WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

(...), dnia 14 października 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi II Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Kierus

Protokolant: sek. sąd. A. W.

po rozpoznaniu w dniu 1 października 2014 r. w Ł.

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. Z.

o zapłatę

1.  zasądza od J. Z. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 4.374,37 złotych (cztery tysiące trzysta siedemdziesiąt cztery złote trzydzieści siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od J. Z. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 672 (sześćset siedemdziesiąt dwa) złote tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 2 stycznia 2014 roku (...) SA z siedzibą w W. wystąpiła o zasądzenie od J. Z. kwoty 4.374,37 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 10 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty, oraz o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając pozew, powódka podniosła, że omyłkowo dokonała wpłaty na rachunek bankowy pozwanego, która to wpłata miała być dokonana tytułem przyznanego odszkodowania innej osobie. Wskazała, że nie łączył ją z pozwanym żaden stosunek zobowiązaniowy, a świadczenie było nienależne i podlega zwrotowi.

(pozew w (...) k. 3v-4)

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty – k. 5)

Postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2014 r. Sąd Rejonowy L. (...) stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu i przekazał rozpoznanie sprawy Sądowi Rejonowemu dla Ł. (...).

(postanowienie – k. 20v)

Pozwem wniesionym do Sądu Rejonowego dla Ł. (...) powód powtórzył żądanie zawarte w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

(pozew – k. 23-24)

W piśmie z dnia 2 września 2014 r. pozwany J. Z. nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości. Wskazał, że w dniu 13 maja 2011 r. miała miejsce szkoda, której naprawienia żąda od powódki, a którą naprawił sam, co kosztowało go 7.454,62 zł. Nie ustosunkował się do żądania niniejszego pozwu.

(pismo – k. 53-55)

Postanowieniem wydanym na terminie rozprawy w dniu 1 października 2014 r. Sąd wyłączył do odrębnego rozpoznania roszczenie pozwanego względem powódki.

(protokół – k. 97)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 sierpnia 2011 r., w P. na drodze krajowej nr (...), kierowca pojazdu marki R. o nr rej. (...) nie dostosował prędkości do warunków panujących na drodze i najechał na tył pojazdu marki O. o nr rej. (...).

(notatka informacyjna KPP w P. – k. 37)

W dniu zdarzenia sprawca P. Ł. był ubezpieczany przez powódkę na mocy polisy ubezpieczeniowej o nr (...).

(polisa – k. 36)

Na skutek zdarzenia doszło do uszkodzenia samochodu należącego do poszkodowanego. Poszkodowany zgłosił szkodę swojemu ubezpieczycielowi, w ramach polisy AC, (...) SA z siedzibą w S. i w dniu 19 października 2011 r. przyznano mu odszkodowanie w łącznej kwocie 4.374,37 zł netto.

(zgłoszenie szkody – k. 38-39, pismo – k. 40)

Po wypłacie odszkodowania (...) SA z siedzibą w S. wystąpiła z roszczenie zwrotnym przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy wypadku tj. przeciwko (...) SA z siedzibą w W.. W dniu 2 lipca 2012 r. powódka przyznała ubezpieczycielowi poszkodowanego kwotę 4.374,37 zł z tytułu wypłaconego odszkodowania w ramach ubezpieczenia AC.

(tabela roszczeń regresowych – k. 41-42, pismo – k. 43)

Na skutek pomyłki powódka wypłaciła powyższą kwotę na rachunek bankowy pozwanego J. Z. zamiast na rachunek bankowy swojego wierzyciela – (...) SA z siedzibą w S.. Wobec pomyłki powódka wezwała pozwanego do zwrotu niesłusznie wypłaconej kwoty. Pozwany odebrał wezwanie w dniu 10 sierpnia 2011 r.

(wezwanie – k. 45, potwierdzenie odbioru – k. 46)

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów przedłożonych przez powódkę, których prawdziwość nie była kwestionowana przez pozwanego w toku postępowania i nie budziła wątpliwości Sądu, zatem stanowiły podstawę do dokonywania ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w zdecydowanej większości.

Podstawą prawną roszczeń strony powodowej był art. 405 k.c., zgodnie z którym kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.

Bezpodstawne wzbogacenie zostało uregulowane w kodeksie cywilnym jako odrębna podstawa powstania stosunku zobowiązaniowego, która występuje pomiędzy stroną wzbogaconą a zubożoną i ma autonomiczny charakter względem odpowiedzialności umownej lub deliktowej. W literaturze prawnej i judykaturze utrwalony jest pogląd, że przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu należy stosować wtedy, gdy brak jest innego środka prawnego umożliwiającego przywrócenie równowagi majątkowej bez prawnego uzasadnienia (np. uchwała SN z dnia 27 kwietnia 1995 r. III CZP 46/95; OSNC 1995 nr 7-8. poz. 114). Celem roszczenia o wydanie bezpodstawnego wzbogacenia jest bowiem właśnie przywrócenie równowagi zachwianej nieuzasadnionym przejściem jakiejś wartości z jednego majątku do drugiego (wyrok SN z dnia 13 maja 1988 r., III CRN 83/88, OSNCP 1989, nr 5, poz. 84, OSPiKA 1989, z. 7-12, poz. 149, PiP 1990, z. 5, s. 114). Nadto w orzecznictwie wskazuje się, że nie ma znaczenia jakie zdarzenie było źródłem bezpodstawnego wzbogacenia, może to być działanie wzbogaconego, zubożonego, osoby trzeciej, a także jakiekolwiek inne zdarzenie. Istotnym jest jedynie, by w wyniku tego zdarzenia nastąpiło przesunięcie korzyści z majątku zubożonego do majątku wzbogaconego (wyrok SN z dnia 23 listopada 1998 r., II CKN 58/98, LEX nr 55389). Co więcej dla istnienia wzbogacenia w rozumieniu art. 405 k.c. nie ma znaczenia wina wzbogaconego lub jakakolwiek inna forma jego uchybienia lub zaniedbania, bezprawność ani związek przyczynowy w ujęciu art. 361 § 1 k.c. (wyrok SN z dnia 28 kwietnia 1999 r., I CKN 1128/97, niepubl.), jak również bez znaczenia jest wiedza lub wola osoby wzbogaconej, a do bezpodstawnego wzbogacenia może dojść nawet wbrew woli tej osoby (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2002 r., V CKN 641/00, LEX nr 54331), natomiast zdarzenie prowadzące do wzbogacenia (i jednocześnie zubożenia) może polegać na jednej czynności faktycznej lub prawnej, ale może się na nie również składać kilka wzajemnie ze sobą powiązanych czynności dokonanych przez zubożonego, wzbogaconego lub przez osoby trzecie (wyrok SN z dnia 22 listopada 2006 r., V CSK 289/06, LEX nr 391791).

W świetle powyższych rozważań wypada zauważyć, że w niniejszej sprawie powódka dochodziła od pozwanego zwrotu kwoty 4.374,37 zł, którą przelała na rachunek bankowy pozwanego wskutek omyłki. Kwota ta miała być pierwotnie wpłacona na rachunek bankowy wierzyciela powódki, będącego ubezpieczycielem, który wystąpił do niej z roszczeniem regresowym. W tym stanie rzeczy wypada mieć na uwadze, że w zakresie wpłaconej kwoty strony nie łączył żaden stosunek prawny, a pozyskane przez pozwanego przysporzenie majątkowe wynikało jedynie z błędnego podania rachunku bankowego. W efekcie należało dojść do przekonania, że pozwany jako bezpodstawnie wzbogacony, w oparciu o powołane wyżej przepisy, winien był zwrócić osiągniętą korzyść majątkową kosztem powódki.

Na marginesie tylko wypada zauważyć, że powoływane przez pozwanego okoliczności pozostają bez jakiegokolwiek związku z przedmiotem roszczenia strony powodowej. Pozwany bowiem w kierowanych do Sądu pismach procesowych podnosił żądania przeciwko powódce, wynikające z określonego tytułu prawnego tj. ze szkody na jego pojeździe. Z tego względu są wyłączył roszczenie pozwanego do odrębnego postępowania.

Pozwany nie zaprzeczył okolicznościom podawanym przez pełnomocnika powoda w żadnym ze swoich pism.

W przedmiocie odsetek Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c., który stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (§ 1), a jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe (§ 2 zd. 1).

Zgodnie z art. 455k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Ponieważ powódka wezwała pozwanego do zapłaty pismem z dnia 7 sierpnia 2012 r., które zostało odebrane przez J. Z. w dniu 10 sierpnia 2012 r., należało uznać, że pozwany pozostawał w zwłoce od dnia następnego po dniu doręczenia wezwania. W efekcie należało zasądzić odsetki ustawowe od dnia 11 sierpnia 2012 r., a w zakresie odsetek żądanych przed w/w terminem - powództwo podlegało oddaleniu, jako przedwczesne

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt 1 i 2 sentencji.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., który stanowi, że sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powódka wygrała proces w całości w zakresie żądania głównego, a uległa w niewielkim stopniu tj. zakresie odsetek za jeden dzień. Poniosła przy tym koszty w łącznej kwocie 672 zł, na co złożyły się: 55 zł z tytułu opłaty od pozwu, 17 zł z tytułu opłaty od pełnomocnictwa oraz 600 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W tym stanie rzeczy należało obciążyć kosztami stronę pozwaną w całości i orzec jak w pkt 3 sentencji.