Sygn. akt I C 190/15
Dnia 21 marca 2016 r.
Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: SSR Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 marca 2016 r. w G. sprawy z powództwa A. T. przeciwko Gminie M. G.
o zapłatę
I. zasądza od pozwanego Gminy M. G. na rzecz powoda A. T. kwotę 43204,88 zł (czterdzieści trzy tysiące dwieście cztery złote osiemdziesiąt osiem groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie: od kwoty 15778,78 zł (piętnaście tysięcy siedemset siedemdziesiąt osiem złotych siedemdziesiąt osiem groszy) za okres od dnia 19 marca 2015 r. do dnia zapłaty, od kwoty 27426,10 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta dwadzieścia sześć złotych dziesięć groszy) za okres od dnia 26 listopada 2015 r. do dnia zapłaty;
II. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III. zasądza od pozwanego Gminy M. G. na rzecz powoda A. T. kwotę 5.219 zł (pięć tysięcy dwieście dziewiętnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
IV. nakazuje ściągnąć od pozwanego Gminy M. G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 573,08 zł (pięćset siedemdziesiąt trzy złote osiem groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.
Stan faktyczny
A. T. jest wyłącznym właścicielem nieruchomości zabudowanej przy ul. (...) w G.. W położonym na nieruchomości budynku znajduje się m.in. lokal mieszkalny oznaczonym numerem (...).
Dowód: odpis z księgi wieczystej, k. 9-13
Wyrokiem z dnia 2 sierpnia 2007 r. Sąd Rejonowy w Gdyni (w sprawie sygn. akt I C 1639/06) nakazał E. N., W. N. (1), M. N., J. P., P. N. i W. N. (2), aby opuścili i opróżnili w/w lokal. Jednocześnie orzekł, że osobom tym przysługuje prawo do lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie orzeczenia o opróżnieniu lokalu do czasu złożenia eksmitowanym przez Gminę M. G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. W postępowaniu uczestniczyła Gmina M. G. jako interwenient uboczny. Wyrok uprawomocnił się 24 sierpnia 2007 r.
Dowód: odpis wyroku, k. 14
odpis postanowienia, k. 15
W okresie obejmującym m.in. od 10 lutego 2012 r. do 10 lutego 2015 r. Gmina M. G. nie złożyła w/w osobom oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.
Okoliczność bezsporna
(...) w okresie od 10 lutego 2012 r. do 10 lutego 2015 r. poniósł tytułem kosztów eksploatacyjnych na w/w lokal wydatki w kwocie 2.490,88 zł (energia elektryczna, wywóz śmieci, usługi dostarczania wody i odprowadzania ścieków).
Dowód: zestawienie, k. 19
W okresie od 10 lutego 2012 r. do 10 lutego 2015 r. właściciel – gdyby lokal był opróżniony – mógłby uzyskać rynkowy czynsz najmu na poziomie po 1140 zł miesięcznie, tj. łącznie 40.714 zł.
Dowód: opinia biegłego J. Ś., k. 45-76
Ocena dowodów
Stan prawny nieruchomości oraz treść orzeczeń sądowych mających wpływ na ustalenia faktyczne wynika z odpisów dokumentów urzędowych, które nie były kwestionowane przez stronę pozwaną.
Jeżeli chodzi o dowodzenie przez powoda szkody rzeczywistej (strata, damnum emergens), to Sąd uznał za wiarygodny dokument prywatny zawierający zestawienie wydatków eksploatacyjnych (k. 19). Jest to dokument sporządzony przez licencjonowanego zarządcę nieruchomości i zawiera wydatki na poziomie typowym. Nie można więc uznać – idąc śladem argumentacji pozwanego – że jest on pozbawiony wystarczającej mocy dowodowej.
Jeżeli zaś chodzi o szkodę przyszłą ( lucrum cessans), to podstawę ustaleń w tej materii stanowiła opinia biegłego J. Ś. (2), która jest zdaniem Sądu jasna, pełna i wewnętrznie niesprzeczna. Strony tej opinii nie kwestionowały.
Strona powodowa nie udowodniła dat wymagalności składników dochodzonej kwoty, tj. nie przedstawiła przedsądowych wezwań do zapłaty poszczególnych kwot. Powyższe będzie miało znaczenia dla oceny prawnej zgłoszonego żądania w części odsetek „karnych” i dat początkowych odsetek za opóźnienie.
Kwalifikacja prawna
Podstawą prawną rozstrzygania był art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. Nr 31 z 2005 r., poz. 266 ze zm.) w zw. z art. 417 § 1 k.c., który stanowi, iż za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Zgodnie z powyższym do przyjęcia odpowiedzialności pozwanej Gminy G. konieczne było zaistnienie łącznie trzech przesłanek: szkody po stronie powoda, niezgodnego z prawem działania lub zaniechania pozwanej przy wykonywaniu władzy publicznej oraz związku przyczynowego pomiędzy szkodą a zachowaniem pozwanej. Zdaniem sądu wszystkie wymienione okoliczności zostały w przedmiotowej sprawie wykazane przez powoda, a nadto pozwana nie kwestionowała w sprawie zasady swej odpowiedzialności. W związku z tym powództwo zasługiwało na uwzględnienie co do zasady.
Na zasądzoną w punkcie I. kwotę główną odszkodowania składa się suma lucrum cessans (2490,88 zł) i damnum emergens (40714 zł).
W pozostałym zakresie w odniesieniu do kwoty główne powództwo było niezasadne (a więc w odniesieniu do odsetek „karnych”), gdyż strona powodowa nie udowodniła, że stanu przedprocesowej wymagalności poszczególnych składników dochodzonej kwoty głównej. Z treści art. 455 k.c. wynika, że roszczenie odszkodowawcze (jako bezterminowe) staje się wymagalne z chwilą wezwania do zapłaty.
Powyższa argumentacja dotyczy też dat początkowych odsetek od żądanych kwot głównych. Ponieważ powód nie przedstawił dowodów potwierdzających wezwanie pozwanego do zapłaty konkretnych kwot. Z przedprocesowych pism Gminy (k. 17, 18) wynika, że pełnomocnik powoda wzywał zobowiązanego do zapłaty odszkodowania, ale nie wiadomo jakich konkretnie kwot. Profesjonalny pełnomocnik powoda bez trudu mógł przedstawić pisma zawierające owe wezwania, lecz tego nie uczynił.
Zarzut strony pozwanej uznający rozszerzenie powództwa za spóźnione należy uznać za niezasadny. W danym przypadku zmiana powództwa nastąpiła w wyniku zapoznania się pełnomocnika powoda z treścią opinii biegłego, z której wynika, że biegły ocenił możliwy do pobrania czynsz na poziomie wyższym, niż to wskazywał powód w pozwie. Nie można więc przypisać powodowi tego, że od początku znał właściwą wysokość roszczenia, skoro ustalenia w tym zakresie wymagały wiedzy specjalnej. Z drugiej strony faktem jest, że dokonanie tej zmiany dopiero na rozprawie mającej miejsce 2 miesiące po otrzymaniu przez pełnomocnika powoda odpisu opinii biegłego, może być uznane za powodujące przedłużenie procesu (należało wyznaczyć kolejny termin rozprawy i udzielić pełnomocnikowi pozwanego termin na ustosunkowanie się do rozszerzonego powództwa). Gdyby więc było to inne nowe twierdzenie lub dowód, z pewnością skutkowałoby pominięciem go w trybie art. 207 § 6 k.p.c. Jednak uznanie za spóźnione (nieskuteczne) w tym trybie przedmiotowego rozszerzenia powództwa spowodowałoby skierowanie powoda do dochodzenia go w odrębnym procesie, co – patrząc z pewnej perspektywy – spowodowałoby jeszcze dłuższe procesowanie się stron. Nawet więc jeżeli rozszerzenie powództwa przyczyniło się do przedłużenia niniejszego procesu, to w ostatecznym rozrachunku skróciło łączny, przewidywany czas pozostawania stron w sporze. W takim kontekście zgłoszenie rozszerzenia w przywołanych okolicznościach nie może być uznane za sprzeczne z dobrymi obyczajami procesowymi (art. 3 k.p.c.).
Reasumując, zmiana powództwa – o ile następuje zgodnie z treścią art. 193 k.p.c. i nie narusza art. 3 k.p.c. – nie jest obwarowana rygorami przewidzianymi w art. 207 k.p.c.
W punkcie I. sentencji daty początkowe naliczania odsetek od poszczególnych składników kwoty głównej (tj. lucrum cessans i damnum emergens) ustalono biorąc pod uwagę dzień po dacie odpowiednio: doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (k. 33) i pisma rozszerzającego powództwo (k. 89).
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 18 ust. 5 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. Nr 31 z 2005 r., poz. 266 ze zm.) w zw. z art. 417 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c.
W pozostałym zakresie powództwo oddalono na mocy art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i § 2 k.c. a contrario ( punkt II. sentencji).
Koszty procesu
O kosztach procesu orzeczono w punkcie III. sentencji na mocy art. 100 k.p.c. zasądzając ich całość od pozwanego na rzecz powoda, który uległ jedynie co do nieznacznej części zgłoszonych żądań. Na zasądzone koszty składa się: opłata sądowa od pozwu 957 zł, opłata od rozszerzonego powództwa 1.345 zł, opłata za czynności radcy prawnego w stawce minimalnej (2.400 zł, § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych […]), zaliczka na poczet opinii biegłego 500 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł).
W punkcie IV. sentencji nakazano ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni nieuiszczone koszty sądowe (niezaliczkowaną część wypłaconego biegłemu wynagrodzenia) na mocy art. 100 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.