UZASADNIENIE

Powód W. M. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 12. 813,72 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 13 września 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu.

W uzasadnieniu wskazał, iż działając na zlecenie pozwanej, wykonał usługę transportową, polegającą na przewozie towaru na trasie z Niemiec do Szwajcarii. Powód wskazał, że podczas przewozu okazało się, iż towar powinien mieć zapewnioną specjalną naczepę, o czym pozwany nie powiadomił powoda. W związku z powyższym pojazd został zatrzymany przez policję niemiecką, a powód zwrócił się do pozwanej o decyzję co do rozładunku towaru i kosztów dodatkowych związanych z przestojem, opłatami i rozładunkiem. Podniósł, że pracownik pozwanej zaakceptował dodatkowe koszty. Dochodzone pozwem roszczenie obejmowało wynagrodzenie za przewóz, koszty postoju oraz koszty przeładunku.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 28 maja 2014 r. (sygn. akt V GNc 235/13) Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze uwzględnił zgłoszone żądanie i obciążył pozwaną kosztami procesu.

Pozwana zaskarżyła nakaz w całości domagając oddalenia powództwa oraz zasądzenia kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Potwierdzając fakt zawarcia umowy, pozwana wskazała, że pojazd został zatrzymany, gdyż naczepa nie spełniała wymogów dotyczących zabezpieczenia ładunków, a powód uzależnił wydanie towaru i jego dalszy przewód od potwierdzenia przez pozwaną kosztów postoju w wysokości 1.000 euro i kosztów przeładunku w wysokości 90 euro. Pracownik pozwanej zakwestionował wskazane koszty, jedynie z uwagi na wstrzymanie przez powoda rozładunku potwierdził żądanie powoda. Strona pozwana wskazała, że powód nie dostarczył towaru do miejsca przeznaczenia, przy czym przyczyna przestoju leżała po stronie przewoźnika (naczepa nie była wyposażona w zabezpieczenia wymagane normami, które powodowi, jako przewoźnikowi, powinny być znane). Zdaniem pozwanej żądanie zapłaty za przestój jest nieuzasadnione w całości, a jego wysokość jest niezgodna z warunkami zlecenia. Nadto nie został udowodniony koszt przeładunku. Pozwana zakwestionowała też uprawnienie swego pracownika do zaakceptowania żądań powoda i wskazała, że uchyliła się od skutków tego oświadczenia jako złożonego pod wpływem groźby.

Wyrokiem z dnia 14 września 2015 r. (sygn. akt XI GC 113/14) Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.204,50 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 27 października 2012 r. (pkt I), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt II) i zniósł wzajemnie koszty procesu stron (pkt III).

Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte na następującym ustaleniach i wnioskach:

Pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. zleciła w dniu 30 sierpnia 2012r. powodowi W. M. wykonanie usługi transportowej, polegającej na przewozie drogowym towaru z Niemiec (planowana data załadunku 31 sierpnia 2012 r. pomiędzy godziną 7 a 19) do Szwajcarii (planowana data rozładunku 3 września 2012 r. pomiędzy godziną 7 a 17). W zleceniu podkreślono w uwagach zakaz sztaplowania towaru i zakaz przeładunku bez zgody zleceniodawcy. Zlecenie w imieniu pozwanej złożył pracownik G. M. (1). Strony ustaliły wynagrodzenie w kwocie 1.400 euro, płatność miała nastąpić w terminie 50 dni. Wskazano, że integralną częścią zlecenia są warunki realizacji zlecenia.

W załączniku - warunkach realizacji zlecenia - wskazano m. in w pkt.6, że trasa przewozu powinna być jak najkrótsza, zgodnie z zasadami dobrej praktyki wykorzystania taboru i optymalizacji czasu trwania przewozu, jednak przy uwzględnieniu przepisów dot. dopuszczalnych nacisków osi pojazdu na drogę, dopuszczalnej masy całkowitej i gabarytów pojazdu. Ustalono, że zleceniobiorca we własnym zakresie ustala zgodność realizowanego zlecenia w kraju załadunku rozładunku i tranzytowych; w razie uzasadnionych wątpliwości do o możliwości wykonania przewozu zgodnie z przepisami zleceniobiorca informuje zleceniodawcę niezwłocznie; w pkt 7 zleceniobiorca podkreślił, że posiada wszelkie wymagane zezwolenia, licencje, zaświadczenia uprawniające do przewozu towarów wskazanych w zleceniu zgodnie z przepisami. W pkt 12 wskazano, że samochód musi być wyposażony w minimum 10 sztuk pasów mocujących spełniających normę (...)-2. W pkt 16 wskazano, że kierowca i zleceniobiorca odpowiadają solidarnie za prawidłowe rozmieszczenie i zabezpieczenie towaru. W pkt 20 wskazano, że zleceniobiorcy nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie z tytułu postoju w oczekiwania na załadunek do 24 godzin i rozładunek do 24 godzin, do okres postoju nie wlicza się sobót, niedziel, dni świątecznych, za przestoje wynikające z opóźnień w pracy Urzędu Celnego nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie, przestoje musza być potwierdzone pieczątką oraz czytelnym podpisem osoby potwierdzającej, wynagrodzenie za postój wynosi 100 euro dla pojazdów powyżej 3,5 tony (...) i 50 euro dla pojazdów do 3,5 tony (...)

W oparciu o przeprowadzone w sprawie dowody Sąd I instancji ustalił, że warunki zlecenia były standardowe, a powód wykonywał już wcześniej przewozy dla pozwanej oraz że kierowca przy załadunku nie wie, jaki towar jest ładowany, gdyż towar jest opakowany (ofoliowany na paletach). Natomiast kierowca odpowiada za należyte zamocowanie ładunku pasami.

Wedle ustaleń Sądu Rejonowego - po podjęciu załadunku i przejechaniu ok. 126 km, powód został zatrzymany do kontroli przez niemiecką policję. W trakcie kontroli stwierdzono uchybienia w zakresie zabezpieczenia ładunku. Policja wskazała, że ładunek nie jest stabilny i zwarty, jest nieodpowiednio zabezpieczony, zaproponowano przeładowanie towaru na przyczepę z certyfikatem zabezpieczenia ładunku C. (...) zgodnie z (...) przystosowaniem do przewożenia napojów.

Pojazd stał na parkingu, w tym czasie G. M. (1) znalazł magazyn w okolicy, który zgodził się na rozładunek z opłatą ok. 90 euro, adres ten został podany przewoźnikowi, który miał tam się udać. Przewoźnik zaczął domagać się potwierdzenia kosztów, zanim rozładuje samochód.

Powód skierował do pozwanej pismo z 3.09. i mail z 5.08.2012, w którym zwrócił się o potwierdzenie kosztów w wysokości frachtu (1400 euro), kosztów postojowych (1000 euro) oraz kosztów związanych z przeładunkiem (90 euro). Pracownik pozwanej G. M. (1) w wiadomości elektronicznej z dnia 5 września 2012 roku (godz. 8:56), potwierdził koszt 90 euro za rozładunek i wskazał, że pozostałe koszty nie są zgodne ze zleceniem transportowym. W odpowiedzi (godz. 9:04) powód wskazał, że bez potwierdzenia kosztów pojazd nie zostanie rozładowany. Następnie w wiadomości z dnia 5 września 2012 roku (godz. 9:24) - ze względu na zamiar szybkiego rozładowania towaru - pracownik pozwanej potwierdził żądanie powoda co do kwoty 2490 euro i poprosił o niezwłoczne wysłanie auta pod wskazany adres. Sąd Rejonowy ustalił, że G. M. (1) nie konsultował tej decyzji ze swoimi przełożonymi, nie miał też uprawienia do podejmowania decyzji w sprawie rozliczeń finansowych.

Dnia 5 września 2012 roku powód wystawił pozwanej fakturę VAT na kwotę 12. 813,72 zł (240 euro) tytułem usługi transportowej, zakreślając termin płatności na dzień 12 września 2012 roku.

Po otrzymaniu faktury G. M. przedstawił sytuację przełożonym, którzy nie zaakceptowali wskazanych w fakturze kosztów.

Dnia 20 listopada 2012 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty tej sumy. Faktura została odesłana, pozwana wskazała, że zgadza się na koszt wskazany w fakturze, jest gotowa zapłacić rzeczywiste koszty, jakie powód poniósł za 126 km trasy – 200 euro +90 euro koszty magazynowania, +300 euro koszty postoju auta od piątku do środy, zgodnie z 20 pkt warunków zlecenia.

W dniu 23 sierpnia 2013 r. pozwana wystosowała do powoda oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem groźby – oświadczenia złożonego przez G. M. (1), potwierdzającego przyjęcie żądania zapłaty kwoty 2490 euro. Wskazano, że pracownik działał pod wpływem groźby wstrzymania przez powoda wydania towaru, co uniemożliwiłoby jego dalszy przewóz.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Rejonowy uznał powództwo, w którym powód dochodził wynagrodzenia za przewóz, kosztów postojowego oraz kosztów przeładunku za częściowo zasadne.

Sąd Rejonowy zaznaczył, że strony zawarły umowę przewozu, której istotne elementy określa art. 774 k.c., umowa podlega zaś regulacjom konwencji genewskiej o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR). Samo zawarcie umowy przewozu na trasie Niemcy - Szwajcaria nie było przy tym sporne, nadto znajdowało potwierdzenie w dokumencie zlecenia oraz korespondencji mailowej pomiędzy stronami. Sporne było natomiast, czy w zleceniu określono rodzaj przewożonego towaru, czy do zlecenia załączono warunki wykonania transportu oraz co było przyczyną niewykonania przez powoda przewozu na uzgodnionej pierwotnie trasie.

Odnosząc się do kwestii wskazania rodzaju towaru, Sąd Rejonowy przyjął, że treść zlecenia przekonuje o prawdziwości stanowiska powoda, iż w zleceniu nie podano, jaki towar będzie przewożony, określając go wyłącznie jako „32 eplt, opakowania”, nie podano też, jaki należy podstawić samochód. Świadkowie strony pozwanej potwierdzili, iż powodowi nie przekazano, iż przewożone będą napoje, gdyż takiej informacji nie przekazał pozwanej jej klient. Co do tego, czy wraz ze zleceniem przekazano także warunki realizacji przewozu, Sąd dał wiarę zeznaniom świadków strony pozwanej, którzy wskazywali, że zlecenie zawierało ten załącznik.

Co do przyczyn dla których pojazd powoda zatrzymano – Sąd Rejonowy oparł się przede wszystkim na treści dokumentu „świadectwo kontroli”, z którego – zdaniem Sądu I instancji wynika, iż bardziej wiarygodne są zeznania świadków strony powodowej, że przyczyną zatrzymania pojazdu był brak odpowiedniej naczepy z certyfikatem zabezpieczenia ładunku, a nie brak odpowiedniej ilości pasów. Z zaleceń policji niemieckiej wynikało, że nie poleciła ona dodatkowego zabezpieczenia towaru pasami, lecz przeładunek na naczepę z odpowiednim certyfikatem, a więc taką, którą można przewozić napoje.

Mając na uwadze, że pozwana z treści warunków zlecenia starała się wyprowadzić wniosek, iż nawet, jeśli powodowi nie podano, jaki towar będzie przedmiotem przewozu, to odpowiada on w myśl warunków za prawidłowe rozmieszczenie i zabezpieczenie towaru - Sąd Rejonowy uznał za wiarygodne zeznania świadków strony powodowej, którzy wskazywali, że kierowca nie miał wiedzy o tym, jaki towar był przedmiotem przewozu. Towar jest bowiem ładowany w opakowaniach uniemożliwiających stwierdzenie zawartości. Zeznania tej treści Sąd Rejonowy uznał za zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, wskazując, że nie można kierowcy (i tym samym powoda) obciążyć odpowiedzialnością za to, że przyjął towar do przewozu, choć nie był to towar zgodny ze zleceniem (w którym rodzaju towaru nie określono). Sąd dodał, że z regulacji zawartej w art. 8 konwencji płynie wniosek, iż kierowca nie ma uprawnienia do tego, by żądać rozpakowania towaru celem ustalenia, czy to, co znajduje się wewnątrz, spełnia warunki podane w zleceniu . Zgodnie zaś z art. 6 konwencji w liście przewozowym należy wskazać m. in. rodzaj towaru. Natomiast art. 7 ustanawia odpowiedzialność nadawcy za szkody przewoźnika wywołane nieścisłością tych danych. W niniejszej sprawie list przewozowy nie został przedstawiony, jego rolę zdaniem Sądu Rejonowego należy więc przypisać zleceniu transportowemu.

Przyjmując, że nie budzą wątpliwości ustalenia w zakresie nie przekazania powodowi informacji dotyczących przedmiotu przewozu oraz wstrzymania przewozu z racji niewłaściwie dobranej naczepy Sąd I instancji rozważył prawa i obowiązki przewidziane w takiej sytuacji w konwencji CMR. Przywołując treść art. 14 ust. 1 konwencji CMR, dotyczącego obowiązku zażądania przez przewoźnika instrukcji od osoby uprawnionej do rozporządzania towarem, zgodnie z art. 12 oraz regulacji zawartych w art. 16 ust. 1 i 41 wskazujących na prawo przewoźnik do zwrotu kosztów spowodowanych zażądaniem przez niego instrukcji lub ich wykonaniem, Sąd Rejonowy przyjął, że w okolicznościach rozpoznawanej sprawy wstrzymanie przewozu nie może być uznane za zawinione przez przewoźnika, skoro w zleceniu nie podano ani rodzaju towaru, ani rodzaju pojazdu wymaganego do wykonania przewozu. Sąd I instancji podkreślił, że z korespondencji mailowej wynikało, iż przewoźnik zwrócił się do nadawcy o instrukcje i takie otrzymał (rozładunek we wskazanym magazynie). Zastosowanie się przez przewoźnika do tej instrukcji oznaczało wykonanie umowy, a to pociągało za sobą prawo przewoźnika do umówionego frachtu. Z tego względu za usprawiedliwione Sąd uznał żądanie zapłaty przez powoda równowartości kwoty 1.400 euro netto.

Za nieuzasadnione Sąd Rejonowy uznał dalsze żądania pozwu, wskazując, że przewoźnik nie był uprawniony do odmowy wykonania instrukcji nadawcy, a zagrożenie zatrzymaniem przesyłki w wypadku nie uznania dodatkowych kosztów, było bezprawne. Zdaniem Sądu Rejonowego nawet przy założeniu, że doszło do dodatkowej umowy w zakresie kosztów postojowego, umowa taka musiałaby być uznana za sprzeczną z postanowieniami konwencji nakazującymi pokrycie realnych, a nie arbitralnych kosztów wiązanych z wykonaniem instrukcji. Ponadto Sąd I instancji stanął na stanowisku, że zrealizowały się warunki do uchyleniu się przez pozwaną od skutków prawnych oświadczenia o uznaniu dodatkowych kosztów złożonych z powodu groźby odmowy wydania towaru (art. 87 k.c. i art. 88 1 k.c.). W świetle powyższych rozważań przyjmując, że strony nie zawarły dodatkowej umowy co do wysokość wynagrodzenia za przestój Sąd wskazał na służące przewoźnikowi roszczenie odszkodowawcze na podstawie art. 16 ust. 1 konwencji, zaznaczaj jednocześnie, że nie zostały przedstawione żadne dowody na okoliczność wysokość realnie poniesionych kosztów.

Apelację od powyższego wyroku wywiodła strona pozwana. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie:

1. art. 8 ust. 1 konwencji CMR, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że powód dopełnił obowiązków spoczywających na nim przy załadunku towaru,

2. art. 233 k.p.c. poprzez dowolną i sprzeczną z zasadami logiki i doświadczenia życiowego ocenę zebranych dowodów, a w szczególności przyjęcie, że:

-: powód posiada legitymację do obciążenia strony pozwanej kwotą 7.204,50 zł stanowiącą równowartość umówionego frachtu, podczas gdy w przedmiotowej sprawie powód nie dostarczył towaru do miejsca jego rozładunku wskazanego w treści zlecenia transportowego, a co za tym idzie przysługujące mu wynagrodzenie powinno być adekwatne do rzeczywiście wykonanego przewozu,
-: powód w prawidłowy sposób dokonał zabezpieczenia towaru, podczas gdy z treści świadectwa kontroli wynika, iż towar został nienależycie zabezpieczony,
-: pozwana nie określiła rodzaju przedmiotu towaru, podczas gdy w treści zlecenia transportowego wskazano, że przedmiotem przewozu było 32 opakowań, a nadto rodzaj towaru był widoczny dla osób dokonujących załadunku,
-: przyczyną zatrzymania pojazdu był brak odpowiedniej naczepy z certyfikatem zabezpieczenia ładunku, podczas gdy z treści świadectwa kontroli okoliczność taka nie wynika.

W oparciu o przedstawione zarzuty pozwana wniosła o zmianę skarżonego wyroku w części i orzeczenie co do istoty sprawy, poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie tj. kwoty 7.204,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 27 października 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje według norm przepisanych i kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja strony pozwanej okazała się nieuzasadniona.

Wstępnie należy wskazać, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i wywiedzione na ich podstawie przez Sąd I instancji wnioski, czyniąc je podstawą faktyczną rozstrzygnięcia w sprawie, podzielając tym samym zaprezentowane przez Sąd I instancji stanowisko, iż powództwo na gruncie podniesionych twierdzeń, zgłoszonych zarzutów oraz naprowadzonych w sprawie dowodów okazało się uzasadnione w zakresie przyjętym w zaskarżonym wyroku.

W ocenie Sądu Okręgowego - Sąd I instancji, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, ocenionego bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów określonych w treści art. 233 § 1 k.p.c. dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych i trafnie określił ich konsekwencje prawne, które Sąd Okręgowy przyjął za własne. Zarzuty przedstawione w apelacji nie podważają zarówno ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego, jak i wyprowadzonych na ich podstawie wniosków prawnych.

W apelacji podniesiono trzy zasadnicze kwestie, które w ocenie skarżącego zostały przez sąd I instancji nieprawidłowo ustalone bądź ocenione. Kwestie te dotyczyły udzielenia powodowi przez stronę pozwaną informacji w zakresie rodzaju towaru, który miał być przewożony, braku odpowiedniego zabezpieczenia przez powoda przewożonego ładunku oraz wysokości należnego powodowi wynagrodzenia w sytuacji nie dostarczenia towaru do miejsca jego rozładunku wskazanego w treści zlecenia transportowego.

Odnosząc się do pierwszej z podniesionych kwestii, wskazać należy, że Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska skarżącego jakoby strona pozwana poinformowała powoda jako swojego zleceniobiorcę, o rodzaju towaru będącego przedmiotem przewozu. Samo odniesienie się, jak wskazuje pozwana, czy też sformułowanie w zleceniu, że przewozem objęty będzie towar w ilości 32 opakowań bez wskazania rodzaju towaru nie odpowiada właściwemu jego określeniu, nie precyzuje jaki konkretnie towar ma być przewożony. Jak słusznie ustalił więc Sąd I instancji w okolicznościach niniejszej sprawy brak było w zleceniu transportowym oznaczenia asortymentu, rodzaju towaru jaki miał być przewożony. Stanowisko skarżącej, jakie zdaje się wynikać z uzasadnienia apelacji, a sprowadzające się do twierdzenia, że rodzaj towaru powinien być znany przewoźnikowi, skoro odpowiednie służby w trakcie kontroli drogowej były w stanie ustalić jaki towar przewożony, w ocenie Sądu odwoławczego - nie daje podstaw do przypisania istnienia takich możliwości po stronie przewoźnika. Przypisując tożsame możliwości a zarazem obowiązki służbom kontrolnym i przewoźnikowi, skarżąca abstrahuje do swoich obowiązków wynikających z przepisów regulujących przewóz drogowy o charakterze międzynarodowym tj. Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego CMR z dnia 19.05.1956 r. (Dz. U z 1962r., nr 49, poz. 238), dalej Konwencja CMR. Pozwana pomija w szczególności, że z regulacji zawartej w art. 6 Konwencji wynika, że w liście przewozowym powinien być wskazany między innymi rodzaj towaru. Zgodnie ust. 1 powołanego przepisu strony powinny zawrzeć w liście przewozowym takie dane jak „powszechnie używane określenie rodzaju towaru oraz sposób opakowania, a dla towarów niebezpiecznych - ich ogólne uznane określenie”. Z materiału dowodowego, którym dysponował Sąd I instancji, wynika tymczasem, że list przewozowy jako dokument podlegający przepisom konwencji CMR nie został w ogóle przedłożony. Jedynym dowodem z dokumentu na okoliczności treści wiążącego strony stosunku, a więc także określenia przedmiotu przewozu było zlecenie transportowe. Zlecenie powyższe nie zawiera jednak wskazania rodzaju towaru, jaki ma podlegać przewozowi. W ocenie Sądu odwoławczego - w tym zakresie zwrócić należy uwagę na podkreślony już przez Sąd I instancji fakt, mający oparcie w zeznaniach świadków strony pozwanej, a mianowicie, że rodzaj towaru jaki miał być przewożony, nie był przekazywany przewoźnikowi z tego powodu, że nie był on znany również pracownikom pozwanego, nie został bowiem przekazany stronie pozwanej przez jej zleceniodawcę. Akcentowana okoliczność, że w trakcie kontroli przewożony towar został określony, a policja niemiecka ustaliła, iż są to napoje, nie daje podstaw do przyjęcia możliwości przerzucenia zaniechań strony pozwanej w tym zakresie na stronę powodową.

Sąd Okręgowy nie podzielił także zarzutów apelacji co do braku właściwego zabezpieczenia towaru przez powoda. W tym względzie skarżąca podniosła zarzut błędnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności błędnej oceny treści dokumentu w postaci protokołu kontroli policji niemieckiej. W ocenie skarżącej z przywołanego protokołu wynika, że powód nie dopełniła obowiązku należytego zabezpieczenia towaru. Oceny tej Sąd odwoławczy nie podziela. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo ocenił zarówno dowód z protokołu kontroli, jak również pozostały materiał dowodowy. Dowodząc zasadności tego zarzutu pozwana zdaje się nie zauważać, że w stosunku umownym łączącym strony, a wynikającym ze zlecenia transportowego i warunków tego zlecenia wskazano (ze strony pozwanej) sposób w jaki, powód powinien był zabezpieczyć towar. Towar miał być zabezpieczony jedynie pasami o określonych parametrach i w określonej ilości. Z protokołu kontroli policji niemieckiej nie wynika tymczasem, ażeby w tym zakresie powód dopuścił się jakichkolwiek uchybień. W oparciu o treść protokołu brak jest w szczególności podstaw do przyjęcia jakoby przewoźnik nie zastosował wymaganej ilości pasów. Takie stwierdzenia w protokole nie zostały zamieszczone; z zeznań świadków wynika natomiast, że zastosowana została odpowiednia liczba zabezpieczeń, taka, jaka została określona w zleceniu transportowym. Sąd Okręgowy zauważa również, że zebranego w sprawie materiał (zeznań świadków zawnioskowanych zarówno przez stronę powodową jak i pozwanej) wynika, że warunki zlecenia odnoszące się do zabezpieczenia towaru określoną ilością pasów miały charakter standardowy. Skoro zatem określone w zleceniu warunki zabezpieczenia miały charakter ogólny, nie były określone dla towaru o szczególnych właściwościach, towar przewożony był zaś w opakowaniach w postaci ofoliowanych palet - za nietrafny uznać trzeba zarzut co do nieprawidłowego zabezpieczenia. W ocenie Sądu Okręgowego z samego faktu, że w protokole z kontroli stwierdzony został brak stabilności pewnej części towaru (bez określania, w jakim stopniu i jakiej ilości towaru brak stabilności dotyczy) brak jest podstaw do przyjęcia, iż to powód nie dostosował się do warunków zlecenia w zakresie umówionego sposobu zabezpieczenia. Na podstawie tychże okoliczności brak jest również podstaw do przyjęcia, że powód znał rodzaj towaru i z uwagi na tę wiedzę powinien był dostosować rodzaj środka transportu do towaru. Powyższe, jak wskazano wcześniej, wbrew stanowisku skarżącej, nie wynika z materiału dowodowego. Podkreślić należy również, że z zeznań świadków przesłuchanych w toku postępowania, w tym zawnioskowanych przez stronę powodową wynikało, że przyczyną zatrzymania pojazdu, był brak specjalistycznej naczepy, nie zaś inne okoliczności. Świadkowie, którzy realizowali przewóz, wskazywali jednoznacznie, że w ocenie policji niemieckiej transport napojów powinien się odbywać przy użyciu specjalistycznej naczepy, posiadającej określone certyfikaty, które zostały wskazane w protokole kontroli.

Odnosząc się do zarzutu niewłaściwego zastosowania przez Sąd Rejonowy przepisu art. 8 ust. 1 konwencji CMR, poprzez przyjęcie, że powód dopełnił obowiązków spoczywających na nim przy załadunku towaru, pozwana wywodziła, że to przewoźnik (kierowca) powinien sprawdzić zarówno widoczny stan ładunku jak i ilość sztuk towaru. Mając na uwadze tak sformułowany zarzut w pierwszym rzędzie podkreślenia wymaga, że strona pozwana nie przedłożyła listu przewozowego wystawionego zgodnie z przepisami konwencji CMR, co niewątpliwie skutkowało brakiem podstaw do weryfikacji istnienia w liście przewozowym ewentualnych zastrzeżeń ze strony przewoźnika czy ich braku. Ewentualne zastrzeżenia przewoźnika powinny znaleźć się zaś właśnie w liście przewozowym (art. 9 konwencji|). Wobec nie złożenia listu przewozowego Sąd odwoławczy nie miał możliwości oceny, czy przewoźnik wpisał jakiekolwiek zastrzeżenia do listu, czy też przyjęcie towaru nastąpiło bez zastrzeżeń. Druga z podnoszonych przez pozwaną w tym zakresie okoliczności odnosiła się do oceny aktów staranności przewoźnika związanych ze sprawdzeniem dokładności danych listu przewozowego dotyczących ilości sztuk jak również ich cech i numerów oraz widocznego stanu towaru i jego opakowania. Z art. 9 ust 2 Konwencji CMR wynika tymczasem jedynie, że w braku uzasadnionych zastrzeżeń przewoźnika wpisanych do listu przewozowego istnieje domniemanie, że towar i jego opakowanie były widocznie w dobrym stanie w chwili przyjęcia przez przewoźnika, i że ilość sztuk jak również ich cechy i numery były zgodne z zaświadczeniami w liście przewozowym. Abstrahując już od samego faktu, że list przewozowy nie został przedłożony, należy wskazać, że z powołanego przepisu nie wynika jakoby po stronie przewoźnika istniał obowiązek sprawdzania, co znajduje się wewnątrz opakowań oraz jaki towar jest w nich umieszczony. Zakres obowiązku przewoźnika przy sprawdzeniu dokładności danych listu przewozowego dotyczy tylko ilości sztuk, cech, numerów, widocznego stanu towaru i jego opakowania. W świetle powyższych regulacji nie można wywodzić istnienia po stronie przewoźnika obowiązku stwierdzenia rodzaju towar będącego przedmiotem przewozu.

Także zarzuty apelacji kwestionujące wysokość należnego powodowi wynagrodzenia w sytuacji nie dostarczenia towaru do miejsca jego rozładunku wskazanego w treści zlecenia transportowego – nie mogą być uznane za trafne. W tym względzie Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu I instancji, zgodnie z którym do przeszkód w dostarczeniu przesyłki doszło z przyczyn leżących po stronie pozwanej. W konsekwencji brak jest podstaw do przyjęcia, że koszty, które stanowiły wynagrodzenie powoda jako przewoźnika winny podlegać redukcji. Strona skarżąca zarzucając, że przewoźnik byłby bezpodstawnie wzbogacony, pomija okoliczność, iż powód dostosował się do wskazówek, które były mu udzielane przez stronę pozwaną. Niewątpliwym jest, że w wyniku realizacji tych wskazówek nastąpiło wydanie towaru, a zatem w tym monecie należy uznać, że doszło do zakończenia przewozu zgodnie ze wskazówkami strony pozwanej. Twierdzeniom skarżącego o wzbogaceniu przewoźnika powstałym na skutek niezrealizowania przewozu na umówionej pierwotnie trasie przewozu, można przeciwstawić stanowisko, iż strony umówiły się na określony fracht, a do niewykonania przewozu – jak wynika z ustalonych okoliczności - doszło z przyczyn leżących po stronie pozwanej. W szczególności powodowi mającemu wykonać przewóz nie wskazano rodzaju przewożonego towaru; nie udzielono dokładnych wskazówek co do tego, w jaki sposób towar objęty zleceniem miał być przewożony i jakim środkiem transportu.

Reasumując w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd Okręgowy uznał apelację strony pozwanej za nieuzasadnioną.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 385 k.p.c. apelacja pozwanej podlegała oddaleniu o czym orzeczono jak w sentencji.

Pozwana przegrała sprawę w postępowaniu apelacyjnym, zgodnie zatem z art. 98 k.p.c. zobowiązana jest do zwrotu powodowi celowych kosztów procesu. Na koszty strony powodowej składa się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 600 zł określone w wysokości 50% stawki minimalnej adekwatnej dla wartości przedmiotu zaskarżenia (7.205 zł). Podstawę prawną takiego ustalenia stanowi § 13 ust. 1 pkt. 1) w zw. z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu (j.t. Dz. U. 2013 r., poz. 460).

SSO P. S. SSO A. B. SSO A. W.

Sygn. akt VIII Ga 419/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE