kierunku placu (...). Gdy znaleźli się na ul. (...) wykonał zamach ręką i rzucił nieustalonym przedmiotem w szybę wystawową sklepu (...), znajdującego się pod numerem 4, którego właścicielką była W. K.. W wynik tego nastąpiło jej rozbicie i włączył się sygnał alarmu. Wówczas A. B. wypowiedział wulgarne słowo (dowód: protokół zeznań - k.7), po czym razem z towarzyszącym mu mężczyzną oddalili się w kierunku skrzyżowania ulic (...).

Dowody: - protokoły zeznań D. K.– k.115-117, 7, 19, 36-37,

-

protokoły zeznań W. K.– k. 3-4,

-

protokół oględzin – k. 6.

D. R. i A. B. zostali zatrzymani przez funkcjonariuszy policji w okolicach lokalu (...) przy ul. (...) w S.. W wyniku przeprowadzonych badań ujawniono u nich obecność alkoholu w wydychanym powietrzu na poziomie odpowiednio 0,84 mg/l i 0,48 mg/l.

Dowody: - protokoły wyjaśnień D. R.– k. 113,

-

protokoły zeznań A. B.– k. 117,

-

protokoły zeznań D. K. – k. 115-117, 19

-

protokoły użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego – k. 8,9,

-

protokoły zeznań T. Z. – k. 118-120, 18, 43,

-

protokół zeznań P. W. – k. 44,

-

protokół zeznań K. S. – k. 142-143,

Szybę wystawową w sklepie (...) naprawiono w dniu 31 października 2014 roku. Koszt jej wstawienia wyniósł 1107,15 złotych. Został pokryty przez (...) Spółkę Akcyjna w ramach polisy ubezpieczeniowej.

Dowody: - faktura VAT nr (...) – k. 11,

-

notatka urzędowa – k. 160.

D. R. ma 19 lat. Jest kawalerem. Nie posiada dzieci. Studiuje na Wydziale Mechanicznym Akademii (...) w S.. Pozostaje na utrzymaniu rodziców, którzy osiągają dochód w wysokości 4.000 złotych miesięcznie. Jest właścicielem motocykla o wartości 2500 złotych. Nie był karany sądownie.

Dowody: - protokół wyjaśnień D. R. – k.117,

-

dane osobopoznawcze – k. 27,

-

dane o karalności – k.38,

-

zaświadczenie nr (...) – k. 85.

Powyższy stan faktyczny został ustalony przede wszystkim w oparciu o zeznania D. K., W. K., T. Z., P. W. i K. S. a także treść dokumentów w postaci faktury VAT nr (...), protokołów użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego, zaświadczenia o nauce, danych o karalności i osobopoznawczych.

D. R. na obu etapach postępowania nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podczas rozprawy głównej wyjaśnił, że w dniu 31 października 2014 roku szedł razem z kolegą A. B. z klubu (...) w stronę (...). Przechodząc przez przejście dla pieszych w okolicach (...), usłyszeli alarm dobiegający z naprzeciwka, ze sklepów będących przed nimi. Zdaniem oskarżonego minęli go obojętnie, nie zwracając uwagi. Około 100 metrów przed nimi szła grupka osób. D. R. potwierdził fakt zatrzymania go wraz z kolegą przez funkcjonariuszy policji. Miało to miejsce na odcinku pomiędzy (...) a klubem (...). Według oskarżonego zostali oni poproszeni do radiowozu, a następnie przewiezieni na miejsce zdarzenia, gdzie pokazano im wybitą szybę. Obaj zaprzeczyli, aby byli sprawcami zniszczeń. Następnie sprawdzono ich dłonie, na których nie znajdowały się żadne ślady. Później zostali okazani jakiejś kobiecie. Zdaniem D. R. ona ich nie rozpoznała. Twierdziła, że sprawcami była grupka czterech mężczyzn. Na miejsce przyjechała właścicielka sklepu. Według oskarżonego nie znaleziono tam jakichkolwiek dowodów. Od momentu usłyszenia alarmu do zatrzymania przez policjantów upłynęło około 10 minut lub mniej. D. R. tożsame wyjaśnienia złożył w trakcie postępowania przygotowawczego.

Sąd nie dał wiary wersji oskarżonego, w której zakwestionował on popełnienie zarzucanego mu czynu, ponieważ okazała się sprzeczna z relacjami D. K.. Wbrew zapewnieniom D. R. o włączeniu się alarmu w sklepie (...) przed podejściem w jego pobliże, z zeznań świadka wynika wprost, że nastąpiło to w momencie, gdy znajdował się wraz z kolegą obok przedmiotowej witryny i bezpośrednio po wykonaniu przez niego zamachu ręką, któremu towarzyszył dźwięk tłuczonej szyby.

Wartość relacji oskarżonego obniża fakt pozostawania przez niego w chwili zdarzenia pod znacznym wpływem alkoholu. Z badań przeprowadzonych niedługo po zatrzymaniu wynika, że jego poziom w wydychanym powietrzu wynosił 0,84 mg/l. Taki stan nietrzeźwości należy traktować jako okoliczność istotnie utrudniającą postrzeganie i zapamiętanie czynionych obserwacji. Tym samym dokonywanie ustaleń faktycznych na podstawie twierdzeń D. R., a więc osoby, której zdolność odbierania i rozumienia bodźców zewnętrznych była znacząco zakłócona, w sytuacji, gdy okazały się one sprzeczne z wersją innej osoby posiadającej zachowaną w pełni sprawność percepcji, stanowiłoby naruszenie reguł logicznego wnioskowania.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom D. K., ponieważ okazały się szczegółowe i konsekwentne. Świadek była obecna na miejscu zdarzenia w chwili popełnienia czynu przez sprawcę. Obserwowała go z niewielkiej odległości. Bezpośrednio po wybiciu szyby zgłosiła ten fakt funkcjonariuszom policji. Jej zapewnienia na temat spotkania osób, mających związek ze zdarzeniem, a w szczególności mężczyzny, który spowodował szkodę, znalazły odzwierciedlenie w rzeczywistości, o czym świadczy ich zatrzymanie w niewielkiej odległości od sklepu (...). Podawany przez świadka opis sprawcy pozwolił na jego ujęcie w krótkim czasie. D. K. niezmiennie identyfikowała D. R. jako osobę, która wybiła szybę. Czyniła to bezpośrednio na miejscu zdarzenia, następnie podczas konfrontacji z oskarżonym na etapie śledztwa, by ostatecznie potwierdzić swoje stanowisko na rozprawie. W trakcie przesłuchania przed sądem wypowiadała się na ten temat niezwykle stanowczo. Przekonująco ustosunkowała się do wszystkich pytań stron, a w szczególności obrońcy D. R.. Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że sposób relacjonowania spostrzeżeń przez D. K. dowodzi spontaniczności i braku intencji bezkrytycznego obciążania oskarżonego. Świadek przyznawała, że nie zauważyła, czy z dłoni mężczyzny wypadł jakiś przedmiot, bądź uderzył on ręką bezpośrednio w szybę. Daje to podstawy do wnioskowania, że przedstawiona przez nią wersja nie była „przygotowana” na potrzeby postępowania karnego i nie miała na celu udowodnienie winy oskarżonego. D. K. nie uzupełniała jej o elementy, które pozwoliłyby na pełne logiczne wyjaśnienie przyczyn wybicia przedmiotowej szyby, a tym samym uznanie prezentowanych przez nią twierdzeń jako wyjaśniających kompletnie powody i skutki zdarzenia. Takie opisywanie zajścia, sprowadzające się do ujawnienia przez świadka jego fragmentów, widzianych z perspektywy relacjonującego obserwatora dowodzi odtwarzania go w sposób naturalny, wierny pierwotnemu wrażeniu. Wzmacnia to przesłanki dające podstawy do przekonania o zgodności z prawdą wersji tegoż źródła dowodowego.

D. K. to osoba obca wobec D. R.. Na miejscu zdarzenia znalazła się przypadkowo. W toku postępowania nie przedstawiono jakichkolwiek okoliczności, które mogłyby wskazywać na posiadanie przez nią interesu w bezpodstawnym jego obciążaniu.

W ocenie Sądu wartości relacji świadka nie pozbawia fakt, że na miejscu zdarzenia nie ujawniono przedmiotu, za pomocą którego wybita została szyba. Według D. K. uszkodzenie witryny nastąpiło bezpośrednio po wykonaniu przez D. R. zamachu ręką w jej kierunku. Skoro znajdował się on w odległości wykluczającej dotknięcie szyby dłonią, to jedynym racjonalnym uzasadnieniem dla skutku w postaci jej zniszczenia jest przyjęcie, że doszło do tego w wyniku uderzenia w nią rzuconym przedmiotem. Fakt jego nieodnalezienia czyni natomiast zasadnym wniosek o nieprawidłowym przeprowadzeniu oględzin miejsca.

Nie przekonały Sądu zeznania K. Ł. na temat okoliczności wybicia szyby i ewentualnych sprawców jej uszkodzenia, ponieważ przede wszystkim były sprzeczne z relacją D. K.. Nadto świadek przyznała, że nie widziała momentu zniszczenia witryny sklepowej, a tym samym, w jaki sposób do tego doszło i kto to spowodował. Jej zapewnienia na ten temat oparte były zatem wyłącznie na przypuszczeniach. Również kolejne spostrzeżenia K. Ł. wywołały wątpliwości, wykluczając możliwość czynienia na ich podstawie ustaleń faktycznych. Zdaniem świadka po usłyszeniu alarmu wyszła ona niezwłocznie na zewnątrz, a tam zauważyła wybitą szybę i wówczas niemal jednocześnie nadjechała policja z zatrzymanymi dwoma mężczyznami, wśród których nie rozpoznała sprawców. Według niej nastąpiło to w ciągu około 15 sekund od włączenia się alarmu. Taki przebieg zdarzeń w ocenie Sądu należy jednak traktować jako nierealny. Bezspornym w sprawie jest to, że oskarżony został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji na podstawie informacji przekazanych im przez D. K.. Kobieta zawiadomiła o wybiciu szyby po stwierdzeniu tego faktu i usłyszeniu dźwięku alarmu. W tym celu cofnęła się na skrzyżowanie ul. (...) i zgłosiła zdarzenie spotkanym tam policjantom. Następnie wsiadła do radiowozu, aby pomóc w odnalezieniu sprawców. Podczas przejeżdżania obok klubu (...) wskazała dwóch mężczyzn. Zostali oni poproszeni do radiowozu. Policjanci przedstawili im powód interwencji i wypytali o ich stanowisko. Na miejsce wezwano kolejny patrol, po czym zatrzymanych przewieziono pod sklep (...). Przedstawione czynności nie mogły nastąpić w czasie wskazywanym przez K. Ł.. Nadto jej zapewnienia o okazaniu mężczyzn w momencie, gdy wyszła z piekarni po włączeniu się alarmu, nie znalazły w pełni odzwierciedlenia w relacji A. S.. Według tego świadka, po usłyszeniu sygnału, udała się ona wraz z koleżanką na zewnątrz. Następnie obie wróciły do piekarni, nie zawiadamiając o zdarzeniu nikogo. A. S. nie potwierdziła, aby wówczas na miejscu była obecna policja wraz z jakimiś mężczyznami.

R. należy stwierdzić, że Sąd, zestawiając sprzeczne ze sobą zeznania D. K. i K. Ł. na temat okoliczności uszkodzenia szyby wystawowej sklepu (...), nadał priorytet tym pierwszym, ponieważ ich walory poznawcze oraz wartość logiczna były wyższe. Świadek niezmiennie i stanowczo zapewniała, że obserwowała zachowanie D. R. z niewielkiej odległości. Jej zdaniem polegało ono na wykonaniu zamachu lewą ręką, po którym usłyszała dźwięk rozbijanej szyby oraz sygnał alarmu. Natomiast z relacji pracownicy piekarni (...) nie wynika, aby widziała ona moment uszkodzenia szyby. Swoje zapewnienia na temat jej wybicia przez grupę nieustalonych osób oparła wyłącznie na fakcie zauważeniu ich na krótko przed usłyszeniem alarmu. Poza tym twierdzenia K. Ł. o niemal natychmiastowym pojawieniu się na miejscu zdarzenia funkcjonariuszy policji z zatrzymanymi mężczyznami nie znalazły odzwierciedlenia w zeznaniach A. S. a nade wszystko budziły wątpliwości w świetle bezspornych ustaleń na temat czynności poprzedzających przyjazd pod sklep na ul. (...) i czasu, jakie one wymagały. Mając powyższe względy na uwadze Sąd wykluczył czynienie ustaleń w oparciu o wersję K. Ł..

Jako przekonującą potraktował natomiast relację A. S.. Przedstawiła ona swoje spostrzeżenia rzeczowo. Szczegółowo odpowiadała na pytania. Jej twierdzenia znalazły odzwierciedlenie także w zeznaniach K. Ł..

Podobnie oceniono wersje T. Z., P. W. i K. S., gdyż wzajemnie się uzupełniały. Dotyczyły przede wszystkim okoliczności bezspornych. Świadkowie wiedzę na temat zdarzenia uzyskali w związku z pełnieniem czynności służbowych. Są osobami obcymi wobec oskarżonego. Nie wykazano, aby mieli interes w jego bezpodstawnym obciążaniu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom A. B., gdyż okazały się sprzeczne z relacją D. K.. Wartość jego wersji obniża fakt znajdowania się pod wpływem alkoholu w czasie zdarzenia, co stanowi czynnik negatywnie wpływający na zdolność postrzegania i zapamiętywania, a nade wszystko łączący świadka z oskarżonym stosunek koleżeństwa. Ta relacja uzasadnia zarzut o braku bezstronności i posiadaniu interesu w przedstawianiu korzystnych dla D. R. okoliczności.

Wątpliwości nie budziły zeznania W. K., ponieważ były zgodne z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym. Korespondowały również z treścią faktury, potwierdzającej naprawę szyby wystawowej sklepu (...) w dniu 31 października 2014r.

Podobnie ocenione zostały dokumenty w postaci protokołów użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego, faktury VAT nr (...), danych o karalności i osobopoznawczych. Sporządziły je uprawnione osoby w odpowiedniej formie. Strony nie kwestionowały ich treści. Odmiennie Sąd potraktował zapisy protokołu oględzin miejsca zdarzenia. Nie odnotowano w nim przedmiotu, za pomocą którego doszło do wybicia szyby wystawowej, choć z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, że powinien tam się znajdować. Zgromadzony materiał dowodowy wskazuje bowiem, iż zniszczenie witryny nastąpiło w momencie wykonania przez D. R. zamachu ręką, a jednocześnie nie doszło do jej bezpośredniego kontaktu z nią. Przesłanki te prowadzą do logicznego wniosku, że przyczyną takiego skutku było rzucenie w okno nieustaloną rzeczą. Jednocześnie brak jest podstaw do uznania, aby została ona usunięta przed podjęciem oględzin miejsca zdarzenia przez funkcjonariusza policji.

Nie miały znaczenia dla ustaleń faktycznych zeznania J. H., ponieważ nie posiadała ona wiedzy na temat okoliczności czynu zarzucanego oskarżonemu.

Zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że D. R. w dniu 31 października 2014 roku w S. rozbił szybę wystawową sklepu (...), znajdującego się przy ul. (...), rzucając w nią nieustalonym przedmiotem. Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 288 § 1 k.k. Dopuścił się zniszczenia cudzej rzeczy ruchomej, w wyniku czego powstała szkoda, której koszt usunięcia wyniósł 1107, 15 zł. Sąd ocenił występek D. R., jako mający charakter chuligański w rozumieniu art. 115 § 21 k.k., gdyż sprawca działał bez powodu w miejscu publicznym, jakim jest ulica przed sklepem na placu (...) w S.. Tym samym okazał on rażące lekceważenie dla obowiązującego porządku prawnego.

O umyślnym zniszczeniu szyby wystawowej świadczy wykonanie przez oskarżonego zamachu rękę w kierunku przedmiotowej witryny oraz jego zachowanie po spowodowaniu szkody, polegające na bezzwłocznym oddaleniu się z miejsca zdarzenia.

W sprawie nie zachodzą okoliczności wyłączające bezprawność czynu lub jego winę. Mając powyższe na uwadze sąd uznał D. R. za winnego popełnienia zarzucanego mu występku.

Przy wymiarze kary uwzględnił umiarkowaną jego społeczną szkodliwością. Za taką oceną przemawiała wartość wyrządzonej szkody. Sąd miał na uwadze także chuligański charakter jego występku. Na niekorzyść oskarżonego świadczyło nadto działanie w stanie nietrzeźwości. Odmiennie zostały potraktowane jego dotychczasowa niekaralność, prowadzenie ustabilizowanego trybu życia, przejawiającego się kontynuowaniem nauki w szkole wyższej oraz fakt pozostawania przez D. R. sprawcą młodocianym w rozumieniu art. 115 § 10 k.k.

Przywołane okoliczności dały podstawy do skorzystania przez oskarżonego z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. Nie był on dotychczas skazywany za przestępstwa. Prowadzi ustabilizowany tryb życia. Kontynuuje naukę. Jego postawa pozwala uznać przypisany mu czyn za zachowanie incydentalne. Owe właściwości i warunki osobiste D. R. dały podstawy do przyjęcia szczególnie uzasadnionego wypadku zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności wobec sprawcy występku chuligańskiego. Zastosowanie środka probacyjnego czyni również zadość, przewidzianemu w art. 54 § 1 k.k., wymogowi podjęcia przede wszystkim oddziaływań wychowawczych w stosunku do osoby młodocianej. Konsekwencją powyższego statusu D. R. stało się także oddanie go pod dozór kuratora zgodnie z dyspozycją art. 73 § 2 k.k.

Wobec zaniechania przez oskarżonego naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, Sąd nałożył na niego taki obowiązek tytułem środka karnego. Jako podstawę rozstrzygnięcia posłużył art. 46 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym w dniu popełnienia czynu, ponieważ wówczas był względniejszy dla sprawcy, nie przewidując stosowania przepisów prawa cywilnego w szczególności o należnościach ubocznych w postaci odsetek. Świadczenie, odpowiadające kosztowi naprawienia rozbitej szyby, przyznane zostało na rzecz zakładu ubezpieczeń, który na podstawie umowy łączącej go z właścicielką sklepu (...), usunął skutki bezprawnego działania D. R..

Konsekwencją uznania oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stało się obciążenia go kosztami postępowania. Ich wysokość uzasadnia przekonanie o zdolności uiszczenia należności bez uszczerbku dla jego utrzymania, zważywszy w szczególności na zdolność do podjęcia pracy zarobkowej w celu zgromadzenia niezbędnych środków finansowych.