UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 26 sierpnia 2015 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił T. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy stwierdził, iż wnioskodawca w dniu wejścia w życie ustawy tj. 01.01.1999 r. nie osiągnął wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego wynoszącego 25 lat oraz nie osiągnął wymaganego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wynoszącego co najmniej 15 lat. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku organ rentowy uznał za udowodniony okres składkowy i nieskładkowy uzupełniony pracą w gospodarstwie rolnym wynoszący 21 lat, 5 miesięcy i 13 dni, w tym staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący 7 lat, 1 miesiąc i 11 dni.

Z powyższą decyzją nie zgodził się T. K. wnosząc odwołanie. W odwołaniu ubezpieczony domagał się doliczenia okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 1972 do 1991 r. , a także doliczenia okresu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w latach 1973 – 1974 . Ponadto odwołujący podniósł, że pracował w szczególnych warunkach w (...) w T. jako kierowca samochodu ciężarowego, w (...) w K. jako traktorzysta, w Przedsiębiorstwie (...) jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony , a także w Okręgowej (...) w K. jako wozak mleka. Ponadto w latach 1984 – 2002 pracował we własnym gospodarstwie rolnym.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania powołując się na argumenty podniesione wcześniej w zaskarżonych decyzjach.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Koninie ustalił i zważył, co następuje:

Wnioskodawca T. K., ur. (...) złożył w dniu 22.06.2015 r. wniosek w organie rentowym o przyznanie prawa do emerytury. We wniosku zaznaczył, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i nie pozostaje w stosunku pracy. W kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych wnioskodawca wskazał, że w okresie od 1973 do 1974 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)w O. jednak brak jest dokumentacji dotyczącej tego zatrudnienia. Z pisma (...) Urzędu (...)w P. Biuro Organizacyjno – Administracyjne z dnia 29.04.2015 r. wynika , że w dokumentacji przekazanej do archiwum przez likwidatora Przedsiębiorstwa (...)w O. nie stwierdzono akt osobowych na nazwisko odwołującego.

Do wniosku odwołujący dołączył dokumenty, z których wynika, że był zatrudniony w następujących okresach :

- od 29.01.1975 r. do 18.10.1975 r. w (...) Zakładach(...) w K. na stanowisku robotnik transportowy, - od 16.02.1976 r. do 31.07.1979 r. w Okręgowym Urzędzie (...) w P. na stanowisku telemonter,

- od 18.08.1976 r. do 31.07.1979 r. w (...) Okręgowy(...) w P. na stanowisku telemonter,

- od 01.08.1979 r. do 14.07.1982 r. w(...)Spółdzielni (...)z siedzibą w P., na stanowisku kierowca,

- od 15.07.1982 r. do 14.03.1983 r. w Spółdzielni (...) w K. na stanowisku pomocnik dekarza,

- od 15.03.1983 r. do 30.04.1984 r. w Wojewódzkim (...) (...) w K. na stanowisku kierowca,

- od 16.05.1984 r. do 16.09.1985 r. w Spółdzielni(...) (...) z siedzibą w P. na stanowisku traktorzysty,

- od 16.12.1985 r. do 30.01.1986 r. w Przedsiębiorstwie (...)” Oddział w K. na stanowisku kierowcy,

- od 17.03.1986 r. do 30.11.1987 r. w Kopalni (...) na stanowisku robotnik przy pracach ciężkich,

- od 14.01.1988 r. do 04.03.1988 r. w (...) SA w K. na stanowisku oczyszczacz odlewów, formierz maszynowy,

- od 03.06.1988 r. do 15.09.1990 r. w Okręgowej (...) (...) w K. na zasadzie umowy zlecenia w charakterze wozaka mleka w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Ponadto wnioskodawca przedłożył zaświadczenie dotyczące okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym rolników wystawionych przez KRUS P. Terenowa w K. z dnia 19.05.2015 r., z którego wynika, że T. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresach :

- od 01.01.1984 r. do 31.12.1988 r.

- od 31.03.1992 r. do 17.03.1994 r.,

- od 19.05.1995 r. do 25.05.1995 r. ,

- od 26.05.1996 r. do 31.03.2000 r.

- od 01.07.2002 r. do 30.09.2002 r.

Ponadto z dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych wynika, że w okresie od 18.03.1994 r. do 17.05.1995 r. wnioskodawca prowadził działalność gospodarczą i podlegał z tego tytułu ubezpieczeniu w ZUS, natomiast od 26.05.1995 r. do 25.05.1996 r. pobierał zasiłek dla bezrobotnych. Natomiast z wpisów w legitymacji ubezpieczeniowej wynika, że w okresie od 19.11.1975 r. do 06.12.1975 r. odwołujący był zatrudniony w Wojewódzkim (...) (...) w K. jako ładowacz.

Wnioskodawca dołączył także do wniosku świadectwa pracy w szczególnych warunkach potwierdzające okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach :

- od 29.01.1975 r. do 18.10.1975 r. w okresie zatrudnienia w (...) SA w K. prace wymienione w wykazie A dział XIV poz. 24 ,

- od 16.02.1976 r. do 31.07.1976 r. oraz od 16.08.1976 r. do 31.07.1979 r. prace przy montażu , konserwacji i remoncie linii kablowych oraz telefonicznych linii napowietrznych wymienione w wykazie A dział VIII poz. 20,

- od 15.03.1983 r. do 30.04.1984 r. prace wymienione w wykazie A dział IV poz. 40 ,

- od 17.03.1986 r. do 30.11.1987 r. jako robotnik przeładunkowy , prace wymienione w wykazie A dział VIII poz. 1,

- od 14.01.1988 r. do 28.02.1988 r. na stanowisku oczyszczacz odlewów wymienione w wykazie A dział III poz. 23 i od 01.03.1988 r. do 04.03.1988 r. na stanowisku formierz maszynowy prace wymienione w wykazie A dział III poz. 21.

Na podstawie dołączonych do wniosku dokumentów oraz dokumentów złożonych przy wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy organ rentowy uznał za udokumentowany do dnia 1.01.1999 r. okres składkowy w wymiarze 15 lat, 8 miesięcy i 20 dni, okresy nieskładkowe w wymiarze 4 miesiące oraz okresy uzupełniające rola – 5 lat, 4 miesiące i 23 dni. Pozwany nie uwzględnił ubezpieczonemu okresu pracy wskazanego w kwestionariuszu w Przedsiębiorstwie (...) w O. bowiem odwołujący nie przedstawił żadnego dowodu na potwierdzenie tego okresu zatrudnienia, a ponadto nie uwzględnił okresu pracy w (...) w T. od 01.08.1979 r. do 31.12.1979 r. bowiem w tym czasie odwołujący był członkiem (...) i za ten okres brak jest dokumentacji potwierdzającej ilość przepracowanych dniówek.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy uwzględnił okresy wskazane w świadectwach pracy w szczególnych warunkach tj. :

- 29.01.1975 r. – 18.10.1975 r., 14.01.1988 r. – 04.03.1988 r. (...) SA,

- 16.02.1976 r. – 31.07.1976 r., 16.08.1976 r. – 31.07.1979 r. w (...)

(...) SA,

- 15.03.1983 r. – 30.04.1984 r. w (...)

- 17.03.1986 r. – 30.11.1987 r. w (...) .

Łącznie staż pracy w szczególnych warunkach udokumentowany w postępowaniu przed organem rentowym wyniósł 7 lat, 1 miesiąc i 11 dni.

Odwołujący domagał się doliczenia okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w O. wywodząc, że pracował tam przez okres 2 lat w latach 1973 - 1974. Na potwierdzenie powyższej okoliczności wnioskodawca powoływał się na zeznania świadków. Podkreślić jednak należy, że ani przesłuchani na tą okoliczność świadkowie (S. O. i (...)) ani też sam odwołujący nie potrafili, nawet w przybliżeniu, wskazać w jakich miesiącach lat 1973 – 1974 odwołujący wykonywał prace w powołanym Przedsiębiorstwie. Materiał dowodowy zebranym w sprawie nie pozwolił też na ustalenie, że ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) przez okres 2 lat tj. od 01.01.1973 r. do 31.12.1974 r. bowiem jak wynika ze świadectwa pracy wystawionego dnia 23.02.1974 r. przez (...)(które znajduje się w aktach osobowych pracownika z okresu pracy w (...) SA) T. K. był zatrudniony w tym zakładzie od 01.12.1973 r. do 28.02.1974 r. jako pomocnik elektromontera. Niewątpliwie powyższy okres zatrudnienia wynoszący 3 miesiące powinien być doliczony do stażu pracy wnioskodawcy jako okres składkowy jednak po jego uwzględnieniu wnioskodawca nadal nie legitymuje się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym. Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało też wystarczających podstaw by ustalić czy zatrudnienie odwołującego w Przedsiębiorstwie (...) w O. W.. miało miejsce przed zatrudnieniem we (...)Przedsiębiorstwie (...) czy też po zakończeniu tego zatrudnienia, nie wiadomo także jak długo trwało i czy miało charakter sezonowy. Brak jest w dokumentacji dotyczącej późniejszego zatrudnienia wnioskodawcy jakiejkolwiek wzmianki o wykonywaniu przez ubezpieczonego pracy na rzecz tego Przedsiębiorstwa, a zeznania świadków mają charakter ogólnikowy.

Wraz z wniesieniem odwołania od decyzji z dnia 26.08.2015 r. ubezpieczony domagał się także uwzględnienia okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. W tym zakresie złożył w dniu 28.09.2015 r. wniosek w organie rentowym dołączając oświadczenie, iż w okresie od 16.05.1972 r. do 29.01.1975 r. pracował w gospodarstwie rolnym rodziców wykonując różne prace zarówno w polu jak i w obejściu. Ponadto wnioskodawca dołączył zeznania dwóch świadków potwierdzające jego prace w tym okresie oraz zaświadczenie Powiatowego (...) K. stwierdzające, że S. i M. małż. K. w okresie od 16.05.1972 r. do 1991 r. posiadali gospodarstwo rolne o powierzchni ogólnej (...) położone w obrębie G. gm. K.. Natomiast na podstawie prowadzonej ewidencji ludności potwierdzono fakt zamieszkiwania przez T. K. w miejscowości G. gm. K. w okresie od 15.10.1968 r. do 12.08.1977 r. Jednocześnie odwołujący złożył oświadczenie, iż w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w O. W.. wykonywał prace przy rowach melioracyjnych gmin K., K. i K. i po powrocie z pracy pracował w gospodarstwie rolnym rodziców w godzinach popołudniowych i wieczornych. Po rozpoznaniu powyższego wniosku pozwany wydał w dniu 21.10.2015 r. decyzję, która odmówił T. K. prawa do emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż nie uznał okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 16.05.1972 r. do 28.01.1975 r. bowiem wnioskodawca oświadczył, że w latach 1973 – 1974 pracował w Przedsiębiorstwie (...) w O. lecz nie posiada dokumentów potwierdzających okres zatrudnienia oraz dnia 29.01.1975 r. bowiem w tym okresie był zatrudniony w (...) SA.

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd ustalił, że rodzice wnioskodawcy S. i M. K. posiadali gospodarstwo rolne położone w G. gm. K. o pow. (...) ha. Odwołujący mieszkał w tym gospodarstwie razem z rodzicami od dnia 15.10.1968 r. Po ukończeniu szkoły podstawowej nie kontynuował dalej nauki i pomagał w pracach w gospodarstwie. Odwołujący wykonywał wszystkie prace jakie były potrzebne do prowadzenia działalności rolniczej, pracował przy pracach polowych, przy żniwach, wykopkach, wykonywał orki , zasiewy, sadził kartofle, sprzątał łąki. Ponadto pracował przy inwentarzu np. oprzątał konia, świnie, krowy, rozrzucał obornik, ścielił słomę. W okresie kiedy odwołujący nie wykonywał pracy poza rolnictwem cały czas zamieszkiwał i pracował w gospodarstwie rolnym rodziców, pozostając w stałej gotowości do wykonywania wszelkich prac niezbędnych do wykonania w gospodarstwie jakie akurat były potrzebne. Sytuacja ta niewątpliwie zmieniła się z chwilą podjęcia zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)w O.. Wówczas bowiem odwołujący przez znaczną część dnia pozostawał poza gospodarstwem rolnym, wykonując prace zawodową na dość rozległym terenie, po zakończeniu pracy wracał wprawdzie do miejsca zamieszkania jednak musiał poświęcić czas na dojazd do domu i odpoczynek. Tym samym więc nie sposób przyjąć by w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie(...) w O. odwołujący dodatkowo po godzinach pracy stale i przez co najmniej 4 godziny dziennie pracował w gospodarstwie rodziców.

Nie budzi też wątpliwości, że w okresie zatrudnienia we (...) Przedsiębiorstwie (...) od 01.12.1973 r. do 28.02.1974 r. odwołujący nie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców bowiem wówczas nie przebywał w tym gospodarstwie i wyjechał do pracy do W..

Z uwagi na to, że brak jest danych dotyczących okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w O. nie sposób też przyjąć w jakich dokładnie okresach ubezpieczony stale i w co najmniej połowie wymiarze czasu pracy wykonywał prace w gospodarstwie rolnym rodziców. Co najwyżej można by przyjąć, że taką prace wykonywał od 16.05.1972 r. do 31.12.1972 r. tj. 7 miesięcy i 15 dni. W latach 1973 – 1974 odwołujący podejmował zatrudnienie poza miejscem zamieszkania i w związku z tym okres ten nie może być zaliczony jako okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Brak natomiast określenia w sposób jednoznaczny początku i zakończenia zatrudnienia wnioskodawcy w Przedsiębiorstwie (...) w O. stoi na przeszkodzie ustaleniu także okresów pracy w gospodarstwie rolnym rodziców bowiem okres ten mógłby być uwzględniony tylko w przerwach pomiędzy zatrudnieniem.

Gdyby jednak nawet przyjąć, jak chce odwołujący , że w okresie od 16.05.1972 r. do czasu podjęcia zatrudnienia we (...)we W. tj. do 30.11.1973 r. i od 01.03.1974 r. do 28.01.1975 r. wykonywał stale prace w gospodarstwie rolnym rodziców to okres ten łącznie wyniesie 2 lata, 5 miesięcy i 14 dni. Po doliczeniu tego okresu oraz okresu zatrudnienia we (...) Przedsiębiorstwie (...) (3 miesiące) do stażu pracy uwzględnionego przez organ rentowy wnioskodawca nadal nie legitymuje się co najmniej 25 letnim okresem składkowym i nieskładkowym bowiem posiada 24 lata, 1 miesiąc i 27 dni.

Jeśli chodzi o staż pracy w szczególnych warunkach to organ rentowy uznał za udokumentowany okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący 7 lat, 1 miesiąc i 11 dni. Do tego okresu uwzględnił okres zatrudnienia :

- w (...) SA od 29.01.1975 r. do 18.10.1975 r. i od 14.01.1988 r. do 04.03.1988 r.,

- w (...) SA od 16.02.1976 r. do 31.07.1976 r. i od 16.08.1976 r. do 31.07.1979 r.,

- w (...) K. od 15.03.1983 r. do 30.04.1984 r.,

- w (...) od 17.03.1986 r. do 30.11.1987 r.

Wnioskodawca domagał się doliczenia do tego okresu także zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)w O., w (...) w T., w Spółdzielni (...) w K., w (...) w K. , Przedsiębiorstwie (...) Oddział w K., a także w Okręgowej (...) (...) w K..

Jeśli chodzi o okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)w O. W.. to brak jest podstaw do doliczenia powyższego okresu do stażu pracy w szczególnych warunkach bowiem przeprowadzone postępowanie dowodowe nie pozwoliło na ustalenie w jakim konkretnie okresie odwołujący był tam zatrudniony i przez jaki czas. Ogólnikowe wskazanie okresu zatrudnienia w latach 1973 – 1974 nie jest wystarczające bowiem staż pracy , w tym także pracy w szczególnych warunkach, ustala się w latach, miesiącach i dniach i jeśli brak jest dokumentów potwierdzających wykonywanie zatrudnienia to ustalenie zatrudnienia może nastąpić na podstawie innych dowodów , w tym także dowodów z zeznań świadków , jednak dowody te muszą być spójne , jasne, nie budzących żadnych wątpliwości. Takich dowodów wnioskodawca nie przedstawił ani co do okresu zatrudnienia ani też charakteru pracy, jaką wykonywał stąd brak było podstaw do uwzględnienia powyższego okresu.

W okresie od 01.08.1979 r. do 14.07.1982 r. T. K. pracował w (...)w T. z siedzibą w P.. Od początku zatrudnienia ubezpieczony został przyjęty w poczet członków (...) Spółdzielni (...) i świadczył pracę jako członek Spółdzielni, a jego wynagrodzenie było określone według dniówek obrachunkowych. Odwołujący jako członek Spółdzielni wykonywał pracę kierowcy, kierował samochodem ciężarowym typu S. (...), był to samochód ciężarowy o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Od dnia 15.07.1982 r. do 14.03.1983 r. T. K. pracował w Spółdzielni (...) w K. na stanowisku pomocnik dekarza. Odwołujący pomagał wówczas przy wykonywaniu prac dekarskich, krył dachy papą i lepikiem. Pracował w pełnym wymiarze czasu pracy.

W okresie od 16.05.1984 r. do 16.09.1985 r. ubezpieczony wykonywał pracę w Spółdzielni (...) w K.. Pracował tam na stanowisku traktorzysty, do jego obowiązków należało wykonywanie traktorem różnych prac polowych takich jak : sianie , oranie, opryski, bronowanie. W okresach kiedy nie było prac w polu odwołujący wykonywał traktorem różne usługi transportowe, woził żwir, kamienie i inne rzeczy na rzecz rolników. W okresie tego zatrudnienia odwołujący przebywał na urlopach bezpłatnych w dniach : 13.06.1984 r. , 27.06.1984 r. , 22.01.1985 r. oraz od 24.06.1985 r. do 29.06.1985 r.

Następnie w okresie od 16.12.1985 r. do 30.01.1986 r. T. K. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) na stanowisku kierowcy. Odwołujący kierował samochodem typu (...), był to samochód ciężarowy z naczepą, o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Tym samochodem ubezpieczony woził cement na budowy. Innych prac nie wykonywał.

W okresie od 03.06.1988 r. do 15.09.1990 r. wnioskodawca pracował w (...)Spółdzielni(...) w K. jako wozak mleka. Pracę w tym charakterze wykonywał na podstawie umowy zlecenia , nie był pracownikiem i nie zawierał z zakładem umowy o pracę.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach ZUS, w aktach osobowych odwołującego z okresu zatrudnienia w (...) SA, (...) SA, (...) w T., (...) w K., Spółdzielni (...) w K., Przedsiębiorstwie (...), częściowo na podstawie zeznań świadków K. K. (1), S. Ł. (1), Z. M. (1), S. K. (1) , na podstawie zeznań świadków A. K. (1), A. C. (1) , a także częściowo zeznań odwołującego.

W ocenie Sądu treść dokumentów nie budziła wątpliwości co do ich zgodności z rzeczywistym przebiegiem zatrudnienia odwołującego w spornych okresach. Wprawdzie dokumenty znajdujące się w aktach osobowych w większości były szczątkowe i nie obrazowały całego przebiegu zatrudnienia wnioskodawcy jednak z analizy umowy o pracę i treści świadectwa pracy można wnioskować, że przez okres zatrudnienia w poszczególnych zakładach stanowisko odwołującego nie ulegało zmianie co może prowadzić do wniosku, że także rodzaj wykonywanych prac nie ulegał zmianie.

Za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w O. brak jest jakiejkolwiek dokumentacji natomiast z zeznań świadków K. K. i S. Ł. nie sposób jest ustalić w jakim konkretnie okresie odwołujący wykonywał pracę na rzecz tego zakładu. Świadek K. K. nie potrafił też określić w jakim charakterze odwołujący pracował. Zeznania tych świadków mają charakter ogólnikowy i jako takie nie mogą stanowić podstawy ustaleń Sądu zarówno dotyczących okresu zatrudnienia jak i jego charakteru.

Również zeznania świadków Z. M. i S. K. tylko częściowo okazały się przydatne bowiem świadkowie nie potrafili wskazać w jakich okresach odwołujący wykonywał prace poza rolnictwem. Dodatkowo zeznania świadka S. K. Sąd uznał jedynie za częściowo wiarygodne bowiem świadek sam stwierdził, że w tym czasie pracował w delegacji , przyjeżdżał do miejsca zamieszkania tylko w soboty i niedzielę , nie posiada więc wystarczającej wiedzy co do tego czy odwołujący pracował w gospodarstwie rodziców stale i w jakim wymiarze czasu pracy.

Sąd dał natomiast wiarę zeznaniom świadków A. K. bowiem świadek pracowała razem z odwołującym w (...) w T.. Świadek potwierdziła fakt, że ubezpieczony pracując na rzecz Spółdzielni był jednocześnie jej członkiem.

Również zeznania świadków A. C. (1) zasługiwały na uwzględnienie bowiem znalazły potwierdzenie w dokumentach. Świadek A. C. potwierdził, że odwołujący był zatrudniony w (...) K. na stanowisku traktorzysty jednak zeznania tego świadka dotyczą tylko krótkiego okresu (ok. 14 dni) bowiem świadek przyznał, że był zatrudniony do końca maja 1984 r. , a odwołujący pracował w tym zakładzie od 16.05.1984 r.

Jeśli chodzi o zeznania świadka Z. P. to okazały się nieprzydatne dla rozstrzygnięcia bowiem świadek ten nie posiada wiedzy na temat tego na jakiej podstawie odwołujący świadczył pracę na rzecz (...)Spółdzielni (...)w K.. Świadek potwierdził jedynie, że odwołujący pracował jako wozak mleka, zbierał mleko po wioskach i zawoził do zlewni. W przedmiotowej sprawie nie było jednak sporne to, że wnioskodawca wykonywał pracę na rzecz (...)Spółdzielni (...) na podstawie umowy zlecenia.

Jeśli chodzi o zeznania odwołującego to Sąd uznał je za wiarygodne jedynie w części. Sąd odmówił wiarygodności tym zeznaniom w części dotyczącej zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w O. bowiem zeznania te nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym zebranym w sprawie , a ponadto w części dotyczącej rozpoczęcia i zakończenia zatrudnienia miały charakter ogólnikowy. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę tym zeznaniom bowiem były szczere i znalazły potwierdzenie w materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

W myśl przepisu art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2015.748-j.t.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego m.in. w art. 32 , jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2)okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura ta przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Podkreślić należy, że wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk ustala się nadal w oparciu o przepisy dotychczasowe, pracownik, tj. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W myśl przepisu § 2 ust. 1 rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tymże rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W świetle przepisu § 4 powołanego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W załączniku do powołanego rozporządzenia znajduje się wykaz się prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze usystematyzowany według poszczególnych gałęzi gospodarki obejmujący wykaz A i wykaz B.

Poza sporem jest, że wnioskodawca ukończył 60 lat z dniem 16.04.2015 r. oraz nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego. Sporne natomiast było to czy wnioskodawca do dnia 1.01.1999 r. posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat i czy legitymuje się wymaganym okresem pracy w szczególnych warunkach tj. co najmniej 15 lat takiej pracy.

W ocenie Sądu na podstawie materiału dowodowego brak było podstaw by przyjąć, że wnioskodawca wykazał do dnia 1.01.1999 r. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwolił ustalić w sposób niebudzący wątpliwości, , że poza okresem uwzględnionym przez organ rentowy wynoszącym 21 lat, 5 miesięcy i 13 dni odwołujący był także zatrudniony we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W. od 01.12.1973 r. do 28.02.1974 r. (3 miesiące). Brak było natomiast podstaw do przyjęcia także okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w O. bowiem poza ogólnym stwierdzeniem, ze odwołujący wykonywał pracę w tym Przedsiębiorstwie nie sposób ustalić w jakim okresie był tam zatrudniony.

Zdaniem Sądu do stażu pracy możliwe jest także doliczenie okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od dnia 16.05.1972 r. do 31.12.1972 r. tj. okres

7 miesięcy i 5 dni. W tym bowiem czasie odwołujący mieszkał w gospodarstwie rolnym razem z rodzicami, stale tam przebywał i nie podejmował zatrudnienia poza rolnictwem. Mógł więc w sposób stały i w pełnym wymiarze czasu pracy świadczyć prace w gospodarstwie rolnym. W pozostałym okresie w latach 1973 – 1974 odwołujący podejmował prace poza rolnictwem i wówczas jego praca w gospodarstwie miała jedynie charakter dorywczy, a nie stały. Ponieważ brak jest możliwości ustalenia okresów tego zatrudnienia nie sposób też ustalić jakie były przerwy w zatrudnieniu bowiem tylko wówczas w okresach tych przerw istniałyby podstawy do uwzględnienia pracy w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia. Jak wskazano wyżej gdyby jednak nawet uwzględnić dodatkowo okres od 01.01.1973 r. do 30.11.1973 r. i od 1.03.1974 r. do 28.01.1975 r. jako okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców to łącznie z okresami uwzględnionymi staż ogólny wyniósłby jedynie 24 lata 1 miesiąc i 27 dni. Tak więc stwierdzić należy, że ubezpieczony nie wykazał do dnia 01.01.1999 r. posiadania wymaganych co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Ponadto przeprowadzone postępowanie dowodowe nie pozwoliło także na przyjęcie, że T. K. do dnia 01.01.1999 r. legitymuje się co najmniej 15 – letnim okresem pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy , na podstawie dołączonych przez ubezpieczonego dokumentów uznał za udowodniony okres pracy w szczególnych warunkach wynoszący 7 lat, 1 miesiąc i 11 dni.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by do stażu pracy w szczególnych warunkach doliczyć wnioskodawcy okres pracy w (...)Spółdzielni (...) w T.. Odwołujący wykonywał tam pracę w okresie od 1.08.1979 r. do 14.07.1982 r. i nie było sporne pomiędzy stronami, że w tym czasie był członkiem tej Spółdzielni.

Z ugruntowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych wynika jednoznacznie, że okres pracy członka w rolniczej spółdzielni produkcyjnej nie jest zaliczany do zatrudnienia w szczególnych warunkach, wymaganego do uzyskania emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach (patrz m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2009 r., I UK 186/09 (OSNP 2011 nr 13-14, poz. 189). Zważyć należy, że wykonywanie pracy na podstawie stosunku członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej wyklucza kwalifikowanie go jako stosunku pracy, gdyż to ustawodawca wybrał dla członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej inną podstawę wykonywania pracy, niż umowa o pracę. W art. 155 § 1 Prawa Spółdzielczego - ustawa z dnia 16 września 1962 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1443 z późn. zm.) stwierdza się, że zdolny do pracy członek spółdzielni ma prawo i obowiązek pracować w spółdzielni w rozmiarze ustalanym corocznie przez zarząd, stosownie do potrzeb wynikających z planu działalności gospodarczej spółdzielni. Wykonywanie pracy na podstawie stosunku członkostwa w spółdzielni nie odpowiada warunkom opisanym w art. 22 § 1 k.p., ponieważ z istoty członkostwa wynikają inne prawa i obowiązki, niewystępujące w stosunku pracy, a określone w art. 18 Prawa Spółdzielczego. W rezultacie praca członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, nawet gdy jest wykonywana w warunkach szczególnych, nie podlega zaliczeniu do okresu uprawniającego do emerytury na podstawie art. 184 w związku z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 2012 r., I UK 384/11, LEX nr 1212661).

Również okres pracy wnioskodawcy w Okręgowej (...) (...) w K. od 03.06.1988 r. do 15.09.1990 r. nie może być zaliczony jako okres pracy w szczególnych warunkach bowiem odwołujący wykonywał wówczas pracę na podstawie umowy zlecenia, a więc umowy cywilnoprawnej. Nie był pracownikiem wykonującym pracę w ramach stosunku pracy , a nie budzi wątpliwości, że prawo do emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest przywilejem pracowniczym , a ustawodawca jasno określił przesłankę „okresu zatrudnienia” w szczególnych warunkach.

Zdaniem Sądu istnieją natomiast podstawy by do stażu pracy w szczególnych warunkach uwzględnić odwołującemu następujące okresy zatrudnienia :

- od 01.12.1973 r. do 28.02.1974 r. (3 miesiące) we (...) Przedsiębiorstwie (...) jako telemonter bowiem wówczas odwołujący zajmował się montażem, konserwacją i remontem linii kablowych oraz telefonicznych linii napowietrznych , które są wymienione w wykazie A, dział VIII poz. 20,

- od 15.07.1982 r. do 14.03.1983 r. (8 miesięcy i 1 dzień) w Spółdzielni (...) w K. na stanowisku pomocnik dekarza, w tym okresie odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace dekarskie , które wymienione są w wykazie A, dział V, poz. 9,

- od 16.05.1984 r. do 16.09.1985 r. (1 rok, 4 miesiące) w (...) K. na stanowisku traktorzysta , wówczas odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace kierowców ciągników , które wymienione są w wykazie A, dział VIII poz. 3,

- od 16.12.1985 r. do 30.01.1986 r. (1 miesiąc i 16 dni) w Przedsiębiorstwie (...) kiedy to odwołujący pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, prace te są wymienione w wykazie A, dział VIII poz. 2

Po doliczeniu powyższych okresów do stażu pracy w szczególnych warunkach już uwzględnionego przez organ rentowy ubezpieczony nadal jednak nie legitymuje się wymaganym co najmniej 15 letnim okresem pracy w szczególnych warunkach bowiem wykazał jedynie 9 lat, 5 miesięcy i 28 dni takiej pracy.

W związku z powyższym, w ocenie Sądu, odwołujący nie spełnił przesłanek do nabycia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym bowiem do dnia 01.01.1999 r. nie wykazał posiadania co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz nie legitymuje się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach wynoszącym co najmniej 15 lat.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd oddalił odwołanie jako nieuzasadnione i na podstawie art. 477¹⁴§ 1 kpc orzekł jak w wyroku.

SSO Elżbieta Majewska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE