UZASADNIENIE

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. (w chwili wniesienia pozwu: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W.) oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. w pozwie wniesionym w dniu 12 sierpnia 2014 roku (data prezentaty) wniosły o nakazanie pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S. przywrócenie stanu zgodnego z prawem w ten sposób, iż pozwana zostanie zobowiązana do wykonania robót budowlanych mających na celu odłączenie wybudowanej przez nią kanalizacji ściekowej DN 200 mm od sieci kanalizacyjnej będącej własnością oraz w posiadaniu powodowych spółek, tj. od studni rewizyjnej S-19 oraz biegnącego pod nią urządzenia kanalizacyjnego, położonych na nieruchomości przy ul. (...), w D. M., w W. stanowiącą działkę ewidencyjną numer (...) z obrębu 1-07-06 – nie później niż w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku. Powodowe spółki wniosły również o nakazanie pozwanej zaprzestania dalszych naruszeń własności powodów poprzez zakazanie dokonywania podłączeń do wyżej wymienionych studni rewizyjnej S-19 i biegnącego pod nią urządzenia kanalizacyjnego oraz zakazanie zrzutu jakichkolwiek cieczy do przedmiotowej studni rewizyjnej S-19 oraz urządzenia kanalizacyjnego biegnącego pod tą studnią w kierunku studni rewizyjnej S-17. Powodowie także wnieśli o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powodowe spółki podały, iż są współwłaścicielami sieci kanalizacyjnej przebiegającej przez nieruchomość przy ul. (...) w W. stanowiącej działkę ewidencyjną numer (...) z obrębu 1-07-06, w skład której wchodzi m.in. studnia rewizyjna S-19 oraz znajdujące się pod nią urządzenie kanalizacyjne. Sieć ta połączona jest z siecią przedsiębiorcy przesyłowego Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej, jednak jej własność nie została do tej pory na ta przedsiębiorstwo przeniesiona. Powodowie podali, iż na sąsiednim gruncie realizuje inwestycję budowlaną pozwana spółka - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S., będąca następcą prawnym (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Wskazali, iż pozwany początkowo prowadził z powodami rozmowy na temat możliwości przyłączenia własnej sieci kanalizacyjnej do sieci powodów, jednak ostatecznie zgody na to powodowie nie wyrazili. Powodowie podali, iż pozwana bez wiedzy i zezwolenia powodów w sierpniu 2012 roku podłączyła własną kanalizację ściekową DN 200 mm do studni rewizyjnej S-19 i znajdującego się pod nią urządzenia kanalizacyjnego w celu bezprawnego zrzutu ścieków, uszkadzając przy tym te urządzenia. Pozwana miała korzystać z kanalizacji powodów do lutego 2013 roku, kiedy to powodowie zabezpieczyli swoją kanalizację przed nieuprawnionym korzystaniem, betonując wlot sieci kanalizacyjnej pozwanej do własnej sieci. Powodowe spółki twierdzą także, iż mimo wezwania pozwanej do odłączenia wykonanej przez nią kanalizacji od kanalizacji powodów oraz przywrócenia urządzeń kanalizacyjnych powodów do stanu pierwotnego, pozwana tego wezwania nie wykonała, co więcej używa wybudowanej przez siebie rury, która kończy się na zabetonowanym wlocie do sieci powodów w charakterze zamkniętego szamba. (pozew – k. 2-15).

W odpowiedzi na pozew pozwana spółka – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w S. wniosła o oddalenie powództwa, w uzasadnieniu podnosząc brak legitymacji czynnej strony powodowej do wytoczenia powództwa w oparciu o art. 222 § 2 k.c., z uwagi na to, iż właścicielem gruntu na którym znajduje się studnia S-19 jest miasto stołeczne W., która to własność rozciąga się na mocy art. 191 k.c. na studnię rewizyjną S-19 i znajdujące się pod nią urządzenia kanalizacyjne. Pozwana podniosła, iż strona powodowa nie wykazała, kiedy miało dojść do połączenia studni rewizyjnej S-19 z siecią przedsiębiorcy – Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej, a dopiero rzeczywiste połączenie urządzeń przesyłowych z siecią przedsiębiorcy wyłączyłoby je spod zasady superfices solo cedit. Do tego czasu osoba, która wybudowała urządzenia przesyłowe nie jest uprawniona do wytoczenia powództwa negatoryjnego. Pozwana wskazała, że strona powodowa z jednej strony podała, iż doszło do połączenia wybudowanych przez nią urządzeń przesyłowych z siecią Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej, a z drugiej strony - iż studnia S-19 nie jest własnością ani nie jest w posiadaniu Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej. W ocenie pozwanej w przypadku ustalenia, iż doszło do połączenia sieci wybudowanej przez powodów z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej należałoby rozważyć czy urządzenia przesyłowe nie stały się częścią składową przedsiębiorstwa, a tym samym, czy uprawnienie do wytoczenia powództwa nie przysługuje jedynie przedsiębiorstwu - Miejskiemu Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółce Akcyjnej. (odpowiedz na pozew – k. 174-178)

Pismem z dnia 1 października 2015 roku pozwana wniosła o przypozwanie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej. (pismo procesowe – k. 291-293)

Prawidłowo zawiadomione Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółka Akcyjna nie wzięła udziału w sprawie.

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2016 roku strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Spółki: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. wybudowały osiedla mieszkaniowe w rejonie ulicy (...). Osiedla te nie miały przyłączy do sieci kanalizacji miejskiej. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółka Akcyjna nie miało w planach inwestycyjnych budowy kanalizacji miejskiej w tamtym rejonie.

Spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna zawiązały porozumienie, na mocy którego dokonały wykupu działek od prywatnych właścicieli, aby wybudować na łuku siekierkowskim sieć kanalizacyjną, która miała zostać połączona z siecią Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółką Akcyjną.

W tym samym czasie przy ulicy (...) w W. inwestycję budowlaną w postaci osiedla mieszkaniowego (...) realizowała (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.. Wybudowane przez (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością osiedle mieszkaniowe także nie posiadało przyłączy do sieci kanalizacji miejskiej.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna z siedzibą w W. wybudowały na swój koszt kanalizację dla Północnej Części Łuku Siekierkowskiego w rejonie ulicy (...), w skład której wchodzi m.in. studnia rewizyjna S-19, położona na działce nr (...) z obrębu 1-07-06 w W., w D. M. oraz urządzenia pod nią się znajdujące.

( dowód: decyzja o pozwoleniu na budowę – k. 40, plany sytuacyjne – k. 41-42, zeznania świadka M. C. – k. 356v, zeznania świadka Ł. D. – k. 359v, zeznania A. S. k. 360)

Przedstawiciele spółek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowo-akcyjnej oraz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowo-akcyjnej nawiązali ze sobą kontakt celem wspólnego sfinansowania budowy odcinka sieci do sieci kanalizacji miejskiej. (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowo-akcyjnej oraz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowo-akcyjnej wyrażały zgodę na przyłączenie przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością budowanego odcinka kanalizacji pod warunkiem wspólnego finansowania inwestycji jego budowy. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjnej oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjnej na budowę ok. 1 km sieci poniosły koszty ok. 1 200 000 złotych na wykup działek pod budowę sieci oraz ok. 900 000 złotych na budowę kanału. Udział na (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością miał wynosić 500 000-600 000 złotych. Rozmowy były prowadzone przez okres około 5 lat i ostatecznie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie przystąpiła do porozumienia zawartego pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką komandytowo-akcyjną oraz (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką komandytowo-akcyjną.

( dowód: zeznania świadka J. K. – płyta CD z rozprawy z dnia 15 października 2015 roku, transkrypcja k. 334, zeznania świadka Ł. D. – k. 358v-359, zeznania A. S. k. 360)

Kanalizacja wybudowana przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną oraz (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną na podstawie porozumień zawartych w dniu 23 marca 2007 roku i 18 grudnia 2008 roku miała docelowo zostać przekazana i stać się własnością Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej.

( dowód: decyzja o pozwoleniu na budowę – k. 40, plany sytuacyjne – k. 41-42, porozumienia – k. 123-148)

Kanalizacyjna wybudowana przez spółki (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną oraz (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną została połączona z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółką Akcyjną. Protokołem przeglądu technicznego z dnia 27 marca 2009 roku stwierdzono prawidłowość wykonania kanalizacji przez spółki. Pismem z dnia 24 marca 2009 roku Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółka Akcyjna wyraziła zgodę na tymczasowe odprowadzanie ścieków tą kanalizacją. Sieć kanalizacyjna została przekazana do eksploatacji Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółce Akcyjnej w 2012-2013 roku. Kanalizacja ta nie została odkupiona od spółek przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółkę Akcyjną. Kanalizacja ta nie przeszła na własność Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółkę Akcyjną.

( dowód: protokół przeglądu technicznego – k. 51, notatka służbowa – k. 52, pismo MPWiK – k. 53, zeznania świadka J. K. – płyta CD z rozprawy z dnia 15 października 2015 roku, transkrypcja k. 333v, zeznania świadka Z. S. – płyta CD z rozprawy z dnia 15 października 2015 roku, transkrypcja k. 338, zeznania świadka M. C. – k. 357, zeznania świadka A. O. – k. 358, zeznania świadka Ł. D. – k. 359v)

W dniu 14 sierpnia 2012 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. wybudowała kanalizację ściekową DN 200 mm, którą połączyła zespół zabudowy wielorodzinnej przy ulicy (...) ze studnią S-19. Kanalizacją tą odprowadzała ścieki.

( dowód: zeznania świadka J. K. – płyta CD z rozprawy z dnia 15 października 2015 roku, transkrypcja k. 334v-336v, zeznania świadka Z. S. – płyta CD z rozprawy z dnia 15 października 2015 roku, transkrypcja k. 338, zawiadomienie o zakończeniu budowy – k. 66, zaświadczenie – k. 67, projekt budowlano-wykonawczy – k. 68-77, umowy wraz załącznikami – k. 103-116, pismo (...) k. 121-122).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna oraz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna pismami z dnia 3 kwietnia 2012 roku, 6 kwietnia 2012 roku, 7 stycznia 2013 roku oraz 15 stycznia 2013 roku wzywały (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz jej następcę prawnego, (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną do odłączenia wykonanej przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością kanalizacji od studni S-19 oraz do przywrócenia studni do stanu pierwotnego.

( dowód: wezwania – k. 57-65)

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna przekształciła się w (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytowo-akcyjną.

( dowód: odpis KRS spółki – k. 353-355v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powyższej wskazanych dowodów. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie, w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą razem zasadniczo spójny i nie budzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy. Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił, zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 k.p.c. oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 k.p.c.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Po pierwsze Sąd rozpoznał zarzut strony pozwanej dotyczący braku legitymacji procesowej strony powodowej.

Na wstępie należy rozróżnić trzy kwestie. Połączenie sieci przesyłowej z przedsiębiorstwem, eksploatację sieci przez przedsiębiorstwo oraz przejście prawa własności sieci z inwestora, który siec wybudował na przedsiębiorstwo.

Zgodnie z art. 49 § 1 k.c., urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Przepis § 2 stanowi, iż osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1, i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić także przedsiębiorca.

Przez fizyczne połączenie urządzeń przesyłowych z siecią przestają być one częścią składową nieruchomości, zachowują status samoistnych rzeczy ruchomych, które mogą być przedmiotem odrębnej własności i odrębnego obrotu. (por. wyrok SN z dnia 22 stycznia 2010 roku, V CSK 206/2009 Lex nr 2447072, uchwała SN z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP, (...), Lex nr 2576075). Z chwilą połączenia z siecią urządzenia te zostają wyłączone spod funkcjonowania zasady superficies solo cedit, określonej w art. 191 k.c.

W niniejszej sprawie bezspornie doszło do fizycznego połączenia urządzeń wybudowanych przez powodowe spółki do sieci przedsiębiorstwa – Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej. Fizyczne połączenie sieci jest okolicznością faktyczną, która została dokonana po spełnieniu przez spółki warunków technicznych wybudowanej przez nie sieci. Protokół techniczny stanowi potwierdzenie spełnienia tych warunków (k. 51-51v). Natomiast dokonanie fizycznego połączenia urządzeń wybudowanych przez powodowe spółki do sieci przedsiębiorstwa wynika z wyrażenia zgody przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółkę Akcyjną na tymczasowe odprowadzanie ścieków tą kanalizacją (k. 53). Brak fizycznego połączenia urządzeń z siecią uniemożliwiałby wydanie takiej, nawet tymczasowej zgody. Termin tego połączenia nie został dokładnie ustalony, lecz oczywistym jest, że musiał mieć miejsce przed faktyczną eksploatacją sieci. Termin fizycznego połączenia ma znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy jedynie z uwagi na skutki wynikające z treści art. 191 k.c. i kwestie legitymacji procesowej do wytoczenia powództwa w sprawie.

Odrębną kwestią jest faktyczna eksploatacja urządzeń, która może, lecz nie musi mieć miejsca bezpośrednio po fizycznym połączeniu urządzeń z siecią przedsiębiorcy. Uzależnione jest to od szeregu czynników, jak spełnienie innych dodatków warunków. W przedmiotowej sprawie, jak wynika ze złożonej dokumentacji do eksploatacji w pełnym zakresie doszło dopiero w 2013 roku. Wcześniej Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółka Akcyjna wydała zgodę na tymczasowe odprowadzanie ścieków tą kanalizacją. (k. 53) Oznacza to, iż fizyczne połączenie sieci z przedsiębiorstwem musiało nastąpić przed wytoczeniem powództwa.

Jak wynika z treści art. 49 § 1 k.c., z chwilą podłączenie do siedzi urządzenia przesyłowe stają się częścią składową przedsiębiorstwa, z którym zostały połączone. Przepisy ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i odprowadzaniu ścieków (Dz.U. z 2015 r., poz. 139, tj. z późn. zm.), definiując pojęcie sieci nie posługują się prawem własności lecz pojęciem posiadania. Oznacza to, iż z chwilą połączenia z przedsiębiorstwem przyłącza wodociągowe nie stają się automatycznie własnością Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółki Akcyjnej, lecz przedsiębiorstwo to wchodzi w ich posiadanie.

Przepis art. 49 k.c. nie stanowi podstawy do ustalenia prawa do sieci urządzeń przesyłowych. O tym, kto jest właścicielem urządzeń podłączonych do sieci przesądza finansowanie kosztów ich budowy. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 2014 r., IV CSK 521/13; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 2015 roku, IV CSK 387/14) Przepis art. 49 § 2 k.c. stanowi natomiast, iż może nastąpić przeniesienie własności urządzeń na rzecz przedsiębiorstwa za odpowiednim wynagrodzeniem.

Uznać należy, iż do czasu zanim to nastąpi, urządzenia przesyłowe wybudowane przez prywatny podmiot są jego własnością, natomiast Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółka Akcyjna jest uprawnione do ich posiadania. W ramach tego posiadania podstawowym uprawnieniem jest prawo do korzystania (eksploatowania) z całej sieci. Warunkiem bowiem realizacji przez przedsiębiorstwo zadań ustawowych jest swobodne korzystanie z całej sieci, a także zatem elementów kanalizacji, które nie zostały przez niego wybudowane, lecz które do sieci zostały podłączone.

Z uwagi na powyższe rozważania, za niezasadne należy uznać zarzuty strony pozwanej co do braku legitymacji procesowej strony powodowej. Z chwilą fizycznego połączenia kanalizacji z przedsiębiorstwem urządzenia stały się odrębnym przedmiotem obrotu, a przestały być częściami gruntu, na którym zostały wybudowane. Do czasu formalnego przeniesienia własności przedsiębiorstwo uprawnione jest do posiadania urządzeń, a własność pozostaje w rękach tego, kto te urządzenia faktycznie sfinansował, czyli powodów. To strona powodowa, zatem jako właściciel urządzeń uprawniona była do wytoczenia powództwa w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 222 § 1 k.p.c., właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.

W niniejszej sprawie okoliczności sama okoliczność dokonania podłączenia przez pozwaną spółkę do kanalizacji wybudowanej przez spółki powodowe nie była kwestią sporną. Strona pozwana nie wykazała w żaden sposób, że przysługuje jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą. Za takie uprawnienie nie można, bowiem uznać spełnienia warunków technicznych wymaganych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółkę Akcyjną do uznania urządzeń wybudowanych przez stronę pozwaną za zdatne do użycia.

Własność urządzeń pozostaje bowiem w dalszym ciągu w rękach strony powodowej jako inwestora tych urządzeń. W ramach prawa własności mieści się prawo dysponowania rzeczą.

Zgodnie z art. 140 k.c., w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą.

Przepis art. 140 k.c. określa treść prawa własności przez przyznanie właścicielowi podstawowych uprawnień do rzeczy, do których należy uprawnienie do korzystania z rzeczy oraz uprawnienie do rozporządzania rzeczą. Na korzystanie z rzeczy składa się uprawnienie do posiadania rzeczy ( ius posidendi), do używania rzeczy ( ius utendi), do pobierania pożytków i innych przychodów z rzeczy ( ius fruendi), do dyspozycji faktycznych rzeczą ( ius abutendi). Do rozporządzania ( ius disponendi) zalicza się uprawnienie do wyzbycia się własności rzeczy oraz uprawnienie do jej obciążenia.

Prawo własności pomimo jego konstytucyjnych gwarancji określonych w art. 7 Konstytucji, nie jest prawem absolutnym ( ius infinitum), a więc prawem niczym w swojej treści nieograniczonym. Przeciwnie - do istoty tego prawa należą, z jednej strony, swoboda korzystania z rzeczy własnej, z drugiej zaś strony - pewne ograniczenia tej swobody, stanowiące swoistą granicę istoty prawa własności, a w konsekwencji także granicę ochrony tego prawa. (orzeczenie TK z 20 kwietnia 1993 r., P. 6/92, OTK 1993, nr I, poz. 8).

Takim ograniczeniem jest zapewne nabycie posiadania całej sieci przez przedsiębiorstwo po połączeniu urządzeń z siecią. Na tym jednak - w ocenie Sądu - zakres ograniczeń się kończy. Trudno uznać, iż jeszcze przed przejściem prawa własności urządzeń przesyłowych z prywatnego inwestora na przedsiębiorstwo, to przedsiębiorstwo posiada wyłączne uprawnienia o decydowaniu o tym, kto może do danego odcinka urządzeń przesyłowych wybudowanych przez prywatnego inwestora przyłączyć. Zadaniem przedsiębiorstwa jest wskazywanie warunków technicznych jakie inny podmiot ma spełnić, aby przyłączyć się do sieci, lecz finalne przyłączenie tego podmiotu do odcinka sieci wybudowanego przez prywatnego inwestora, do czasu przejścia prawa własności urządzeń na rzecz przedsiębiorstwa, zależy od zgody tego inwestora. Ocena zakresu uprawnień właściciela powinna opierać się na przepisach prawa, a zmienna interpretacja tych przepisów, na którą wskazywali świadkowie M. C. i A. O. stosowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółkę Akcyjną nie była dla Sądu wiążąca. Dodać należy, iż nie miały charakteru normatywnego informacje (pouczenia) zawarte w drukach protokołu odbioru technicznego.

Dodać należy na zakończenie, iż wybudowanie przez prywatnego inwestora odcinka sieci (urządzeń) związane jest z ponoszeniem przez niego określonych kosztów na ten cel. W sytuacji gdy urządzenia te zostaną odsprzedane na rzecz przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwo to może ustalać koszty podłączenia innych podmiotów do sieci. Natomiast w sytuacji gdy własności urządzeń pozostaje u rękach inwestora, to ten inwestor jest uprawniony to wskazywania kosztów podłączenia innego podmiotu do sieci (mając na względzie wysokość poniesionych przez siebie kosztów).

Inna konstrukcja prowadziłaby do znacznego ograniczenia uprawnień właściciela. W sytuacji jaka ma miejsce na gruncie przedmiotowej sprawy, przyznanie Miejskiemu Przedsiębiorstwu Wodociągów i Kanalizacji w m.st. (...) Spółce Akcyjnej prawa ostatecznego decydowania o możliwości podłączenia innego podmiotu do sieci należącej do inwestora prowadziłaby do zasadniczego ograniczenia korzystania przez niego z jego własności. Dodatkowo, jak wynika z okoliczności sprawy, stanowiłoby to obejście konieczności współfinansowania budowy odcinka kanalizacji przez pozwanego, pozostawiając ciężar całości finansowania tej budowy na powodach.

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w pkt. 1 wyroku.

O kosztach Sąd orzekł w pkt 2 wyroku na postawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwanego jako stronę przegrywającą sprawę. Na koszty zasądzone solidarnie od pozwanego na rzecz powodów złożyły się: opłata sądowa od pozwu w wysokości 505 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2 400 zł, ustalone zgodnie z § 6 pkt 5 rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu. (Dz.U. z 2013 r., poz. 490 t.j.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł.

Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji.

(...)

Z. (...) – (...)

W. (...)

(...)