Sygn. akt XV GC 2201/13
Pozwem z dnia 26 marca 2013 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.414,68 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie.
W dniu 10 kwietnia 2013 r. referendarz sądowy w tut. Sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt XV GNc 2239/13, w którym uwzględnił żądanie powódki.
Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała ważność umowy cesji, czas naprawy, a w konsekwencji czas najmu pojazdu zastępczego oraz wysokość stawek czynszu najmu.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 14 maja 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący współwłasność M. M. i K. M.. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdu pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w S..
(dowód: okoliczność niesporna)
Szkoda została zgłoszona w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W dniu 02 czerwca 2012 roku serwis naprawczy wysłał do ubezpieczyciela kalkulację naprawy, którą otrzymał po zatwierdzeniu dnia 15 czerwca 2012 roku. W dniu 25 czerwca 2012 roku przyjęto uszkodzony pojazd do naprawy i zamówiono części zamienne, które serwis otrzymał w dniu 30 czerwca 2012 roku. W dniu 03 lipca 2012 roku zakończono naprawę i wydano pojazd poszkodowanemu.
(dowód: arkusz naprawy pojazdu najemcy – k. 38)
W okresie od 25 czerwca 2012 roku do 03 lipca 2012 roku poszkodowany M. M. użytkował pojazd zastępczy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. na podstawie Umowy Najmu (...) nr (...) z dnia 25 czerwca 2012 roku.
(dowód: umowa najmu (...) z dnia 25 czerwca 2012 roku – k. 30-33; oświadczenie dla towarzystwa ubezpieczeń –k. 37; pełnomocnictwo – k. 34; cennik (...) k. 35)
Na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 25 czerwca 2012 roku M. M. przelał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wierzytelność – prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. pojazdu zastępczego, przysługujące mu w związku z wyżej opisaną szkodą komunikacyjną.
(dowód: umowa cesji wierzytelności – k. 29; pełnomocnictwo – k. 34)
W dniu 17 lipca 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w okresie od 25 czerwca 2012 roku do dnia 03 lipca 2012 roku (8 dni) opiewającą na kwotę 1.516,00 złotych netto.
(dowód: faktura VAT – k. 39)
Pismem z dnia 18 lipca 2012 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wezwała (...) S.A. z siedzibą w S. do zapłaty kwoty 1.864,68 złotych. Wezwanie do zapłaty zostało doręczone w dniu 24 lipca 2012 roku.
(dowód: wezwanie do zapłaty – k. 44-47; potwierdzenie odbioru – k. 48-49)
Na podstawie decyzji z dnia 12 września 2012 roku (...) S.A. z siedzibą w S. przyznała i wypłaciła kwotę 450,00 złotych tytułem odszkodowania.
(dowód: decyzja – k. 40)
Technologiczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu nie powinien przekraczać 2 dni. Uzasadniony, niezbędny i konieczny czas naprawy uszkodzonego pojazdu V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) w związku z kolizją drogową z dnia 14 maja 2012 roku nie powinien przekraczać kolejnych 3 dni. W konsekwencji naprawiony pojazdu powinien zostać wydany w dniu 27 czerwca 2012 roku i w tym samym dniu poszkodowany powinien zwrócić pojazd zastępczy.
Stawki czynszu najmu pojazdu V. (...) lub innego pojazdu tej samej klasy zawierały się w przedziale od 145 złotych netto do 268 złotych netto.
Pojazd V. (...) o numerze rejestracyjnym (...) mógł być eksploatowany do momentu rozpoczęcia naprawy pomimo uszkodzeń powstałych w wyniku kolizji z dnia 14 maja 2012 roku.
(dowód: opinia biegłego sądowego A. N. – k. 311-318)
Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy oraz opinii biegłego sądowego A. N..
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo jako częściowo zasadne, podlegało w części uwzględnieniu.
Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.
Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.
W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia i swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę, a także faktu zawarcia i ważności umowy najmu pojazdu zastępczego. Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła zarzut nieważności umowy cesji wierzytelności z uwagi na brak wierzytelności będącej przedmiotem przelewu oraz zbyt długiego czasu naprawy i zawyżonych stawek czynszu najmu.
Odnosząc się do pierwszego zarzutu pozwanej wskazać należy, iż kwestię przysługiwania stronom legitymacji procesowej Sąd zobowiązany jest badać z urzędu. Fakt zawarcia umowy przelewu i jej treść winna udowodnić strona powodowa, zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przepisu art. 6 k.c. oraz stanowiącego jego odpowiednik procesowy art. 232 k.p.c., skoro z okoliczności tej wywodzi skutki prawne. Powyższe okoliczności powódka wykazała przedstawiając dowód z dokumentów prywatnych w postaci umowy cesji wierzytelności (k. 29) oraz pełnomocnictwa udzielonego S. P. (k. 34). W niniejszej sprawie w umowie cesji wierzytelności z dnia 25 czerwca 2012 roku strony dostatecznie określiły wierzytelność będącą przedmiotem cesji, tj. prawo do zwrotu kosztów z tytułu najmu auta zastępczego przysługującą cedentowi w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 14 maja 2012 roku likwidowaną przez (...) S.A. W ocenie Sądu nie budzi więc wątpliwości, iż strony umowy cesji sprecyzowały jej przedmiot.
W ocenie Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, że poszkodowany nie poniósł szkody w związku z zawarciem umowy najmu pojazdu zastępczego. Należy bowiem wskazać, że zgodnie z § IV ust. 1 umowy najmu, najemca zobowiązał się zapłacić wynajmującemu czynsz najmu w wysokości wynikającej z Cennik (...), stanowiącego załącznik do umowy. Z kolei, zgodnie z § IV ust. 1 tej umowy, zaspokojenie tego roszczenia mogło nastąpić poprzez zapłatę kwoty pieniężnej lub przelew wierzytelności. Poszkodowany spełnił więc swoje świadczenie wynikające z umowy najmu (zapłata czynszu najmu) poprzez przelew wierzytelności przysługującej mu w stosunku do pozwanej.
W konsekwencji, powódka na podstawie załączonej do pozwu umowy cesji wierzytelności, wstąpiła w prawa poszkodowanego.
Pozwana wskazując, że stawka czynszu najmu była wyższa od stawek występujących na rynku, a czas naprawy uszkodzonego pojazdu był zbyt długi - winna była te okoliczności zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodu wynikającą z art. 6 k.c. wykazać. W celu wykazania zasadności swojego zarzutu pozwana wniosła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia ekonomicznie uzasadnionej ceny dobowej wynajmu pojazdu w segmencie klasowym analogicznym jak V. (...) na rynku lokalnym, ustalenie uzasadnionego czasu naprawy oraz odpowiedzi na pytanie, czy uszkodzenia odniesione wskutek kolizji uniemożliwiały korzystanie z pojazdu. Jak wynika z pisemnej opinii biegłego sądowego A. N., przy prawidłowej organizacji pracy warsztatu naprawa powinna zakończyć się w dniu 27 czerwca 2012 roku, a uzasadniony czas przestoju w warsztacie powinien zamknąć się w okresie od dnia 25 czerwca 2012 roku do dnia 27 czerwca 2012 roku. Biegły podkreślił przy tym, że uszkodzony pojazd mógł być eksploatowany do momentu rozpoczęcia naprawy i nie znajduje żadnego uzasadnienia wliczanie do uzasadnionego czasu naprawy okresu oczekiwania na części zamienne. Poszkodowany zlecił bowiem serwisowi naprawę pojazdu, nie było więc wątpliwości, co do podmiotu, który będzie dokonywał naprawy. Tak więc serwis powinien zamówić części zamienne (w tym wypadku zderzak przedni) po otrzymaniu zatwierdzonej kalkulacji naprawy a przed zaplanowanym i uzgodnionym terminem przyjęcia pojazdu do serwisu. Ponadto zderzak ten był częścią zamienną bardzo często wymienianą, do jednego z najbardziej popularnych pojazdów marki V.. Serwisowi nie groziło więc zamówienie części, których nie będzie można wykorzystać do innych napraw lub sprzedać.
Biegły ustalił, że przeciętny zakres czynszów najmu pojazdu klasy porównywalnej do auta uszkodzonego za jedną dobę na rynku lokalnym mieścił się w granicach 145-268 złotych netto za 1 dobę.
Opinia ta jest opinią logiczną, jasną i opartą na wiedzy i doświadczeniu biegłego. Żadna ze stron opinii nie kwestionowała, nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub dowodu z opinii innego biegłego.
W konsekwencji należało uznać, że okres przebywania uszkodzonego pojazdu wykraczający poza wyżej wymieniony czas nie pozostaje w związku przyczynowym z zaistniałą szkodą (wynika ze zwłoki warsztatu naprawczego). Pojazd powinien zostać wydany po naprawie w dniu 27 czerwca 2012 roku, a więc 6 dni wcześniej niż w rzeczywistości (faktycznie naprawa zakończyła się w dniu 3 lipca 2012 roku). Również najem pojazdu zastępczego, który odbywał się w czasie pozostawania pojazdu w warsztacie powinien być o 6 dni krótszy i wynosić 2 dni (powódka nie wliczała do okresu najmu pierwszego dnia).
Ze złożonej przez powódkę faktury VAT (wystawionej na podstawie zaakceptowanego przez najemcę cennika) wynika, że stawka czynszu najmu wynosiła 189,50 złotych netto za jedną dobę. Mieściła się więc w zakresie stawek występujących na rynku lokalnym i pozostawała w adekwatnym związku przyczynowo – skutkowym ze szkodą.
Czynsz najmu przy czasie najmu wynoszącym 2 dni wyniósłby 379 złotych netto, a więc 466,17 złotych brutto. Ponieważ przed procesem pozwana wypłaciła powódce kwotę 450,00 złotych, uzasadnione było zasądzenie kwoty 16,17 złotych.
O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.). Wezwanie do zapłaty zostało pozwanej doręczone w dniu 24 lipca 2012 roku (k. 49), a tym samym żądanie odsetek ustawowych od 24 sierpnia 2012 roku było zasadne.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych wyżej przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II wyroku.
O kosztach postępowania orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i kosztów celowych – art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490) albowiem powódka wygrała w bardzo niewielkim stosunku. Na koszty te, poniesione przez pozwaną składają się: wynagrodzenie pełnomocnika 180 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 złotych oraz koszty opinii biegłego 697,41 złotych. W sumie 894,41 złotych.
W punkcie IV zwrócono pozwanej kwotę 302,59 złotych tytułem niewykorzystanej części zaliczki na opinię biegłego (art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).