UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 marca 2015 r. wniesionym przeciwko pozwanemu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W., powodowie: Z. G., M. G. (2), S. G. i M. G. (1) wnieśli o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty wydanego przez Sąd Rejonowy w Łowiczu w dniu 30 czerwca 2014 roku w sprawie I Nc 504/14, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności w dniu 09 lutego 2015 r. w zakresie kwoty 21.244,36 zł. Nadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na ich rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu powodowie wskazali, że w dniu 25 lutego 2015 r. dokonali zapłaty na rzecz pozwanego kwoty 21.244,36 zł, w tym kwoty 18.468,36 zł tytułem należności głównej oraz kwotę 2.776 zł tytułem kosztów procesu. Zdaniem powodów, strona pozwana dochodzi świadczenia nienależnego, albowiem pomimo zapłaty roszczenia we wskazanej wysokości, postępowanie egzekucyjne zostało wszczęte w dniu 17 marca 2015 r. co do kwoty 28.719,36 zł oraz kosztów procesu do kwoty 2.842 zł. Powodowie, powołując się na treść art. 840 par. 1 pkt 2 k.p.c. podnieśli zarzut spełnienia świadczenia co do kwoty 21.244,36 zł (pozew k.2-4)

W odpowiedzi na pozew pozwany – (...) Spółka Akcyjna z siedzibą we W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika uznał powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w zakresie kwoty 21.244,36 zł, z tym, że wniósł o zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu stanowiska pełnomocnik pozwanego podniósł, że pismem z dnia 9 kwietnia 2015 r. strona pozwana potwierdziła dokonanie przez powodów wpłaty kwoty 21.244,36 zł, w rezultacie czego ograniczyła o nią postępowanie egzekucyjne. Zdaniem strony pozwanej, należność, w zakresie której powodowie domagają się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego nie jest dochodzona w postępowaniu egzekucyjnym. Jednocześnie pozwany wniósł o zasądzenie kosztów procesu na podstawie art. 101 k.p.c., podnosząc, że uznał powództwo przy pierwszej czynności i nie dał powodu do wytoczenia sprawy (odpowiedź na pozew k.39-39v).

Na rozprawie w dniu 18 stycznia 2016 r. powodowie Z. G., M. G. (2), S. G. i M. G. (1) zgodnie poparli żądanie pozwu, wnosząc o nie obciążanie ich kosztami procesu (protokół rozprawy k.101).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 08 maja 2006 r. R. G. zawarł z Bankiem (...) S.A. Grupa (...) umowę o kartę kredytową. R. G. nie spłacił zobowiązania wobec pierwotnego wierzyciela.

W dniu 12 lipca 2012 r. (...) S.A. z siedzibą we W. nabył od Banku (...) S.A. Grupa (...) wierzytelność wobec R. G. w kwocie 28.719,36 zł.

(dowód: umowa sprzedaży wierzytelności wraz z załącznikami k.10-18, bankowy tytuł egzekucyjny k.19 akt I Nc 504/14)

R. G. zmarł w dniu 01 lipca 2012 r.

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2013 r. wydanym w sprawie I Ns 679/12, Sąd Rejonowy w Łowiczu stwierdził, że spadek po R. G. na podstawie ustawy nabyli z dobrodziejstwem inwentarza: żona Z. G. oraz dzieci: M. G. (2), S. G. i M. G. (1) po ¼ części każde z nich.

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Łowiczu z dnia 28.02.2013 r. wydane w sprawie I Ns 679/12 k.21 )

Pismem z dnia 02 lipca 2013 r., (...) S.A. z siedzibą we W. wezwał spadkobierców R. G. do zapłaty kwoty 31.061,05 zł – pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.

(dowód: wezwanie do zapłaty k.22)

W dniu 05 listopada 2013 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Łowiczu – M. A. dokonał spisu inwentarza po R. G., zmarłym w dniu 01 lipca 2012 r. Komornik Sądowy ustalił stan czystego spadku na kwotę 262.611,44 zł.

(dowód: protokół spisu inwentarza k.13-13v akt Km 161/15)

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 30 czerwca 2014 r. w sprawie I Nc 504/14 Sąd Rejonowy w Łowiczu nakazał Z. G., M. G. (2), S. G. i M. G. (1), aby zapłacili solidarnie na rzecz (...) S.A. z siedzibą we W. kwotę 28.719,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 27 maja 2014 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2.776 zł tytułem kosztów procesu. Jednocześnie Sąd zastrzegł pozwanym prawo do powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do wysokości wartości ustalonego w inwentarzu stanu spadku nabytego po R. G..

W przepisanym terminie pozwani nie złożyli sprzeciwu od przedmiotowego nakazu zapłaty.

Nakaz zapłaty z dnia 30 czerwca 2014 r. wydany w sprawie I Nc 504/14 został zaopatrzony w klauzulę wykonalności w dniu 09 lutego 2015r.

(dowód: nakaz zapłaty z dnia 30.06.2014 r. wraz z klauzulą wykonalności k.6-6v akt Km 161/15)

W dniu 25 lutego 2015 r. dłużniczka Z. G. dokonała wpłaty na rzecz wierzyciela – (...) S.A. we W. kwoty 18.468,36 zł tytułem należności głównej oraz kwotę 2.776 zł tytułem kosztów procesu, wynikających ze sprawy I Nc 504/14.

(dowód: potwierdzenie wpłaty k.5)

W dniu 10 marca 2015 r. wierzyciel – (...) S.A. z siedzibą we W. złożył do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łowiczu M. A. wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikom: Z. G., S. G., M. G. (1) i M. G. (2).

(dowód: wniosek egzekucyjny k.1-2v akt Km 161/15)

W dniu 13 kwietnia 2015 r. wierzyciel powiadomił Komornika Sądowego o dokonanej wpłacie w dniu 25 lutego 2015 r. na konto wierzyciela. Pismem z dnia 15 kwietnia 2015 r. Komornik Sądowy M. A. zawiadomił dłużników o ograniczeniu postępowania egzekucyjnego w sprawie Km 161/15 w zakresie dokonanej wpłaty.

(dowód: zawiadomienie k.88-91 akt Km 161/15)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, w tym pochodzące z akt egzekucyjnych Km 161/15 oraz z akt I Nc 504/14, których wiarygodności żadna ze stron nie podważała i nie kwestionowała w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a wynikający z nich stan faktyczny jest jasny i logiczny. Dowody z dokumentów nie wzbudziły również wątpliwości Sądu co do ich mocy dowodowej.

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanych, z tym, że miały one jedynie pośrednie znaczenie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zdaniem Sądu powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Osobie, której prawa podmiotowe zostały naruszone wszczętą egzekucją, przysługuje powództwo opozycyjne – o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. Jego podstawę prawną stanowi art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., który stanowi, że dłużnik może żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeśli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. W świetle cyt. przepisu podstawą powództwa opozycyjnego mogą być tego rodzaju zdarzenia, które zaszły po powstaniu tytułu egzekucyjnego i spowodowały wygaśnięcie zobowiązania dłużnika lub niemożność jego egzekwowania. Zdarzenia tego rodzaju określają wyłącznie przepisy prawa materialnego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 r. I CSK 282/08 niepubl.) i są nimi m.in. wykonanie zobowiązania (art. 453 k.c.), świadczenie w miejscu wypełnienia (art. 451 k.c.), potrącenie (art. 498 k.c.), odnowienie (art. 506 k.c.), niemożność świadczenia, za którą dłużnik nie odpowiada (art. 475 k.c.), dobrowolne zwolnienie z długu (art. 508 k.c.), przedawnienie (art. 117 k.c.), odroczenie świadczenia czy przemijająca niemożność wykonania zobowiązania. Chodzi przy tym o te zdarzenia, które nastąpiły po powstaniu tytułu egzekucyjnego i spowodowały, że przymusowe egzekwowanie obowiązku dłużnika straciło sens i nie ma już podstaw do dalszego chronienia interesów wierzyciela.

Odnosząc powyższe rozważania do realiów niniejszej sprawy, należy podnieść, że powodowie wykonali częściowo zobowiązanie wobec wierzyciela, dokonując w dniu 25 lutego 2014 r. wpłaty w kwocie 21.244,36 zł, a zatem zaistniało zdarzenie, określone w art. 840 par. 1 pkt 2 k.p.c., wskutek którego zobowiązanie w tej części wygasło.

Należy jednocześnie podkreślić, że strona pozwana uznała powództwo, podając, że w świetle dowodu wpłaty, zasadność żądania pozwu nie jest przez nią kwestionowana. Uznanie powództwa jest to oświadczenie pozwanego, potwierdzające zasadność powództwa w całości lub w części. Składając oświadczenie o uznaniu powództwa, pozwany wyraża zgodę na wydanie wyroku zgodnego z żądaniem pozwu, a jednocześnie potwierdza okoliczności faktyczne powołane przez powoda na uzasadnienie zgłoszonego żądania. Uznanie powództwa jest czynnością wywołującą daleko idące skutki nie tylko procesowe, ale także materialnoprawne. Sąd był związany uznaniem powództwa, albowiem nie było ono sprzeczne z prawem, z zasadami współżycia społecznego i nie zmierzało do obejścia przepisów prawa (art. 213 par. 2 k.p.c.). Z tych względów, Sąd zaniechał przeprowadzenia postępowania dowodowego, orzekając jak wyżej.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 par. 1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od pozwanego, jako strony przegrywającej solidarnie na rzecz powodów: S. G., M. G. (1), M. G. (2) i Z. G. kwotę 1063 złote tytułem zwrotu kosztów procesu, stanowiącą opłatę od pozwu.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie znajduje zastosowania art. 101 k.p.c., nakazujący zwrot kosztów procesu pozwanemu, mimo uwzględnienia powództwa, w sytuacji, gdy nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał powództwo przy pierwszej czynności procesowej.

W ocenie Sądu, wbrew odmiennym i dowolnym twierdzeniom pełnomocnika strony pozwanej, dał on powód do wytoczenia powództwa opozycyjnego, albowiem pomimo wpłaty na rzecz wierzyciela kwoty 21.244,36 zł przez dłużniczkę Z. G. w dniu 25 lutego 2015 r., złożył w dniu 16 marca 2015 r. wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikom Z. G., M. G. (2), S. G. i M. G. (1) do Komornika Sądowego M. A., również w zakresie spełnionego zobowiązania. Wierzyciel nie podjął żadnych czynności, mających na celu ograniczenie żądania w zakresie wszczęcia postępowania egzekucyjnego, co wyeliminowałoby konieczność poszukiwania przez powodów ochrony przed sądem. Wierzyciel winien był dochować należytej staranności i przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego upewnić się, czy dłużnicy spełnili świadczenie, choćby w części. W ocenie Sądu sam fakt uznania żądania pozwu przy pierwszej czynności procesowej nie przesądza automatycznie o konieczności zasądzenia na rzecz strony pozwanej kosztów zastępstwa procesowego.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie nie ma zastosowania również art. 102 k.p.c. W judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dokonywana w oparciu o ten przepis ocena, czy w danej sprawie istnieje wypadek szczególnie uzasadniony, stanowi przejaw dyskrecjonalnej władzy sądu orzekającego i może zostać zakwestionowana jedynie w przypadku rażącego naruszenia tego przepisu (por. mi.in. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25.10.2012 r., IV CZ 120/12, z dnia 5.10.2012 r., IV CZ 63/12 – niepubl.) – a w rozpoznawanej sprawie, zdaniem Sądu Rejonowego, wypadek szczególnie uzasadniony nie wystąpił.

Dlatego Sąd orzekł, jak wyżej.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE