Sygn. akt IV Ka 253/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 września 2015 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:

SSO Adam Pietrzak (spr.)

Sędziowie:

SSO Waldemar Majka

SSO Tomasz Wysocki

Protokolant:

Ewa Ślemp

przy udziale Andrzeja Mazurkiewicza Prokuratora Prokuratury Okręgowej,

po rozpoznaniu w dniu 10 września 2015 r.

sprawy

1. M. B.

syna J. i H. z domu C.

urodzonego (...) we W.

oskarżonego z art. 158§1kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 57a§1kk, art. 223§1 kk i art. 224§2 kk w zw. z art. 11§2 kk, art. 226§1kk,

2. B. M.

syna J. i M. z domu Z.

urodzonego (...) w N.

oskarżonego z art. 158§1kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11§2 kk w zw. z art. 57a§1kk, art. 158§1kk i art. 157§2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonych i ich obrońców

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 20 stycznia 2015 r. sygnatura akt II K 424/12

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. T. D. z Kancelarii Adwokackiej w K. 723,24 złote tytułem kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu B. M. z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

III.  zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym zaliczając wydatki za to postępowanie na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt IV Ka 253/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2015 r. (sygn. akt II K 424/120 Sąd Rejonowy w Kłodzku po rozpoznaniu sprawy m.in. M. B.i B. M. oskarżonych o to, że:

I.  w dniu 20 stycznia 2012r. w R., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu dokonali pobicia K. L. w ten sposób, że zadawali mu uderzenia pięściami po twarzy, a następnie kopali po całym ciele, czym narazili go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i spowodowali u niego obrażenia ciała w postaci stłuczenia twarzy, okolicy kości jarzmowej po stronie lewej, stłuczenia ciała po stronie lewej i stłuczenia kręgosłupa, które to obrażenia naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej 7 dni, przy czym działali umyślnie publicznie i bez powodu okazując rażące lekceważenie porządku publicznego,

tj. o czyn z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw z art. 11 § 2 kk i w zw z art. 57 a § 1 kk

a nadto M. B.

oskarżonego o to, że:

II.  w dniu 03 stycznia 2012r. w W., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonymi osobami dokonał czynnej napaści na funkcjonariuszy policji Ł. S. i Ł. D. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych w ten sposób, że przy użyciu niebezpiecznego narzędzia w postaci kija przypominającego wyglądem kij bejsbolowy wypowiadał wobec nich groźby pobicia i pozbawienia życia oraz szarpał za ubrania, czym uniemożliwił im przeprowadzenie czynności służbowej w postaci legitymowania,

tj o czyn z art. 223 § 1 kk i art. 224 § 2 kk w zw . z art. 11 § 2 kk

III.  w miejscu i czasie opisanym w pkt II działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonymi osobami znieważył funkcjonariuszy policji Ł. S. i Ł. D. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, w ten sposób, że podczas podjętej interwencji używał wobec nich słów powszechnie uznanych za obelżywe,-

tj o czyn z art. 226 § 1 kk

a nadto B. M.

oskarżonego o to, że:

IV.  w dniu 03 lipca 2011r. w W., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonym nieletnim dokonał pobicia L. D. w ten sposób, że po uderzeniu pokrzywdzonego przez nieletniego kopnął go w okolice klatki piersiowej, a następnie kopał po całym ciele, czy m naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i spowodował u niego obrażenia ciała w postaci krwiaka okularowego oczodołu lewego, zasinień okolicy głowy oraz ubytku zęba, które naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej 7 dni,-

tj o czyn z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw z art. 11 § 2 kk

oskarżonych M. B. B. M. uznał za winnych popełnienia zarzucanego im czynu opisanego w punkcie I części wstępnej wyroku, to jest przestępstwa z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i w zw. z art. 57 a § 1 kk i za to na podstawie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 57a § 1 kk wymierzył:

- oskarżonemu B. M. karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 57a § 2 kk orzekł wobec oskarżonego nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego K. L. w kwocie 300 (trzysta) złotych.

- oskarżonemu M. B.karę1 (jednego) roku pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 57a § 2 kk orzekł wobec oskarżonego nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego K. L. w kwocie 300 (trzysta) złotych.

Oskarżonego M. B.uznał za winnego tego, że w dniu 3 stycznia 2012 roku w W., woj. (...), będąc pod wpływem alkoholu stosował przemoc wobec funkcjonariusza policji, Ł. S., w ten sposób, że złapał go za mundur, szarpał się z nim, usiłując się wyrwać i stosował groźby pozbawienia życia wobec funkcjonariuszy policji Ł. S. i Ł. D. w ten sposób, że nawoływał kolegów do ataku na interweniujących policjantów w celu zmuszenia w/w funkcjonariuszy policji do zaniechania prawnej czynności służbowej poprzez odstąpienie od jego zatrzymania i wylegitymowania podczas i w związku z pełnieniem przez nich czynności służbowych, to jest popełnienia czynu z art. 224 § 2 kk i za to na podstawie art. 224 § 2 kk wymierzył mu kare 1 (jednego) roku pozbawienia wolności. Oskarżonego M. B.uznał za winnego tego, że w tym samym czasie, miejscu i okolicznościach jak opisanych w punkcie II części dyspozytywnej wyroku, znieważył słowami powszechnie uznanymi za obelżywe funkcjonariusza policji Ł. S. i Ł. D. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, to jest popełnienia czynu z art. 226 § 1 kk i za to na podstawie art. 226 § 1 kk wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżonego M. B.uznał za winnego tego, że w dniu 3 stycznia 2012 roku w W., woj. (...), będąc pod wpływem alkoholu, działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonymi osobami, dokonał czynnej napaści na funkcjonariuszy policji, Ł. S. i Ł. D., podczas i w związku z pełnieniem przez nich czynności służbowych, posługując się podobnie niebezpiecznym przedmiotem w postaci kija przypominającego wyglądem kij bejsbolowy, grożąc pozbawieniem życia i pobiciem, to jest popełnienia czynu z art. 223 § 1 kk i za to na podstawie art. 223 § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżonego M. B.uznał za winnego tego, że w tym samym czasie, miejscu i okolicznościach jak w punkcie IV części dyspozytywnej wyroku, znieważył słowami powszechnie uznanymi za obelżywe funkcjonariusza policji Ł. S. i Ł. D. podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, to jest popełnienia czynu z art. 226 § 1 kk i za to na podstawie art. 226 § 1 k wymierzył mu karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżonego B. M. uznał za winnego tego, że w dniu 03 lipca 2011 roku w W., województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonym nieletnim, dokonał pobicia L. D. w ten sposób, że po uderzeniu pokrzywdzonego przez nieletniego pięścią w twarz, kopnął go w okolice klatki piersiowej, a następnie podczas, gdy nieletni zadawał kolejne uderzenia pięścią, zadał pokrzywdzonemu dwa kopnięcia: w nogę i biodro, czym naraził go na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i w wyniku czego pokrzywdzony L. D. doznał obrażeń ciała w postaci krwiaka okularowego, oczodołu lewego, zasinień okolicy głowy oraz ubytku zęba, które naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej 7 dni, to jest popełnienia czynu z art. 158 § 1 kk i art. 157 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 158 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżonego A. S. uznał za winnego tego, że w dniu 20 stycznia 2012 roku w R., woj. (...), zaatakował pokrzywdzonego P. E. niebezpiecznym przedmiotem w postaci odłamanych elementów szkła butelkowego, czym spowodował u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci rany ciętej palca czwartego ręki prawej zginacza głębokiego i pęczka nerwowego, które to obrażenia naruszyły czynności narządów jego ciała na okres powyżej dni 7, przy czym działał on umyślnie, publicznie i bez powodu, okazując rażące lekceważenie porządku prawnego, to jest popełnienia czynu z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk i za to na podstawie art. 157 § 1 kk w zw. z art. 57a § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności, zaś na podstawie art. 57a § 2 kk orzeka wobec oskarżonego nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego P. E. w kwocie 300 (trzysta) złotych. Na podstawie art. 85 kk i 86 § 1 kk kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego M. B.w punkcie I, II, III, IV i V części dyspozytywnej wyroku połączył i orzekł karę łączną 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. .Na podstawie art. 85 kk i 86 § 1 kk kary pozbawienia wolności orzeczone wobec oskarżonego B. M. w punkcie I i VI części dyspozytywnej wyroku połączył i orzekł karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności. Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk i art. 70 § 2 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego B. M. kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 5 (pięć) lat. Na podstawie art. 73 § 2 kk oddał oskarżonych B. M. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego.

Powyższy wyrok zaskarżyli: oskarżeni M. B.i B. M. oraz ich obrońcy.

Oskarżony M. B.zaskarżył wyrok w całości zarzucając:

„…zaniedbanie proceduralne sądu rejonowego w przedmiocie braku wywiadu środowiskowego z miejsca zameldowania, oceny trybu życia jak też warunków życiowych sytuacji rodzinnej jako czynnik łagodzący mogący mieć wpływ na wymiar kary…”.

Podniósł nadto, że w postępowaniu sądowym odmówił składania wyjaśnień i „…ze względu na zaistniałą sytuację…” chciałby złożyć wyjaśnienia i wniósł o „…powołanie nowych świadków i dowodów…”.

Obrońca oskarżonego M. B.zaskarżył wyrok na podstawie art. 444 kpk w części dotyczącej orzeczenia o winie i karze wobec tegoż oskarżonego zarzucając na podstawie art. 427 oraz art. 438 pkt 2 i 3 kpk:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów, mimo wątpliwości w tym zakresie wynikających z oceny całokształtu zebranych w sprawie dowodów;

- naruszenie art. 4 kpk i art. 410 kpk przez nieuwzględnienie okoliczności i dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kłodzku lub zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

Oskarżony B. M. zaskarżył wyrok w całości zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych mogąc mieć wpływ na treść orzeczenia polegający na przyjęciu, że dopuścił się on zarzucanych mu czynów, a także błąd polegający na nieustaleniu osób, które przyczyniły się do powstania odniesionych w tych zdarzeniach obrażeń przez pokrzywdzonych i wniósł o jego zmianę (z treści apelacji wynika, że skarżący wniósł o uniewinnienie od popełnienia zarzucanych mu czynów) lub uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego B. M. zaskarżył wyrok w punktach: I, VI, IX, XI, XII tj. w całości w odniesieniu do oskarżonego B. M. co do winy oraz co do kary, zarzucając:

1. Na podstawie art. 438 pkt. 2 kpk obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. :

- 167 kpk poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z zeznań siostry oskarżonego w celu zweryfikowania jego alibi pomimo, że w swoich wyjaśnieniach podawał (k. 695), że w czasie kiedy L. D. został pobity - on przebywał w R. u swojej siostry,

2. Na podstawie art. 438 pkt.3 kpk błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia mający wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że:

a/ oskarżony B. M. kopnął L. D. w okolice klatki piersiowej oraz w nogę i w biodro w sytuacji gdy pokrzywdzony podawał, że oskarżony kopnął go dwa razy tj. w biodro i w pośladek,

b/ w wyniku pobicia L. D. doznał obrażeń ciała w postaci krwiaka okularowego oczodołu lewego, zasinień okolicy głowy oraz ubytku zęba, które to obrażenia naruszyły czynności narządów jego ciała na okres poniżej 7 dni, w sytuacji gdy obrażenia ciała, których doznał pokrzywdzony powstały w wyniku uderzenia go pięścią w twarz przez ustalonego nieletniego, a nie przez oskarżonego B. M.,

c/ oskarżeni A. S. i M. B.podeszli do pokrzywdzonego K. L. i zaczęli go popychać po czym oskarżony M. B.uderzył pokrzywdzonego pięścią w twarz a następnie ci dwaj oskarżeni dogonili uciekającego pokrzywdzonego, zaczęli go szarpać co spowodowało, że przewrócił się na ziemię i wraz z trzecim oskarżonym , który do nich dobiegi B. M. zaczęli razem kopać pokrzywdzonego po ciele, w sytuacji gdy zarówno z zeznań pokrzywdzonego jak też z zeznań M. B. (1) wynika, że do stojącego przy samochodzie pokrzywdzonego podeszło 4 mężczyzn (k. 243-244 i 247-248) przy czym tylko trzech uczestniczyło w pobiciu zaś czwarty z nich w pobiciu nie uczestniczył ale jak podawała M. B. (1) „ rozrzucał nasze rzeczy i zniszczył prezenty dla dziadka" a następnie uciekł a zatem ustalenie iżby oskarżony B. M. był jednym z napastników, którzy uczestniczyli w pobiciu było błędne ponieważ nie można wykluczyć, że to on był tym czwartym mężczyzną, który nie brał i udziału w pobiciu pokrzywdzonego.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje;

Apelacje nie są zasadne.

Sąd I instancji zgromadził obszerny materiał dowodowy, prawidło go ocenił, a wyprowadzone wnioski przekonująco uzasadnił. Ocena materiału dowodowego zgodna jest z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Zawarty w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wywód, w którym sąd rejonowy poddał zgromadzone dowody ocenie pod kątem ich wiarygodności (k. 5 uzasadnienia zaskarżonego wyroku, k. 929 – 930 akt sądowych) czyni zadość wspomnianym zasadom i wskazaniom. Wnioski, do których doszedł tenże sąd mieszczą się w granicach swobodnej oceny dowodów, w żadnym wypadku nie można im zarzucić dowolności.

Odnośnie apelacji oskarżonego M. B.

podniesiony w niej zarzut nieprzeprowadzenia wywiadu środowiskowego dotyczącego jego osoby jest bezzasadny, w sytuacji gdy w katach sprawy na k. 427 znajduje się wywiad środowiskowy dotyczący tegoż oskarżonego z dnia 5 września 2012 roku, a na k. 815 – 816 kolejny wywiad środowiskowy z dnia 3 czerwca 2014 roku.

Co do dalszych wywodów zawartych w tejże apelacji odmowa składania wyjaśnień stanowi uprawnienie oskarżonego i w przedmiotowej sprawie nikt go do korzystania z tego uprawnienia nie zmuszał.

W sytuacji, gdy zarzucane oskarżonemu czyny miały miejsce w styczniu 2012 roku, oskarżony zaś w toku całego postępowania nie składał jakichkolwiek wniosków dowodowych, w szczególności na ostatniej rozprawie, na której zapadł wyrok nie żądał uzupełnienia przewodu sądowego (k. 910 v akt sądowych) wnioski dowodowe zawarte w apelacji (k. 961 akt sądowych) oraz w piśmie zatytułowanym „wnioski” (k. 973 akt sądowych) uznać należy za zmierzające w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania (art. 170 §5 kpk).

Godzi się dodać w związku z powyższym, że sąd odwoławczy nie dopatrzył się jakichkolwiek braków w materiale dowodowym sprawy, które nasuwałyby wątpliwości co do oparcia ustaleń faktycznych sądu I instancji na należytych podstawach.

Z kolei apelacja obrońcy oskarżonego M. B.sprowadza się do polemiki z ustaleniami sądu rejonowego poprzez skonfrontowanie ich ze stanowiskiem oskarżonego, który „…kwestionuje obiektywność i rzetelność zeznań pokrzywdzonych…” i uważa, że „… sąd bezpodstawnie odmówił wiarygodności zeznaniom (świadków obrony)…” (k.954 akt sądowych) nie zawierające jakichkolwiek racjonalnych argumentów mogących podważyć trafność toku rozumowania tegoż sądu.

Również apelacja oskarżonego B. M. stanowi de facto polemikę z ustaleniami sądu rejonowego, której podsumowanie stanowi stwierdzenie, że „…oskarżenia wobec mnie oparte są jedynie na pomówieniach…” (k.965 akt sądowych) opierając się na odmiennej od dokonanej przez sąd I instancji ocenie dowodów, bez powołania jakichkolwiek argumentów, które mogłyby poddać w wątpliwość ustalenia zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Z kolei apelacja obrońcy oskarżonego B. M. zasadza się na kwestionowaniu poprawności ustaleń faktycznych sądu I instancji poprzez akcentowaniu rzekomych istotnych rozbieżności w zeznaniach świadków bez uwzględnienia dynamiki opisywanych przez nich zachowań i znacznego upływu czasu między zdarzeniami a przesłuchaniem świadków przez sąd I instancji.

Co do zarzutu rzekomej obrazy przepisu art. 167 kpk stwierdzić należy, że wobec w pełni przekonujących dowodów na których sąd rejonowy oparł swe ustalenia faktyczne sprawdzenie alibi oskarżonego poprzez przesłuchanie jego siostry uznać należy za zbędne; niezależnie od powyższego wskazać należy, że obrońca z urzędu z którym występował oskarżony nie złożył w tej mierze stosownego wniosku dowodowego mimo, iż obecnie uważa, że dowód taki winien zostać przeprowadzony.

Opisy i kwalifikacja prawna przypisanych obu oskarżonym czynów nie budzą zastrzeżeń.

W świetle okoliczności sprawy i dyrektyw art. 53 kk brak jest podstaw do uznania wymierzonych tymże oskarżonym kar za poszczególne czyny jak i orzeczonych kar łącznych za rażąco niewspółmiernie surowe w rozumieniu przepisu art. 438 pkt 4) kpk, wręcz przeciwnie, w realiach przedmiotowej sprawy, przy uwzględnieniu trafnie wymienionych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności, które sąd miał na względzie przy ich wymiarze kary te jawią się jako relatywnie łagodne.

Mając na względzie powyższe sąd okręgowy orzekł jak na wstępie.

Orzeczenie o kosztach oparte jest na przepisie art. 624 kpk oraz art. 17 ust 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( z uwagi na sytuację materialną oskarżonych i orzeczoną wobec oskarżonego M. B.karę izolacyjną).