Sygn. akt II K 1635/15
Dnia 22 lutego 2016r.
Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:
Przewodniczący SSR Beata Chojnacka Kucharska
Protokolant Grzegorz Kosowski
przy udziale oskarżyciela publicznego Urzędu Skarbowego w Jeleniej Górze – Zbigniewa Szyłejko
po rozpoznaniu w dniu 22.02.2016r.
s p r a w y R. P.
syna M. i E.
urodzonego dnia (...) w J.
oskarżonego o to, że:
w J. 11.11.2011r.-21.11.2011r. działając w warunkach czynu ciągłego z wykorzystaniem takiej samej sposobności, uchylając się od opodatkowania, nie złożył do Urzędu Skarbowego w J. zeznań rocznych PIT-23 za 2009r. oraz nie wpłacił należnego podatku z tytułu zbycia nieruchomości w dniach 10.11.2009r., 20.11.2009r., czym naraził na uszczuplenie zryczałtowany podatek dochodowy na kwotę 10.922 zł powyższe stanowi naruszenie przepisu art. 45 ust. 1a, pkt 1 ustawy z dnia 26.07.1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. Nr 51 poz. 307 zm.)
tj. o czyn z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s.
I. oskarżonego R. P. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej tj. przestępstwa skarbowego z art. 54 § 2 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. i za to, na mocy art. 54 § 2 k.k.s. wymierza mu karę 15 (piętnastu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 65 (sześćdziesiąt pięć) zł.;
II. na mocy art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26.05.1982r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. N. kwotę 540 zł. tytułem nieopłaconych kosztów obrony z urzędu oraz należny od tej kwoty podatek od towarów i usług w wysokości 124,20 zł.;
III. na mocy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. zwalnia oskarżonego R. P. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.
Sygn. akt II K 1635/15
Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w trakcie rozprawy głównej Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Oskarżony R. P. w dniu 10 listopada 2009r. na mocy aktu notarialnego dokonał sprzedaży za kwotę 26 500 zł. udziału ½ części prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntowej położonej w J. przy ulicy (...). Udział ten oskarżony nabył w dniu 14 marca 2006r. Przychód uzyskany ze sprzedaży udziału stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu w wysokości 10 procent uzyskanego przychodu (ryczałt) płatne w terminie 14 dni od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości bez uprzedniego wezwania chyba, że podatnik złoży oświadczenie w tym terminie, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości wyda na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32a lub e. Oskarżony w dniu 27 listopada 2009r. złożył w Urzędzie Skarbowym w L. oświadczanie, że w związku ze sprzedażą udziału w nieruchomości uzyskaną kwotę przeznaczy na cele mieszkaniowe w terminie 24 miesięcy nie płacąc jednocześnie podatku należnego od tej transakcji w wysokości 2650 zł. W terminie do 10 listopada 2011r. oskarżony R. P. nie wydatkował całości kwoty uzyskanej ze sprzedaży udziału w nieruchomości na cele zwalniające go od obowiązku uiszczenia podatku, nie wpłacił też należnego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 2650 zł.
Oskarżony R. P. w dniu 20 listopada 2009r. na mocy aktu notarialnego dokonał sprzedaży za kwotę 26 500 zł. udziału ½ części prawa użytkowania wieczystego niezabudowanej działki gruntowej położonej w J. przy ulicy (...). Udział ten oskarżony nabył w dniu 14 marca 2006r. Przychód uzyskany ze sprzedaży udziału stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu w wysokości 10 procent uzyskanego przychodu (ryczałt) płatne w terminie 14 dni od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości bez uprzedniego wezwania chyba, że podatnik złoży oświadczenie w tym terminie, że przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości wyda na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32a lub e. Oskarżony w dniu 27 listopada 2009r. złożył w Urzędzie Skarbowym w L. oświadczanie, że w związku ze sprzedażą udziału w nieruchomości uzyskaną kwotę przeznaczy na cele mieszkaniowe w terminie 24 miesięcy nie płacąc jednocześnie podatku należnego od tej transakcji w wysokości 2650 zł. W terminie do 20 listopada 2011r. oskarżony R. P. nie wydatkował całości kwoty uzyskanej ze sprzedaży udziału w nieruchomości na cele zwalniające go od obowiązku uiszczenia podatku, nie wpłacił też należnego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 2650 zł.
Oskarżony R. P. w dniu 20 listopada 2009r. na mocy aktu notarialnego dokonał odpłatnego zbycia w drodze zniesienia współużytkowania wieczystego niezabudowanych działek gruntu położonych w J. przy ulicy (...), a prawo wieczystego użytkowania nabył J. P.. Oskarżonemu przypadła z tego tytułu spłata w wysokości 34 000 zł. Wartość rynkowa udziału wynoszącego ½ części prawa użytkowania wieczystego działek objętych tą czynnością prawną wynosi 57 500 zł., co zostało stwierdzone aktem notarialnym. Udział ten oskarżony nabył w dniu 14 marca 2006r. Przychód w ten sposób uzyskany stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu w wysokości 10 procent uzyskanego przychodu (ryczałt) płatne w terminie 14 dni od dnia dokonanej czynności prawnej bez uprzedniego wezwania chyba, że podatnik złoży oświadczenie w tym terminie, że przychód wyda na cele wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 32a lub e. Oskarżony w dniu 27 listopada 2009r. złożył w Urzędzie Skarbowym w L. oświadczanie, że w związku z dokonaną czynnością prawną uzyskaną kwotę przeznaczy na cele mieszkaniowe w terminie 24 miesięcy nie płacąc jednocześnie podatku należnego od tej transakcji w wysokości 5622 zł. W terminie do 20 listopada 2011r. oskarżony R. P. nie wydatkował całości kwoty przychodu z tej transakcji na cele zwalniające go od obowiązku uiszczenia podatku, nie wpłacił też należnego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 5622 zł.
Oskarżony nie złożył zeznań PIT- 23 za 2009r.
Dowód: - pismo k. 1-2, k. 3-4, k. 5-6,
- decyzje podatkowe k. 7-9, k. 10-12, k. 13 -15.
Oskarżony R. P. ma 40 lat. Oskarżony nie był uprzednio karany.
Dowód: - dane o karalności oskarżonego k. 32.
Oskarżony R. P. w postępowaniu przygotowawczym, jak i sądowym nie składał wyjaśnień. Postępowanie przygotowawcze i sądowe toczyło się w stosunku do nieobecnych.
Sąd zważył, co następuje:
Sąd dał wiarę wszystkim zgromadzonym w sprawie dokumentom wskazującym na fakt dokonania odpłatnych transakcji związanych z nieruchomościami będącymi w użytkowaniu wieczystym oskarżonego, a także decyzjom podatkowym określającym wysokość należnych zobowiązań podatkowych wydanych w efekcie przeprowadzonych czynności kontrolnych. Brak jest jakichkolwiek przyczyn by dokumenty te, ich wiarygodność, kwestionować zważywszy na ich pochodzenie i wystawcę. Z dokumentów tych wynika niezbicie, że oskarżony R. P. dokonał zbycia udziałów w nieruchomości, której był właścicielem, a także daty czynności nabycia i zbycia przedmiotowej nieruchomości oraz to, że nie złożył deklaracji podatkowych, nie dokonał czynności prawnych zwalających od obowiązku uiszczenia podatku, nie zapłacił należnych podatków.
Oskarżony R. P. nie kwestionował decyzji administracyjnych wydanych przez organ podatkowy, a ustalających wysokość zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych, decyzje te są ostateczne i prawomocne. Sąd oparł swe ustalenia faktyczne o te decyzje i kategorycznie ustalił, że oskarżony swym działaniem naraził na uszczuplenie należność publicznoprawną z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych na łączną kwotę 10 922 zł. Wprawdzie Sąd karny obowiązuje zasada samodzielności jurysdykcyjnej, to jednak od tej zasady istnieją odstępstwa, jak choćby w konieczności respektowania konstytucyjnego orzeczenia sądu cywilnego lub decyzji administracyjnej ale też zgodnie z poglądem wyrażonym przez Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia 1 października 2009 r. o sygn. akt IV KK 455/08, zasady samodzielności jurysdykcyjnej nie stosuje się w sytuacji, jeżeli może ona zostać ukształtowana wyłącznie orzeczeniem organu administracji. Stanowisko to Sąd w pełni podziela tym bardziej, że decyzje organów podatkowych mają decydujące znaczenie dla ustalenia istnienia zobowiązania podatkowego. Rodzą one po stronie podatnika określone skutki finansowe i zapadają w trybie odrębnych przepisów, przewidujących ich instancyjną kontrolę, w tym nadzwyczajny środek zaskarżenia. Należy je zatem traktować, jako rozstrzygnięcie „kształtujące stosunek prawny" w rozumieniu art. 8 § 2 k.p.k. (por. postanowienie SA w Lublinie z dnia 17 czerwca 2009 r., sygn. akt II AKz 334/09, OSA 2010/8/14-18). Zważywszy na prawomocność, ostateczność decyzji ustalających wysokość należnych podatków oraz ich niekwestionowanie w procesie, Sąd na ich podstawie czynił ustalenia faktyczne.
W ocenie Sądu nie ma zatem żadnych wątpliwości, że oskarżony R. P., w krótkich odstępach czasu, na przestrzeni czasu od 11 listopada 2011r. do 21 listopada 2011r., przy wykorzystaniu takiej samej sposobności, w celu uchylenia się od opodatkowania z tytułu zryczałtowanego podatku od osób fizycznych z tytułu trzykrotnego odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości zaniechał złożenia w Urzędzie Skarbowym w J. zeznań rocznych PIT - 23 za 2009r. i nie zapłacił należnych zobowiązań podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie łącznej 10 922 zł., narażając ten podatek na uszczuplenie, co stanowi naruszenie art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i tym samym wypełnił znamiona przestępstwa skarbowego określonego w art. 54 § 2 kks w zw. z art. 6 § 2 kks. Z uwagi na charakter dokonywanych przez oskarżonego w 2009r. czynności prawnych na przestrzeni kilkunastu dni i następnie składanych w urzędzie skarbowym oświadczeń o wykorzystaniu uzyskanych środków finansowych na cele mieszkaniowe, wątpliwości nie może budzić działanie oskarżonego w wykonaniu tego samego zamiaru. Tym samym zasadnym było przyjęcie w kwalifikacji prawnej zachowania oskarżonego dodatkowo art. 6 § 2 kks.
Sąd badając stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu wziął pod uwagę to, że oskarżony dopuścił się w okresie kilkunastu dni trzech zachowań, a każde z nich powodowało niewysokie uszczuplenie w podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym oskarżony nie tylko naraził na uczuplenie podatku dochodowego ale faktycznie spowodował uszczuplenie, a już łączna kwota uszczuplenia jest obiektywne dość wysoka, stanowi ponad 10 tyś. złotych. Mimo, że decyzje podatkowe zapadły w 2014r., oskarżony nie uiścił choćby w niewielkim zakresie należnego Skarbowi Państwa podatku. To świadczy o umiarkowanym stopniu społecznej szkodliwości jego zachowania zwłaszcza, przy czym zauważyć należy, że działał on przy wykorzystaniu takiej samej sposobności. Sąd nie miał także wątpliwości co do działania oskarżonego umyślnie, w zamiarze bezpośrednim i uznał w oparciu o okoliczności sprawy, że stopień winy oskarżonego jest również umiarkowany. Skoro oskarżony składał deklaracje w urzędzie skarbowym, że uzyskane środki pieniężne z tytułu obrotu udziałami w nieruchomości przeznaczy na cele mieszkaniowe to oznacza, że miał pełną świadomość konieczności uiszczenia podatku, gdyby nie doszło do czynności zwalających go z obowiązku zapłaty podatku.
Przy wymiarze oskarżonemu kary Sąd miał na uwadze okoliczności wskazane w art. 12 kks i art. 13 kks tj. zarówno okoliczności świadczące o stopniu społecznej szkodliwości czynu, stopniu winy, a także miał na uwadze cele wychowawcze kary, prewencję indywidualną i oddziaływanie społeczne kary w formie prewencji ogólnej, rodzaj i stopień naruszenia obowiązków finansowych oraz ich rozmiar, w tym rozmiar ujemnych następstw czynu. W tych warunkach Sąd wymierzył oskarżonemu karę grzywny 15 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny w dolnych granicach jej wymiaru tj. każdorazowo na 65 zł. Ustalając wysokość stawki dziennej Sąd uwzględnił sytuację finansową oskarżonego wynikającą z dokumentu znajdującego się w aktach sprawy na karcie 17, a przy tym uwzględnił wiek sprawcy dający podstawy do wnioskowania, że jest osobą mogącą podjąć zarobkowanie, mającą realne możliwości zarobkowe.
Sąd zastosował, zgodnie treścią art. 2 § 2 kks, przepisy obowiązujące w dacie orzekania, jako że przepisy obowiązujące w dacie popełnienia czynu nie są dla oskarżonego względniejsze.
Na podstawie art. 29 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w związku z § 14 ust 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz ustanowionego oskarżonemu obrońcy z urzędu kwotę 540 zł. wobec złożonego w tym zakresie wniosku obrońcy, uwzględniając, to, iż obrońca został ustanowiony oskarżonemu w toku postępowania przygotowawczego, a trybem właściwym do rozpoznania sprawy był tryb uproszczony (180 zł.). Obrońca oskarżonego brał udział w 1 terminie rozprawy (360 zł.); nadto obrońca oskarżonego wskazał, iż koszty obrony nie zostały na rzecz obrońcy uiszczone. Sąd zasądził także na rzecz obrońcy oskarżonego należny od tej kwoty podatek od towarów i usług, zgodnie z § 2 ust. 3 w/w rozporządzenia.
Z uwagi na sytuację finansową oskarżonego tj. brak dochodów, co wynika z informacji znajdującej się w aktach sprawy na k. 17, Sąd zwolnił w całości oskarżonego R. P. od ponoszenia kosztów sądowych uznając, że ich uiszczenie byłoby dla oskarżonego zbyt uciążliwe (art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks).