UZASADNIENIE

Oskarżony S. S. (1) w dniu 24 września 2015 r. około godziny 14.20 po ulicy (...) w T. kierował samochodem marki V. (...) o nr. rejestracyjnym (...).
W samochodzie jako pasażerka znajdowała się jego teściowa K. L.. S. S. (1) jechał z kierunku miejscowości R., zmierzając w kierunku centrum miasta.
Na wysokości posesji nr. 276 przed oznakowanym przejściem dla pieszych zmienił pas ruchu najpierw wyprzedzając samochód marki I. o nr rej. (...) kierowanym przez J. P.
a następnie omijając pojazd m-ki D. o nr rej. (...), którego kierujący zatrzymał się przed przejściem dla pieszych na lewym pasie ruchu. S. S. (1) nie zatrzymał się przed przejściem dla pieszych. Na przejściu dla pieszych znajdowała się wówczas piesza L. K..

(dowód: protokół oględzin miejsca wypadku drogowego k. 7-9, 219 akt,

protokół oględzin pojazdu k. 5, 219 akt,

protokół przesłuchania świadka P. S. zbiór C k.21( k. 209,

219 akt

wyjaśnienia oskarżonego k.218 akt

zeznania świadka J. P. zbiór C k. 8 ( k.212, 219,)

L. K. przechodziła przez jezdnię na przejściu dla pieszych na wysokości posesji nr. 278 zmierzając w kierunku przystanku (...). Przed jezdnią pokrzywdzona zatrzymała się ażeby upewnić się, iż może bezpiecznie przejść przez jezdnię. Piesza najpierw minęła samochód m-ki D. o nr rejestracyjnym (...), ustępujący jej pierwszeństwa na lewym pasie ruchu.
W trakcie gdy piesza była już w połowie jezdni, z prawego pasa z dużą prędkością nadjechał samochód prowadzony przez S. S. (1).

(dowód: protokół oględzin miejsca wypadku drogowego k. 7-9, 219 akt,

protokół przesłuchania świadka L. K. zbiór C k.11-12 ( 215-216, 219

akt),

protokół przesłuchania świadka P. S. C k.21( k. 209,

219 akt)

Samochód uderzył pieszą prawą przednią częścią samochodu oraz lusterkiem
w prawą, dolną partię ciała. Do potrącenia doszło w odległości 3 metrów od prawej krawędzi jezdni. W momencie zdarzenia oskarżony poruszał się z prędkością przekraczającą 50 km/h. Piesza wpadła na maskę samochodu, a następnie upadła na jezdnie. Samochód zatrzymał się.

(dowód: protokół oględzin pojazdu k. 5, 219 akt,

protokół przesłuchania świadka L. K. zbiór C k.11-12 ( 215-216, 219

akt),

protokół oględzin miejsca wypadku drogowego k. 7-8, 219 akt)

protokół przesłuchania oskarżonego S. S. (1) k. 218 akt)

Zdarzenie miało miejsce na terenie zabudowanym, gdzie dozwoloną prędkością jazdy jest 50 km/h. Droga była dwujezdniowa, przejście dla pieszych było oznakowane, przed przejściem znajdowała się linia ciągła. W rejonie zdarzenia nie było sygnalizacji świetlnej, a odcinek jezdni był prosty. W chwili zdarzenia warunki atmosferyczne na miejscu wypadku były dobre, pogoda była słoneczna, brak opadów, mgły i wiatru. Jezdnia o nawierzchni asfaltowej, znajdowała się na płaskim terenie, była sucha, i gładka.

(dowód: protokół oględzin miejsca wypadku drogowego k. 7-8, 219 akt)

Pojazd V. (...) o nr. rejestracyjnym (...) w momencie zdarzenia był sprawny technicznie. Posiadał prawidłowo działające hamulce, oświetlenie, czystą szybę czołową, szkła reflektorów oraz światła odblaskowe. Samochód nie posiadał przyciemnianych szyb. W wyniku uderzenia doszło do pęknięcia wkładu lusterka prawego wstecznego, otarcia lusterka prawego
od górnej strony.

(dowód: protokół oględzin pojazdu k. 5, 219 akt)

Kierujący samochodem osobowym w momencie zdarzenia był trzeźwy. Wynik badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym przeprowadzonego bezpośrednio po zdarzeniu wynosił 0.00 mg/l. Po zdarzeniu S. S. (1) zatrzymał samochód oraz udzielił pokrzywdzonej pierwszej pomocy.

(dowód: protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości k. 3- 4 219 akt,

protokół przesłuchania oskarżonego S. S. (1) 218 akt)

Pokrzywdzona L. K. w czasie zdarzenia miała 83 lata. Po wypadku została przewieziona do Wojewódzkiego Szpitala (...), przebyła trzy operacje, jej leczenie szpitalne trwało od dnia zdarzenia do 19 listopada 2015 r. Wskutek zdarzenia doznała rozległych obrażeń ciała w postaci: pourazowej utraty kończyny dolnej prawej na wysokości uda, złamania wieloodłamowego trzonów obu kości podudzia lewego, rany tłuczonej głowy w prawej okolicy czołowej, stłuczenie przedramienia prawego. Pokrzywdzona wskutek utraty kończyny dolnej prawej na wysokości uda odniosła ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci ciężkiego kalectwa w rozumieniu kodeksu karnego.

(dowód: opinia sądowo-lekarska k. 34, 150-151, 219 akt,

protokół przesłuchania świadka L. K. zbiór C k.11-12 ( 215-216, 219

akt),

Oskarżony S. S. (1) nie był dotychczas karany sądownie (k. 199). Pracuje jako operator maszyn, uzyskując dochód 1500 zł miesięcznie.

S. S. (1) przyznał się do popełnienia zarzucanego jej czynu i złożył wyjaśnienia (k. 219). Przyznał, iż miał świadomość łamania zasad ruchu drogowego w postaci przekroczenia ograniczenia prędkości, wjazdu na linię ciągłą oraz nieustąpienia pierwszeństwa. Wyraził skruchę z powodu potrącenia pieszej, którą zauważył dopiero na przejściu dla pieszych.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego zasługują na uwzględnienie. Oskarżony nie umniejszał swojej winie w popełnieniu zdarzenia, wyraził skruchę i przedstawił przebieg zdarzenia w sposób zbieżny z zeznaniami świadków.

W sprawie zebrano materiał dowodowy w postaci zeznań świadków, protokołu oględzin pojazdu, protokołu z przebiegu badania stanu trzeźwości, protokołu oględzin stanu trzeźwości, opinii biegłego na okoliczność stanu zdrowia pokrzywdzonej. Zebrany materiał dowodowy
nie budził żadnej wątpliwości, w sposób logiczny i spójny przedstawiał przebieg zdarzenia,
nie zawierał wewnętrznych sprzeczności. W sprawie brak było okoliczności spornych.

Sąd dał w całości wiarę zebranym w sprawie dowodom z dokumentów w postaci protokołów czynności policji oraz opinii biegłego lekarza. Protokoły z przebiegu zdarzenia
są szczegółowe i rzetelnie przygotowane, zawierają mapki poglądowe oraz korespondują
z ustaleniami pochodzącymi z osobowych źródeł dowodowych. Opinia biegłego opiera się na pełnej i wyczerpującej dokumentacji leczenia pokrzywdzonej, została sporządzona przez osobę
o odpowiednich kwalifikacjach, w sposób rzetelny i jasny.

Zeznania świadka L. K. , pieszej pokrzywdzonej w wyniku wypadku, która występowała w charakterze oskarżycielki posiłkowej, Sąd uznał za spójne i wiarygodne. Świadek opisała w jaki sposób i z jakiego kierunku pojawiła się na przejściu dla pieszych. Opisała moment upadku oraz jego konsekwencje w (k. 215-216, 219).

Zdarzenie zaobserwowali A. S. i P. S. , jadący omijanym pojazdem m-ki D. nr rej. (...) w tym samym kierunku co oskarżony oraz J. P. kierujący pojazdem m-ki I. nr. rejestracyjny: (...) (k. 212 v, 219). Świadkowie zdarzenia A. i P. małż. S. zeznali, że ustępowali pierwszeństwa starszej kobiecie, przechodzącej, od lewej do prawej strony drogi, przez przejście dla pieszych. Dojeżdżając do tego przejścia, znajdowali się na lewym pasie ruchu i widzieli, jak pojazd marki V. (...), koloru srebrnego, wyprzedził poruszającą się prawym pasem ruchu ciężarówkę, ominął samochód, którym oni się poruszali, gwałtownie przy tym zmieniając pasy ruchu, po czym uderzył w przechodzącą na przejściu dla pieszych kobietę. Świadkowie ci zeznali, że dokładnie nie widzieli samego uderzenia, a zobaczyli dopiero leżącą na środku przejścia dla pieszych kobietę. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia wiarygodności zeznań tych osób. Należało przyjąć, iż oskarżony ominął ich samochód, a następnie w odległości 3 metrów od prawej krawędzi jezdni uderzył pokrzywdzoną. Potrącenie kobiety zostało natomiast zaobserwowane przez J. P., który jechał wyprzedzoną ciężarówką - marki I..

Zeznał, że kierujący V. (...) nie zauważył kobiety na pasach, nie zdążył się też zatrzymać, by ją przepuścić. Widział on, jak kobieta ta upadła na ziemię. Według świadka po wyprzedzeniu jego samochodu, oskarżony znalazł się na jego prawym pasie. Próbował go zmienić, ale nie zdążył. Twierdzenia tej osoby korelowały z zabezpieczonymi śladami na przejściu w szczególności śladami krwi wskazującymi, iż do potrącenia doszło w odległości 3 metrów od prawej krawędzi, kiedy oskarżony ponowienie próbował zmienić pas ruchu tym razem z prawego na lewy..

S. S. (1) został oskarżony o to, że w dniu 24 września w T. przy ul. (...) umyślnie naruszył zasady ruchu drogowego w ten sposób, że kierując pojazdem m-ki V. (...) o nr. rejestracyjnym (...) przekroczył dozwoloną prędkość, a także przekroczył linię ciągłą oraz nie ustąpił pierwszeństwa pieszej L. K. znajdującej się na przejściu dla pieszych, w wyniku czego potrącił wyżej wymienioną powodując u niej pourazową utratę kończyny dolnej prawej na wysokości uda, stanowiącą ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci ciężkiego kalectwa, jak i złamania wieloodłamowe trzonów obu kości podudzia lewego, stanowiące naruszenie czynności narządu ruchu w zakresie układu kostnego podudzia lewego, trwające powyżej siedmiu dni, jak i ranę tłuczoną głowy prawej okolicy czołowej oraz stłuczenia przedramienia prawego, tj. o czyn z art. 177 § 2 kk.

Sąd uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego jemu w akcie oskarżenia czynu, z tym ustaleniem, iż umyślnie naruszył on zasady w ruchu lądowym poprzez naruszenie art. 20 ust. 1, art. 26 ust. 1 i 3 pkt. 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U.
z 1997 r. poz. 602 ze zm.) oraz § 86 ust. 5 Rozporządzenia Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. z 2002 r. nr 170 poz. 1393), tj. przestępstwa z art. 177 § 2 kk.

Przestępstwo stypizowane w art. 177 § 2 k.k. stanowi, iż kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, powoduje nieumyślnie wypadek, którego następstwem jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Przestępstwo z art. 177 kk jest przestępstwem nieumyślnym. Przestępstwo popełnione jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.

Jedną z przesłanek niniejszego przestępstwa jest naruszenie reguł bezpieczeństwa
w komunikacji, które mogą być naruszone w sposób umyślny albo nieumyślny (por. wyrok SN
z dnia 1 grudnia 2005r., V KK 353/05, OSNwSK 2005 r, nr 1, poz. 2301). Do zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym należy zaliczyć zasady określone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo
o ruchu drogowym (Dz. U. z 1997 r. poz. 602 ze zm.).

Do znamion przestępstwa z art. 177 należy skutek w postaci uszczerbku na zdrowiu lub śmierć pokrzywdzonego. W przypadku gdy skutkiem zdarzenia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu lub śmierć pokrzywdzonego, sprawca ponosi surowszą odpowiedzialność. Pojęcie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu należy interpretować w sposób zgodny z art. 156 § 1 kk. Na gruncie niniejszego przepisu ciężki uszczerbek na zdrowiu może przybrać m.in. postać innego ciężkiego kalectwa.

Przedkładając te uwagi na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż S. S. (1) nieumyślnie spowodował wypadek drogowy wskutek umyślnego naruszenia stanowczo obowiązujących reguł bezpieczeństwa w ruchu lądowym w postaci przekroczenia ograniczenia prędkości do 50 km/h, wymuszenia pierwszeństwa, wykonywania manewru omijania w miejscu, gdzie było to zabronione. Poprzez niezachowanie reguł bezpieczeństwa przewidywał lub mógł przewidzieć możliwość spowodowania wypadku tj. potrącenia L. K., znajdującej się na przejściu dla pieszych. W sprawie istnieje związek przyczynowo skutkowy pomiędzy naruszeniem przez S. S. (1) reguł bezpieczeństwa w ruchu lądowym, a zaistniałym potrąceniem pieszej przechodzącej przez jezdnie. Mając powyższe na uwadze, należy uznać, iż sprawca wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 177 § 2 kk. Za przypisane przestępstwo Sąd wymierzył oskarżonemu karę jednego roku pozbawienia wolności.

Wymierzając karę Sąd wziął pod uwagę zarówno okoliczności łagodzące jak
i zaostrzające odpowiedzialność karną. Jako okoliczność łagodzącą Sąd uznał brak uprzedniej karalności sprawcy oraz postawę sprawcy, który udzielił pokrzywdzonej pierwszej pomocy, przyznał się do zarzucanego czynu oraz wyraził skruchę. Jako okoliczność obciążającą Sąd uznał fakt, iż sprawca umyślnie naruszył wiele zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym.

Wobec stwierdzenia, iż oskarżony nie był do tej pory karany sądownie oraz nie wykazuje cech demoralizacji, a orzeczona kara pozbawienia wolności jest określona w wymiarze nieprzekraczającym roku, Sąd uznał, że zachodzą podstawy do warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby wynoszący trzy lata. W ocenie Sądu okres trzech lat próby jest odpowiedni dla zweryfikowania postawionej wobec oskarżonego prognozy kryminalistyczno-społecznej. Jednocześnie Sąd na podstawie art. 71 § 1 kk, warunkowo zawieszając wykonanie kary, orzekł wobec oskarżonego karę 50 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki w kwocie 20 zł. Ustalając liczbę stawek dziennych grzywny Sąd miał na względzie dyrektywy wymiaru kary, określone w art. 53 kk, zaś ustalając wysokość stawki dziennej grzywny Sąd uwzględnił fakt, iż oskarżony uzyskuje stopniowo niewielkie dochody.

Sąd orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres jednego roku. Zastosowanie tego środka karnego na gruncie przedmiotowej sprawy, w myśl art. 42 § 1 kk było fakultatywne. R. legis zakazu prowadzenia pojazdów polega na tym, by osoby nieprzestrzegające zasad bezpieczeństwa, zagrażające bezpieczeństwu w ruchu, czy to z braku wyobraźni czy brawurę jazdy – z tego ruchu wyłączyć. Jest to najskuteczniejszy sposób wzmożenia bezpieczeństwa na drogach (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 kwietnia 1982 r. V KRN 106/82, OSNPG 1982, z. 8-9, poz. 108). Uwagi te mają zastosowanie do przedmiotowej sprawy. Zdaniem Sądu fakt rażącego
i umyślnego naruszenia przez sprawcę wielu zasad ruchu drogowym zagraża bezpieczeństwu
w komunikacji. Z powyższego powodu Sąd uznał za zasadne zastosowanie wobec oskarżonego środka karnego zakazu prowadzenia pojazdów. Zdaniem Sądu orzeczony środek karny w wymiarze roku będzie stanowił dla oskarżonego dostateczną dolegliwość oraz powstrzyma oskarżonego przed tak lekkomyślnym łamaniem zasad ruchu drogowego po odzyskaniu uprawnień do kierowania pojazdów.

Na podstawie art. 46 § 1 kk Sąd orzekł wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę poprzez uiszczenie na rzecz L. K. kwoty 1000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku. Pełnomocnik L. K. złożył wniosek o naprawienie przez oskarżonego w trybie art. 46 kk części szkody w wysokości 18 000 zł. Orzeczenie środka kompensacyjnego w całości lub w części było obowiązkiem Sądu w sytuacji, gdy wnioskował o to pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej.
W gestii Sądu pozostaje orzeczenie o zakresie orzeczonego obowiązku oraz określenie kwoty odszkodowania.

Należy zważyć, iż w aktualnym stanie prawnym obowiązek naprawienia szkody
z art. 46 kk jest cywilnoprawnym środkiem kompensacyjnym, któremu nie należy przypisywać cech sankcji karnej. Stosownie do tego, obowiązek ten na wniosek oskarżonego zasądza się wraz
z ustawowymi odsetkami.

Przechodząc do uzasadnienia wysokości orzeczonego obowiązku, należy zważyć, iż szkoda na osobie pokrzywdzonej pochodzi z czynu niedozwolonego objętego jednocześnie umową ubezpieczenia komunikacyjnego. Orzeczony obowiązek naprawienia szkody oraz wierzytelność
z tytułu umowy ubezpieczenia dotyczy jednego zdarzenia oraz jednej szkody pokrzywdzonej. Wskutek zdarzenia uszczerbek na zdrowiu poniosła pokrzywdzona L. K.. Pokrzywdzona zaspokojenia może domagać się od różnych podmiotów zobowiązanych z różnych tytułów prawnych: oskarżonego na zasadzie art. 46 kk, odpowiadającego na zasadach dot. czynów niedozwolonych i od ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia. Wielość podstaw
do uzyskania zaspokojenia, nie niweluje faktu iż szkoda pokrzywdzonej kumuluje się w ramach różnych tytułów prawnych. Orzeczenie obowiązku z art. 46 kk, zobowiązujące oskarżonego do uiszczenia na rzecz pokrzywdzonej kwoty określonej wysokości wyłącza w tym zakresie obowiązek ubezpieczyciela. Ustaloną i wypłaconą w odrębnym postępowaniu kwotę ubezpieczenia, ubezpieczyciel może pomniejszyć zatem o część, którą obciążony został oskarżony na podstawie art. 46 kk. Ubezpieczyciel jest bowiem obowiązany zwrotnie zaspokoić oskarżonego, w przypadku gdy ten zastosuje się do orzeczonego wyrokiem Sądu obowiązku (roszczenie regresowe). W uchwale z dnia 13 lipca 2011 r. Sąd Najwyższy stwierdził, iż sprawca wypadku komunikacyjnego, wobec którego zastosowano środek karny polegający na obowiązku naprawienia szkody (art. 46 § 1 w związku z art. 39 pkt 5 k.k.), może domagać się od ubezpieczyciela - na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów - zwrotu świadczenia zapłaconego na rzecz pokrzywdzonego (sygn. akt III CZP 31/11, źródło LEX).

Wobec powyższego, zdaniem Sądu, w interesie pokrzywdzonej była minimalizacja obowiązku z art. 46 kk albowiem orzeczony obowiązek naprawienia szkody jest jedynie częściowy, a realna szansa na zaspokojenie z majątku ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia jest wyższa aniżeli szansa na zaspokojenie z majątku oskarżonego z tytułu orzeczonego na podstawie art. 46 kk obowiązku w szczególności biorąc pod uwagę niewysokie dochody oskarżonego. Zdaniem Sądu orzeczenie obowiązku naprawienia szkody zgodnie z wnioskiem pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w wysokości 18.000 zł byłoby niekorzystne z punktu widzenia interesów osoby pokrzywdzonej.

Na podstawie art. 2 ust. 1 pkt. 3 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z zm.) Sąd zasądził na rzecz Skarbu Państwa
od oskarżonego opłatę w wysokości 180 zł. Na podstawie art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił oskarżonego od ponoszenia wydatków albowiem sytuacja rodzinna oskarżonego uzasadnia twierdzenie,
iż poniesienie wydatków mogłoby być dla oskarżonego zbyt uciążliwe.

Przewodniczący:	SSR Tomasz Żuchowski

Protokolant:	st.sekr.sądowy Beata Ewald

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE