POSTANOWIENIE

Dnia 2 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Magdalena Balion – Hajduk

Sędziowie SO Gabriela Sobczyk

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa I. S. i R. S.

przeciwko Skarbowi Państwa –(...) w W.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej

na skutek zażalenia pozwanego

na postanowienie zawarte w punkcie 2 wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 6 października 2015 r., sygn. akt I C 1102/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR (del.) Roman Troll SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk

Sygn. akt III Cz 2147/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem zawartym w pkt 2 wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim z 6 październik 2015 roku zasądzono od pozwanego Skarbu Państwa - Naczelnika Urzędu Skarbowego w W. na rzecz powodów solidarnych R. S. i I. S. 2954 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Orzeczenie to zapadło po uwzględnieniu w całości ich powództwa, zgodnie z art. 98 k.p.c., przy czym rozstrzygnięcie to zawiera w sobie zarówno orzeczenie co do wynagrodzenia pełnomocnika, opłaty od pełnomocnictwa oraz opłaty od pozwu, którą uregulowali powodowie.

Zażalenie na to postanowienie złożył pozwany zarzucając mu naruszenie art. 102 k.p.c. i art. 94 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez brak ich zastosowania. Przy tak postawionych zarzutach wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez nieobciążanie pozwanego kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że pozwany jest ustawowo zwolniony z obowiązku ponoszenia opłat sądowych, a więc orzeczenie o obowiązku zwrotu tej opłaty jest nieprawidłowe. Jednocześnie wskazał, że już w odpowiedzi na pozew wnosił o nieobciążanie kosztami postępowania z uwagi na prawidłowe ustanowienie hipoteki przez Sąd Rejonowy, czego powodowie nie skarżyli oraz postępowanie powodów wykazujące się przez 3 lata zaniedbaniem obowiązku wpisu ich jako właścicieli do księgi wieczystej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na wstępie należy zauważyć, że art. 94 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. 2014 r., poz. 1025 ze zm.) rzeczywiście wskazuje, że Skarb Państwa nie ma obowiązku uiszczania opłat. Natomiast ten obowiązek nie obciąża Skarbu Państwa w sytuacji, gdy wnoszone jest pismo do sądu przez Skarb Państwa, od którego należy uiścić opłatę (wynika to z art. 2 ust. 2 tej ustawy). Nie dotyczy to natomiast zwrotu opłaty sądowej, którą uiściła druga strona wygrywająca proces.

Zasadą w toku procesu jest odpowiedzialność za jego wynik, dlatego też strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (por. art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c.). Wyjątek od tej zasady został uregulowany w art. 102 k.p.c. (zasada słuszności).

W rozpoznawanej sprawie istotne jest to, że powodowie tylko wnosząc pozew o uzgodnienie treści księgi wieczystej mogli doprowadzić do uwzględnienia ich wniosku o wykreślenie trzech hipotek wpisanych na podstawie wniosku pozwanego. Wcześniejsze wzywanie pozwanego do złożenia wniosku o wykreślenie hipotek przymusowych nie odniosło żadnego skutku. To spowodowało konieczność wystąpienia z powództwem, a co za tym idzie poniesienia kosztów zarówno opłaty sądowej od pozwu, od której powodowie nie byli zwolnieni, a także kosztów wynagrodzenia pełnomocnika i opłaty od pełnomocnictwa. Te koszty powodów powinna ponieść, zgodnie z ogólnymi regułami postępowania, strona pozwana.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i w żaden sposób nie wskazał na jego zasadność. Co więcej w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podniósł, że dokonane wpisy hipotek były prawidłowe pod względem formalnym. Wnosząc zaś o nieobciążanie go kosztami postępowania wskazał, że powodowie z wnioskiem o ujawnienie prawa własności wystąpili dopiero w 29 sierpnia 2011 roku, a więc dopiero ponad 3 lata od daty przysądzenia jej własności. Nie złożyli także środka zaskarżenia od wniosku o wykreślenie hipotek, który przez Sąd Rejonowy został oddalony.

Fakty podniesione w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew w żaden sposób nie wskazują żadnych szczególnych okoliczności uniemożliwiających zastosowanie ogólnych reguł postępowania w zakresie kosztów procesu, a więc odpowiedzialności za jego wynik. Strona pozwana przegrała proces i jest zobowiązania do poniesienia jego kosztów, które wcześniej poniosła strona powodowa.

Istotne jest to, że powodowie na skutek odmowy złożenia przez pozwanego wniosku o wykreślenie hipotek musieli złożyć pozew, a w toku postępowania pozwany również żądał oddalenia ich powództwa, a sprawę przegrał. Pozwany dysponując już w 2011 roku postanowieniem Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim o przysądzeniu własności (co wynika z jego pisma z 18 listopada 2011 roku odmawiającego wszczęcia postępowania w sprawie wykreślenia hipotek k. 13-14) miał świadomość, że hipoteki zostały wpisane w stosunku do właścicieli, którzy utracili już własność tej nieruchomości na skutek przysądzenia własności powodom. Od tego czasu pozwany nie dokonał żadnej czynności umożliwiającej powodom wykreślenie hipotek, a bezsporne jest, że powodowie jego dłużnikami nie są. To stanowisko pozwanego spowodowało więc konieczność złożenia pozwu. Jednocześnie fakt, że powodowie przez długi czas nie ujawniali się w księdze wieczystej jako właściciele nieruchomości nie może stanowić podstawy do uwzględniania żądania pozwanego w zakresie kosztów postępowania, gdy co najmniej od 2011 roku wiedział on o tym, że nabyli oni własność nieruchomości w drodze sprzedaży licytacyjnej jeszcze przed złożeniem wniosków o ustanowienie hipotek przymusowych, a nie są jego dłużnikami.

Z powyższych względów zarzuty zażalenia są bezzasadne, a w sprawie nie zachodzą żadne szczególnie uzasadnione wypadki umożliwiające nieobciążanie pozwanego kosztami procesu.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 1 i 2 k.p.c., zażalenie jako bezzasadne należało oddalić.

SSR (del.) Roman Troll SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk