Sygn. akt II K 315/15
Dnia 26 stycznia 2016r.
Sąd Rejonowy w Pabianicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący: SSR Jacek Olszowiec
Protokolant: st. sekr. sąd. M. Kłysik
w obecności Prokuratora Agaty Rybczyńskiej
po rozpoznaniu w dniach 27.10, 10.12.2015r. i 21.01.2016r. sprawy M. K., urodz. (...) w Ł., syna K. i J. z domu K.,
oskarżonego o to, że:
w dniu 14 maja 2014 roku w P., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania jako producent rolny środków pomocowych, usiłował doprowadzić Biuro Powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci przyznania środków pomocowych dla producentów rolnych w ramach jednolitej płatności obszarowej w kwocie 1253,35 zł. w ten sposób, że w dniu 14 maja 2014 roku w P. przedłożył wniosek o przyznanie płatności za rok 2014, w którym zawarł nierzetelne, pisemne oświadczenie o tym, że użytkuje grunt w postaci działki o nr (...) położonej w gminie Z., powiecie (...), obręb O., usiłując w ten sposób wprowadzić w błąd przedstawicieli Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P. co do istotnej dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego okoliczności uprawiania gruntu, ale zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na ujawnienie w toku kontroli nierzetelności jego oświadczenia, co zostało ostatecznie stwierdzone wydaną w dniu 18 grudnia 2014 roku decyzją administracyjną, przy czym czyn ten stanowił wypadek mniejszej wagi
tj. o czyn z art. 13 § 1 kk. w zw. z art. 286 § 1 i 3 kk. i art. 297 § 1 kk. w zw. z art. 11 § 2 kk.
1. oskarżonego M. K. uniewinnia od popełnienia zarzucanego mu czynu,
2. koszty sądowe w sprawie przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
Sygn. akt II K 315/15
R. i J. małżonkowie K., zamieszkali (...) gmina Z., byli właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości O., obręb 18, gmina Z. w powiecie (...), składającej się z działki nr (...) o powierzchni 1,19 ha, dla której to nieruchomości urządzona jest księga wieczysta (...) (protokół sprzedaży nieruchomości k. 85, pismo komornika k. 86, kserokopia odpisu postanowienia k. 88, zeznania R. K. k. 76). Nieruchomość ta była łąką (zeznania R. K. k. 76).
W czerwcu 2011r. do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Łasku K. S. wpłynął wniosek (...) Banku Spółdzielczego w P. o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w stosunku do małżonków K., będących dłużnikami banku i skierowanie tego postępowania m. in. działki nr (...) położonej w miejscowości O. gmina Z. (wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego k. 81). Egzekucja została wszczęta przez komornika (zawiadomienie o wszczęciu egzekucji k. 82). Komornika zajął wyżej wymienioną nieruchomość i w dniu 10 grudnia 2013r. doszło do jej pierwszej licytacji. Ponieważ nie doprowadziła ona do sprzedaży nieruchomości na dzień 8 kwietnia 2014r. została wyznaczona druga licytacja a cena wywołania wynosiła 8.575 złotych (obwieszczenia o licytacji nieruchomości k. 83,84). Do licytacji stawił się jedynie M. K., który zaoferował cenę w wysokości ceny wywołania. Wcześniej uiścił wadium w kwocie 1.715 złotych. Ponieważ tylko on uczestniczył w licytacji i wyższa cena nie została zaoferowana komornik udzielił M. K. przybicia wyznaczając termin uiszczenia ceny nabycia na dzień 30 kwietnia 2014r. Cenę nabycia M. K. uiścił w dniu 24 kwietnia 2014r. (protokół sprzedaży nieruchomości k. 85, pismo komornika k. 86, zawiadomienie o zakończeniu egzekucji z nieruchomości k. 87, wyjaśnienia oskarżonego k. 57-58). Postanowieniem z dnia 30 kwietnia 2015r. Sąd Rejonowy w Łasku wydał postanowienie o przysądzeniu na rzecz M. K. przedmiotowej nieruchomości (kserokopia odpisu postanowienia k. 88).
W dniu 14 maja 2014r. M. K. złożył w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Biuro Powiatowe w P. wniosek o przyznanie jednolitej płatności obszarowej oraz pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania ( (...)). We wniosku wskazał 9 działek ewidencyjnych, w tym także działkę o numerze (...) położoną w miejscowości O. podając, że jej powierzchnia całkowita wynosi 1,1833 ha a powierzchnia gruntów rolnych 1,15 ha (kserokopia wniosku k. 31-33). Okazało się, że wniosek o przyznanie takiej samej płatności w zakresie tej samej działki złożył również R. K. (2). W związku z powyższym zarówno M. K. jak i R. K. (2) zostali wezwani do złożenia w wyjaśnień (zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa k. 1-2). W dniu 10 września 2014r. M. K. złożył w (...) biurze Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oświadczenie, iż nie jest użytkownikiem gruntów rolnych położonych na działce ewidencyjnej nr (...) obręb O., gmina Z. (oświadczenie k. 15). Jednocześnie złożył też korektę wniosku o przyznanie jednolitej płatności obszarowej oraz pomocy finansowej z tytułu wspierania gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania ( (...)) wskazując w niej zerową powierzchnię gruntów rolnych w obrębie działki nr (...) (kserokopia korekty wniosku k. 17-18). Następnego dnia, to jest 11 września 2014r., w biurze powiatu (...) Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oświadczenie złożył R. K. (2) podając, że użytkuje działkę nr (...) (oświadczenie k. 66).
W związku z powyższym kierownik Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w P. złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przez M. K. przestępstwa z art. 297 § 1 kk. poprzez podanie we wniosku o przyznanie płatności na rok 2014 nieprawdziwych informacji o powierzchni użytkowanych przez niego rolniczo gruntów celem wyłudzenia nienależnych środków pomocowych w łącznej kwocie 1.253,35 złotych (zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa k. 1-2).
Oskarżony M. K. przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W postępowaniu przygotowawczym odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania. Oświadczył jedynie, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ukarała go karą pieniężną w podwójnej wysokości w stosunku do tego co miał dostać w ramach dopłaty i wniósł o warunkowe umorzenie postępowania karnego. Przed sądem wyjaśnił, że przedmiotową działkę zakupił na licytacji komorniczej w kwietniu 2014r., zapłacił za nią i był przekonany, że jest jej właścicielem. We wrześniu bądź październiku 2014r. dowiedział się, że były właściciel również wystąpił o dotację na tą działkę i uznając, iż były właściciel poniósł pewne nakłady na tą działkę on wniosek o dotację w tym zakresie wycofał nie zdając sobie sprawy z konsekwencji. W efekcie (...) ukarała go karę pieniężną w kwocie powyżej 2.000 złotych za korektę wniosku. Nigdy nie miał żadnego kontaktu z dotychczasowym właścicielem działki a w okresie od kwietnia do sierpnia 2014r. bywał na tej działce, raz ją skosił i nikogo tam nie zastał (wyjaśnienia oskarżonego k. 38, 57-58).
W ocenie sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania oskarżonemu zarzucanego mu czynu. Nie sposób zgodzić się z argumentacją przedstawioną we wniosku prokuratora o warunkowe umorzenie postępowania karnego co do niewątpliwości faktu, iż oskarżony usiłował umyślnie wprowadzić w błąd przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa co do uprawiania przez niego gruntu na działce nr (...) w celu wyłudzenia nienależnych płatności obszarowych. Za wystarczające dla jego sprawstwa uznano to, że we wniosku o przyznanie płatności wskazał działkę nr (...) a potem się z tego wycofał przyznając, że tego gruntu nie użytkuje i zrezygnował z dotacji w tym zakresie. W toku postępowania przygotowawczego nie poczyniono żadnych ustaleń w kierunku tego dlaczego tą działkę wskazał we wniosku o przyznanie płatności za rok 2014 i z jakiego powodu wniosek o przyznanie płatności w zakresie tej działki złożył R. K. (2). Ustalenia takie poczynił sąd i zdaniem sądu zebrane dowody w żaden sposób nie wskazują, by oskarżony umyślnie, z zamiarem bezpośrednim dążył do wyłudzenia nienależnych płatności obszarowych co do działki nr (...) i by usiłował umyślnie wprowadzić w błąd rozpatrujących wniosek przedstawicieli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Postępowanie dowodowe na rozprawie wykazało, że M. K. nabył własność przedmiotowej działki w drodze licytacji komorniczej i jeszcze przed złożeniem stosownego wniosku o przyznanie na nią płatności zapłacił wymaganą cenę. Wyjaśnił też dlaczego wycofał wniosek o płatności w tym zakresie. Zwrócić należy uwagę na to, że we wrześniu 2014r. R. K. (2) oświadczył, że użytkuje przedmiotową działkę a zebrane dowodu pozwalają na postawienie tezy, że było to oświadczenie nieprawdziwe. Zeznał on bowiem, że faktycznie od co najmniej 2012r. na tej działce nie bywał a dokumentacja komornicza wskazuje, iż był on informowany przez komornika o prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym w stosunku do tej działki, w tym także o jej licytacjach. Fakt, że M. K. nie spełniał kryteriów ustawowych do otrzymania płatności w zakresie tej działki nie świadczy jeszcze, że chciał tą płatność wyłudzić. Temu właśnie służy postępowanie kontrolne odnośnie składanych wniosków, by płatności zostały przyznane tam, gdzie się należą i nie zostały przyznane tam, gdzie byłyby niezasadne. Wniosek niezasadny nie oznacza automatycznie usiłowania wyłudzenia. To, że oskarżony formalnie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu nie oznacza, że rzeczywiście dopuścił się przestępstwa. Z jego wyjaśnień wynika raczej, że przyznaje się do błędu przy składaniu wniosku o płatności a działanie danej osoby w błędnym przekonaniu, że płatność się należy wyklucza przestępstwo oszustwa bądź jego usiłowanie.
Nie sposób również przyjąć, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił dyspozycję art. 297 § 1 kk. zawierając we wniosku o przyznanie płatności nierzetelne oświadczenie, że użytkuje grunt działki nr (...). Takiego oświadczenia M. K. we wniosku z dnia 14 maja 2014r. nie ma. W samym druku jest natomiast mowa o rolniku i działkach ewidencyjnych będących w jego posiadaniu. Jak już wyżej była mowa w maju 2014r. M. K. miał podstawy by zakładać, że jest właścicielem działki nr (...).
Mając powyższe na uwadze sąd uniewinnił oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.
O kosztach sądowych sąd rozstrzygnął na podstawie art. 632 pkt 2 kpk.