UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni M. S., reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem, wystąpiła z wnioskiem o uchylenie postanowienia Sądu Rejonowego w Żaganiu z dnia 31 sierpnia 2015 r., wydanego w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15. Nadto wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie od uczestników postępowania J. J., W. B. i P. D. na rzecz wnioskodawczyni kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając wniosek wnioskodawczyni wskazała, że w/w postanowieniem, Sąd Rejonowy w Żaganiu stwierdził, iż spadek po zmarłej w dniu 24 lutego 2015 r. W. T., ostatnio stale zamieszkałej w Ż., na podstawie ustawy nabyli uczestnicy – J. J., W. B. i P. D. – każde w 1/3 części. Wnioskodawczyni podniosła, że uczestniczka J. J., występująca w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15 w charakterze wnioskodawczyni, w złożonym zapewnieniu spadkowym z dnia 22 lipca 2015 r. podała informacje niezgodne z prawdą, tj. że nie jest jej wiadomym, aby zmarła pozostawiła testament. Wnioskodawczyni wyjaśniła, że spadkodawczyni faktycznie pozostawiła testament z dnia 10 września 2007 r., w którym do całości spadku po niej powołała siostrzenicę – wnioskodawczynię. Przy tej samej czynności spadkodawczyni odwołała wcześniejszy testament, sporządzony w dniu 13 października 2006 r., w którym do całości spadku powołała syna F. D., następnie wydziedziczonego testamentem z dnia 2 lipca 2008 r. W dalszej kolejności wnioskodawczyni podała, że testament, pozostawiony przez zmarłą w dniu 10 września 2007 r., został otwarty i ogłoszony przed notariuszem J. G., w kancelarii Notarialnej w Ż. w dniu 18 sierpnia 2015 r. Spadkobierczyni złożyła następnie przed notariuszem oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Wyjaśniła również, iż uczestnicy niniejszego postępowania należą do kręgu spadkobierców ustawowych po synu spadkodawczyni F. D.. Wskazała nadto, że uczestniczka J. J. od dawna posiadała wiedzę o testamencie pozostawionym przez zmarłą, a wedle którego do całości spadku została powołana wnioskodawczyni. Dodała, iż uczestniczka ta nie utrzymywała kontaktu ze zmarłą przez okres blisko 20 lat, nie była nawet na jej pogrzebie. Podobnie pozostali uczestnicy odwiedzali zmarłą jedynie sporadycznie, nie pojawili się na uroczystości pogrzebowej pomimo tego, że wnioskodawczyni powiadomiła telefonicznie ich matkę o dacie pogrzebu. Podniosła, że opiekę nad spadkodawczynią roztaczały wnioskodawczyni i jej córka, a następnie także opiekunka, zatrudniona przez wnioskodawczynię. Oceniła, iż uczestnicy posiadali pełną świadomość tego, że spadkodawczyni pozostawiła testament z dnia 10 września 2007 r. W tej mierze wyjaśniła, że już w miesiącu marcu 2015 r. poinformowała matkę uczestników o treści tego testamentu. Wnioskodawczyni wskazała również na skład majątku spadkowego oraz na zachowanie uczestników względem tego majątku i wnioskodawczyni. Podała, że nie będąc zawiadomiona o toczącym się postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej, nie mogła powołać się na sporządzony przez nią testament. Oceniła, że ważność testamentu z dnia 10 września 2007 r. nie budzi wątpliwości oraz że stwierdzenie nabycia spadku przez uczestników nie jest zgodne z rzeczywistym stanem prawnym.

Uczestniczka postępowania J. J., reprezentowana przez pełnomocnika, wniosła odpowiedź na w/w wniosek, wskazując, iż uznaje go za uzasadniony i zasługujący na uwzględnienie. Wyjaśniła, że nie kwestionuje tak ważności, jak i autentyczności testamentu, na który powołuje się wnioskodawczyni. Jednocześnie wniosła o nieobciążanie jej kosztami postępowania. W tej mierze podniosła, iż wniosek o stwierdzenie nabycia spadku złożyła w dobrej wierze, będąc przekonana, że sytuacja prawna po śmierci W. T. nie została nigdy uregulowana. Nie miała wiedzy, że zmarła pozostawiła testament, stąd też zapewnienie spadkowe złożyła zgodnie ze stanem świadomości. Wyjaśniła, że nie jest prawdą, jakoby na moment składania wniosku, czy też zapewnienia spadkowego, posiadała wiedzę odnośnie istnienia i treści testamentu. O okoliczności tej została poinformowana w piśmie z dnia 8 stycznia 2016 r., a więc na długo po wydaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Zauważyła, że pełnomocnik wnioskodawczyni, wbrew wyraźnej prośbie pełnomocnika uczestniczki, zawartej w piśmie z dnia 13.01.2016 r., nigdy nie przedstawił uczestniczce kopii testamentu. Uczestniczka dodała, że gdyby tylko posiadała wiedzę na temat istnienia testamentu, to nigdy nie złożyłaby zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa przywłaszczenia rzeczy ruchomych, wchodzących w skład spadku, przez wnioskodawczynię. Nigdy też nie podjęłaby kroków prawnych, zmierzających do uregulowania sytuacji prawnej po zmarłej. Dodała, że nie bez znaczenia dla oceny jej zachowania jest ta okoliczność, iż to właśnie ona uregulowała zaległe należności, związane z utrzymaniem i eksploatacją nieruchomości, wchodzącej w skład spadku oraz ponosiła bieżące koszty jej utrzymania. Oceniła, że w tej sytuacji obciążenie jej kosztami postępowania byłoby trudne do pogodzenia z zasadami współżycia społecznego oraz poczuciem sprawiedliwości.

Uczestnik postępowania P. D., we wniesionej odpowiedzi na wniosek (k. 33), wskazał, że nie sprzeciwia się temu wnioskowi.

Także uczestniczka W. B. wniosła odpowiedź na wniosek (k. 35), w której wyjaśniła, iż nie sprzeciwia się treści wniosku.

W trakcie posiedzenia w dniu 26.04.2016 r. wnioskodawczyni podtrzymała złożony wniosek, wycofała zgłoszone wnioski dowodowe o przesłuchanie świadków oraz zainteresowanych w sprawie oraz podtrzymała wniosek o zasądzenie na jej rzecz, od uczestników, kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego, wskazując, iż wnioskodawczyni dążyła do polubownego zakończenia sprawy i nie dała podstaw do wniesienia wniosku.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 24 lutego 2015 r., w Ż., zmarła W. T. z domu D.. Wymieniona zmarła jako osoba rozwiedziona. Ostatnio na stałe zamieszkiwała w Ż., przy ul. II Armii Wojska Polskiego 3/10.

Zmarła pozostawiła jednego syna – F. D.. Syn zmarłej nie dożył jednak otwarcia spadku, gdyż zmarł 3 czerwca 2011 r. w Ż.. W. T. nie posiadała innych dzieci, w tym pozamałżeńskich, ani przysposobionych.

Syn spadkodawczyni posiadał trójkę dzieci – uczestników postępowania J. J. z domu D., W. B. z domu D. i P. D..

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię M. S. k. 41v akt,

- odpis skrócony aktu zgonu W. T. k. 8 akt I Ns 615/15 oraz k. 3 akt I

Ns 970/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu zgonu F. D. k. 9 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu małżeństwa J. J. k. 10 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu urodzenia J. J. k. 11 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu urodzenia W. B. k. 12 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu małżeństwa W. B. k. 13 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- odpis skrócony aktu urodzenia P. D. k. 14 akt I Ns 615/15 – w załączeniu.

W dniu 12 maja 2015 r. uczestniczka J. J. wystąpiła z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej W. T., wskazując, że spadek po zmarłej, na podstawie ustawy, nabyli: J. J., W. B. i P. D. – każde w 1/3 części. W treści wniosku uczestniczka wskazała, że zmarła nie pozostawiła testamentu oraz że w chwili śmierci spadkodawczyni nie żył jej jedyny syn F. D.. Wyjaśniła, że spadek po zmarłej przypada w tej sytuacji dzieciom zmarłego syna spadkodawczyni, tj. właśnie uczestnikom postępowania. Wniosek ten został zarejestrowany w Sądzie Rejonowym w Żaganiu pod sygn. akt I Ns 615/15.

Również składając zapewnienie spadkowe w trybie art. 671 kpc, w toku postępowania w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15, uczestniczka, występująca wówczas w charakterze wnioskodawczyni, zapewniła, że spadkodawczyni nie pozostawiła testamentu. Wyjaśniła, że jedynym dzieckiem zmarłej był syn F. D., który nie dożył otwarcia spadku. Wskazała, iż dalszymi zstępnymi zmarłej są J. J., W. B. i P. D.. Zapewniła, że wymienieni nie składali oświadczeń o przyjęciu lub odrzuceniu spadku po zmarłej, nie zostali uznani za niegodnych dziedziczenia. Wnioskodawczyni złożyła nadto oświadczenie o prostym przyjęciu spadku po zmarłej W. T..

Wnioskodawczyni M. S. nie była uczestnikiem postępowania w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- wniosek o stwierdzenie nabycia spadku k. 3-4 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- protokół rozprawy cywilnej z dnia 22 lipca 2015 r. k. 26-26v akt I Ns 615/15 – w

załączeniu.

Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2015 r., wydanym pod sygn. akt I Ns 615/15, Sąd Rejonowy w Żaganiu stwierdził, że spadek po W. T., zmarłej w dniu 24 lutego 2015 r. w Ż. i tam ostatnio stale zamieszkałej, na podstawie ustawy nabyli:

- wnuczka J. J., córka F. i B. – w 1/3 części,

- wnuczka W. B., córka F. i B. – w 1/3 części,

- wnuk P. D., syn F. i B. – w 1/3 części.

Powyższe postanowienie uprawomocniło się z dniem 21 września 2015 r.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- postanowienie Sądu Rejonowego w Żaganiu z dnia 31 sierpnia 2015 r., sygn. akt I Ns 615/15 k. 32 akt I Ns 615/15 – w załączeniu,

- zarządzenie k. 33 akt I Ns 615/15 – w załączeniu.

Spadkodawczyni W. T., wbrew zapewnieniu spadkowemu, złożonemu przez uczestniczkę J. J. w toku sprawy o sygn. akt I Ns 615/15, sporządziła testamenty: notarialny z dnia 13 października 2006 r., zapisany w Rep. A 6055/2006, w którym do całości spadku powołała syna – F. D., notarialny z dnia 10 września 2007 r., zapisany w Rep. A nr 6480/2007, w którym odwołała testament notarialny z dnia 13 października 2006 r. i do całości spadku powołała siostrzenicę – wnioskodawczynię M. S. oraz notarialny z dnia 2 lipca 2008 r., zapisany w Rep. A 6609/2008, w którym wydziedziczyła – pozbawiła zachowku syna F. D..

Testament, sporządzony przez spadkodawczynię w dniu 10 września 2007 r. został otwarty i ogłoszony przez notariusza R. K., w siedzibie jego kancelarii w Ż., przy Placu (...). Protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu został zarejestrowany w repertorium A za numerem (...), a następnie jego odpis został przesłany do Sądu Rejonowego w Żaganiu i zarejestrowany pod sygn. akt I Ns 969/15.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię M. S. k. 41v akt,

- wypis z aktu notarialnego z dnia 10.09.2007 r. k. 5 akt,

- wypis z aktu notarialnego z dnia 13.10.2006 r. k. 6 akt,

- wypis z aktu notarialnego z dnia 02.07.2008 r. k. 7-7v akt,

- protokół otwarcia i ogłoszenia testamentu Rep. A numer (...) k. 2-2v akt I Ns 969/15 – w załączeniu.

W dniu 18 sierpnia 2015 r. wnioskodawczyni złożyła przed notariuszem R. K., w kancelarii notarialnej w Ż., przy Placu (...), oświadczenie o przyjęciu spadku po zmarłej W. T. z dobrodziejstwem inwentarza. Wypis z protokołu, zawierającego przedmiotowe oświadczenie, został przesłany do Sądu Rejonowego w Żaganiu i zarejestrowany pod sygn. akt I Ns 970/15.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię M. S. k. 41v akt,

- protokół przyjęcia oświadczenia o przyjęciu spadku, Rep. A numer (...) k. 2-2v akt I Ns 970/15 – w załączeniu.

Wnioskodawczyni nie została wydziedziczona, nie została uznana za niegodną dziedziczenia, ani też nie zrzekała się dziedziczenia po zmarłej W. T..

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię M. S. k. 41v akt.

W skład spadku po zmarłej nie wchodzi gospodarstwo rolne.

Okoliczności bezsporne, a nadto dowód:

- zapewnienie spadkowe złożone przez wnioskodawczynię M. S. k. 41v akt.

Powyższe ustalenia Sąd poczynił w oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Znaczną moc dowodową miały dla Sądu w tym zakresie dowody z dokumentów, zgromadzonych w postępowaniach, jakie toczyły się przed Sądem Rejonowym w Żaganiu w sprawach o sygn. akt I Ns 615/15, I Ns 970/15 i I Ns 969/15. Zarówno autentyczność, jak i prawdziwość treści zawartych w tym dokumentach nie była kwestionowana przez zainteresowanych w sprawie, a Sąd nie znalazł podstaw, aby dokumenty te kwestionować z urzędu. Dowody te pozwoliły przede wszystkim na ustalenie rzeczywistego kręgu spadkobierców po zmarłej W. T., tytułu powołania do spadku, a tym samym pozwoliły ocenić, czy wniosek inicjujący przedmiotowe postępowanie, był wnioskiem zasadnym.

Istotne znaczenie miał również dowód z zapewnienia spadkowego, złożonego przez wnioskodawczynię w trybie art. 671 kpc, który to stanowił podstawę do określenia kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłej i tytułu ich powołania do spadku. Dowód ten nie budził wątpliwości Sądu, zaś przez uczestników postępowania nie był kwestionowany.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Wniosek, złożony przez wnioskodawczynię M. S., zasługiwał na uwzględnienie.

Ustalony w sprawie stan faktyczny nie był w zasadzie przedmiotem sporu pomiędzy wnioskodawczynią, a uczestnikami postępowania. Każdy bowiem z uczestników, we wniesionej odpowiedzi na wniosek, zgodził się z treścią wniosku i koniecznością zmiany wcześniej wydanego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Niemniej jednak, ze względu na wagę okoliczności sprawy, Sąd ustalał stan faktyczny przede wszystkim na podstawie aktów stanu cywilnego, zapewnienia spadkowego wnioskodawczyni, testamentów oraz również dokumentów, znajdujących się w aktach spraw Sądu Rejonowego w Żaganiu o sygn. I Ns 615/15, I Ns 969,15 i I Ns 970/15.

Na wstępie do dalszych zważań zauważyć trzeba, że prawo polskie przewiduje dwa źródła powołania do spadku: ustawę i testament, co wynika z treści art. 926 § 1 kc. Pierwszeństwo ma dziedziczenie testamentowe, albowiem dziedziczenie ustawowe następuje tylko wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą (art. 926 § 2 kc). Artykuł 959 kc pozwala spadkodawcy powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób. Spadkobierca ma również do wyboru kilka form, w jakich może wyrazić ostatnią wolę. Testament może zostać sporządzony np. w formie aktu notarialnego (art. 950 kc).

Odnosząc się do kwestii dziedziczenia po W. T., zauważyć należy, że zmarła pozostawiła kilka testamentów. Jako podstawę dziedziczenia Sąd przyjął jednak testament notarialny z dnia 10 września 2007 r. Spełnia on wszystkie wymogi formalne tego dokumentu, zaś zainteresowani w sprawie nie podnosili żadnych okoliczności, które mogłyby poddawać w wątpliwość zdolność spadkodawczyni do testowania. Każdy z uczestników wskazał, że nie sprzeciwia się wnioskowi, zaś uczestniczka J. J. wprost wręcz podniosła, iż testament ten nie budzi wątpliwości w zakresie swej autentyczności oraz ważności. Testament ten zawiera przy tym wyraźne odwołanie poprzedniego testamentu, sporządzonego przez spadkodawczynię, a mianowicie testamentu notarialnego z dnia 13 października 2006 r., w którym to do spadku został powołany syn spadkodawczyni F. D.. Rodzi to ten skutek, że drugi, z rzeczonych testamentów, nie może stać się podstawą do określenia porządku sukcesji (art. 943 kc). Podobnie również ostatni, z testamentów, sporządzonych przez zmarłą W. T., nie mógł być podstawą do określenia kręgu spadkobierców po wymienionej. Testament notarialny z dnia 2 lipca 2008 r. nie zawiera bowiem powołania do spadku. W testamencie tym spadkodawczyni jedynie wydziedziczyła – pozbawiła prawa do zachowku swojego syna F. D., jako spadkobiercę ustawowego.

Jednocześnie Sąd ustalił, że na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Żaganiu z dnia 31 sierpnia 2015 r., wydanego w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15, został już określony krąg spadkobierców po zmarłej W. T. i ich tytuł powołania do spadku. Postanowieniem tym, wydanym na skutek wniosku, złożonego przez J. J., Sąd stwierdził, że do spadku po zmarłej powołani są – na podstawie ustawy – uczestnicy J. J., W. B. i P. D., jako wnuki W. T.. Przeprowadzone, w toku niniejszego postępowania, dowody jednoznacznie wskazywały na konieczność zmiany tego postanowienia.

Stosownie do treści art. 679 § 1 kpc dowód, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą lub że jej udział w spadku jest inny niż stwierdzony, może być przeprowadzony tylko w postępowaniu o uchylenie lub zmianę stwierdzenia nabycia spadku. Jednakże ten, kto był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, może tylko wówczas żądać zmiany postanowienia stwierdzającego nabycie spadku, gdy żądanie opiera na podstawie, której nie mógł powołać w tym postępowaniu, a wniosek o zmianę składa przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał tę możność. Postępowanie przewidziane w art. 679 § 1 kpc ma charakter wznowieniowy, w którym wobec spadkobierców, którzy brali udział w pierwotnym postępowaniu, obowiązuje ograniczenie w zakresie podstawy żądania zmiany do takiej, której nie mogli poprzednio powołać oraz w zakresie terminu, w jakim z żądaniem takim można wystąpić. Należy, bowiem pamiętać, iż przewidziany w art. 670 kpc obowiązek badania z urzędu, kto jest spadkobiercą, powstaje wtedy, gdy wniosek spełnia wymagania przewidziane w art. 679 § 1 zd. 2 kpc, a więc wtedy, gdy nie ma przeszkód do prowadzenia dowodu, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku, nie jest spadkobiercą. Z treści art. 679 kpc wynika jednoznacznie ścisłe powiązanie uprawnienia żądania zmiany postanowienia z podstawą, która nie mogła być powołana przez zainteresowanego w poprzednim postępowaniu, w którym brał udział. Rodzaj podstawy jest z rozważanego punktu widzenia obojętny (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2001 r., II CKN 784/00, OSNC 2001, nr 7-8, poz. 118 i z dnia 6 czerwca 2007 r., III CSK 19/07, niepublikowane). Tak samo restrykcyjnie ustawa traktuje uchybienie terminowi złożenia wniosku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 czerwca 2000 r., II CKN 981/98, niepublikowane).

Nie tylko z treści wniosku, inicjującego niniejsze postępowanie, lecz również z treści dokumentów, zgromadzonych w toku postępowania w sprawie I Ns 615/15, jednoznacznie wynika, że wnioskodawczyni M. S., nie była uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, które zakończyło się wydaniem postanowienia z dnia 31 sierpnia 2015 r. Stąd też nie miały do niej zastosowania, opisane powyżej ograniczenia z art. 679 § 1 zd. 2 kpc. W tej sytuacji należało uznać, że jest ona osobą uprawnioną do złożenia wniosku w trybie art. 679 § 1 kpc. Jednocześnie Sąd uznał złożony wniosek za uzasadniony. Jak już bowiem powyżej zauważono, zgromadzone w sprawie dowody potwierdziły, że zmarła W. T., wbrew ustaleniom, poczynionym w toku postępowania o sygn. akt I Ns 615/15 i wbrew zapewnieniu spadkowemu, złożonemu w tym postępowaniu przez uczestniczkę J. J., pozostawiła testament notarialny, w którym do całości spadku powołała wnioskodawczynię. Skoro zatem testament ten nie został zakwestionowany, a jego ważność nie budzi wątpliwości, to oczywistym było, że dziedziczenie po zmarłej nie może się odbywać na zasadach dziedziczenia ustawowego.

Jednocześnie z zapewnienia spadkowego wnioskodawczyni i dokumentów, zgromadzonych w sprawie o sygn. akt I Ns 970/15, wynika, że w stosunku do wnioskodawczyni nie zachodziły okoliczności, powodujące wyłączenie jej od dziedziczenia. Nie odrzuciła ona bowiem spadku po zmarłej ciotce w terminie 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o jej śmierci (art. 1020 kc w zw. z art. 1015 § 1 kc). Nie została też uznana przez sąd za niegodną dziedziczenia po spadkodawczyni (art. 928 kc), ani też nie zrzekała się dziedziczenia po niej w umowie (art. 1048 kc). Co więcej – zarówno z zapewnienia spadkowego, złożonego przez wnioskodawczynię, jak i dowodów z dokumentów, zgromadzonych w sprawie o sygn. akt I Ns 970/15, wynika, że wnioskodawczyni przyjęła spadek po zmarłej W. T.. W dniu 18 sierpnia 2015 r., przed notariuszem R. K., w siedzibie jego kancelarii w Ż., złożyła wszakże oświadczenie, iż spadek po siostrze swojej matki – W. T., na podstawie testamentu sporządzonego przez J. G., notariusza w Ż., dnia 10 września 2007 r., pod numerem repertorium A 6480/2007, przyjmuje z dobrodziejstwem inwentarza. Oświadczenie to zostało przy tym złożone w terminie, o którym stanowił art. 1015 § 1 kc, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 18 października 2015 r. (por. 6 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2015 r., poz. 539), albowiem spadek uległ otwarciu przed dniem wejścia w życie ustawy, która zmieniła m. in. treść art. 1015 § 1 kc. W. T. zmarła w dniu 24 lutego 2015 r., zaś oświadczenie o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza zostało złożone przez wnioskodawczynię w dniu 18 sierpnia 2015 r., a więc niewątpliwie w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym wnioskodawczyni (jako spadkobierca), dowiedziała się o tytule swojego powołania. Dlatego też Sąd uznał to oświadczenie za skuteczne i wywierające pożądany skutek prawny.

P. jedynie wskazać należy, że Sąd – wobec wycofania przez wnioskodawczynię na posiedzeniu przeznaczonym na rozprawę, wniosków dowodowych o przesłuchanie świadków i zainteresowanych w sprawie – nie czynił ustaleń odnośnie tego, czy uczestnicy mieli rzeczywiście świadomość istnienia testamentu już w momencie zainicjowania sprawy o sygn. akt I Ns 615/15. Kwestia ta pozostawała zresztą bez większego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Na marginesie również zauważyć można, że Sąd nie ustalał w toku przedmiotowego postępowania tego, jakie faktycznie składniki majątku pozostawiła po sobie zmarła W. T., ani też tego, kto faktycznie zadysponował tymi składnikami po śmierci wymienionej. Jest bowiem oczywistym, że w toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, jak i w toku postępowania w trybie art. 679 § 1 kpc, Sąd nie bada tego, jakie składniki majątkowe wchodzą w skład majątku spadkowego po zmarłym (za wyjątkiem gospodarstwa rolnego), ani też nie zajmuje się ich podziałem pomiędzy poszczególnych spadkobierców. Ustalenie składu i wartości spadku oraz jego podział odbywa się bowiem w toku odrębnego postępowania sądowego o dział spadku lub w drodze umowy pomiędzy spadkobiercami.

Mając zatem powyższe na względzie Sąd – na podstawie art. 679 § 3 kpc – orzekł, jak w punkcie I postanowienia i zmienił stwierdzenie nabycia spadku po W. T. z domu D., orzeczone prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w Żaganiu z dnia 31 sierpnia 2015 r., w sprawie o sygn. akt I Ns 615/15 i stwierdził, że spadek po W. T. z domu D., zmarłej w dniu 24 lutego 2015 r. w Ż., ostatnio stale zamieszkałej w Ż., na podstawie testamentu notarialnego z dnia 10 września 2007 r., z dobrodziejstwem inwentarza, nabyła:

- siostrzenica M. S., córka R. i E. – w całości.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 kpc, zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie. Faktem jest, że wnioskodawczyni zgłosiła wniosek o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych, wskazując, że nie dała podstaw do wniesienia wniosku inicjującego niniejsze postępowanie. Zasada, ujęta w art. 520 § 1 kpc, jest jednak nienaruszalna wtedy, gdy uczestnicy są w równym stopniu zainteresowani wynikiem postępowania, lub – mimo braku tej równości – ich interesy są wspólne. Sąd nie zauważył w realiach niniejszej sprawy żadnych okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie od tej zasady i orzeczenie według dyrektyw, określonych w art. 520 § 2 kpc. Należy wszakże zauważyć, że wszyscy uczestnicy, już po doręczeniu im odpisu wniosku wniesionego przez wnioskodawczynię, zgodzili się z treścią tego wniosku, wskazując, że wcześniej wydane postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku rzeczywiście powinno być zmienione wobec treści testamentu notarialnego z dnia 10 września 2007 r., którego ważności i autentyczności nie zakwestionowali. Faktycznie zatem nie byli oni ani w różnym stopniu zainteresowani w rozstrzygnięciu sprawy, ani też Sąd nie stwierdził sprzeczności ich interesów z interesami wnioskodawczyni. Co więcej, w okolicznościach przedmiotowej sprawy wnioskodawczyni, jako jedyna spadkobierczyni majątku po zmarłej W. T., była podmiotem najbardziej zainteresowanym w wyniku tego postępowania. Stąd też to właśnie ona powinna ponieść jego koszty. Ponieważ zatem uznanie przez sąd w postępowaniu nieprocesowym, że wniosek uczestnika o zasądzenie kosztów postępowania nie uzasadnia odstąpienia od reguły wyrażonej w art. 520 § 1 kpc, powoduje oddalenie tego wniosku (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2011 r., IV CZ 47/11), Sąd orzekł, jak w punkcie II postanowienia, oddalając wniosek wnioskodawczyni o zasądzenie od uczestników na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego.

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE