Sygn. akt XVII AmE 22/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w

składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Dąbrowski

Protokolant: Sekretarz sądowy Wioleta Żochowska

po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2016 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Elektrociepłowni (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem zainteresowanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

w S.

o świadczenie usług przesyłowych ciepła

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 28 listopada 2012 roku Nr (...)

orzeka:

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda Elektrociepłowni (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki oraz zainteresowanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę po 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego,

3.  nakazuje pobrać od powoda Elektrociepłowni (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz Skarbu Państwa - Sąd Okręgowy w Warszawie kwotę 2317,22 zł (dwa tysiące trzysta siedemnaście złotych, dwadzieścia dwa grosze) tytułem wynagrodzenia biegłego wypłaconego tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt XVII AmE 22/13

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (zwany dalej Prezesem Urzędu „lub „Prezesem URE”) decyzją (...) z 28 listopada 2012 roku na podstawie art. 8 ust. 1 w zw. z art. 30 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne oraz art. 104 k.p.a. po rozpoznaniu wniosku przedsiębiorcy: Elektrociepłownia (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych ciepła przez Zakład (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. postanowił stwierdzić, że na Zakładzie (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych ciepła z Elektrownią (...) sp. z o.o. z siedzibą w S..

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł powód Elektrociepłownia (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. zaskarżając decyzję w całości i wnosząc o jej uchylenie w całości lub zmianę poprzez orzeczenie, że na Zainteresowanym – Zakładzie (...) sp. z o.o. w S. ciąży obowiązek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych.

Powód zarzucił zaskarżonej decyzji:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 8 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, poprzez błędne uznanie, iż na Zainteresowanym nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych.

2.  naruszenie przepisów prawa materialnego - § 13 i 14 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 15 stycznia 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych - zwanego dalej rozporządzeniem systemowym - poprzez uznanie, iż brak jest możliwości ukształtowania stosunku umownego zgodnie z przywołanymi przepisami.

3.  naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 4 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo energetyczne - poprzez uznanie, że na Zainteresowanym nie ciąży obowiązek udostępnienia sieci dla celów świadczenia usługi przesyłowej i umożliwienia jej realizowania na zasadach równoprawnego traktowania.

4.  naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 4j ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne - poprzez uznanie, iż odbiorca nie ma możliwości zakupu ciepła od wybranego przez siebie sprzedawcy.

5.  naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 21 ust. 1 oraz art. 23 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne poprzez brak czynności regulacyjnych powiązanych z polityką energetyczną Państwa i równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców oraz brak działań zmierzających do promowania konkurencji.

6.  naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 77 § 1 i 75 § 1 k.p.a. - poprzez nie rozpatrzenie całego materiału dowodowego w sprawie - i nie uwzględnienie wniosków dowodowych składanych przez stronę.

7.  naruszenie przepisów prawa procesowego - art. 7, art. 9 oraz art. 10 § 2 w związku z art. 78 k.p.a. poprzez uniemożliwienie czynnego udziału w postępowaniu, w szczególności poprzez nie wydanie postanowienia o odmowie przeprowadzenia dowodów zgłoszonych przez stronę.

8.  naruszenie przepisów prawa procesowego – art. 28 oraz art. 61 § 1 k.p.a. – poprzez nie dopuszczenie do prowadzonego postępowania administracyjnego i nie powiadomienie – podmiotów zainteresowanych zakupem ciepła z wykorzystaniem usługi przesyłowej.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o oddalenie odwołania. Pozwany podniósł, iż w jego ocenie bez znaczenia są przedstawione przez powoda w odwołaniu rozważania dotyczące stanu technicznego w zakresie wytwarzania ciepła w Kogeneracji oraz stosowania lepszego nośnika ciepła, gdyż dla zastosowania zasady (...) konieczne jest wystąpienie również innych przesłanek. Pozwany odniósł się również do pozostałych twierdzeń i zarzutów przedstawionych przez powoda i podtrzymał swoje stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Na rozprawie 24 listopada 2016 roku pełnomocnik zainteresowanego wniósł o oddalenie powództwa jako niezasadnego i zasądzenie kosztów postępowania. Pełnomocnik zainteresowanego wskazał, iż w jego opinii wydana przez pozwanego decyzja jest zgodna z obowiązującymi przepisami.

W dalszych pismach procesowych strony podtrzymały swoje stanowiska odnosząc się wzajemnie do przedstawianych twierdzeń i argumentów.

Na rozprawie 14 marca 2016 roku strony podtrzymały swoje stanowiska, a pełnomocnik pozwanego wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Miejska sieć ciepłownicza w S. zasilana jest ze źródła ciepła położonego przy ul. (...), należącego do Zakładu (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. . Nadto w mieście S. funkcjonuje również źródło ciepła zlokalizowane przy ul. (...), należące do Elektrociepłowni (...) sp. z o.o. z siedziba w S. . Ze źródła Elektrociepłowni wyprowadzona jest sieć ciepłownicza zaopatrująca w ciepło Zakłady (...) S.A. z siedzibą w S. oraz kilkudziesięciu indywidualnych odbiorców. Powyższe źródła ciepła są zlokalizowane w niewielkiej odległości od siebie.

Elektrociepłownia (...) powstała w 2001 roku z wyodrębnienia ze struktury (...) jako spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. P. wyodrębniła ze swego majątku zorganizowaną część przedsiębiorstwa, która została wniesiona aportem do powodowej spółki. Przed wydzieleniem powodowej spółki działalność gospodarczą w zakresie dostaw ciepła prowadziła P..

Sieć ciepłownicza S. (...) jest siecią wysokoparametrową, budowaną w latach siedemdziesiątych XX wieku, następnie rozbudowywaną i modernizowaną. Sieć ta ma strukturę promieniową, co oznacza iż zasilane są w ciepło wydzielone obszary miasta S.. Obecnie sieć liczy ponad 40 km. Sieć ciepłownicza S. (...) składa się głównie z magistrali ciepłowniczej (...) o średnicy rur DN 400 i dwóch magistrali pomocniczych, tj. (...) o średnicy rur DN 300 i (...) o średnicy rur DN 250. Stan techniczny sieci S. (...) jest zróżnicowany, albowiem ok. 50% sieci wykonane jest w technologii preizolowanej. Pozostała część sieci wykonana jest w technologii tradycyjnej, tj. rury ciepłownicze położone w uprzednio przygotowanych do tego kanałach. Najczęstszym powodem awarii sieci ciepłowniczych jest korozja najstarszych jej odcinków, dotyczy to w szczególności sieci wysokoparametrowych, tj. sieci magistralnych. Usuwanie awarii polega na wymianie skorodowanego odcinka rurociągu ciepłowniczego. Dokonuje się także etapowej wymiany sieci tradycyjnej na preizolowaną, uwzględniając w pierwszej kolejności odcinki o najdłuższym okresie eksploatacji. Ciepło do odbiorców doprowadzone jest poprzez sieć ciepłowniczą oraz za pośrednictwem 15 węzłów grupowych stanowiących własność S. (...) i 15 węzłów grupowych stanowiących własność odbiorców , a także 146 węzłów indywidualnych stanowiących własność S. (...), z których 5 nie jest wyposażonych w automatykę pogodową oraz 101 węzłów indywidualnych stanowiących własność odbiorców, z których 15 nie jest wyposażonych w automatykę pogodową.

Sieć ciepłownicza S. (...) jest i była zasilana w ciepło wytwarzane w źródle ciepła położonym przy ul. (...), poza krótkimi okresami zakupu ciepła w okresie letnim od Elektrociepłowni (...) w latach 2004-2010. Ponadto łączna moc zainstalowana w powyżej wskazanym źródle wynosi 58,15 MW, natomiast moc zamówiona przez odbiorców kształtuje się na poziomie 48,4 MW, przy czym przy uwzględnieniu potrzeb własnych i strat przesyłowych wielkość mocy zamówionej wynosi 53 MW. Oznacza to rezerwę mocy zainstalowanej nad potrzebami wynikającymi z mocy zamówionej na poziomie 5 MW.

Z kolei źródło należące do powoda wyposażone jest w dwa kotły parowe o wydajności 75 t/h pary każdy. Jednocześnie kotły parowe zasilają turbinę parową upustową przeciwprężną o mocy 6,19 MW, za pomocą której wytwarzana jest energia elektryczna dla potrzeb technologicznych (...). Natomiast moc każdego kotła cieplnego wynosi 60,2 MW (łącznie: 120,4 MW). Ponadto wytwarzane ciepło dostarczane jest zarówno (...) jak i innym odbiorcom przyłączonym do sieci Elektrociepłowni.

Na dzień 1 stycznia 2012 roku moc cieplna zamówiona przez odbiorców w źródle powoda wyniosła 28,3 MW, z czego na odbiorców zaopatrywanych w ciepło którego nośnikiem jest woda gorąca przypadło 5,3 MW. Pozostałe dostawy ciepła dostarczanego w postaci pary o ciśnieniu 0,4 MPa oraz 2,5 MPa kierowane są do (...). Przy uwzględnieniu potrzeb własnych elektrociepłowni i strat przesyłowych moc zamówiona w źródle Elektrociepłowni kształtowała się na poziomie 35 MW.

Źródło ciepła powoda wyposażone jest w 2 kotły fluidalne o mocy zainstalowanej 60,2 MW. Jeden z kotłów wykorzystywany jest w 66% albowiem rezerwa mocy zainstalowanej wynosi 20,4 MW. Drugi z kotłów jest kotłem rezerwowym. Tak więc ogólna rezerwa mocy w źródle ciepła powoda wynosi ok. 81 MW, z czego 60 MW jest rezerwą bezpieczeństwa wymaganą przez dominującego odbiorcę , tj. (...).

Sieci Elektrociepłowni i (...) - (...) połączone są rurociągiem o średnicy DN 150. Od strony sieci powoda połączenie stanowi odgałęzienie od sieci ciepłowniczej zaopatrującej w ciepło także innych odbiorców. Istniejące połączenie między sieciami zbudowane jest w taki sposób, iż sieć cieplna napowietrzna powoda o średnicy znamionowej DN 150, z estakady jest wprowadzona do komory ciepłowniczej K00. W komorze tej (o wymiarach długość 3 m, szerokość 3,8 m. i wysokość 2 m) znajduje się odgałęzienie sieci powoda od sieci S. (...). Wykonane połączenie nie jest wyposażone w urządzenia do pomiaru parametrów dostarczonego ciepła a także natężenia przepływu, temperatury i ciśnienia nośnika ciepła. Ponadto w komorze tej nie. zainstalowano niezbędnych układów regulacji dla ww. parametrów.

W latach 2004 - 2010 poprzez połączenie obu sieci S. (...) kupował od powoda ciepło wytworzone w jego źródle ciepła na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej dla odbiorców zaopatrywanych z miejskiej sieci ciepłowniczej. Powodem zakupu ciepła był przestój technologiczny źródła ciepła S. (...).

Pismem z 19 grudnia 2011 roku monitowanym pismem z 23 stycznia 2012 roku, powód skierował do S. (...) pismo zatytułowane wniosek o zawarcie umowy o świadczenie usług przesyłania i dystrybucji ciepła , w którym zwrócił się o zawarcie ww. umowy. Jednocześnie zwrócił się o wskazanie wszystkich wymaganych informacji, koniecznych do jej zawarcia, a w szczególności wymagań dla układu pomiarowo-rozliczeniowego umożliwiającego określenie ilości ciepła ze źródła ciepła powoda oraz określenie szczegółowych parametrów i zasad regulacji dostaw ciepła celem dotrzymania standardów jakościowych i ilościowych obsługi odbiorców eksploatujących instalacje odbiorcze przyłączone do tej sieci. W odpowiedzi na powyższe pismo, Zainteresowany pismem z 26 stycznia 2012 roku wyjaśnił, iż nie może udzielić wszystkich wyczerpujących informacji bez dokonania dodatkowych analiz w celu ustalenia możliwości przesyłu ciepła wytwarzanego w źródle ciepła powoda.

Decyzją z 13 stycznia 2012 roku Prezes URE zatwierdził taryfę dla ciepła S. (...) z okresem obowiązywania do 30 kwietnia 2013 roku. W zatwierdzonej taryfie nie dokonano subsydiowania skrośnego.

Decyzją Prezesa URE z 17 lutego 2012 roku zatwierdzona została taryfa dla ciepła Elektrociepłowni z dniem obowiązywania do 31 marca 2013 roku. Jednocześnie powód skorzystał z przysługującego mu prawa określonego w § 28 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 17 września 2010 roku w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło i dokonał subsydiowania skrośnego pomiędzy grupami odbiorców. W ten sposób dla grupy taryfowej Wl ustalono następującą wysokość cen:

-

cena za zamówioną moc cieplną (roczna): 79.163,56 zł/MW,

-

cena za zamówioną moc cieplną (rata miesięczna): 6.596,96 zł/MW,

-

cena ciepła: 25,87 zł/GJ,

-

cena nośnika ciepła: 29,96 zł/m 3.

Jak wynika z zatwierdzonej taryfy, średniowskaźnikowa cena ciepła wytwarzanego w źródle cieplnym powoda wynosi 36,42 zł/GJ. Jest to cena ciepła dla odbiorców zasilanych z grup Wl, a więc dla odbiorców dla których nośnikiem ciepła jest woda gorąca. Jest to zatem grupa do której byliby zakwalifikowani odbiorcy korzystający z zasady (...). Natomiast odpowiednio średniowskaźnikowa cena ciepła wytwarzanego w źródle ciepła zainteresowanego wynosi 42,76 zł.

Pismem z 9 marca 2012 roku Elektrociepłownia (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. zwróciła się do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego odmowy zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych ciepła przez Zakład (...) sp. z o.o. z siedzibą w S..

W związku z powyższym Prezes URE pismem z 20 marca 2012 roku zawiadomił powoda i zainteresowanego o wszczęciu niniejszego postępowania administracyjnego oraz wezwał do przesłania wyjaśnień i uwierzytelnionych dokumentów. W zakreślonym terminie strony nadesłały stosowne wyjaśnienia i dokumenty.

Pismem z 19 kwietnia 2012 roku S. (...) wniósł o umorzenie przedmiotowego postępowania z uwagi na brak ustawowych przesłanek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych na zasadzie (...). Wniosek ten zainteresowany podtrzymywał konsekwentnie w toku całego postępowania administracyjnego.

Pismem z 5 listopada 2012 roku Prezes URE zawiadomił strony postępowania o zakończeniu postępowania dowodowego i poinformowano o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, z czego strony skorzystały.

Pismem z 22 listopada 2012 roku powód wniósł o rozszerzenie zakresu wniosku o rozpatrzenie sporu na podstawie art. 8 ust. 1 o rozstrzygnięcie zasadności odmowy zawarcia umowy przyłączeniowej dla potrzeb wprowadzenia zasady (...) (tj. przyłączenia do sieci (...) źródła należącego do (...) . Przedmiotowe żądanie zostało potraktowane jako wniosek o wszczęcie kolejnego postępowania o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy - Prawo energetyczne, które podlega odrębnemu rozstrzygnięciu. Nadto powód wniósł o włączenie na prawach stron - do toczącego się postępowania - podmiotów zainteresowanych zakupem ciepła, a które złożyły wnioski o zawarcie umów sprzedaży ciepła oraz wydanie na podstawie przepisu art. 8 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne postanowienia o podjęciu dostaw do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu.

Postanowieniem z 28 listopada 2012 roku nr (...) Prezes URE odmówił uwzględnienia wniosku powoda dotyczącego podjęcia dostaw do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu.

Decyzją (...) z 28 listopada 2012 roku Prezes URE postanowił stwierdzić, że na Zakładzie (...) sp. z o.o. z siedzibą w S. nie ciąży obowiązek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych ciepła z Elektrownią (...) sp. z o.o. z siedzibą w S.. Od powyższej decyzji powód wniósł przedmiotowe odwołanie zaskarżając ją w całości.

Powód – Elektrownia (...) - nie spełniał i nie spełnia warunków zawitych w § 14 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z 15 stycznia 2007 roku, a zasada (...) nie powinna mieć zastosowania w systemach ciepłowniczych, poza przypadkiem podłączenia do istniejącej sieci ciepłowniczej nowego źródła ciepłą z nowymi odbiorcami. (dowód: opinia biegłych z Politechniki (...)).

W ocenie sądu opinia biegłego została wykonana prawidłowo, zgodnie z zasadami przeprowadzenia dowodu. Jest ona wiarygodna, pełna i jasna, szczegółowo odnosi się do wszystkich zagadnień jakie zostały postawione przez biegłym. Zgłoszone przez powoda zarzuty są nieuzasadnione i stanowią jedynie polemikę z prawidłowo uzasadnionymi tezami stawianymi przez biegłego. Powód nie przedstawił żadnych zarzutów, które mogłyby stanowić o tym, że opinia jest niepełna lub nierzetelna. Fakt, że jest ona niezgodna z zapatrywaniami powoda nie może stanowić o jej nieprawidłowości.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie dokumentów załączonych przez strony do pism procesowych oraz znajdujących się w aktach administracyjnych, których to prawidłowości strony nie kwestionowały, a Sąd uznał je za w pełni wiarygodne, a także na podstawie sporządzonej w przedmiotowej sprawie opinii biegłego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy podnieść, iż zarzuty powoda dotyczące naruszenia przez Prezesa (...) przepisów postępowania administracyjnego (zarzut nr 6, 7 i 8) Sąd uznał za całkowicie bezzasadny, ponieważ nawet gdyby przyjąć, że w postępowaniu administracyjnym doszło do uchybień proceduralnych to nie mogą one być przedmiotem postępowania sądowego mającego na celu merytoryczne rozstrzygniecie sprawy, przy uwzględnieniu zasad rozkładu ciężaru dowodu i obowiązku stron w postępowaniu dowodowym.

Sąd rozpoznając sprawę z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu nie może ograniczać się do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowanie sądowe. Ewentualne naruszenie przepisów postępowania administracyjnego nie jest przedmiotem postępowania sądowego i nie stanowi samoistnej podstawy uchylenia decyzji w tym postępowaniu. Celem postępowania jest merytoryczne rozstrzygniecie sprawy, której przedmiotem jest spór powstający pomiędzy stronami dopiero po wydaniu zaskarżonej decyzji, a nie przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego. Wniesienie do Sądu odwołania od decyzji administracyjnej wszczyna dopiero cywilne, pierwszoinstancyjne postępowanie sądowe, w którym Sąd dokonuje własnych ustaleń, rozważając całokształt materiału dowodowego, na co wielokrotnie wskazywał tak Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jak też Sąd Apelacyjny oraz Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach (np.: wyrok Sądu Najwyższy z 29 maja 1991 roku, sygn. akt III CRN 120/91, wyroku z 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98, wyrok SOKiK z 18 lutego 2004 roku o sygn. akt XVII AmT 2/03).

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy. Rolą Sądu jest ustalenie w oparciu o argumenty i dowody powołane przez strony, czy doszło do naruszenia przepisów ustawy, w jakim zakresie doszło do takiego naruszenia oraz czy środki zastosowane przez Prezesa Urzędu są zgodne z przepisami ustawy oraz wymogami zasady proporcjonalności.

Odnosząc się zaś do zarzutu naruszenia § 13 i 14 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 15 stycznia 2007 roku w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych, należy wskazać, iż § 13 ust. 2 wskazuje, że wytwórca ciepła lub przedsiębiorstwo obrotu ciepłem albo odbiorca ciepła może wystąpić do przedsiębiorstwa ciepłowniczego lub dystrybutora ciepła o zawarcie umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji ciepła. W przypadku wystąpienia o zawarcie powyższej umowy przedsiębiorstwo ciepłownicze lub dystrybutor ciepła nie może odmówić zawarcia umów jedynie gdy spełnione są łącznie wskazane w § 14 warunki:

1) istnieją techniczne możliwości przesyłania istniejącą siecią ciepłowniczą zamówionej mocy cieplnej i ilości ciepła, bez pogorszenia niezawodności i zakresu dostarczania ciepła odbiorcom eksploatującym instalacje odbiorcze przyłączone do tej sieci;

2) istnieją układy pomiarowo-rozliczeniowe umożliwiające określenie ilości ciepła dostarczanego ze źródła ciepła i odbieranego z sieci ciepłowniczej;

3) jest zapewnione:

a) zabezpieczenie sieci ciepłowniczej przed pogorszeniem parametrów i jakości nośnika ciepła w tej sieci,

b) dotrzymanie uzgodnionych standardów jakościowych obsługi odbiorców eksploatujących instalacje odbiorcze przyłączone do tej sieci,

4) świadczenie usług przesyłowych na podstawie umów, nie będzie powodowało wzrostu opłat za dostarczanie ciepła, ponoszonych przez innych odbiorców eksploatujących instalacje odbiorcze przyłączone do tej sieci.

Powyższe przepisy wyraźnie wskazują, iż prawo do odmowy przez S. (...) zawarcia pomiędzy powodem a zainteresowanym przedmiotowej umowy mogło dojść, jeżeli wystąpiła choć jedna z wymienionych powyżej przesłanek, a obowiązek jej zawarcia mógł wystąpić jedynie w przypadku kumulatywnego spełnienia wszystkich ze wskazanych przez ustawodawcę przesłanek. W niniejszej sprawie w ocenie Sądu taki obowiązek na
(...) nie występował.

Pierwszym z powodów była kwestia ekonomiczna związana z brakiem wzrostu opłat za dostarczanie ciepła, przez innych odbiorców eksploatujących instalacje odbiorcze przyłączone do sieci, do której powód również starał się przyłączyć. Taki wzrost opłat nie został w żaden sposób sprecyzowany przez ustawodawcę, a tym samym należy uznać, iż dotyczy on jakiegokolwiek wzrostu opłaty za dostarczanie ciepła. Oznacza to, że poziom opłat po ewentualnym dokonaniu przyłączenia powoda musiałby pozostać niezmieniony lub niższy.

Zgodnie z wydana w sprawie opinią biegłych z Politechniki (...) świadczenie usług przesyłowych dla powoda przez (...) będzie powodowało wzrost opłat ponoszonych przez innych odbiorców ciepła, gdyż koszty stałe jakie są ponoszone przez zainteresowanego z uwagi na zmniejszenie sprzedaży przez wejście na rynek nowego producenta wpłyną na koszt jednostkowy produkcji ciepła, a tym samym na opłatę jaką ponoszą jego odbiorcy. Jak zostało to podkreślone przez autorów opinii jedynym przypadkiem kiedy można zastosować zasadę (...), jest sytuacja, gdy do istniejącej sieci ciepłowniczej podłączane jest zupełnie nowe źródło ciepła wraz z nową grupą jego odbiorców (k. 218). W przedmiotowej sprawie nie można mówić ani o nowych odbiorcach ani o nowym źródle ciepła.

Drugim z powodów są konieczne do zaistnienia warunki techniczne, które to muszą występować w takiej formie, aby świadczenie usług dla powoda nie pogorszyło niezawodności i zakresu dostarczania ciepła dostarczanego już istniejącym odbiorcom. Powołani w sprawie biegli zarówno w sporządzonej opinii jak i jej uzupełnieniu pisemnym oraz ustnym podnieśli, iż nie ma na chwilę obecną, w tym również na chwilę wydania decyzji, możliwości dostawy ciepła do wydzielonych odbiorców przez powoda bez pogorszenia niezawodności dostaw dla wszystkich odbiorców ciepła z miejskiej sieci ciepłowniczej. Taka opinia wynika przede wszystkim ze stanu technicznego początkowego odcinka sieci magistrali, który w sytuacji podłączenia drugiego źródła ciepła może prowadzić do wahnięć ciśnienia. Aby móc podłączyć drugie źródło ciepła w opinii specjalistów należało by zastosować układ wymienników ciepła, których obecnie nie istnieje. (k. 216)

Trzecim istotnym powodem jest brak układów pomiarowo-rozliczeniowych uniemożliwiających określenie ilości ciepła dostarczanego ze źródła i odebranego z sieci ciepłowniczej oraz układu sterującego ilością ciepłą odebranego z sieci powoda. Aby warunek określony w ww. rozporządzeniu w §14 pkt. 2 został spełniony powinny zostać zamontowane dwa możliwie dokładne liczniki ciepła. (k. 217)

W związku z powyższym, w niniejszej sprawie nie zostały spełnione wszystkie z wymienionych w § 14 rozporządzenia Ministra Gospodarki z 15 stycznia 2007 roku warunki, a tym samym nie można uznać, aby na zainteresowanym ciążył obowiązek zawarcia umowy z powodem, a wydana przez pozwanego decyzja w tym zakresie była błędna. Należy w tym miejscu podkreślić, iż w ocenie Sądu przedsiębiorca, którym w przedmiotowej sprawie jest zainteresowany (...), nie może być zobowiązany do zawarcia umowy, której przedmiotem byłaby inwestycja dla niego i jego odbiorców zupełnie nieopłacalna, a decyzja Prezesa URE o rozstrzygnięciu sporu dotyczącego obowiązku zawarcia umowy musi uwzględniać zarówno interesy przedsiębiorstw będących stronami postępowania administracyjnego jak i docelowych odbiorców ciepła. W orzecznictwie tutejszego Sądu już niejednokrotnie podkreślano, że koszty jakie ponosi przedsiębiorstwo są następnie przenoszone w taryfie na pozostałych odbiorców, dlatego też obowiązkiem takiego przedsiębiorstwa jest racjonalne planowanie rozbudowy lub modernizacji sieci, tak aby nie obciążać innych odbiorców kosztami wynikającymi z takiej inwestycji.

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie Prezes URE zbadał istnienie technicznych i ekonomicznych warunków przyłączenia i doszedł do słusznego wniosku, że one nie istnieją, a na zainteresowanym nie cięży obowiązek zawarcia umowy o świadczenie usług przesyłowych. Tym samym podniesione przez Elektrociepłownię zarzuty (nr 1, 3, 4 i 5) dotyczące naruszenia przepisów ustawy – Prawo energetyczne poprzez uznanie przez pozwanego, że na zainteresowanym nie ciąży obowiązek zawarcia umowy z powodem należy uznać za całkowicie nieprawidłowe.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów na podstawie art. 479 53 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

O kosztach postępowania w punkcie 2 i 3 wyrok orzeczono stosownie do wyniku sporu w oparciu o art. 98 k.p.c., w zw. z § 14 ust. 3 pkt. 2 w zw. z § 2 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy nakazał pobrać od powoda kwotę 2317,22 zł tytułem zwrotu wydatków pokrytych tymczasowo ze Skarbu Państwa na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 83 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z 28 lipca 2005 roku.

SSO Dariusz Dąbrowski